WEBVTT

00:00:00.857 --> 00:00:03.683
es-Selamü aleyküm ve rahmetullahi ve berekâtüh 

00:00:04.683 --> 00:00:10.570
Allah'ın selamı, rahmeti, bereketi, ihsanı, ikramı, dünyada, âhirette üzerinize olsun. 

00:00:11.101 --> 00:00:16.809
Size Mekke-i Mükerreme'den cuma gününde hitap etmekten bahtiyarım. 

00:00:17.197 --> 00:00:27.652
Kur'ân-ı Kerîm'in en büyük, en derin, en güzel, ilk müfessiri, en salahiyetli müfessiri;

00:00:27.652 --> 00:00:32.988
yine en güzel uygulayıcısı, teyit eden, hiç şüphe yok ki

00:00:32.988 --> 00:00:35.529
Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz'dir. 

00:00:35.529 --> 00:00:44.212
Şimdi bu on günü siz orada geçirdiniz, biz Mekke-i Mükerreme'de, nasip oldu, geçirdik.

00:00:44.212 --> 00:00:52.445
Çok kıymetli ilk günler bitti, sevapların bol dağıtıldığı, günahların afv u mağfiret olduğu günlerdi

00:00:52.470 --> 00:01:02.664
ve nihayet hacılar sekizinde yevm-i terviye denilen günde Mina'ya hareket ediyor.

00:01:02.664 --> 00:01:12.596
Normal şartlarda, durumlarda sünnet-i seniyyeye uygun hac yapmak isteyen kimseler Mina'ya gidiyorlar.

00:01:13.436 --> 00:01:21.338
Mina'da öğle namazı kılınıyor. Mina, Mekke-i Mükerreme'nin civarında, hemen yakınında bir yer.

00:01:21.988 --> 00:01:27.393
Meskûn mahal değil, ibadet için tahsis edilmiş bir yer. Binalar var.

00:01:27.393 --> 00:01:34.576
Fakat sair zaman, halka açık, mesken olan bir yer değil. İbadetlerin yapıldığı bir yer,

00:01:34.576 --> 00:01:42.848
tarihî yönden de Hz. İbrahim aleyhisselam'ın İsmail aleyhisselam'ı kurban etmeye götürdüğü,

00:01:43.404 --> 00:01:51.888
yine giderken de karşısına şeytan çıkıp onu Allah'ın emrini tutmaktan alıkoymak için çeşitli oyunlar,

00:01:51.888 --> 00:01:58.396
hileler, akıl çelici fikirler ortaya attığı zaman onu taşladığı yer.

00:01:58.396 --> 00:02:03.330
Binaenaleyh şeytan taşlamak ve kurban kesmek işlerinin,

00:02:03.330 --> 00:02:12.769
Allah'ın; "Ey İbrahim, sen emrettiğim şeyi yapacağını gösterdin, bana itaatli olduğunu,

00:02:13.786 --> 00:02:18.136
salih olduğunu, hâlis birisi olduğunu, sadık olduğunu gösterdin.

00:02:18.827 --> 00:02:27.977
Ben oğlunun kesilmesini aslında istemiyorum, onun yerine bir koç kurbanı gönderiyorum ama sen

00:02:28.200 --> 00:02:34.333
imtihanı kazandın, senin kalbinin temizliği ortaya çıktı, senin bağlılığın belli oldu." dediği yerler.

00:02:34.872 --> 00:02:39.351
Kurban kesildiği yer, şeytanların taşlandığı yer... 

00:02:39.351 --> 00:02:49.290
Biz o tarihî olayları derin derin yaşayarak tekrar ediyoruz. Sembolik olarak tekrar ediyoruz.

00:02:49.290 --> 00:02:54.874
İbrahim aleyhisselam şeytanı taşlamış, biz de şeytanı taşlıyoruz.

00:02:55.318 --> 00:03:01.400
Şeytan insana vesvese veriyor, aklına ters fikirler veriyor. Diyor ki; 

00:03:01.400 --> 00:03:10.320
"Yâ İbrahim! Bırak, Allah'ın emrini tutma, Allah'ın emrini yapma, bu olmaz, vazgeç." 

00:03:10.747 --> 00:03:16.330
Orada İbrahim aleyhisselam eline aldığı taşlarla şeytanı taşlıyor. Biz de taşlıyoruz.

00:03:16.346 --> 00:03:18.896
Biz de sembolik olarak diyoruz ki; 

00:03:18.896 --> 00:03:25.944
"Yâ Rabbi! Şeytan benim karşıma çıkarsa, beni sana güzel kulluk yapmaktan alıkoymak isterse,

00:03:25.944 --> 00:03:30.586
senin emirlerini tutmamı engellemek isterse,

00:03:30.586 --> 00:03:34.342
işte ben de onu taşlıyorum, ben de ona uymayacağım, ben de onu dinlemeyeceğim."

