Namaz Vakitleri

22 Cemâziye'l-Âhir 1446
23 Aralık 2024

İmsak

06:47

Güneş

08:20

Öğle

13:08

İkindi

15:26

Akşam

17:47

Yatsı

19:14

Detaylı Arama

Dedemin Hocasının Mektubu

Mehmed Zahid KOTKU

Mehmed Zahid KOTKU#MZK

Hadis Dersleri (MZK)

İskenderpaşa Camii/ İstanbul

İçerik

İbadetin Başı Susmaktır

Kötü Ahlâk Ameli Bozar

Allah’a Kullarının En Sevgilisi

Belâyı Nimet Bilmek

Belâların Sebebi

Müslümanlar Bir Vücut Gibidir

Açıklama

Gönül dostu, âlim Mehmed Zahid Kotku Hocamız İskenderpaşa Camii’nde 1958’den 1977 yılına kadar Ramûzü’l-Ehâdîs isimli hadis kitabından dersler yapmıştır. Ahmed Ziyâeddin Gümüşhanevî'nin derlediği Râmûzü’l-Ehâdis, alfabetik olarak sıralanmış hadislerden oluşmaktadır.

İlk zamanlar düzenli olarak Pazar günleri ikindiden sonra bir saat, Cuma günleri öğleden önce 45 dakika hadis dersleri yaparlarken, son yıllarında hadis derslerini Prof. Dr. Mahmud Es’ad Coşan Hocamız’a bırakmışlar, kendileri Cuma namazından sonra 10-15 dakikalık kısa konuşmalar yapmaya başlamışlardır. Bu konuşmalar irticalen yapılmış, bazen bir sahabeden bahsetmişler, bazen güncel bir olayı konu edinmişlerdir. Bu konuşmalar 1978 yılında başlamış, vefatına kadar devam etmiştir. Son konuşmaları vefatından bir hafta önce, 6 Kasım 1980’de Medine’de kaydedilmiştir.

Tümünü Göster

İzledim/Dinledim, Hediyemi Al Hata Bildir/Öneride Bulun

Dedemin Hocasının Mektubu

Mehmed Zahid KOTKU

Mehmed Zahid KOTKU#MZK

Hadis Dersleri (MZK)

İskenderpaşa Camii/ İstanbul

İçerik

İbadetin Başı Susmaktır

Kötü Ahlâk Ameli Bozar

Allah’a Kullarının En Sevgilisi

Belâyı Nimet Bilmek

Belâların Sebebi

Müslümanlar Bir Vücut Gibidir

Açıklama

Gönül dostu, âlim Mehmed Zahid Kotku Hocamız İskenderpaşa Camii’nde 1958’den 1977 yılına kadar Ramûzü’l-Ehâdîs isimli hadis kitabından dersler yapmıştır. Ahmed Ziyâeddin Gümüşhanevî'nin derlediği Râmûzü’l-Ehâdis, alfabetik olarak sıralanmış hadislerden oluşmaktadır.

İlk zamanlar düzenli olarak Pazar günleri ikindiden sonra bir saat, Cuma günleri öğleden önce 45 dakika hadis dersleri yaparlarken, son yıllarında hadis derslerini Prof. Dr. Mahmud Es’ad Coşan Hocamız’a bırakmışlar, kendileri Cuma namazından sonra 10-15 dakikalık kısa konuşmalar yapmaya başlamışlardır. Bu konuşmalar irticalen yapılmış, bazen bir sahabeden bahsetmişler, bazen güncel bir olayı konu edinmişlerdir. Bu konuşmalar 1978 yılında başlamış, vefatına kadar devam etmiştir. Son konuşmaları vefatından bir hafta önce, 6 Kasım 1980’de Medine’de kaydedilmiştir.

Tümünü Göster

İzledim/Dinledim, Hediyemi Al Hata Bildir/Öneride Bulun

Konuşma Metni

Eùzü bi’llâhi mine’ş-şeytàni’r-racîm. Bi’smi’llâhi’r-rahmâni’r-rahîm.

El-hamdü li’llâhi rabbi’l-àlemîn... Ve’l-àkıbetü li’l-müttakîn... Ve’s-salâtü ve’s-selâmü alâ seyyidinâ muhammedin ve âlihî ve sahbihî ecmaîn...

İ’lemû eyyühe’l-ihvân... İnne efdale’l-kitâbi kitâbu’llàh... Ve enne efdale’l-hedyi hedyü muhammedin salla’llàhu aleyhi ve sellem... Ve şerre’l-umûri muhdesâtühâ... Ve külle muhdesin bid’ah... Ve külle bid’atin dalâleh... Ve külle dalâletin fi’n-nâr... Ve bi’s-senedi’lmuttasıli ile’n-nebiyyi salla’llàhu aleyhi ve selleme.

Size bugün dersiniz olarak şu kâğıdı gösteriyorum. Çok eskimiş bir kağıttır. Bu kâğıt dedemin hocası olan Hoca Nasrullah Efendi ismindeki bir zatın, Bursa’da hoca imiş. Her ne gibi hatası olduysa, onu Sultan Hamid Akkâ’ya sürmüş. Akkâ’dan — dedemle olan münasebetinden dolayı— sık sık mektuplar yolluyormuş. Bu mektuplar mahfuz idi ama kaybola kaybola bir tanesi kalmış elimde. Onu da kopya ettim de bir kitabın kenarına; kaybolursa hiç olmazsa içindeki nasihatlar yadigâr olsun diyerekten.

