Namaz Vakitleri

27 Zilhicce 1445
03 Temmuz 2024
İmsak
03:30
Güneş
05:29
Öğle
13:13
İkindi
17:13
Akşam
20:47
Yatsı
22:37
Detaylı Arama

Hanımların Toplumsal Rolü ve İslami Eğitim (Sorular ve Cevaplar)

Prof. Dr. Mahmud Es'ad COŞAN

6 Şevvâl 1417 / 14.02.1997

Açıklama

Hocamız, Gönül dostumuz, Mürebbi'miz Prof. Dr. Mahmud Es’ad COŞAN’ın, yurt içinde ve yurt dışında verdiği konferanslar, açılış ve kapanış konuşmalarından oluşmaktadır.

Peygamber (s.a.s.) Efendimiz’in yolunu insanlara anlatmaya çalışan hocamızın muhtelif yerlerde/ülkelerde yapmış oldukları konuşmalardan oluşmaktadır. Konuşmalarda genellikle önce İslâm’ın hak ve gerçek olduğu, büyüklüğü ortaya konuluyor ve İslâm’ın prensipleri hakkında genel bilgiler veriliyor. Geçmiş ümmetlerin kitaplarında Peygamber Efendimiz’le ilgili haberler olduğu ifade ediliyor. Sonra Peygamber (s.a.s.) Efendimiz’in ahlâkı ve bazı güzel ahlâklar anlatılıyor. Peygamber Efendimiz’e en güzel şekilde uymanın yolu olan, ihsân yolu olan tasavvuf üzerinde duruluyor. Nefsi terbiye etmek, güzel ahlâk sahibi olmak için neler yapmak gerektiği anlatılıyor. Zikir ve zikrin usûlü hakkında bilgiler veriliyor. En son bölümde ise, tebliğ ve irşad çalışmalarının önemi üzerinde duruluyor, herkesin İslâm’a hizmet etmesi gerektiği vurgulanıyor.

COŞAN, muhtelif sempozyum ve anma programlarında pek çok muhterem zat hakkında konuşmalar yapmıştır. Hakkında konuşma yaptığı kimseler arasında Hz. Ali (r.a.), Ebû Eyyûb el-Ensârî (r.a.), İmâm-ı Âzam, Ahmed-i Yesevî, Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî, Hacı Bektâş-ı Velî ve Yunus Emre vardır.

Hatırasına sempozyum ve çeşitli programlar tertip ettirdiği şahsiyetler arasında Ahmed-i Yesevî, Ahmed Ziyâüddîn-i Gümüşhânevî, Zâhid-i Kevserî, Çırpılarlı Ali Efendi, Necip Fazıl Kısakürek ve Ali Yakup Cenkçiler bulunmaktadır. Keza Mehmed Zahid Efendi, hocası Necati Lugal, Ali Yakup Cenkçiler ve Muammer Dolmacı hakkında da bağımsız yazılar kaleme almıştır.

Konuşma Metni

Soru: Babaların çocuklarına daha fazla vakit ayırmak için hayatlarını ona göre planlamaları gerekmiyor mu? Soru: Babaların çocuklarına daha fazla vakit ayırmak için hayatlarını ona göre planlamaları gerekmiyor mu?

Allah razı olsun, benim söyleyeceğim sözleri de sorunun içinde zaten söylemiş oldunuz.Allah razı olsun, benim söyleyeceğim sözleri de sorunun içinde zaten söylemiş oldunuz. Hem soruyu sordunuz hem cevabı verdiniz. Hem soruyu sordunuz hem cevabı verdiniz.

Biz vaaz ederken hatırlatmaya çalışıyoruz.İnsanın Rabbine karşı görevleri var, hadîs-i şerîfte bu böyle: Biz vaaz ederken hatırlatmaya çalışıyoruz.İnsanın Rabbine karşı görevleri var, hadîs-i şerîfte bu böyle:

1.Fe inne li-rabbike aleyke hakkan. "İnsanın Rabbine karşı görevleri var." 1.Fe inne li-rabbike aleyke hakkan. "İnsanın Rabbine karşı görevleri var."

2.Sonra insanın eşine -hanımsa kocasına karşı, beyse hanımına karşı- görevleri var. 2.Sonra insanın eşine -hanımsa kocasına karşı, beyse hanımına karşı- görevleri var.

