Namaz Vakitleri

27 Zilhicce 1445
03 Temmuz 2024
İmsak
03:30
Güneş
05:29
Öğle
13:13
İkindi
17:13
Akşam
20:47
Yatsı
22:37
Detaylı Arama

İstiğfar, Tekbir ve İstircâ

Prof. Dr. Mahmud Es'ad COŞAN

10 Safer 1419 / 05.06.1998
AKRA- Sydney/ Avustralya

Açıklama

Hocamız, Gönül dostumuz, Mürebbi'miz Prof. Dr. Mahmud Es’ad COŞAN’ın Ak-Radyo’da cuma günleri düzenli olarak konuşmalar yapmıştır. 31 Mart 1993’te başlayıp, vefatından önceki son cuma günü olan, 2 Şubat 2001’e kadar devam eden bu sohbetlerde, hocamız genellikle Râmûzül-Ehâdis’ten, bazen de Muhtârü’l-Ehâdis’ten veya Riyâzu’s-Sâlihîn’den bir miktar hadis-i şerif okuyup, izah etmiştir.

İçinde bulunulan zamanın, ayın, günlerin ihyâ edilmesiyle ilgili bilgiler vermiş ve hatırlatmalarda bulunmuştur. Ayrıca ülkemizi ve insanımızı ilgilendiren güncel konulara temas ettiği de görülmüştür.

Genellikle yurtdışında seyahatte olduğu için çoğu zaman bulunduğu yerden de bahsetmiştir.

Sekiz yıl içerisinde toplam 313 adet sohbet yapmışlardır.

Konuşma Metni

es-Selâmu aleyküm ve rahmetullâhi ve berekâtüh! es-Selâmu aleyküm ve rahmetullâhi ve berekâtüh!

Cumanız mübarek olsun. Cumanız mübarek olsun.

Bu hadîs-i şerîfi. Ebû Hüreyre radıyallâhu anh'ten Deylemî Müsnedü Firdevs'inde kaydetmiş. Bu hadîs-i şerîfi. Ebû Hüreyre radıyallâhu anh'ten Deylemî Müsnedü Firdevs'inde kaydetmiş.

Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem hazretleri buyuruyor ki; Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem hazretleri buyuruyor ki;

Men istağferallâhe azze ve celle seb'îne merraten fî dübüriMen istağferallâhe azze ve celle seb'îne merraten fî dübüri külli salâtin ğufira lehû me'ktesebe mine'z-zünûbkülli salâtin ğufira lehû me'ktesebe mine'z-zünûb ve lem yahruc mine'd-dünyâ hattâ yerâ ezvâcehû mine'l-hûri ve mesâkinehû mine'l-kusûr. ve lem yahruc mine'd-dünyâ hattâ yerâ ezvâcehû mine'l-hûri ve mesâkinehû mine'l-kusûr.

Sadaka Resûlullah fî mâ kâl ev kemâ kâl. Hadîs-i şerîfin mübarek kelimeleri bunlar.Sadaka Resûlullah fî mâ kâl ev kemâ kâl.

Hadîs-i şerîfin mübarek kelimeleri bunlar.
Ben Türkçe'sinin izahını yapayım. Efendimiz bu ifadesinde diyor ki; Ben Türkçe'sinin izahını yapayım. Efendimiz bu ifadesinde diyor ki;

"Kim Aziz ve Celil olan Allah'a her namazın arkasından 70 defa istiğfar eylerse; estağfirullah derse…" "Kim Aziz ve Celil olan Allah'a her namazın arkasından 70 defa istiğfar eylerse; estağfirullah derse…"

Men istağferallâhe azze ve celle seb'îne merraten fî dübüri külli salâtin.Men istağferallâhe azze ve celle seb'îne merraten fî dübüri külli salâtin. "Her namazın arkasından…" dediği Allahu a'lem her farz olan beş vakit namaz demek;"Her namazın arkasından…" dediği Allahu a'lem her farz olan beş vakit namaz demek; sabah, öğle, ikindi, akşam, yatsı namazlarının arkasındansabah, öğle, ikindi, akşam, yatsı namazlarının arkasından bir insan 70 defa estağfirullah el-azîm derse... Ğufira lehû me'ktesebe mine'z-zünûb.bir insan 70 defa estağfirullah el-azîm derse...