00:03:34.667 --> 00:03:40.347
Evet, bizim dışımızda görünmeyen, çok âşikâr bir düşman, mânevî bir varlık var,

00:03:41.557 --> 00:03:49.268
hem içimizde hem dışımızda. Bizim dışımızda dediğim, yani bizden farklı bir yapısı ve benliği,

00:03:49.293 --> 00:03:55.600
kişiliği olduğu içindir. Bizden ayrı olan, kişiliği olan şeytan denilen bir düşman.

00:03:55.600 --> 00:03:59.246
İnne'ş-şeytâne leküm adüvvün fe-ttehızûhu adüvvâ. 

00:03:59.246 --> 00:04:05.574
"Şeytan sizin düşmanınızdır! Siz de onun düşman olduğunu bilin, hilelerine karşı uyanık olun!"

00:04:05.599 --> 00:04:08.573
diye Kur'ân-ı Kerîm'de Allah'ın bizi uyardığı bir varlık.

00:04:08.573 --> 00:04:15.750
İçimizden, bizim aklımızdan, gönlümüze fikirler, vesveseler veriyor, bizi kandırmaya çalışıyor.

00:04:16.234 --> 00:04:22.168
Yanlış işler yaptırmaya, günah işletmeye çalışıyor. Negatif işler yaptırmaya çalışıyor,

00:04:22.168 --> 00:04:29.788
Allah'ın sevmediği işler; başka insanları üzen, cemiyetin nizamını bozan, ahlâka aykırı,

00:04:30.635 --> 00:04:38.170
dünya hayatına zararlı, âhiret hayatı için çok zararlı işleri yaptırmaya çalışıyor.

00:04:38.170 --> 00:04:47.364
Şeytanın ana vazifesi bu. İmtihan dünyasına kötü şeyleri hatırlatmak, yapmak için teşvik etmek,

00:04:47.689 --> 00:04:53.107
ayağını kaydırmaya çalışmak, vesvese vermek, kandırmaya çalışmak…

00:04:53.414 --> 00:05:01.485
Biz Mina'da şeytan taşlarken; "Kanmayacağız, Allah'ın emrini tutacağız,

00:05:01.698 --> 00:05:08.872
biz duygularımızın esiri olmayacağız, şeytanın esiri olmayacağız!" demiş oluyoruz. Mina böyle bir yer.

00:05:08.872 --> 00:05:17.559
Şimdi hacılar -tabii daha önceden de gelmiş olabilir, biraz geç kalmış olabilir ama-

00:05:17.559 --> 00:05:25.160
bu Zilhicce'nin on gecesi Allahu Teâlâ hazretlerinin önemli, ant içtiği on gece.

00:05:25.321 --> 00:05:33.525
Bu on gece ibadetle geçiyor. Sekizinci günü için yevm-i terviye derler, re harfi önce.

00:05:33.550 --> 00:05:35.913
Tevriye olsaydı edebî bir sanat olur, o değil. 

00:05:36.604 --> 00:05:43.220
Yevmü't-terviye: Meyvelerin iyice sulanıp ibadete hazırlandığı,

00:05:43.220 --> 00:05:48.625
iyice suya kandırıldığı gün olduğu için o isim verildi, diye rivayet edilir. 

00:05:49.213 --> 00:05:55.658
Yevmü't-terviye'de Peygamber Efendimiz Mekke-i Mükerreme'den sakin bir şekilde hareket ederdi

00:05:55.658 --> 00:06:01.680
ve Mina denilen o iki dağın arasındaki vadiye varırdı.

00:06:01.680 --> 00:06:06.503
İbrahim aleyhisselam'ın oğlu İsmail aleyhisselam'ı yedi yaşlarındayken,

00:06:07.444 --> 00:06:13.371
Allah'ın emrini tutmak için kesmeye götürdüğü yer. Müthiş bir olay!

00:06:13.371 --> 00:06:20.961
Bütün dinlerin bildiği; yahudilerin, hıristiyanların bildiği bir olay, müthiş bir hadise.

00:06:20.961 --> 00:06:28.985
Yani en sevdiği kimseyi Allah yolunda kurban etmesi, emredilince -tabii çok zor bir şey ama-

00:06:28.985 --> 00:06:36.143
onu yapmaya tereddüt etmemek, İbrahim aleyhisselam'ın Allah'a bağlılığını gösteriyor.

00:06:36.143 --> 00:06:43.296
İşte o yevm-i terviye'de Zilhicce'nin sekizinde oraya giderdi Peygamber Efendimiz

00:06:43.296 --> 00:06:49.632
Mescid-i Hayf denilen bir mescit var, orada kalırlardı.