3.İnsanın kendi vücuduna karşı görevleri var. 3.İnsanın kendi vücuduna karşı görevleri var.

Selmânü'l-Fârisî ile Ebü'd-Derdâ radıyallahu anh'ın bir olayı var.Selmânü'l-Fârisî ile Ebü'd-Derdâ radıyallahu anh'ın bir olayı var. O olayda Peygamber EfendimizO olayda Peygamber Efendimiz Ebü'd-Derdâ radıyallahu anh'a böyle beyan buyuruyor:"Her hak sahibine hakkı vermek lazım gelir." diyor. Ebü'd-Derdâ radıyallahu anh'a böyle beyan buyuruyor:"Her hak sahibine hakkı vermek lazım gelir." diyor.

Onun için bilmiyorum belki Türkiye de benim gibi böyle hanımları fazla kayırmaya çalışan başka hoca yoktur.Onun için bilmiyorum belki Türkiye de benim gibi böyle hanımları fazla kayırmaya çalışan başka hoca yoktur. Bunu her zaman söylüyorum. Erkeklere her zaman söylüyorum.Bunu her zaman söylüyorum. Erkeklere her zaman söylüyorum. Hanımlarla ilgili konuşmalarda da söylüyorum: Hanımlarla ilgili konuşmalarda da söylüyorum:

İnsanın faaliyetlerini, çalışmalarını dengeli ve ölçülü şekilde bölümlemesi lazım.İnsanın faaliyetlerini, çalışmalarını dengeli ve ölçülü şekilde bölümlemesi lazım. İslâmî faaliyetler yapıyor; tamam, güzel, Allah razı olsun. İslâmî faaliyetler yapıyor; tamam, güzel, Allah razı olsun. Ama İslâmî faaliyetler yapıyorum, diye hanımını ihmal etmemesi lazım.Ama İslâmî faaliyetler yapıyorum, diye hanımını ihmal etmemesi lazım. Çünkü hanımının da onun üzerinde hakları var! Çünkü hanımının da onun üzerinde hakları var!

"Hanımla ilgili vazifelerini yapıyor da çocukla ilgili vazifelerini yapmıyor…" "Hanımla ilgili vazifelerini yapıyor da çocukla ilgili vazifelerini yapmıyor…"

Hayır, çocuğa karşı da vazifeleri var! Hayır, çocuğa karşı da vazifeleri var!

"Bunların hepsine karşı vazifelerini çok candan yapıyor da kendisini helâk ederek yapıyor…" "Bunların hepsine karşı vazifelerini çok candan yapıyor da kendisini helâk ederek yapıyor…"

Hayır, o da doğru değil! Kendisinin vücuduna karşı da görevleri var.Hayır, o da doğru değil! Kendisinin vücuduna karşı da görevleri var. Vücudunu koruması lazım, dinlendirmesi lazım. Çok yaşayacağını düşünerek yıpratmaması lazım vs. Vücudunu koruması lazım, dinlendirmesi lazım. Çok yaşayacağını düşünerek yıpratmaması lazım vs.

Bunların hepsi; her hak sahibine hakkını vermek kâmil Müslümanlığın şiarıdır.Bunların hepsi; her hak sahibine hakkını vermek kâmil Müslümanlığın şiarıdır. Sizin kendinize karşı görevleriniz var, çocuklarınıza karşı görevleriniz var.Sizin kendinize karşı görevleriniz var, çocuklarınıza karşı görevleriniz var. Beyleriniz varsa -evliyseniz- beyinize karşı görevleriniz var, Beyleriniz varsa -evliyseniz- beyinize karşı görevleriniz var, anne-babanız varsa anne-babanıza karşı görevleriniz var, eviniz varsa evinize karşı görevler var.anne-babanız varsa anne-babanıza karşı görevleriniz var, eviniz varsa evinize karşı görevler var. Hepsinin dengeli yapılması lazım. Hepsinin dengeli yapılması lazım.

Bir ödevin yapılması öteki ödevin yapılmasını engellememeli.Bir ödevin yapılması öteki ödevin yapılmasını engellememeli. Engelliyorsa düzenlemede bir kusur var demektir. Kusurun giderilmesi lazım. Engelliyorsa düzenlemede bir kusur var demektir. Kusurun giderilmesi lazım.