Ğufira lehû me'ktesebe mine'z-zünûb.
"O zamana kadar iktisap etmiş olduğu, bulaşmış, işlemiş olduğu bütün zünubu;"O zamana kadar iktisap etmiş olduğu, bulaşmış, işlemiş olduğu bütün zünubu; zevkleri, günahları mağfiret oluyor." Çünkü estağfirullah demek "Yâ Rabbi!zevkleri, günahları mağfiret oluyor."

Çünkü estağfirullah demek "Yâ Rabbi!
Ben affımı, mağfiretimi istiyorum." demek. Allah duaları kabul edicidir.Ben affımı, mağfiretimi istiyorum." demek. Allah duaları kabul edicidir. Tabi namaz kılınca da insan temizleniyor; bunlar benim izahım ve hadîs-i şerîften de anladığım. Tabi namaz kılınca da insan temizleniyor; bunlar benim izahım ve hadîs-i şerîften de anladığım.

Biliyorsunuz insan abdest alınca günahlardan temizleniyor, namaz kılınca günahlardanBiliyorsunuz insan abdest alınca günahlardan temizleniyor, namaz kılınca günahlardan bir kere daha temizleniyor. Her namaz -insanın evinin önündenbir kere daha temizleniyor. Her namaz -insanın evinin önünden tertemiz suyu olan bir nehir akıyor da içine girip yıkanıyor; terleri, kirleri akıyor gibi-tertemiz suyu olan bir nehir akıyor da içine girip yıkanıyor; terleri, kirleri akıyor gibi- bir su gibidir, günahlardan temizler. Abdest alınca da abdest âzâlarındanbir su gibidir, günahlardan temizler. Abdest alınca da abdest âzâlarından sular damlarken günahlar af olur. Güzel bir abdest temizliği ile orada biraz günahlar af olduktan sonra,sular damlarken günahlar af olur. Güzel bir abdest temizliği ile orada biraz günahlar af olduktan sonra, namazı kıldıktan sonra da günahları af olduktan sonranamazı kıldıktan sonra da günahları af olduktan sonra arkasından da tam Allah'ın huzuruna çıkmış -biliyorsunuz, namaz mü'minin mirâcıdır-arkasından da tam Allah'ın huzuruna çıkmış -biliyorsunuz, namaz mü'minin mirâcıdır- 70 defa estağfirullah diyor; "Affet beni Allah'ım, ben senden affımı mağfiretimi istiyorum." diyor.70 defa estağfirullah diyor; "Affet beni Allah'ım, ben senden affımı mağfiretimi istiyorum." diyor. Her namazın arkasından olunca 5x70=350 eder, bir günde 350 defa estağfirullah demiş oluyor. Her namazın arkasından olunca 5x70=350 eder, bir günde 350 defa estağfirullah demiş oluyor.

Bir; Allah onun işlemiş olduğu günahları affeder. Ve lem yahruc mine'd-dünyâ Bir; Allah onun işlemiş olduğu günahları affeder.

Ve lem yahruc mine'd-dünyâ
hattâ yerâ ezvâcehû mine'l-hûri ve mesâkinehû mine'l-kusûr."hattâ yerâ ezvâcehû mine'l-hûri ve mesâkinehû mine'l-kusûr." Âhir ömründe vefat edeceği, dünyaya veda edeceği, dünyadan çıkıp âhiret âlemine geçeceği zamanÂhir ömründe vefat edeceği, dünyaya veda edeceği, dünyadan çıkıp âhiret âlemine geçeceği zaman hurilerden zevcelerini görmeden ve cennetteki köşkleri, meskenleri hangisiyse o köşklerihurilerden zevcelerini görmeden ve cennetteki köşkleri, meskenleri hangisiyse o köşkleri görmeden vefat etmez, ayrılmaz." Daha henüz canı varken ama artık ölmek üzereyken,görmeden vefat etmez, ayrılmaz."

Daha henüz canı varken ama artık ölmek üzereyken,
tam ruhunu teslim etme anında gözünün önünde huriler ve cennetteki köşkleritam ruhunu teslim etme anında gözünün önünde huriler ve cennetteki köşkleri görüne görüne öyle vefat eder, diye size Peygamber Efendimiz'in hadîs-i şerîflerinden güzel bir müjde nakletmiş oluyorum.görüne görüne öyle vefat eder, diye size Peygamber Efendimiz'in hadîs-i şerîflerinden güzel bir müjde nakletmiş oluyorum. Allah o güzel şekilde emaneti teslim etmeyi, böyle güzel bir hal ileAllah o güzel şekilde emaneti teslim etmeyi, böyle güzel bir hal ile ruhumuzu teslim etmeyi cümlemize nasip etsin. Bu vazifeleri de yapalım: Her namazın arkasındanruhumuzu teslim etmeyi cümlemize nasip etsin.