İçindeki nasihatlar hoşuma gitti, onları siz kardeşlerime de duyurmak isteyeceğim. Yani insan nereye giderse gitsin, mülk Allah’ındır. Allah’ın mülkünde vazifesini yapmakla mükelleftir. Allah’ın mülkünde onun suyunu içiyor, onun havasını alıyor, onun nimetlerini yiyor, onun verdiği ömrü idame ettiriyor. Burada bu hayatı bağışlayanın, verenin emrettiği vazifeleri yapmak insanın vazifesidir. Yapana mü’min diyorlar, yapmayana kâfir diyorlar. Aradaki fark bu.

Şimdi mektubu size aynen okuyacağım. Şöyle yazıyor:

Bu mektup Akkâ’dan. Rüşdiye hocasının çok kitabı var. Lâzım olan kitabı alıp mütalaa ediyorum. Camiu’s-Sağir adlı hadis kitabını şerhi ile beraber burada mütalaa ettim. Bursa’da iken de bu kitabı mütalaa etmiştim. Bazı hadis-i şerifleri yazdım, mü’minlere menfaat olsun diye.

Bi’smi’llâhi’r-rahmâni’r-rahîm.

Kàle rasûlü’llàhi SAS:

Evvelü’l-ibâdeti es-samtü Nasihatının baş sözü: “—İbadetin başı sükûttur!” diyor.

İki şey koymuş: Lisânen ve kalben. Lisânen sükut ettiği gibi, kalbinin de sükun üzerine olması lazım! Çünkü insan bir dış ve bir içten mürekkep… İnsanın insanlığı bu dış ile için birleşmesinden oluyor.

Bu dış kısmına bize göre müslümanlık diyoruz. Namaz, oruç, zekat, hac… Bunlar müslümanlığı dış kısmıdır. Bunlarla insanı anlarız ki bu müslümandır, bu değildir.

İman da iç kısımdır. Allah’a, Rasullerine, ahirete, kitaplarına, öldükten sonra dirilmeye müteallik olan kısımlara iç kısmı diyorlar. Bu iki kısmın birleşmesinden ortaya mü’min çıkıyor veyahut müslüman çıkıyor.

Şimdi bu mü’min ve müslimin ilk vazifesi ibadet edecek ya, bu ibadetin ilk vazifesi diline hàkim olmak, diline sahip olmak… Diline sahip olamamaktan ne çıkar?

Allah-u Teàlâ bize bir hayat vermiştir. Bu hayat aldığımız nefeslerle kaimdir. Bu nefesleri alamazsak yaşayamayız. Yemek içmek gibi bu nefesler de bizim gıdamızdır. Nasıl ki bu nefeslerle yaşamaktayız, bunları da Allah-u Teàlâ bize, “Bana ibadet etsinler!” diye vermiştir.

Bu havayı aldıkça, yaşamaktaki olan halimizi laflarla geçirirsek, bu iç kısım muattal kalır. Vazifesi olan Allah-u Teàlâ’yı zikri yapamaz. Çünkü diliyle meşgul. Diliyle meşgul olunca, bedeniyle de meşgul olur insan. Dilin başka, için başka olsun; o zor, o nadirattandır. Dil ne ile meşgulse, iç de onunla meşguldür. Çünkü dil için tercümanıdır. İçi ne ise dil de odur. Binâen aleyh, dil boş laflarla kaçırıyor ömrünü, bitiriyor, zayi ediyor. Binâen aleyh, asıl lazım olan iç kısmın ibadetini anla ki mümkün değil olmaz.

Dili konuşan insanın içi konuşamaz. İçindeki ne ise dili de onu söylüyor. Çünkü kap daima içindekini boşaltır. Bir kaba su koyduysanız, su dökülür. Sirke koyduysanız, sirke dökülür. Bal koyduysanız, bal dökülür. Öyle değil mi?.. Binâen aleyh içte ne varsa, dil onu dökecektir. İçte Allah varsa, dil Allah’ı zikreder. Söylemeye, konuşmaya vakit bulamaz, utanır.

Sözden maksat, boş ve faidesiz söz. Boş ve faidesiz sözü söylemekten insan sakınır, kaçınır ki içinin zikrinin alametidir. İçi zâkir olan insanın dili de zâkir olur, Allah’la meşgul olur. Öyleyse ilk ibadet sükûttur. Niçin? Gönlün Allah desin dursun.

Bu iki türlü demiş; hem lisânen, hem kalben. Kalp, malum ya vesvese dediğimiz birçok kuruntularla meşgul olur durur. Kendi kendine dilin sakindir ama içinden ne pazarlıklar yapar. Bu da boş… Çünkü senin kalbin Allah diyecek. Allah demekle meşgul olacak. Sen onu bırakıyorsun, kâinatı ölçmeye kalkıyorsun, şunu yapmaya kalkıyorsun, doluyu boşa koyuyorsun, boşu doluya koyuyorsun. Ömrünü boş şeylerle geçiriyorsun.

E bu da ha dil boş geçirmiş, ha iç boş geçirmiş. Bu da la..k. Bunu öğretmek ve anlatmak çok zordur. Söylemek kolaydır da anlatmak ve buna sahip olabilmesi insanın; çok büyük mücadeleye vakıftır, az mücadeleyle olmaz. Bir kere bunda muhit, ikincisi kabiliyet, istîdat şarttır. Muhitin, geveze bir muhitteysen, emsalin geveze insanlarsa… Böyle bol bol konuşan insanlar…

Sen de onlar gibi bol bol konuşmaya mecbur kalırsın.

Bir de küçüklükten beri yetişiş tarzı vardır insanların, aile terbiyesi deriz buna. O aile terbiyesinde nasıl aldıysa terbiyeyi, o terbiyeyi görürsün insanda. O terbiye iyi değilmiş, bunu atayım da bunun yenisini bulayım diye değiştirebilenler pek nadirattandır. O aldığı terbiye ile gider.