Yemeğin içine bir kaşık tuz atarsanız o yemeği kimse yemez. Neden? Ölçülü koymadık.Yemeğin içine bir kaşık tuz atarsanız o yemeği kimse yemez.

Neden?

Ölçülü koymadık.
Bir kaşık tuz atılmaz bu kadarcık yemeğin içine kocaman kepçeyle tuz atılmaz der, değil mi? Bir kaşık tuz atılmaz bu kadarcık yemeğin içine kocaman kepçeyle tuz atılmaz der, değil mi?

Fazla oldu, der. Demek ki dışarıdaki çalışma fazla geliyor, çocuğuna karşı vazifeyi yapmıyor.Fazla oldu, der. Demek ki dışarıdaki çalışma fazla geliyor, çocuğuna karşı vazifeyi yapmıyor. Tuzu fazla geldi, acısı fazla geldi veyahut şekeri fazla geldi… Tuzu fazla geldi, acısı fazla geldi veyahut şekeri fazla geldi…

Dengesiz oldu. Aş güzel olmadı, yenilecek gibi olmadı. Dengesiz oldu. Aş güzel olmadı, yenilecek gibi olmadı.

Her tarafa karşı görevleri güzel yapmak lazım. Her tarafa karşı görevleri güzel yapmak lazım.

Peygamber Efendimiz sallallahu aleyhi ve sellem erkeklere hitaben buyuruyor ki; Peygamber Efendimiz sallallahu aleyhi ve sellem erkeklere hitaben buyuruyor ki;

"Sizin en hayırlınız, hanımlarına karşı en hayırlı olandır!" "Sizin en hayırlınız, hanımlarına karşı en hayırlı olandır!"

Ebü'd-Derdâ radıyallahu anh; evini, hanımını ve kendisini ihmal ettiği içinEbü'd-Derdâ radıyallahu anh; evini, hanımını ve kendisini ihmal ettiği için Peygamber Efendimiz ona nasihat etmişti.Peygamber Efendimiz ona nasihat etmişti. Hanımına karşı da görevi var, çocuğuna karşıda görevi var.Hanımına karşı da görevi var, çocuğuna karşıda görevi var. Akıllı bir baba, olgun, güngörmüş bir baba veyahut güngörmüş insanların Akıllı bir baba, olgun, güngörmüş bir baba veyahut güngörmüş insanların nasihatlerini kabul edebilecek bir baba; çocuğuna karşı da görevi olduğunu bilir nasihatlerini kabul edebilecek bir baba; çocuğuna karşı da görevi olduğunu bilir ve ona da zaman ayırır. Ayırması lazım, ayırmadığı takdirde çocukta ruhsal sıkıntılar olacağını bilmeli.ve ona da zaman ayırır. Ayırması lazım, ayırmadığı takdirde çocukta ruhsal sıkıntılar olacağını bilmeli. Bu sıkıntıların hayatında onu ömür boyu zarara uğratacağını bilmeli. Biz bunları anlatmaya çalışıyoruz. Bu sıkıntıların hayatında onu ömür boyu zarara uğratacağını bilmeli. Biz bunları anlatmaya çalışıyoruz.

Doktor orada bir teşekkür ile başladı: Doktor orada bir teşekkür ile başladı:

"Ruhsal konularla ilgili [paylaşımlarından] dolayı [Esad Coşan] Hocamız'a teşekkür ederiz…" dedi. "Ruhsal konularla ilgili [paylaşımlarından] dolayı [Esad Coşan] Hocamız'a teşekkür ederiz…" dedi.

Benim de biraz koltuklarım kabardı.Benim de biraz koltuklarım kabardı. Ondan dolayı biz bu ruhsal şeylere önem veriyoruz, bunların ilişkilerini biliyoruz. Ondan dolayı biz bu ruhsal şeylere önem veriyoruz, bunların ilişkilerini biliyoruz.