00:06:49.632 --> 00:06:54.701
Mina'da kalırlardı Peygamber Efendimiz ve hacca niyetlenmiş insanlar. 

00:06:56.128 --> 00:07:03.404
Öğle namazı orada kılınır, bir. İkindi orada kılınır, iki. Akşam orada kılınır, üç.

00:07:03.800 --> 00:07:09.285
Yatsı orada kılınır, dört ve gece ibadetle geçirilir.

00:07:09.285 --> 00:07:17.564
Zaten bütün on gün oruç, hayır, sadaka, zikir, Kur'an ve ibadet günleri hep; çok önemli günler.

00:07:18.865 --> 00:07:27.810
Dokuzu olur gece çektikten sonra dokuzuncu günü yani arafe gününün sabahı  Mina'dan,

00:07:27.684 --> 00:07:34.413
Peygamber Efendimiz Arafat'a hareket ederdi. İşte 10-15 kilometre bir mesafe. O mesafeyi alırdı.

00:07:35.889 --> 00:07:46.120
Arafat'a ulaşırdı arefe gününde. Arefe günü Arafat'ta ve öğle ile ikindi namazını öğlenin vaktinde,

00:07:46.789 --> 00:07:52.954
ilk ezanla ikişer rekât olarak iki kamet getirerek, öğleyi iki rekât kılar,

00:07:53.500 --> 00:07:58.963
arkasından bir kamet daha getirir ikindiyi kılar. Böylece öğlenin vaktinde öğle ve ikindiyi kılardı.

00:07:58.963 --> 00:08:05.790
Buna cem'-i takdim deniliyor. Yani iki namazı cem etmek, birleştirmek

00:08:05.790 --> 00:08:12.410
ama önceki namazın zamanına almak suretiyle cem etmeye cem'-i takdim deniliyor. 

00:08:12.638 --> 00:08:21.214
O günün sonunda Arafat'ta o gün akşama kadar kalınacak, akşamdan önce çıkmak cezayı gerektirir.

00:08:21.214 --> 00:08:26.117
Akşama kadar orada tazarru, niyaz, gözyaşları içinde

00:08:26.117 --> 00:08:33.403
Allahu Teâlâ hazretlerine ibadet ü taat edebilecek; akşam tekrar geriye dönüş başlıyor.

00:08:33.729 --> 00:08:39.895
Mina'dan Arafat'a gelirken geçilen yerlerden tekrar geriye dönüş başlıyor.

00:08:40.379 --> 00:08:50.781
Arefe günü akşam namazından sonra ve Müzdelife'den de yakın Mina'ya üç-dört kilometre mesafesi olan

00:08:50.781 --> 00:08:53.145
bir mıntıkada hacılar duruyorlar. 

00:08:53.533 --> 00:09:00.913
Mina'da da vazifeler var. Mina'da da akşam namazı, yatsı namazının vaktinde kılınıyor,

00:09:00.913 --> 00:09:06.816
yollarda kılınmıyor, vakit geçse bile kılınmıyor. Mina'ya ulaştığı zaman

00:09:08.381 --> 00:09:18.527
artık yatsının vakti geçtikten sonra yine bir ezan, iki kametle akşam ve yatsı namazı kılınıyor.

00:09:18.527 --> 00:09:24.291
Meş'ar-i Haram'ın orada Cenâb-ı Mevlâ'ya tazarru ve niyaz ediliyor. Çünkü Kur'ân-ı Kerîm'de;

00:09:24.840 --> 00:09:30.664
Fe-izâ efadtüm min-'arafâtin fezkurullahe 'inde'l-meş'ari'l-harâmi.

00:09:30.664 --> 00:09:34.778
diye emir buyurulduğundan, o emir tutuluyor hacılar tarafından

00:09:34.984 --> 00:09:43.549
ve Müzdelife'de böylece arefe gününün gecesi, arefeyi bayrama bağlayan gece geçiriliyor.

00:09:43.549 --> 00:09:52.230
Çok önemli bir gece, yılın beş önemli gecesinin birisi, çok sevaplı mübarek gecelerinden birisi de bu. 

00:09:52.746 --> 00:10:00.430
Tabii hacca gelemeyen müslümanlar için de mübarek, o geceleri iyi değerlendirmek lazım.

00:10:00.640 --> 00:10:05.779
Arefe gününde oruç tutarlarsa bir geçmiş senenin bir de gelecek senenin günahları affolur.

00:10:05.779 --> 00:10:11.323
Arefe günüyle, bayram gecesinin ihyası çok sevaptı.

00:10:11.799 --> 00:10:19.649
Hacıların Müzdelife'de kaldıkları ve ertesi sabah yani Zilhicce'nin onuncu günü olan

00:10:19.963 --> 00:10:22.175
bayramın ilk günü, buna yevmü'n-nahr denilir.