Onun için büyüklerin, büyük insanların evlatları da büyük kimseler olur. Aldıkları terbiyeler sayesinde. Alamıyorlarsa çok nadirattandır. Bakın şimdi Türkçesini de yazmış altına:

“—Evvelâ lisanı malayani, fena, bâtıl ve yaramaz şeylerden sükût eder. Kalbini envai şirk-i hafi, haset, kibir ve cümle mezmûmatlardan ne kadar mezmun kötü şeyler varsa, hepsinden uzak tutar. Sonra ibadete meşgul olur. Zira ki lisan ve kalp yaramazlardan sükût ve tâhir olmasa, ibadeti zayıftır. İbadetten lazım gelen feyzi alamaz.”

Şimdi burada bunu izah için demiş ki:

El-hulüku’s-sûü yufsidü’l-amel “Kötü ahlâk, ameli ifsad eder, sirkenin balı bozduğu gibi.”

Şurada onu da şöyle tercüme etmiş:

“—Dilde ve kalpte sıfat-ı mezmume, cem’i amâli iptal eder, mahveder. Muhtasarca size sıfat-ı mezmûmeyi beyan edeyim, inşâallah görüşürsek.” demiş.

Tabii Akkâ’da o, “Bir affa uğrar da Bursa’ya dönebilirsem, o zaman anlatırım!” demiş ama, affa uğramamış...

Sıfat-ı mezmûme kısa olarak diyor ki: Dilde ve kalpte olan hilaf-ı sünnet ve bid’at olan şeylere derler. Sünnetin hilafında bid’at olan şeylere derler.

Burada hilaf-ı sünnet deyince aklıma bir şey geldi:

Hz. Ömer’in devrinde Mısır’daki İskenderiye muhasara edilmiş. Adı da kumandanın Abdullah olsa gerek. Ama muhasara uzamış, bir türlü teslim olmuyor kale. Kumandan aciz kalmış, Hz. Ömer’e haber göndermiş. Demiş ki:
“—Kale’yi alamıyoruz. Kale muhasara altında, fakat bir türlü teslim alamıyoruz.” Hz. Ömer tahkikat yapmış askerden:
“—Neden kaleyi zabt edemiyorsunuz siz? Siz müslüman değil misiniz? Namazlarınızda ihmal mi yaptınız?”
“—Hayır efendim!”
“—Oruçlarınızda?”
“—Hayır efendim!”
“—Gece namazlarınızda?”
“—Hayır efendim!”
“—E neyiniz eksik, neyi yapmıyorsunuz?”
“—Misvakımız yok efendim!”
“—Misvak kullanıyor musunuz?” demiş.
“—Hayır, misvaklarımız bitti.” demiş.
“—Hah! Bu sünnet-i seniyyeyi ihmalinizdendir muvaffak olamayışınız.” demiş.

Hemen develere yüklemiş misvakları, yollamış.

Misvaklar gitmiş, askerler kullanmaya başlamışlar. Ertesi gün hücuma geçmişler, daha hücum başlarken beyaz bayraklar çekilmiş.

Talihe bak! Sünnet-i seniyye deyip geçme. Rasûl-i Ekrem’i Allah nümûne yollamıştır dünyaya:

Ve mâ erselnâke illâ rahmeten li’l-àlemîn

Alemlere rahmet olanın bütün varlığı insanlar için nümune olmadıkça, insanlar onun yolunda yürüyemezler. Hatta şeytan-ı aleyhi’l-la’ne bu ayet-i kerime nâzil olunca;
“—Yâ Rabbi, ben de alemlerdenim. O rahmetten ben de isterim!” demiş.

O güne kadar şeytan-ı aleyhi’l-la’ne bir müvekkel melek tarafından dövülürmüş. Rasûl-i Ekrem’e bu ayet ininceye kadar bir sabah dövülüyor, yirmi dört saat onun tesiri altında muazzeb oluyor. Ertesi gün tekrar…

Şimdi bu (rahmeten li’l-àlemîn) ayet-i kerimesini duyunca o mel’un, demiş:
“—Yâ Rabbi, o alemlerden bir tanesi de benim işte. Alemin dışında değilim. Ben de o rahmetten nasibimi isterim!” demiş.

Binâen aleyh, o nasibi hürmetine o sopadan kurtulmuş.

Biz ki o Allah-u Teàlâ’nın kulu ve o Rasûlüllah SAS’in ümmetiyiz. Onun sünnetine yapıştığımız takdirde ne olur sen düşün onu… Onun için mü’minler melâikeden, bir diğer hadiste de melâike-i mukarrabînden efdaldir.

Niçin? Melekler yaratıldığı sıfat üzerindedir, başka şey bilemez. Ama insan birçok şeylerin, baskılar altında, çeşitli düşmanlarla boğuşaraktan Allah’tan ayrılmayan ve Rasûlullah’a sımsıkı yapışan mü’min; Rasûlüllah nasıl Mi’rac yaptıysa, nasıl Allah’a hiçbir melek yanaşamamıştır; ne Cebrâil, ne Mikâil… Fakat Rasûl-i Ekrem nasıl Allah-u Teàlâ ile kàbe kavseyni ev ednâ olduysa, onun ümmeti de bu şerefe naildir. Onu ayaklar altına alan insan, bak ne kadar büyük ziyan içindedir.

Onun için ne güzel bir nasihat yapmış. Allah razı olsun, makamı da cennet olsun…

Bir hadis daha zikrediyor:

İnne ehabbe ibâda’llàhi illa’llàhi, ensahuhüm li-ibâdihî.

“Allah-u Teàlâ’ya kullarının en sevgilisi, Allah’ın kullarına nasihat eden insandır.”