Bu vazifeleri de yapalım: Her namazın arkasından
70 defa estağfirullah demek.70 defa estağfirullah demek. Ebû Hüreyre radıyallâhu anh rivayet etmiş, Peygamber Efendimiz böyle buyurmuş, diye başkalarına da söylersiniz. Râmûzü'l-ehâdîs hadis kitabımızın 402. sayfasında. Ebû Hüreyre radıyallâhu anh rivayet etmiş, Peygamber Efendimiz böyle buyurmuş, diye başkalarına da söylersiniz. Râmûzü'l-ehâdîs hadis kitabımızın 402. sayfasında.

İkinci hadîs-i şerîf yine tevbe ve istiğfarla da ilgili.İkinci hadîs-i şerîf yine tevbe ve istiğfarla da ilgili. Yine Deylemî, Enes radıyallâhu anh'ten rivayet etmiş. Peygamber Efendimiz buyuruyorlar ki; Yine Deylemî, Enes radıyallâhu anh'ten rivayet etmiş. Peygamber Efendimiz buyuruyorlar ki;

Men istebtae'r-rızka fe'l-yüksir mine't-tekbîrMen istebtae'r-rızka fe'l-yüksir mine't-tekbîr ve men kesure hemmuhû ve gammuhû fe'l-yüksir mine'l-istiğfâr. ve men kesure hemmuhû ve gammuhû fe'l-yüksir mine'l-istiğfâr.

Sadaka Resûlullah fî mâ kâl ev kemâ kâl. Bu ikinci hadîs-i şerîfin mânası, meâli nedir? Sadaka Resûlullah fî mâ kâl ev kemâ kâl.

Bu ikinci hadîs-i şerîfin mânası, meâli nedir?

Men istebtae'r-rızk. "Kim kendisinin alnına yazılmış kısmeti olan rızkın geciktiği kanaatineMen istebtae'r-rızk. "Kim kendisinin alnına yazılmış kısmeti olan rızkın geciktiği kanaatine gelirse,o kanıda olursa, geciktiğini düşünürse ‘Allah benim rızkımı yazmıştı amagelirse,o kanıda olursa, geciktiğini düşünürse ‘Allah benim rızkımı yazmıştı ama elimde bir şey yok, bugünkü rızkım gecikti…' filan gibi bir endişelenme olursa,elimde bir şey yok, bugünkü rızkım gecikti…' filan gibi bir endişelenme olursa, rızkının geciktiği kanaatine sürüklenirse, kendisi heyecanlanır acele eder de öyle bir kanaaterızkının geciktiği kanaatine sürüklenirse, kendisi heyecanlanır acele eder de öyle bir kanaate gelirse…" Ne yapsın? Fe'l-yüksir mine't-tekbîr.gelirse…"

Ne yapsın?

Fe'l-yüksir mine't-tekbîr.
"Allahu Ekber demeyi, tekbir getirmeyi çoğaltsın!" Allahu Ekber, Allahu Ekber… "Allahu Ekber demeyi, tekbir getirmeyi çoğaltsın!"

Allahu Ekber, Allahu Ekber…

Bizim bayramlarda okuduğumuz tekbir ne kadar güzel! İstanbul'un Fethi'nde gaziler öyleBizim bayramlarda okuduğumuz tekbir ne kadar güzel! İstanbul'un Fethi'nde gaziler öyle tekbir getire getire tahakkuk ettirmişler. tekbir getire getire tahakkuk ettirmişler.

Allahu Ekber Allahu Ekber lâ ilâhe illallah huvallâhü ekber Allahu Ekber ve lillâhi'l-hamd. Allahu Ekber Allahu Ekber lâ ilâhe illallah huvallâhü ekber Allahu Ekber ve lillâhi'l-hamd.

Bunun içinde kaç tane tekbir var?! Ne güzel bir ibare, paragraf, fıkra?! Bunun içinde kaç tane tekbir var?! Ne güzel bir ibare, paragraf, fıkra?!