Ben not aldım, kâğıt yanımda değil ama; Ben not aldım, kâğıt yanımda değil ama;

Bir insanın bir yaş ile altı yaş arasındaki hayatının,Bir insanın bir yaş ile altı yaş arasındaki hayatının, ondan sonraki kişiliğinin teşekkülünde çok önemi olduğu söyleniliyor. O da okul öncesi çağdır.ondan sonraki kişiliğinin teşekkülünde çok önemi olduğu söyleniliyor. O da okul öncesi çağdır. Annenin sorumluluğu zamanındaki çağdır. Çok dikkat etmek lazım.Annenin sorumluluğu zamanındaki çağdır. Çok dikkat etmek lazım. O arada annenin çocuğuna verdiği şeyler kadar babanın da vermesi gereken şeyler var: O arada annenin çocuğuna verdiği şeyler kadar babanın da vermesi gereken şeyler var: Sevmesi lazım, dinlemesi lazım, konuşması, gezdirmesi, bahçeye götürmesi,Sevmesi lazım, dinlemesi lazım, konuşması, gezdirmesi, bahçeye götürmesi, çocuk bahçesinde oynatması lazım vs. Bunların gerekli olduğunu biz beylere duyurmaya çalışıyoruz. çocuk bahçesinde oynatması lazım vs. Bunların gerekli olduğunu biz beylere duyurmaya çalışıyoruz. Dengesiz hareket edenlere de söylemeye çalışıyoruz. Dengesiz hareket edenlere de söylemeye çalışıyoruz.

Soru: Babam dine karşı. Fırsat buldukça bu konuda hakaret ediyor.Soru: Babam dine karşı. Fırsat buldukça bu konuda hakaret ediyor. Kumar da oynuyor, kötü huyları var. Bu gibi durumda nasıl hareket etmek lazım? Kumar da oynuyor, kötü huyları var. Bu gibi durumda nasıl hareket etmek lazım?

Benim tavsiyem şu, denenmiş bir tavsiye: Bu kardeşimizin kendisi İslâm'ı yaşayacak.Benim tavsiyem şu, denenmiş bir tavsiye: Bu kardeşimizin kendisi İslâm'ı yaşayacak. Ama babasına karşı evlatlık görevlerini babasına kendisini sevdirecek tarzda, dikkatli bir şekilde yapacak. Ama babasına karşı evlatlık görevlerini babasına kendisini sevdirecek tarzda, dikkatli bir şekilde yapacak.

Mesela; "Babacığım, kahve ister misin?" diyecek. "Buyurun, terliğinizi getirdim." diyecek.Mesela; "Babacığım, kahve ister misin?" diyecek. "Buyurun, terliğinizi getirdim." diyecek. "Babacığım çok rüzgâr esiyor, yeleğini giy…" diyecek filan. "Babacığım çok rüzgâr esiyor, yeleğini giy…" diyecek filan.

"Allah Allah! Bizim kıza ne oldu?.." filan; baba biraz şaşıracak, dikkatini çekecek. "Allah Allah! Bizim kıza ne oldu?.." filan; baba biraz şaşıracak, dikkatini çekecek.

"Bizim kız iyi kızdır. Bizim kız babasını sever, saygılı bir kızdır. Terbiyeli kızdır…" diyecek."Bizim kız iyi kızdır. Bizim kız babasını sever, saygılı bir kızdır. Terbiyeli kızdır…" diyecek. Gizli gizli hayranlık duyacak. Ona İslâm'ı methetmeye lüzum yok. Gizli gizli hayranlık duyacak. Ona İslâm'ı methetmeye lüzum yok. İslâm'ın güzel olduğunu göstermek lazım. İslâm'ın güzel olduğunu göstermek lazım. Bu ablamız, bu kız kardeşimiz, evladımız, kızımız müslüman olarak yaşayacak. Bu ablamız, bu kız kardeşimiz, evladımız, kızımız müslüman olarak yaşayacak. Müslümanlığı güzel yaşayacak. Anne-babasına hürmeti güzel yapacak.Müslümanlığı güzel yaşayacak. Anne-babasına hürmeti güzel yapacak. Öylece İslâm'ı o tarzda sevdirecek. Çünkü birçok insan aslında İslâm'a değil müslümanlara kızıyor!Öylece İslâm'ı o tarzda sevdirecek. Çünkü birçok insan aslında İslâm'a değil müslümanlara kızıyor! İslâm'ı anlayış tarzına ve uygulayış tarzına kızıyor! İslâm'ı anlayış tarzına ve uygulayış tarzına kızıyor! Biraz da günahkâr; kumar oynuyor, içki içiyor filansa tabii o zaman ondan dolayı da kızar.Biraz da günahkâr; kumar oynuyor, içki içiyor filansa tabii o zaman ondan dolayı da kızar. Günahkâr olduğu için mü'mine kızar. İşin o tarafı da var.Günahkâr olduğu için mü'mine kızar. İşin o tarafı da var. Fakat güzel ahlâk ile hareket ederek sonunda onu kazanmamız lazım geliyor. Fakat güzel ahlâk ile hareket ederek sonunda onu kazanmamız lazım geliyor.