Allah’ın kullarına nasihat eden insan, Allah-u Teàlâ’nın en sevgili kuludur. Öyleyse bugünkü dünya ilimlerinin içinde en mümtaz ilim, Allah’ın ilmidir, din ilmidir. Çünkü nasihat ne ile olacak? Din ile olur. Dinini bilmezsen nasihat edebilir misin? Evvela dinini öğreneceksin, sonra da başkalarına öğretmeye çalışacaksın.

Öyleyse Allah-u Teàlâ’nın sevgili kulu olabilmeye mazhariyyet, onun dinini bilip, diğer insanlara öğretebilmeye gücü yettiği kadar çalışabilmek, en sevgili kulu olmasına işarettir buyurmuş.

Ama diyor ki:
“—Söz herkese söylenmez. Sözü kabul edecek insana söylersin. Kabul edileceğini bilmeyince, onu söylemek insanın kendine zararıdır.

Mesela şimdi içkiden bahsetsen, rakıcılar darılır. Hırsızlıktan bahsetsen, hırsızlar darılır, dinlemezler. Kumardan bahsetsen, kumarcılar darılır. Faizden bahsetsen, tüccarlar darılır, bankacılar darılır. Öyle şey mi olur diye. Plajdan bahsetsen, yeni nesil istemez. Danstan, balodan bahsetsen gene istemez. Demek ki bunları yerinde söylemeniz lazım. Söyleyemezseniz kendinizin aleyhine olur. Fırsat buldukça söylemekten kaçınmamak lâzım!
“—En büyük selâmet duadır. Selâmet duadadır. Musibet ve belâ nefse terbiyedir. Buraya dikkat edelim. Musibet ve belâ nefse terbiyedir. Ahirette çok sevabı vardır. Dertler ve belâlar, Cennette nice nice nimetlere mazhariyetine vesile olur demiş. Bu dertlerden, belâlardan kurtulmanın yegâne çaresi de duadır.” demiş.

Çünkü dertleri, belaları Allah-u Teàlâ sevgili kullarına verir ki o kullar benim yolumdan ayrılmasınlar. Dünyaya meyil ve muhabbetleri artıp da beni unutmasınlar diyerek bazı musibetleri ve belaları verir ki kendi yoluna çevrilmeleri için. Onun için demiş ki:
“—Bunlar insanların ahirete ve cennete muhabbetine ve firarına sebeptir. Allah’a kaçar. Belâ ve musibet olmasa nefis kibir, ucub, hubb-u dünyaya ikbal eder ve bu suretle de merdud olur.” Cenâb-ı Hak, Kuranı Kerim'inde buyurmuş ki: Cümle enbiya ve sàlihler, bela ve musibet ile terbiye olmuşlardır. Onun için Bursa’daki Üftade Hz.’nin bir kitabında okumuştum:
“—Bir musibet, bin nasihattan evlâdır.” diyor.

Bir musibetin sevabı, bin ref’-i derecata vesiledir. Yani ne kadar ibadet etsen, o dereceye erişemezsin; o musibete, o belaya sabrının neticesinde aldığın mükafattan dolayı.

Cenâb-ı Hak, her bir şeyi bir şeye sebep kılmıştır. Nefis, kâfirdir. O nefis, belâlar ve musibetler görmese, dünyadan ahirete ikbal etmez. Nefis hadd-i zatında münkirdir; ancak musibet ve belâları görünce, Allah’a doğru dönmeye başlar. Mevla’ya tevazu, inkisar ve tezellül etmez.

Niyazi’den bir şey koymuş. Diyor ki Niyazi merhum:

Derman arardım derdime,
Derdim bana derman imiş.

Çok derin manalara havidir bu kadarcık söz. Gene bunun altına bir şey daha yazmış.

Leyse bi-mü’minin müstekmili’l-îmâni, men lem yeudde’l-belâe ni’meten, ve’r-rehàe musîbeten.

“Mü’min imanında hiçbir zaman kemâli bulamaz; belâyı nimet, rahatı da musibet bilmedikçe…” Belâyı nimet, rahatı da musibet bilmedikçe kemâle ulaşamaz.

Çünkü buyrulmuş ki:

Eşeddü’n-nâsi belâen el-enbiyaü En büyük belâyı Allah-u Teàlâ, enbiyalara vermiştir.”

Adem AS’dan aşağı doğru boyuna gelmiştir. Her peygamberin çektiği ızdırab hesaba gelmez. En nihayet bizim Peygamberimiz’in hali mâlûm…

Fakat yine altında buyurmuş:

Lâ yenfau’l-belâu bi-facir

“Belâ imansızlara fayda vermez.”

Belânın faydası, mü’minleredir. Mü’min olmayan insanlara gelen belâ ve musibetler; dünyadaki cezalarıdır. Allah onlara dünyada da cezalarını çektiriyor demek. Çünkü Mevlâ’yı ikbal etmez. Kadere de razı olmaz ve terbiye de olmazlar. Ne çeşit afat görürse görsün, daha inadı artar, daha küfrü artar.

Gene bir hadiste buyurmuş:

İnna’llàhe leyebteliye’l-mü’mine’l-belâe ve mâ yebtelîhi bihî illâ li-kerâmetihî

Allah-u Teàlâ’nın mü’mine verdiği ibtila, onu sevdiğinden ve onun kerametinden naşidir. Belası, onu sevdiğinden ve ona kerametinden naşi.

Bir kere daha söylemiştim ama gene yeri geldi: Cenâb-ı Hakk’ın bir evliyası ahirete göçüyor. O gün canı bir süt istemiş, yüreği yanmış en son. Sütü içeceği vakit Cenâb-ı Hak bir melek yollamış:
“—Sütü döktür, içmesin!” demiş.