Demek ki "Hâlâ rızkım gelmedi yahu, ne olacak benim halim?!.."Demek ki "Hâlâ rızkım gelmedi yahu, ne olacak benim halim?!.." filan diye rızkının gecikmesinden endişe ediyorsa tekbiri çok getirsin! filan diye rızkının gecikmesinden endişe ediyorsa tekbiri çok getirsin!

Ve men kesure hemmuhû ve gammuhû. "Tasaları, gamları, üzüntüleri çok olan kimse deVe men kesure hemmuhû ve gammuhû. "Tasaları, gamları, üzüntüleri çok olan kimse de ‘Bugün çok efkârlıyım, çok dertliyim, çok gamlıyım, içim çok sıkılıyor; aman…'" ‘Bugün çok efkârlıyım, çok dertliyim, çok gamlıyım, içim çok sıkılıyor; aman…'"

Büyüklerimiz; rahmetli annelerimiz, anneannelerimiz; "Üf, demek doğru değil!Büyüklerimiz; rahmetli annelerimiz, anneannelerimiz; "Üf, demek doğru değil! Üf, deyince şeytan gelir, insana şeytanı çağırmak…" derdi, Üf, deyince şeytan gelir, insana şeytanı çağırmak…" derdi, Allahu Teâlâ hazretleri hepsine, cümle mevtâmıza şu mübarek Cuma gününde rahmet eylesin, nur içinde yatsınlar… Allahu Teâlâ hazretleri hepsine, cümle mevtâmıza şu mübarek Cuma gününde rahmet eylesin, nur içinde yatsınlar…

Bir insan; "Aman bugün derdim çok, çok sıkıntılar bastı, hafakanlar bastı, bir sürüBir insan; "Aman bugün derdim çok, çok sıkıntılar bastı, hafakanlar bastı, bir sürü üzücü olaylarla da karşılaştım, canım çok sıkılıyor…" diyorsa;üzücü olaylarla da karşılaştım, canım çok sıkılıyor…" diyorsa; hemmi ve gammı üzüntüleri ve tasaları çoğalmış ise o ne yapsın? hemmi ve gammı üzüntüleri ve tasaları çoğalmış ise o ne yapsın?

Fe'l-yüksir mine'l-istiğfâr. "Estağfirullah demeyi çok yapsın!" Fe'l-yüksir mine'l-istiğfâr. "Estağfirullah demeyi çok yapsın!"

Estağfirullah; demek ki insanın gamını, kederini, tasasını, iç sıkıntısını, üzüntüsünü izale ediyor.Estağfirullah; demek ki insanın gamını, kederini, tasasını, iç sıkıntısını, üzüntüsünü izale ediyor. Öyle bir mânevî gücü var. Tabi bu üzüntüleri insana veren; neşelendiren de üzen de, Öyle bir mânevî gücü var.

Tabi bu üzüntüleri insana veren; neşelendiren de üzen de,
yaşatan da öldüren de, yükselten de alçaltan da Allahu Teâlâ hazretleridir.yaşatan da öldüren de, yükselten de alçaltan da Allahu Teâlâ hazretleridir. Bir insan Allah'ı bilir, Allah'ı zikrederse… Allah'ı zikretmek, tevbe ederek zikretmek,Bir insan Allah'ı bilir, Allah'ı zikrederse… Allah'ı zikretmek, tevbe ederek zikretmek, istiğfar getirerek, tekbir getirerek zikretmek; bunların hepsi zikrin çeşitleridir. istiğfar getirerek, tekbir getirerek zikretmek; bunların hepsi zikrin çeşitleridir.

Allah'ı zikredeni Allah da zikreder, Kur'ân-ı Kerîm de öyle buyurmuş: Allah'ı zikredeni Allah da zikreder, Kur'ân-ı Kerîm de öyle buyurmuş:

Bismillahirrahmanirrahim Fezkurûnî ezkurküm. "Ey kullarım! Siz beni zikredin,Bismillahirrahmanirrahim

Fezkurûnî ezkurküm. "Ey kullarım! Siz beni zikredin,
ben de o zaman sizi zikrederim, zikredeyim. Siz zikredin ki ben de zikredeyim!" buyurmuş. ben de o zaman sizi zikrederim, zikredeyim. Siz zikredin ki ben de zikredeyim!" buyurmuş.