00:10:22.200 --> 00:10:26.527
Kurbanların nahr edilmesi, develerin, kurbanların kesilme günü… 

00:10:27.300 --> 00:10:32.470
Bayramın birinci günü sabah namazı orada kılınır, orada vakfe yapılır.

00:10:32.470 --> 00:10:35.939
Arafat'ta da vakfe yapılıyor, Müzdelife'de de vakfe yapılıyor. 

00:10:35.939 --> 00:10:36.747
Vakfe ne demek?

00:10:36.747 --> 00:10:41.430
Cenâb-ı Mevlâ'ya duaya, mülahazaya durmak demek.

00:10:41.430 --> 00:10:47.499
Yani orada da dua, tazarru ve niyaz olacak. Sabah namazından sonra dualar edilecek,

00:10:47.499 --> 00:10:52.355
afv u mağfiret olunmak istenecek, gönlünün muradını arz edecek

00:10:52.815 --> 00:11:01.509
ve hacılar o gün geriye, Mina'ya varacaklar. Peygamber Efendimiz'in gelmiş olduğu Mina'ya

00:11:01.509 --> 00:11:06.712
yani Hz. İbrahim'in Hz. İsmail aleyhisselam'ı kurban etme olayının olduğu,

00:11:06.763 --> 00:11:12.570
şeytanın taşlandığı yere onuncu günü gelecekler, sabah namazını Müzdelife'de kıldıktan sonra. 

00:11:14.444 --> 00:11:23.350
Türkiye'deki veya başka bir yerdeki müslümanlar bayram sabahı abdest alırlar, güzel giyinirler,

00:11:23.350 --> 00:11:28.123
kokuları sürerler, bayramlık elbiselerini giyerler, sabah namazı kılarlar,

00:11:28.148 --> 00:11:36.356
sabah namazından sonra bir buçuk saat bekleyip bayram namazı vaktinde bayram namazını kılarlar.

00:11:36.554 --> 00:11:43.670
Bayram olur, eve sevinçli giderler. "Babamız geldi." diye ev halkı da elbette el öperek karşılar,

00:11:43.670 --> 00:11:51.466
kapıda karşılar, eve bayram gelir. Bir güzel neşeli durum. Bu durum Müzdelife'de oluyor. 

00:11:51.491 --> 00:12:01.745
Sabahleyin Müzdelife'de tekbirlerle sabah namazı kılındıktan sonra, Müzdelife vakfesi yapılıyor.

00:12:01.745 --> 00:12:10.522
Yani dualar ediliyor. Bunlar bizim mezhebimizin, Hanefî mezhebinin söylediğine göredir.

00:12:11.664 --> 00:12:17.825
Sonra Mina'ya geçiliyor. Bayramın birinci günü sabah namazı Müzdelife'de kılındı.

00:12:17.825 --> 00:12:20.366
Üç-beş kilometre daha Mekke'ye doğru gelindi.

00:12:20.992 --> 00:12:29.360
Mina'da Cemretü'l-Akabe denilen üç bölge var, orada şeytanın taşlandığı.

00:12:29.654 --> 00:12:39.931
Birinci bölgeye el-Cemretü'l-ûlâ, ikinciye el-Cemretü'l-vustâ, üçüncüye el-Cemretü'l-akabe deniliyor. 

00:12:41.500 --> 00:12:44.906
Türkçe kısaca bunları bizim hacıların kendi tabirleri de var.

00:12:44.906 --> 00:12:47.726
Küçük şeytan, orta şeytan, büyük şeytan diyorlar. 

00:12:48.820 --> 00:12:54.642
Cemretü'l-akabe; büyük şeytanı taşlama işlemi yapılıyor o gün, tamam.

00:12:54.642 --> 00:12:58.664
Bayram günü hacıların yaptığı mühim işlerden birisi bu oluyor.

00:12:58.664 --> 00:13:04.668
Sabah namazını da Müzdelife'de kıldıktan sonra gelip Cemretü'l-Akabe'yi îfâ etmek.

00:13:04.668 --> 00:13:08.922
Yani büyük şeytanı taşlamak. Yedi taş atılıyor sembolik olarak. 

00:13:08.922 --> 00:13:12.464
"Ben şeytana uymayacağım, şeytanın düşman olduğunu biliyorum,

00:13:12.464 --> 00:13:19.204
İbrahim aleyhisselam'ı kandırmaya çalıştı. Elbette ben Allah'ın emrini tutacağım,

00:13:19.229 --> 00:13:25.840
Allah'a itaatli bir kul olacağım." gibi göstermiş oluyor. Bu hareketlerin mânası bu.

00:13:26.691 --> 00:13:28.721
Hac üç çeşittir; 

00:13:28.721 --> 00:13:31.815
Bir çeşidi hacc-ı ifrad'dır.