O adamcağız o sütü içemeden ahirete gitmiş. Tabii bir teessürü var. O teessürler derece veriyor insana…

Sonra gene bir kâfir de ölüyormuş, onun da canı bir balık istemiş. O balık da o denizde yokmuş. Cenâb-ı Hak emretmiş, o balığı başka denizden tutturup o adama yedirtmiş.

Melek şaşırmış:
“—Yâ Rabbi, şaştım bu işe! O senin velî kulundu, bir sütü bile içirmedin. O düşmanın olan kâfire de bulunmayan balığı buldurdun ve yedirdin? Cenâb-ı Hak buyurmuş ki:
“—O kulumun cennette erişemediği bir yeri vardı, bir derecesi vardı, yaptığı ibadetler kâfi gelmedi o dereceye ulaşmasına… O dereceyi ona vermek istiyordum. O üstün dereceyi vermek için, ona o sütü içirmedim. Seviyorum onu çünkü. Öteki kâfirin de cehennemde bir çukuru daha vardı, giremiyordu o çukura. O çukura girsin diyerek, onun o arzusu yerine geldi. Yâni nimetler kâfirler için azaptır.

Ve burada bir şey daha yazmış:
“—Allah-u babaların Teàlâ mü’min kulunu korur, babaların evlatlarını koruduğu gibi.” demiş. Bir rivayette de, “Sizin hastalarınızı koruduğunuz gibi.” demiş,

Bak burada babalar evlatlarını nasıl korurlarsa, Allah-u Teàlâ da mü’min kullarını öyle korur da onun için o belâları onlara vermesi, onları koruduğundan dolayıdır.

Bazen baba evladını döver. Sevmediği için diyebilir misin? Tekdir eder, darılır, şöyle der, böyle der. Sevmediğinden değildir. Daha iyi olması için yapar onu.

Allah-u Teàlâ da bize o ibtilâları verir ki, bizim kemâle doğru yükselmemiz, hakiki müslümanların arasına girmemiz içindir.

Burada Hikem-i Atâiyye denilen bir kitap vardır. O kitaptan bazı müslüman kimselere lâzım olacak sözleri yazmış. Diyor ki:
“—Nefisten, şeytandan, dünya muhabbetinden kimse kurtulmaz. Zira ki dünyada halk içinde rüsvay ve bî hürmet ve bî itibar olmayınca… Dünyada hürmet ve şöhreti olsa, nefis ve şeytandan, hubb-u dünyadan kurtulmak asla mümkün olmaz.”

Ne vakit insan bî hürmet ve bî itibar olsa, uzlet ve halvet edip bir şeye karışmasa, o zaman Allah’a ikbal eder. Nefis, şeytan ve dünya onu aldatamaz, hile ve iğvâ edemez. Hürmet ve şöhret ile muhabbet ve ma’rifetullah bir kalpte cem olmaz. Buna dikkat etmenizi rica ederim:
“—Başkalarından hürmet beklemek ve kendisinin şöhret sahibi olmasını istemek ile Allah-u Teàlâ’yı sevmek ve ma’rifet-i ilâhiyye bir kalpte cem olmaz! Su ile ateşin bir yerde cem olmadığı gibi. Su ile ateşi bir yerde tutmak nasıl mümkün değilse, hürmet ve şöhret ile Allah sevgisinin bir arada olmayacağını insanların bilmesi gerekir.”

Burada biraz daha zikretmiş ki:

Lâ yedhulü'l-cennete illâ daîfün mağfûrun.

Altında da yazmış:

İtteku'd-dünyâ fe vallâhi le eshara min Hârût ve Mârût.
“—Dünyadan çok sakının ve korkun! Çünkü dünya Hârut ve Mârut denilen o iki meleğin yaptığı sihirlerden daha sâhirdir. Cadıdır yani, aldatır insanı, aldatıcı bir şeydir. Fakat hepimiz işte bugün nasıl aldanıyorsak, gözümüzün önündedir.

Diyor ki orada:
“Allah-u Teàlâ sevgili kullarının kalplerine bir takım ilhamlar yapar, esrarlar verir. Eğer o Allah-u Teàlâ’nın o kuluna verdiği esrar ve ilhamları o adam söylerse:
‘‘—Yarın böyle olacak, filan günü böyle olacak.’’

İçine gelen esrara itimadı var, söylüyor. Hepsi de aynı çıkıyor, dediği gün dediği oluyor. Esrar neyse, ilhamlar neyse gönlüne doğan; onları söylüyor, onlar da aynen tahakkuk ediyor. Tahakkuk etse, ilhamların cümlesi zuhur etse, hilaf çıkmasa o veli Firavun ve Nemrut gibi kibri ucba, mekr u gurura, hürmet ve şöhrete giriftar olmuştur.”

Bunlar güzel sözlerdir, belki hazmedemeyiz. Hazmedemeyiz ama hazmedemeyişimiz midemizin zafiyetindendir. Bu hakikattır. “Eğer bir veliyi Allah seviyorsa, kalbine düşen ilhamlardan bazısı zuhur etmez. Filan gün böyle olacak der, olmaz. Ha yalancı derler, beceremedi, bilemedi derler. Zuhur etmedi… Bunun zuhur etmeyişi, beyne’l-havf ve’r-recâ’da olup Mevlânın kapısına mülazim olup, uzlet ve halvet edip, nas içerisinde şöhret ve hürmet ihtiyat etmemesi sebebiyledir. Allah-u Teàlâ onu koruyor, şöhrete meydan vermiyor, sevdiğinden dolayı.