Onun için bunların çok faydası var. Demek ki sizlere bu cuma günündeOnun için bunların çok faydası var.

Demek ki sizlere bu cuma gününde
tevbe ve istiğfarın çok getirilmesini tavsiye eden bir hadîs-i şerîfi okuduk. tevbe ve istiğfarın çok getirilmesini tavsiye eden bir hadîs-i şerîfi okuduk. Faydası; insanın kederinin, gamının, tasasının dağılması. Faydası; insanın kederinin, gamının, tasasının dağılması.

Bir insan rızkının genişlemesini istiyorsa da çok Allahu Ekber diyecek, tekbiri çok getirecek. Bir insan rızkının genişlemesini istiyorsa da çok Allahu Ekber diyecek, tekbiri çok getirecek.

Bir de her namazın arkasından birinci hadiste nasıl geçmişti? Bir de her namazın arkasından birinci hadiste nasıl geçmişti?

Bir insan 70 defa tevbe istiğfar ederse; estağfirullah el-azîm derseBir insan 70 defa tevbe istiğfar ederse; estağfirullah el-azîm derse Allah o zamana kadar işlemiş olduğu günahlarını affeder, öleceği zaman daAllah o zamana kadar işlemiş olduğu günahlarını affeder, öleceği zaman da âhiretteki hurilerden zevcelerini ve cennetteki köşklerini, oturacağı köşkleri görmeden dünyadanâhiretteki hurilerden zevcelerini ve cennetteki köşklerini, oturacağı köşkleri görmeden dünyadan ayrılmaz. Ayrılırken onları görür. İkisi de hepimiz için birer mânevî ilaç gibi. Bunları kullanın! ayrılmaz. Ayrılırken onları görür. İkisi de hepimiz için birer mânevî ilaç gibi. Bunları kullanın!

Aziz ve sevgili kardeşlerim! Üçüncü hadîs-i şerîfe geçiyorum. Aziz ve sevgili kardeşlerim!

Üçüncü hadîs-i şerîfe geçiyorum.

Men isterce‘a inde'l-musîbeti ceberallâhu musîbetehûMen isterce‘a inde'l-musîbeti ceberallâhu musîbetehû ve ahsene ukbâhu ve ce‘ale lehû halefen sâlihan yerdâu. ve ahsene ukbâhu ve ce‘ale lehû halefen sâlihan yerdâu.

Bu üçüncü hadîs-i şerîf İbn Abbas radıyallâhu anh'ten. Bu üçüncü hadîs-i şerîf İbn Abbas radıyallâhu anh'ten.

Demin iki hadîs-i şerîfte güzel şeyler öğrendik. İnşaallah tekbiri ve istiğfarı çok yaparsınız. Demin iki hadîs-i şerîfte güzel şeyler öğrendik. İnşaallah tekbiri ve istiğfarı çok yaparsınız.

Burada da bir başka konuyu bize bildirmiş oluyor. Şifa tavsiyesi mahiyetinde, bu da güzel: Burada da bir başka konuyu bize bildirmiş oluyor. Şifa tavsiyesi mahiyetinde, bu da güzel:

Men isterce‘a inde'l-musîbeti. "Başına bir üzücü olay, canını sıkan musibet geldiği zaman;Men isterce‘a inde'l-musîbeti. "Başına bir üzücü olay, canını sıkan musibet geldiği zaman; malına, sıhhatine, çoluğuna çocuğuna, ticaretine, yaşantısına,malına, sıhhatine, çoluğuna çocuğuna, ticaretine, yaşantısına, bir musibet gelen bir insan eğer innâ lillâh ve innâ ileyhi râciûn derse…" bir musibet gelen bir insan eğer innâ lillâh ve innâ ileyhi râciûn derse…"

Men isterce‘a ne demek? İnnâ lillâh ve innâ ileyhi râciûn demek. Bunun mânası ne? Men isterce‘a ne demek?

İnnâ lillâh ve innâ ileyhi râciûn demek.

Bunun mânası ne?