Benim rahmetli annem derdi ki; Benim rahmetli annem derdi ki;

"Babası hristiyansa evlat kiliseye götürmeyecek ama kiliseden omzuna alıp eve taşıyacak!"Babası hristiyansa evlat kiliseye götürmeyecek ama kiliseden omzuna alıp eve taşıyacak! Kötü bir şey yapmaya götürmeyecek ama yine hizmet etmesine dikkat edecek, kalbini kazanmaya dikkat edecek!" Kötü bir şey yapmaya götürmeyecek ama yine hizmet etmesine dikkat edecek, kalbini kazanmaya dikkat edecek!"

Ben bu nasihati talebelerimden birkaç kimseye yaptım.Ben bu nasihati talebelerimden birkaç kimseye yaptım. İslâm'a düşman, sakal bıraktığı için bizim talebeyi,İslâm'a düşman, sakal bıraktığı için bizim talebeyi, yani oğlunu evden kovmuş filan bir kimseye böyle bir şeyler anlattım.yani oğlunu evden kovmuş filan bir kimseye böyle bir şeyler anlattım. O da bunu güzel uyguladı, sonra çok büyük değişiklikler oldu: Baba ve anne tevbekâr oldu.O da bunu güzel uyguladı, sonra çok büyük değişiklikler oldu: Baba ve anne tevbekâr oldu. Anne kapandı, kız kardeş kapandı. Beraber hacca gittiler filan.Anne kapandı, kız kardeş kapandı. Beraber hacca gittiler filan. Şimdi İslâm'a hizmet eden insanlar oldular. Bir insanın bugünkü hâline bakmayın.Şimdi İslâm'a hizmet eden insanlar oldular.

Bir insanın bugünkü hâline bakmayın.
İlerde düzelir, diye ümit besleyerek ona sabırla muamele edin. Tavsiyem bu! İlerde düzelir, diye ümit besleyerek ona sabırla muamele edin. Tavsiyem bu!

Soru: Her fırsatta hadislerde belirttiğiniz güler yüzlü olmamız gerektiği[dir].Soru: Her fırsatta hadislerde belirttiğiniz güler yüzlü olmamız gerektiği[dir]. Oysa bunu defalarca dinleyen bu toplulukta güler yüzle selam almama durumuyla karşılaşıyoruz. Oysa bunu defalarca dinleyen bu toplulukta güler yüzle selam almama durumuyla karşılaşıyoruz. Buna ne dersiniz? Ne diyeyim?.. Allah nasihatlerin tesirine halk etsin. Buna ne dersiniz?

Ne diyeyim?..

Allah nasihatlerin tesirine halk etsin.
Dinleyenler nasihatleri tutsun, derim. Bu, nasihatin kolay tutulmadığını gösteriyor.Dinleyenler nasihatleri tutsun, derim. Bu, nasihatin kolay tutulmadığını gösteriyor. Birçok defalar söylemek lazım. Bazen söylemek de yetmiyor. Uzun zaman geçmesi gerekiyor.Birçok defalar söylemek lazım. Bazen söylemek de yetmiyor. Uzun zaman geçmesi gerekiyor. Sabretmek lazım, sabırla yavaş yavaş düzelir. Sabretmek lazım, sabırla yavaş yavaş düzelir.

Soru: Karı-koca ikisi de çalışıyorsa acaba çocukların sorumluluğu nasıl olacak?Soru: Karı-koca ikisi de çalışıyorsa acaba çocukların sorumluluğu nasıl olacak? "İş dönüşü bir eşit paylaşım olması gerekir." demek İslâm'a göre doğru mu? "İş dönüşü bir eşit paylaşım olması gerekir." demek İslâm'a göre doğru mu?