Yine Hikem-i Ataiyye’de diyor ki:

Bazı adem, Hızır AS’ı aşikare görür, eski görenler gibi. Bugün de görenler oluyor bahtiyarlar arasında. O adamı Hızır AS terbiye eder. Musa AS ile Hızır AS arasındaki hikâye malum. Ve kimi adam ruhaniyet ile terbiye olur. Kimisi de rü’ya-yı sadıka ile terbiye olur. Bazısı da üstaz ile terbiye olur.

Bu ahlâklar Allah-u Teàlâ’dandır. Ahlâkları Allah sevdiği insanlara verir. İyi ahlâkı, iyi insanlara verir. Bizdeki ahlâkların iyi olmamasının yegâne sebebi, Allah-u Teàlâ’nın bizi sevmeyişinin alâmetidir. Eğer Allah-u Teàlâ bizi sevse, bizde hep iyi ahlâklar olacak.

Her sabah okuyoruz burada:
“—İyi ahlâkları bize ver ya Rabbi! Çünkü iyi ahlâkları veren sensin!” diye.

Cenab-ı Peygamber’in bir hadisinden istifade ederek Allah-u Teàlâ’dan her gün istiyoruz ama olmuyor. Sebebi? Bizim ona lâyık olmamız lazım. Biz layık olmadıkça olmuyor. Allah-u Teàlâ’nın hükmüne, takdirine razı; evâmirine imtisâl etmiş bir kul oluruz da o bizi severse, biz istemeden onu bize verir. Bize vermeyişinin sebebi, bizim ona lâyık olamadığımızdan dolayıdır.

Öyleyse güzel ahlâklar Allah’tandır. Allah verirse, sevdiğine verir onu. Hiç sen iyi paranı kötü yere atar mısın? Para on paralık bir şeydir ama, onu bile iyi bir yere harcamak istersin. Ahlâk ise bize cenneti kazandıracak en büyük sermayedir. Onu sevmediği insanlara vermek mümkün olur mu hiç?

Hikem-i Atâiyye güzel bir kitaptır, onu tavsiye ederim. Yeni yazıları da var, onlardan okursanız istifade edersiniz.

Şu arkasında da bir sözü daha var ki, o daha üstün bir söz.

Men zehede fi'd-dünyâ allemehullâhü bilâ te'allüm ve hedâhü bilâ hidâyet.

Aynen tercümesini şöyle yapmış:
“—Bir kimse dünyadan i’raz edip, yüz çevirip, ahirete ruh ve can ile meylederse, Allah-u Teàlâ onu sebepsiz ve vasıtasız terbiye eder.”

Ötekini Hızır terbiye ediyor, bunu Allah-u Teàlâ terbiye ediyor, peygamberlerini yaptığı gibi. Peygamberlerin terbiyesi sırf Allah'ındır.

Eddebenî rabbî...
“Beni terbiye eden Rabbimdir...” buyurmadı mı? Ona râh-ı hakkı gösterir ve ona hidayet verir. Üstada haceti ve ihtiyacı olmaz. Onun altında bir hadis daha zikretmiş:

Bir kimse dininde istikamet ve doğru olmaz ve her iyi ve kötüyü bilmez akl u iradesi Allah-u Teàlâ fehmetmeyince. Allah-u Teàlâ’dan alamayınca, iyiyi kötüyü seçmek ve doğru yolda durmak mümkün değildir. Kul, dersini ve ilmini Allah-u Teàlâ’dan ahzetmese, mü’min-i kâmil olamaz. Mü’min-i kâmil olması Allah-u Teàlâ’dan dersini ve ilmini almasına vâbeste imiş. Allah cümlemizi affetsin de tevfikàt-ı samedâniyyesine mazhar etsin…

Şimdi bize bir ölçü. Biz hepimiz mü’miniz elhamdülillah. Müslümanız da… Fakat birkaç gündür mütalaa ettiğim bir şey var, üzerinde çok üzülüyorum. Mü’mini Rasûl-i Ekrem bize tarif ediyor. Peygamberimizin sözleri bizim terazimizdir. Kendimi o teraziye koyuyorum, sıfıra düşüyor.

Bir kitap aldım Mekke’den bu sefer de, o adamın sözlerine de hak verdim şimdi. O diyor ki:
“—Bir adamı dine davet edeceğiniz vakitte, evvela o adama kendinizin müslüman olmadığını söyleyin! Çünkü o adam size bakarsa, müslüman olmaz!” diyor.
“—Müslümanlık eğer bu senin dediğin gibiyse, bunda ne iş var?” diyecek.

Ona söyle, kendini bildir de kitabın dediği gibi müslüman ol diyor. Kitap müslümanlığı nasıl istiyorsa, öyle olursan, müslüman o zaman olursun. Öyle müslüman olmuyorsan, takma adla müslümanlık olmaz.

Şimdi Rasûl-i Ekrem SAS’in bir sözünün bir parçasını hep beraber bir tartışma yapalım. Buyuruyor ki Rasûl-i Ekrem, SAS Efendimiz: Müslim, Sahîh hadislerinde...

Bunu hep teker teker söyledi de, bu hadise gelince cemî olaraktan el-mü’minûn “Mü’minler” dedi. Keracülin vâhidin. Mü’minler bir adam gibidir, iki değil. Bir ucu şark, bir ucu garb, dünyanın içerisine yayılmış. Ne kadar mü’min adını taşıyan insanlar varsa, hepsi bir adam işte… Ta Japonya’da varmış müslüman kardeş. Bir de var Amerika’nın veyahut Londra’nın şurasında, burasında bir kardeş. Bu kardeşlerle bizim ilgimiz, vücudumuzun ilgisi gibi olacak.