00:13:32.133 --> 00:13:36.983
Bakıyorum kitaplar bile doğru yazmıyor. Hacc-ı ifrad sonundaki -de harfi olması lazım.

00:13:36.983 --> 00:13:46.460
İfrat başka, yani müfrit etmek demek. Bu hacc-ı ifrad, yani "tek hac", umresiz hac demek.

00:13:46.460 --> 00:13:48.826
Hacc-ı ifrad yapanlara kurban kesmek yok.

00:13:48.826 --> 00:13:52.304
Onlar şeytan taşladıktan sonra saçlarını tıraş ederler,

00:13:52.304 --> 00:13:55.978
üzerindeki ihram denilen elbiselerini çıkartırlar. 

00:13:55.978 --> 00:14:05.641
Tahallü'l-evvel deniliyor buna. İhramın sıkı nizamının yasakları var,

00:14:05.641 --> 00:14:08.706
birçok insan; koku sürünmez, tıraş olunmaz vesaire.

00:14:10.780 --> 00:14:17.125
İlk bölümünün kalktığı, yasakların kaldırıldığı bir bölük yasakların kaldırıldığı

00:14:17.125 --> 00:14:19.619
bir tahallü'l-evvel böylece oluyor. 

00:14:20.560 --> 00:14:27.664
Bir de umre de yapmış olanlar, hem umreyi hem haccı beraber yapmış olanlar

00:14:27.664 --> 00:14:34.634
büyük bir sevap kazandıkları için bunun şükrânesi olarak kurban kesmeleri lazım.

00:14:35.317 --> 00:14:39.213
Şeytanı taşladıktan sonra kurban işlemine girerler,

00:14:40.504 --> 00:14:46.440
saçlarını onlar o zaman tıraş ederler veya kısaltırlar. Ya kökünden kazınıyor,

00:14:46.690 --> 00:14:51.423
ya da bir miktar kesiliyor ve saç tıraşından sonra üzerindeki ihram çıkartılıyor,

00:14:51.423 --> 00:14:57.748
normal dikişli elbise giyilebiliniyor. Eskiden giyilemiyordu, ihramlı durulduğu zaman,

00:14:57.748 --> 00:15:02.479
ihram olduğu zaman dikişli elbise giymek yasaklardan biriydi.

00:15:03.350 --> 00:15:10.842
Böylece bayramın ilk günü kurban kesenler kesmeyenler şeytanı taşladıktan sonra

00:15:10.865 --> 00:15:16.425
her ikisi de tahallü'l-evvelîn denilen bir yerde durup rahatlığa kavuşuyorlar,

00:15:16.425 --> 00:15:19.200
yasakların bir kısmı kalkıyor. Normal elbiseleri giyiyorlar. 

00:15:19.200 --> 00:15:25.364
Bayramın ilk günü böylece şeytan taşlamaktan kurban kesecekler, kurban kesmeye geçiyor.

00:15:25.927 --> 00:15:31.813
Mina vadisinde insan dolu, araba dolu. Herkes bu vazifeleri yapmaya koşuşuyor.

00:15:32.290 --> 00:15:35.283
Çok telaşlı, çok izdihamlı yerler.

00:15:35.727 --> 00:15:41.147
Türkiye'deki bayram bir başka türlü, oradaki bayram gününün olayları bunlar.

00:15:41.584 --> 00:15:48.176
Sonra hac vazifelerinin en önemlilerinden birisi olan farz tavafı var.

00:15:48.176 --> 00:15:53.454
Gidecekler Kâbe'yi yedi kez dönerek "İfâda Tavafı" denilen farz tavafı,

00:15:54.440 --> 00:16:00.550
sa'y denilen Safâ ile Merve arasında yedi sefer yürüyecekler.

00:16:00.734 --> 00:16:08.911
Gidiş, geliş iki; bir daha, bir daha altı; bir daha Safâ'dan Merve'ye gidiş yedi.

00:16:08.911 --> 00:16:16.624
Bu da Hacer validemizi İbrahim aleyhisselam'ın böyle kendisini oraya yerleştirdikten sonra

00:16:16.624 --> 00:16:24.148
veda edip buruk, üzgün bırakıp giderken arkasından Hacer validemiz şaşırıyor. 

00:16:24.148 --> 00:16:32.997
"Yâ İbrahim! Bizi; böyle ekinsiz, taşlık, evsiz barksız, tenha, ücra bir yerde böyle çocuğumla

00:16:32.997 --> 00:16:35.990
beni bırakıyorsun gidiyorsun, bu Allah'ın emri mi?"

00:16:35.990 --> 00:16:37.426
"Evet, Allah'ın emri."