Bu sözü söylemek çok güzel, bu Kur'ân-ı Kerîm'de tavsiye ediliyor: Bu sözü söylemek çok güzel, bu Kur'ân-ı Kerîm'de tavsiye ediliyor:

Ellezîne izâ esâbethüm musîbetün kâlû innâ lillâhi ve innâ ileyhi râciûn. diyeEllezîne izâ esâbethüm musîbetün kâlû innâ lillâhi ve innâ ileyhi râciûn. diye Kur'ân-ı Kerîm'de böyle denilmesi tavsiye ediliyor. Hadîs-i şerîfte de şimdi karşımıza gelmiş oldu. Kur'ân-ı Kerîm'de böyle denilmesi tavsiye ediliyor. Hadîs-i şerîfte de şimdi karşımıza gelmiş oldu.

Bunun anlamı ne? Bunu söyleyen insan ne olur? Bunun anlamı ne? Bunu söyleyen insan ne olur?

Ceberallâhu musîbetehû. "Allah o musibetin yarasını sarar." Ceberallâhu musîbetehû. "Allah o musibetin yarasını sarar."

Cebere; bir yarayı sarmak, bir kırık kemiği doğrulsun diye sarmak demektir.Cebere; bir yarayı sarmak, bir kırık kemiği doğrulsun diye sarmak demektir. Mesela insanın ayağı kırılıyor, eli, bileği kırılıyor. Sarmaya Arapça'da "cebretmek" derler. Mesela insanın ayağı kırılıyor, eli, bileği kırılıyor. Sarmaya Arapça'da "cebretmek" derler.

Ceberallâhu musîbetehû. "Allah o musibetin kendisine verdiği kırıklığı sarar,Ceberallâhu musîbetehû. "Allah o musibetin kendisine verdiği kırıklığı sarar, şifaya götürür. Kırıklığı kalmaz, iyi olur!" demek. şifaya götürür. Kırıklığı kalmaz, iyi olur!" demek.

Yarasını sarar, Allah onun musibetten hâsıl olan o yarasını sarar. Yarasını sarar, Allah onun musibetten hâsıl olan o yarasını sarar.

Ve ahsene ukbâhu. "İşin sonunu da onun için iyi eder, hayır eder." Ve ahsene ukbâhu. "İşin sonunu da onun için iyi eder, hayır eder."

Musibet musibettir, kötüdür; ama arkasını, sonunu hayır eder.Musibet musibettir, kötüdür; ama arkasını, sonunu hayır eder. Allah, o musibete uğrayan innâ lillâh ve innâ ileyhi râciûn diyen insanın yarasını sarar,Allah, o musibete uğrayan innâ lillâh ve innâ ileyhi râciûn diyen insanın yarasını sarar, sonra da işin sonucunu, âkıbetini güzel yapar, öyle dedi diye sonucu güzel olur. sonra da işin sonucunu, âkıbetini güzel yapar, öyle dedi diye sonucu güzel olur.

Ce‘ale lehû halefen sâlihan. "Bu musibetin de arkasından ona salih bir durum,Ce‘ale lehû halefen sâlihan. "Bu musibetin de arkasından ona salih bir durum, güzel bir durum, iyi bir hal nasip eder, verir, halk eder, halini iyiye tebdil eder." güzel bir durum, iyi bir hal nasip eder, verir, halk eder, halini iyiye tebdil eder."

Yerdâhu. "Kendisinin memnun olacağı, hoşnut olacağı ‘Oh! Elhamdülillah rahata erdim.' diyeYerdâhu. "Kendisinin memnun olacağı, hoşnut olacağı ‘Oh! Elhamdülillah rahata erdim.' diye hoşnut, razı olacağı bir durumu o musibetin yerine ikame eder. Musibet gider,hoşnut, razı olacağı bir durumu o musibetin yerine ikame eder. Musibet gider, yerine hoşnut olacağı, razı olacağı bir hoş hal, salih durum, iyi bir durum kendisine nasip olur." yerine hoşnut olacağı, razı olacağı bir hoş hal, salih durum, iyi bir durum kendisine nasip olur."

Bu sözü söylemek o kadar önemli. Bu sözün anlamını açıklayalım. Bu sözü söylemek o kadar önemli.

Bu sözün anlamını açıklayalım.

İnnâ lillâh ve innâ ileyhi râciûn. Bir müslüman, -Kur'ân-ı Kerîm'in emriyle, Peygamber Efendimiz'in tavsiyesi ile-İnnâ lillâh ve innâ ileyhi râciûn. Bir müslüman, -Kur'ân-ı Kerîm'in emriyle, Peygamber Efendimiz'in tavsiyesi ile- musibetle karşılaştığı zaman bu sözü söylüyor. İnnâ lillâh ve innâ ileyhi râciûn ne demek? musibetle karşılaştığı zaman bu sözü söylüyor.