Vücudumuzda bak bir sürü a’zâ var. El, ayak, göz, kulak. Bu dışta görünen. İçeride bilemediğimiz bir sürü vücudu teşkil eden milyonlarca parça var. Hep birleşmiş de bu vücut olmuştur. Bu vücudun bir tarafına bir iğne batırdığımız vakitte, kıyamet koparıyoruz “Ay!” diyerekten. Niçin? Her tarafımız bundan müteessir oluyor. Niçin? Birlik var vücutta…

Hatta İmam-ı Gazali der ki, meselâ bıçak kesiyor ya bir yerimizi kazaen. Kesildiği vakitte bir ıstırap oluyor, bir acı duyuyoruz. Bu acının sebebi nedir biliyor musun diyor. Oradaki ayrılıktan ağlaşıyor, sızı ondan ileri geliyor. İkiye ayrıldı o kesikten. O ayrılık dolayısıyla ızdırap hasıl oluyor, birleşince kalkıyor.

Binâen aleyh mü’minler hep bir olduğu halde, ölçelim bakalım, koyalım teraziye. Komşumuz beni tanımıyor, ben de komşumuzu tanımıyorum. Ölüyor, haberim olmuyor. Hasta oluyor, gene haberim olmuyor. Çocuğu dünyaya geliyor, gözün aydın diyeceğim, haberim yok. Ölüyor, Allah sana sabır versin diyeceğim, haberimiz yok. Ortada alâkamız yok. Haberimiz yok, e ne yapalım. Kendileri gelsinler. Her şeyimiz buna göre. Bu ilgisizlik neden ileri geliyor?

Şimdi gene bir misal. Allah esirgeye kangren diyorlar bir hastalık var. Kolunun kesilmesi lazım. Yahut ayağının kesilmesi lazım. Büyük ıstırap. Oraya tutuyor doktorlar, bir morfin yapıyorlar. O zaman onu güzelce tıkır tıkır odunu keser gibi kesiyor. Sen de karşıdan bakıyorsun, hiç ıstırabın yok. Hiçbir şey duymuyorsun. Neden duymuyorsun bu ıstırabı. Kesiliyorsun ya? İşte o morfin denilen bela, seni iptal ediyor. O hissini iptal edişinden dolayı acıyı duyamıyorsun.

Binâen aleyh, bugün mü’minlerin etrafın ızdırabını duyamamasının sebebi, aldıkları küfür morfinidir. Küfür morfinleri onun hislerini iptal etmiş, hiçbir şeyden haberi yok. Ancak, “Ben nasıl yaşarım, ben nasıl mümtaz bir insan olurum, ben nasıl müreffeh bir hayat geçirebilirim?” diyor, gayesi bu. Öteki tarafları hepsi kavgadan ibaret. Allah cümlemizi gaflet uykusundan uyandırsın...

Aziz kardeş! Şu Allah-u Teàlâ’nın bize verdiği, vücut üzerindeki nimetlerin haddi hesabı yok. Şu gözün gördüğünü bize gösterebilmek için ne muazzam bir fabrika kurmak lazım ki bu gözün gördüğünü görebilelim. Meselâ, bugün ayın çok üstlerindeki, güneşin çok üstlerindeki yıldızlara varıncaya kadar, şu ufacık, mercimek tanesinden, iğne topuzu kadar olan bir şeyle görebiliyoruz. Bunu gösterebilmek için nasıl bir fabrika kurmak lazım ki, baktığımız vakitte o yıldızları görebilelim?

O yıldızlarla uğraşanlar var ya, kim bilir ne muazzam fabrikaları var da onları seyrediyorlar mesela. Ayı görüyorlar. O aya çıkmak için adam bir makine yapmış. Kaç milyar lira ile o fabrika kurulmuş. Kaç yüz bin insan çalışıyor orada da ancak o icadı yapabiliyorlar. Halbuki şu vücut onun içinde hapis. Allah-u Teàlâ’nın kurduğu şu makine sayesinde her şeyi görebiliyor. Yalnız bu makineyi kullanmak lazım.

Bu seferki adamın attığı füze gidemedi yerine. Sebebi? Ufacık bir arıza, onu geri çevirdi. E bu insandaki arızalar da bizi insanlıktan çeviriyor. Bu füze gidemedi ufacık bir arızasından dolayı. Ya bizim bu Allah’ın ve Rasûlü’nün emirlerine karşı olan arızalarımızı toplasak, bizi yukarıya değil aşağıya doğru düşürdüğünü pekâla görürüz.

Hadis-işerifte bildirilen keracülün vâhid bir dama gibi, bir vücut gibi değiliz. Şu Gediz depremi dünkü hadise… İçimizin sızlamasını ölçecek bir makinamız olsa da ölçsek… O Gediz’de o kadar müslüman kardeş yaralandı, evi barkı gitti; sızımız neden ibaretti acaba. Eh, belki birer parça yardım edenler oldu ama o yardımların nisbeti devede kulak denecek kadar bir şeydir. İçimizdeki ızdıraba bakalım. İçimiz ne kadar muzdarip oldu o kardeşlerimizin yanılıp yakılmasından?

Geçen bir hocaefendi geldi de baktım yüzü gözü yaralı hocaefendinin... Gediz’de bir caminin de imamıymış. Camim gitti dedi, hiçbir şeyi kalmadı, yandı. Ben de kırk senelik oranın imamıyım, evim de gitti. Yüzü gözü de yaralı ama, “Allah’a hamd ediyorum, el-hamdü lillah!” dedi. Sağsalimim, yine Allah'a ibadetimi yaparım dedi. Ama bize sorunca, bizde o ızdırap yok. Herkesi bilemem ama bende yok. Şimdi müslümanlar bir vücut gibi nasıl oluyor, onun bir misalini söyleyeyim size: Müslümanlar keracülün vâhid nasıl oluyor?