00:16:37.826 --> 00:16:44.614
Çünkü orada kutsal mâbedin yeri var, Hz. Âdem zamanında kurulmuş olan.

00:16:44.614 --> 00:16:50.218
Allah oraya İsmail aleyhisselam'la annesini yerleştirmesini emretti.

00:16:51.587 --> 00:16:57.441
Eskentü min-zürriyyetî bi-vâdin ğayri-zî-zer'in inde-beytike'l-muharremi. diye dua et. 

00:16:57.441 --> 00:17:04.802
"Yâ Rabbi! Senin emrin üzere ben hanımım ve evladımın nüfusunu buraya, bu kutsal evin yanında,

00:17:05.622 --> 00:17:08.819
ekin bitmeyen bu vadide kumların arasında bıraktım." diye dua etti.

00:17:09.900 --> 00:17:14.816
Verzukhüm mine's-semarâti. "Yâ Rabbi! Sen bunları aç açık bırakma, meyveler, içecekler ihsan eyle!"

00:17:14.816 --> 00:17:16.722
diye dua ederek gitti. Emir böyle. 

00:17:19.440 --> 00:17:21.552
"Allah emretti." deyince, Hacer validemiz; 

00:17:21.552 --> 00:17:27.978
"O halde Allah bize yardım eder. Madem o emretmiş bizi bırakıver." diye teslim oluyor. 

00:17:27.978 --> 00:17:33.467
Gönlü mutmain oluyor. Ama su lazım, ekmek lazım, yanında bir yavrucuğu var.

00:17:34.212 --> 00:17:42.161
Safâ tepesine çıkıp, Safâ mahallenin bir yüksek taşlık kısmı, oraya çıkıp da etrafı iyi göreyim diye,

00:17:42.161 --> 00:17:50.392
oradan vadiye tekrar yürüdü, koştu, öbür tarafında Merve kayalıkları tepesine doğru koştu, çıktı.

00:17:50.392 --> 00:18:00.131
Oradan bakındı yani "Buradan görünmeyen manzara oradan görünür de çadır, ağaç, duman

00:18:00.156 --> 00:18:05.500
veya bir şey görebilir miyim?" diye düşünüyor. Bir daha geldi, gitti, derken yedi defa. 

00:18:05.500 --> 00:18:11.465
Bir de o kendisinin hayatını devam ettirmesi için böyle bir çare aradı.

00:18:11.465 --> 00:18:16.191
Oradan oraya gidip geldiği gibi, biz de Safâ ile Merve arasında sa'y ediyoruz.

00:18:16.191 --> 00:18:17.228
Bir de ne yapıyoruz? 

00:18:17.270 --> 00:18:27.949
Allah'ın yardım etmesini diliyoruz. Bayram günü büyük şeytanı taşladıktan,

00:18:27.949 --> 00:18:34.698
kurban kestikten sonra bir vazifen o Kâbe'yi farz olan haccın önemli bir vazifesi olan

00:18:34.698 --> 00:18:39.940
tavafın ve sa'yin yapılması gerekiyor. "Farz Tavafı" deniliyor buna.

00:18:39.940 --> 00:18:46.282
Çünkü tavaf birkaç çeşit; kudüm tavafı var, farz tavafı var, veda tavafı var.

00:18:47.768 --> 00:18:49.430
Bu farz olan tavaf yapılıyor.

00:18:49.430 --> 00:18:55.162
Arafat'a çıkılmazsa hacı olunmaz. Farz tavafı yapmazsa insan hacı olamaz.

00:18:55.162 --> 00:19:05.462
Onun için bayram günü muazzam izdiham; çünkü yüz binlerce insan hareket hâlinde oluyor.

00:19:06.248 --> 00:19:13.317
Böylece hacılar on mübarek günü geçirmiş oluyorlar. Arefe gününü de geçiriyorlar.

00:19:13.317 --> 00:19:21.286
Üzerine güneşin doğduğu günlerin en kıymetlisi, en sevaplısı, en önemlisi arefe günüdür.

00:19:21.286 --> 00:19:27.769
Yani Zilhicce'nin dokuzudur. O gün gözüne, diline sahip olan, kendisine hâkim olan,

00:19:28.102 --> 00:19:33.599
günahlardan korunmasını bilen, sevapları güzel işlemesini bilen bütün mü'minler,

00:19:33.599 --> 00:19:37.573
Arafat'ta mağfiret olunuyorlar. Arafat'ta mağfiret olunmayanlar

00:19:37.573 --> 00:19:43.256
ertesi gün Müzdelife'de mağfiret oluyorlar. Müzdelife'de de mağfirete eremeyenler,

00:19:43.629 --> 00:19:47.968
Mina'da kurban kesince, şeytan taşlayınca mağfirete mazhar oluyorlar

00:19:47.968 --> 00:19:57.368
ve bayramın birinci gününe kadar böylece on günlük zaman içinde çok muazzam

00:19:58.257 --> 00:20:03.646
rahmet-i ilâhî tecelli ediyor ve kullar mağfiret olunuyor.