Karı ve koca ikisi de çalışıyorsa bilmem.Karı ve koca ikisi de çalışıyorsa bilmem. Fakat galiba tabiaten, hilkaten, yaradılış itibariyle Fakat galiba tabiaten, hilkaten, yaradılış itibariyle çocuğun belli bir yaşa kadar anneye daha çok ihtiyacı var. çocuğun belli bir yaşa kadar anneye daha çok ihtiyacı var. Babanın terbiyesi belki ters tesir yapar. Onu ruh sağlığı doktorlarına soralım. Babanın terbiyesi belki ters tesir yapar. Onu ruh sağlığı doktorlarına soralım. Bana, ters tesir yapar gibi geliyor. Baba bilemez.Bana, ters tesir yapar gibi geliyor. Baba bilemez. Bir kere altının açılması vs. gibi işin uygulamada olan şeyleri de var. Bir kere altının açılması vs. gibi işin uygulamada olan şeyleri de var.

Sanıyorum çocukluk çağları daha ziyade annenin [bakımına] düşüyor,Sanıyorum çocukluk çağları daha ziyade annenin [bakımına] düşüyor, ondan sonra yavaş yavaş babaya sorumluluk geliyor. ondan sonra yavaş yavaş babaya sorumluluk geliyor. Tabii çocukları yetiştirmekte babaların hanımlara yardımcı olması şart!Tabii çocukları yetiştirmekte babaların hanımlara yardımcı olması şart! Bazen çocuklar peş peşe geliyor, anne bunalıyor.Bazen çocuklar peş peşe geliyor, anne bunalıyor. O zaman mümkün olduğu kadar taşımakta, bakmakta, uyutmakta, sallamakta vs. O zaman mümkün olduğu kadar taşımakta, bakmakta, uyutmakta, sallamakta vs. erkeklerin yapabileceği konularda yardımcı olması lazım. erkeklerin yapabileceği konularda yardımcı olması lazım.

Soru: [Babam] su ve elektrik parası fazla yazılmasın diye hile yapıyor.Soru: [Babam] su ve elektrik parası fazla yazılmasın diye hile yapıyor. Bu durumdan haram diye rahatsızım, arkadaşlarını eve davet edemiyorum. Bu durumdan haram diye rahatsızım, arkadaşlarını eve davet edemiyorum.

Elli beş, altmış milyon [insanın] hakkı geçiyor. Elli beş, altmış milyon [insanın] hakkı geçiyor. Elektrik kullanıp da onun parasını az vermek, o kadar insanın hakkını yemek demektir.Elektrik kullanıp da onun parasını az vermek, o kadar insanın hakkını yemek demektir. Bu gibi şeylerden şiddetle sakınmalı. Bu gibi şeylerden şiddetle sakınmalı. İnsan bir kişiye borcunu bir zaman sonra gelip gider öder ama altmış, yetmiş milyona borcu ödemek zor olur. İnsan bir kişiye borcunu bir zaman sonra gelip gider öder ama altmış, yetmiş milyona borcu ödemek zor olur.

Soru: Bir hanımın mesken olarak yerleşim konusunda söz hakkı var mı? Soru: Bir hanımın mesken olarak yerleşim konusunda söz hakkı var mı?

Hayır, o daha ziyade beyin hakkıdır.Hayır, o daha ziyade beyin hakkıdır. Nerede çalışmak gerekiyorsa nerede yaşamak uygun oluyorsaNerede çalışmak gerekiyorsa nerede yaşamak uygun oluyorsa orayı isterse fıkha göre hanımın ona tâbi olması lazım.orayı isterse fıkha göre hanımın ona tâbi olması lazım. Hanım; "Orada oturmam, burada oturacağım…" diyemez. Çünkü bu hususlarda salahiyet erkeğindir. Hanım; "Orada oturmam, burada oturacağım…" diyemez. Çünkü bu hususlarda salahiyet erkeğindir.

Soru: Bir insanın kayın validesi ile kayın babası hakkı daSoru: Bir insanın kayın validesi ile kayın babası hakkı da anne ve babası hakkı gibi midir, açıklar mısınız? anne ve babası hakkı gibi midir, açıklar mısınız?

Tabii anne-baba kadar kuvvetli olmamakla beraber ona yakın bir şekilde, aynı şekilde hürmet gerekiyor. Tabii anne-baba kadar kuvvetli olmamakla beraber ona yakın bir şekilde, aynı şekilde hürmet gerekiyor.

Konuşma Hakkında
Tema 1
Tema 2