Zannedersem Yermuk Harbi idi. Düşman çok adette, Müslümanlar az adette, Az olmalarına rağmen dövüşten kaçmadılar. Savaşta şehid olanlar, yaralananlar oldu. Şehidlere, yaralılara bakan bakıcılar da var tabii. Yedi tane kardeş böyle sıralamışlar. Yatıyorlar, yaralanmışlar yatıyorlar. Bir hasta bakıcı
‘‘—Sana su vereyim mi?’’ demiş.
‘‘—Kardeşimin yarası benden ağır, onun yardımına koş. Benim biraz daha tahammülüm var.’’ Demiş O haldeki bir Müslümanın kardeşini düşünmesi neden acaba? Belki o suyu içse kendisi daha selamete ulaşacak. Yahut o yemeği yese. Ama kardeşim daha muzdarip diyor. Onun imdadına koş. Ona varıyor. O diyor ki: Öteki arkadaş benden daha önce yaralandı ona koş. Dolaşıyor yine ona geliyor bakıyor ki o gözlerini yummuş ahirete göçmüş. Ötekine bakıyor o da yummuş gözlerini yediside şehit olmuş o anda. Ahirete göçmüşler. Yani bir anı kalmışsa bile kardeşini düşünüyor.

Bunun bizde tezahürünü görebilir misiniz bugün?

Hatta bunun bir ikinci misalini de şöyle anlatırlar:

Fukara zümresinden birisine bir koyun başı hediye gelmiş. O fukara, “Benim karnım henüz daha bayılacak kadar acıkmadı, tahammülüm var. Fakat şu alt taraftaki komşum benden daha aç!” demiş, koyun başını ona götürmüş, vermiş. O da öyle düşünüp bir başka komşusuna vermiş. Bir mahalleyi dolaşmış koyun başı, hep birbirlerine devrediyorlar. Altı kapıyı dolaştıktan sonra nihayet ilk fakire tekrar gelmiş. Bakmış ki gözlerini yummuş ahirete gitmiş. Yani o anda bile kardeşini düşünüyor.

Şimdi arasak, böyle bir müslümanı nasıl bulabiliriz?

Namaz kılıyoruz, elhamdülillah… Oruç tutuyoruz, elhamdülillah… Allah’a imanımız da var, elhamdülillah… Fakat şunu şöyle düşünürseniz: Bir iç organ var, bir de dış organ var. Bu iç ve dış organların birbiriyle irtibatı lazım! Namaz dış, iman da iç…

Bunların irtibatıyla vücudun hayat bulması lazım. Bu irtibat yok ki, iman canlanamıyor. Var, fakat çok zayıf bir şekilde, canlanamıyor...

Meselâ, hasta yatakta yatıyor ama, diyemezsin ki bu adam insan değildir. Canı var, insan… Kâfir de diyemezsin, imanı da var. Fakat ne kalkabiliyor, ne yürüyebiliyor, ne konuşabiliyor… Zarardan başka bir şeyi yok. Hep başındakiler ona bakacak, altını temizleyecek, üstünü temizleyecek, yedirecek, içirecek. Ama yaşasın diyerekten böyle bir gayret var. Ama ne faydası var o adamın şimdi?

Ama atamayız, gömemeyiz, insandır diyerekten elimizden gelen yardımı gene yapıyoruz. Biz şimdi o hastanın haline düşmüşüz. Hiçbir faydamız yok zarardan başka…

El-mü’minü men eminehü’n-nâs Vel müslim men selimehü’n-nâs Hayru'n-nâs men yenfeu'n-nâs. Şerru'n-nâs men yedurru'n-nâs.

Allah cümlemizi affetsin... Tevfikàt-ı samedâniyyesine mazhar eylesin…

Bugünkü dersimiz bu kadarla kalsın.

Râmuz dersimize de devam edemedik, özürler dileriz.

Allah cümlemizi tevfikàt-ı samedâniyyesine mazhar eylesin… Cümlemize bu iyi, güzel ahlâklara sàhib olabilmeye isti’dad ihsan buyursun…

El-fâtiha!

Allah Rızası için İlim Öğrenmek

Kısa ve Öz Sohbetler

Server Yayınları

Dinle Hata Bildir/Öneride Bulun Not Ekle

Server Kürsü

Namaz Vakitleri

22 Cemâziye'l-Âhir 1446

23 Aralık 2024

İmsak

06:47

Güneş

08:20

Öğle

13:08

İkindi

15:26

Akşam

17:47

Yatsı

19:14

Mehmed Zahid<br>KOTKU

Mehmed Zahid
KOTKU

Hakkında

Hadis Dersleri (MZK)

Cuma Sohbetleri (MZK)

Münebbihat Dersleri

Mahmud Es’ad<br>COŞAN

Mahmud Es’ad
COŞAN

Hakkında

MEC YÂD ve Belgeseller

Hadis Dersleri (MEC)

Cuma Sohbetleri (MEC)

Tefsir Dersleri

Tasavvuf Sohbetleri

Mübarek Gün ve Geceler

Gurbet Sohbetleri

Hac ve Umre

Aile Eğitim Kampı Konuşmaları

Anma Programları

Konferanslar

Sorular ve Cevaplar

Diğer Çeşitli Konuşmalar

Muharrem Nureddin<br>COŞAN

Muharrem Nureddin
COŞAN

Hakkında

Konuşmalar

Mübarek Gün ve Geceler

Önemli Mesajlar

Basın Bildirileri

Tüm Sohbetleri Listele

Kısa ve Öz Paylaşımlar