00:20:04.137 --> 00:20:08.482
Cehennemden âzat olunuyor, cennetlik oluyor. 

00:20:08.847 --> 00:20:14.660
Güzel bir hac yapıldığı zaman, usûlüne uygun bir hac yapıldığı zaman mükâfatı mutlaka cennet.

00:20:15.231 --> 00:20:23.326
O haccı güzel yapmak meselesi… Helâl para ile ve usûlünü güzel uygulayarak, edepli, tatlı,

00:20:24.509 --> 00:20:30.653
hassas bir şekilde hac yapıldığı zaman mükâfatı cennet oluyor.

00:20:31.235 --> 00:20:38.640
İşte böylece bu güzel on gün geçmiş oluyor. Bayramın ondan sonraki ikinci günü, üçüncü günü,

00:20:38.640 --> 00:20:44.949
dördüncü günü şeytan taşlama var; küçük şeytan, orta şeytan, büyük şeytan.

00:20:44.949 --> 00:20:50.207
Mina'da oturup ibadet etmek, bazı mezheplere göre sünnet, bazılarına göre vacip… 

00:20:50.667 --> 00:21:02.304
Mina çok izdihamlı oluyor. Şeytan taşlamalarda çok izdiham olduğu için hacıların dikkat etmesi lazım.

00:21:02.304 --> 00:21:09.672
Hangi zaman sakindir, hele gençler ayrı ama yaşlılar, ihtiyarlar, hanımlar onlar

00:21:09.672 --> 00:21:13.528
sakin zamanları gözlemeli, şeytan taşlamayı öyle yapmalı.

00:21:13.893 --> 00:21:16.457
Tavafı da münasip zamanlarda yapmaya çalışmalı. 

00:21:16.965 --> 00:21:21.651
Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz bir hadîs-i şerîfte buyurmuş ki; 

00:21:22.540 --> 00:21:31.966
İnne't-tevbete tağsilu'l-havbete. "Allah'a yöneliş, tevbe etmek, günah işleri",

00:21:32.643 --> 00:21:37.300
ve inne'l-hasenâti yüzhibne's-seyyiâti,

00:21:37.535 --> 00:21:44.815
"yaptığı iyilikler, iyi işler, ibadetler, hayır hasenât, ikramât, sadakât ve sair

00:21:44.815 --> 00:21:52.110
güzel işler yapılmış; kötü işleri, günahları, seyyieleri götürür, siler, yok eder,

00:21:52.110 --> 00:21:54.578
insanı onlardan kurtarır."

00:21:59.840 --> 00:22:06.210
Ve izâ zekera'l-abdü rabbehu fi'r-rahâi encâhü fi'l-belâi.

00:22:07.978 --> 00:22:16.115
"Allahu Teâlâ hazretlerini kul rahatken, sıkıntıda değilken zikrettiğinde

00:22:16.115 --> 00:22:24.300
Allah onu dara düştüğü zaman mükâfat olarak duasını kabul eder, onu afv u mağfiret eyler."

00:22:24.300 --> 00:22:26.110
diye hadîs-i şerîflerde geçiyor. 

00:22:26.626 --> 00:22:34.165
İşte böyle kulların tevbe ettikleri, Hakk'a yöneldikleri, gözyaşları içinde işlemiş oldukları

00:22:34.165 --> 00:22:41.167
hatalı fiillere merhamet gösterip Allah'tan afv u mağfiretlerini istedikleri ve

00:22:41.747 --> 00:22:52.755
Allahu Teâlâ hazretlerinin de kullarını falanca kabilenin koyunları tüyleri sayısınca

00:22:53.553 --> 00:22:57.944
kimseyi affettiği güzel günler geçmiş oldu. 

00:23:03.726 --> 00:23:06.678
Allahu Teâlâ hazretleri böyle güzel günleri hepinize göstersin.

00:23:07.115 --> 00:23:16.411
Nice nice defalar güzel günlere erdirsin ve makbul haclar, umreler yapmayı nasip etsin.

00:23:16.411 --> 00:23:24.678
Hac ve umre yapmadığınız yıllarda da memleketinizde iken bu güzel günleri değerlendirmeyi nasip etsin.

00:23:25.178 --> 00:23:27.217
Nice nice bayramlara erdirsin.

00:23:27.701 --> 00:23:35.457
Yaşlı, Osmanlı terbiyesi almış, Osmanlı üslubuyla konuşan bir dostumuz vardı.

00:23:36.586 --> 00:23:42.745
İstanbul'da, güleç yüzlü zât-ı muhterem, o Osmanlı üslubuyla derdi ki; 

00:23:43.291 --> 00:23:50.161
"İydiniz saîd, ömrünüz mezîd, her rûzunuz iyd olsun efendim." 

00:23:50.590 --> 00:23:58.363
Hoşuma giderdi bu söz. Müsecca', sec'ilik kelimeleri birbirlerine böyle uyumlu,

00:23:58.363 --> 00:24:02.438
ses benzerliği olan bir dua ve tebrik.

00:24:02.970 --> 00:24:11.466
İydiniz saîd olsun. İyd Arapça'da bayram demek. Sizin bayramınız saadetli olsun.

00:24:11.466 --> 00:24:17.203
Saîd olsun, saadetli, mutlu olsun demek. Bayramınız hakîkî bir bayram olsun.

00:24:17.512 --> 00:24:23.526
Hakikaten Allah'ın mağfiretine ermiş olup, hakikaten içiniz, dışınız şen olsun,

00:24:23.526 --> 00:24:31.804
kalbiniz nurlu olsun, saadetli olun. Dünyada ve âhirette saadetli olun, iydiniz saîd olsun, bir. 

00:24:32.340 --> 00:24:38.426
Ömrünüz mezîd olsun. Mezîd ziyade demek. Ömrünüz çok olsun. Nice nice defalar

00:24:38.958 --> 00:24:45.112
böyle bayramlar yapmaya erişin, bayramlar yapmak sizlere nasip olsun, ömrünüz uzun olsun da

00:24:45.422 --> 00:24:50.760
bu güzel günlere erişin. Bir de en son cümle hoş; 

00:24:50.760 --> 00:25:00.129
"Her rûzunuz bir iyd olsun." Rûz gün demek. Rûznâme, gündem demek. Her rûzunuz bir iyd olsun.

00:25:00.129 --> 00:25:01.843
Yani her gününüz bayram olsun.

00:25:02.730 --> 00:25:06.533
Bu da çok güzel bir dua. İnsanın senede iki defa bayram görmesi başka,

00:25:06.914 --> 00:25:12.500
bir de Allah'ın lütfuna, özel lütuflarına mazhar olması, her günün bayram olması,

00:25:12.500 --> 00:25:17.855
hani o evliyâullah gibi, o evliyâullahın her zaman Allah'ın güzel tecellileri oluyor.

00:25:17.855 --> 00:25:24.882
Tecellilerle, nimetlerle, Allah'ın rahmetine gark olmuş olarak her günleri bayram oluyor.

00:25:25.184 --> 00:25:32.579
Onun gibi, iydiniz saîd, yani bayramınız saadetli, ömrünüz mezîd, yani ömrünüz uzun

00:25:33.790 --> 00:25:38.246
ve her gününüzde bir bayram ve her rûzunuz bir bayram olsun. 

00:25:38.580 --> 00:25:43.323
Allah rahmet eylesin, o zât-ı muhterem o da büyüklerinden duymuştur. 

00:25:44.530 --> 00:25:46.643
Ben de sizlere aynı şeyleri temenni ediyorum.

00:25:47.240 --> 00:25:54.734
Bayramlarınız kutlu olsun, ömürleriniz saadetli olarak uzun olsun, bahtiyar olarak yaşayın,

00:25:55.100 --> 00:25:57.739
nice bayramlara erin, her gününüz bayram olsun.

00:25:58.970 --> 00:26:04.789
Asıl, hakîkî bayram -bu dünya hayatı gelip geçicidir- âhirete vardığı zaman

00:26:04.789 --> 00:26:09.722
insanın Allah'ın rahmetine ermesidir, mağfiret olmasıdır, cehenneme düşmemesidir.

00:26:09.722 --> 00:26:11.922
Cehenneme düşmeyip cennetine girmesidir.

00:26:11.922 --> 00:26:19.902
Allah'ın ebedî ikramlarına cennette, hüm fî-hâ hâlidûn, ebedî olarak mazhar olmasıdır.

00:26:20.537 --> 00:26:27.332
Asıl her günün bayram olmasından da önemli olan âhiretin saadetli olmasıdır.

00:26:27.816 --> 00:26:32.202
Dünyada, âhirette ben de hepinize saadetler diliyorum. 

00:26:32.202 --> 00:26:35.684
Allahu Teâlâ hazretleri hepinizi iki cihanda bahtiyar eylesin.

00:26:36.410 --> 00:26:41.177
Cennetiyle, cemâliyle müşerref eylesin, sevdiklerinizle, dostlarınızla,

00:26:41.375 --> 00:26:44.710
evlatlarınızla, arkadaşlarınızla beraber. 

00:26:44.435 --> 00:26:47.397
es-Selamü aleyküm ve rahmetullahi ve berekâtüh.