İnnâ lillâh ve innâ ileyhi râciûn ne demek?

İnnâ lillâh. Biz Allah'ın kullarıyız. Bizi yaratan O, yaşatan O; İnnâ lillâh. Biz Allah'ın kullarıyız. Bizi yaratan O, yaşatan O;

varlığımızı, kudretimizi, kuvvetimizi, melekelerimizi, kabiliyetlerimizi, hislerimizi,varlığımızı, kudretimizi, kuvvetimizi, melekelerimizi, kabiliyetlerimizi, hislerimizi, âzâmızı, aklımızı, fikrimizi her şeyimizi veren O, her şeyimiz O'nun, O'ndan. Biz O‘nun kullarıyız.âzâmızı, aklımızı, fikrimizi her şeyimizi veren O, her şeyimiz O'nun, O'ndan. Biz O‘nun kullarıyız. İnnâ ileyhi râciûn. O'nun kulu olduğumuza göre "O'ndan tarafayızİnnâ ileyhi râciûn. O'nun kulu olduğumuza göre "O'ndan tarafayız Biz O'nun huzuruna döneceğiz. Şimdi dünya hayatında imtihan için bulunuyoruz,Biz O'nun huzuruna döneceğiz. Şimdi dünya hayatında imtihan için bulunuyoruz, sonunda O'na döneceğiz. Ve ileyna turce‘ûn.sonunda O'na döneceğiz.

Ve ileyna turce‘ûn.
Allahu Teâlâ hazretleri Kur'ân-ı Kerîm'de bütün insanlara hitaben böyle buyuruyor. Allahu Teâlâ hazretleri Kur'ân-ı Kerîm'de bütün insanlara hitaben böyle buyuruyor.

İnsan Allah'tan, dinden, imandan, ibadetten ne kadar kaçsa nereye gidecek? İnsan Allah'tan, dinden, imandan, ibadetten ne kadar kaçsa nereye gidecek?

Yine Allah'ın huzuruna gidecek! Yani kaçan kâfir de olsa, müşrik de, dinsiz de, ateist de olsa,Yine Allah'ın huzuruna gidecek! Yani kaçan kâfir de olsa, müşrik de, dinsiz de, ateist de olsa, inançsız da olsa ne olursa o da Allah'ın huzuruna çıkacak, mü'min de...inançsız da olsa ne olursa o da Allah'ın huzuruna çıkacak, mü'min de... Şöyle bir düşünelim: Allah'ın huzuruna kaçkın, kaçmış, kaçak bir kul olarak, yakalanmış,Şöyle bir düşünelim: Allah'ın huzuruna kaçkın, kaçmış, kaçak bir kul olarak, yakalanmış, suçlu, âsî, mücrim, yüzü kara, mahcup mu gelmek iyi yoksa Allah'a aşk ve şevk ilesuçlu, âsî, mücrim, yüzü kara, mahcup mu gelmek iyi yoksa Allah'a aşk ve şevk ile kavuşmak aşkıyla yaşamış, Allah'a kavuşmayı isteyerek hareket etmiş, şehit olmuş gazi olmuş,kavuşmak aşkıyla yaşamış, Allah'a kavuşmayı isteyerek hareket etmiş, şehit olmuş gazi olmuş, hüsn-i hâtimeyle, âhirete göçmüş Allah'ın sevdiği bir kulu olarak mı Allah'ın huzuruna çıkmak iyi? hüsn-i hâtimeyle, âhirete göçmüş Allah'ın sevdiği bir kulu olarak mı Allah'ın huzuruna çıkmak iyi?

Elbette Allah'ın huzuruna âsî, mücrim, eli kolu bağlı, yüzü kara, suçlu çıkmak kötü bir durum,Elbette Allah'ın huzuruna âsî, mücrim, eli kolu bağlı, yüzü kara, suçlu çıkmak kötü bir durum, onu hiç kimse istemez. Ama fiilen dinsizlik, imansızlık yapınca,onu hiç kimse istemez. Ama fiilen dinsizlik, imansızlık yapınca, Allah'ın emirlerine âsî olunca sonuç itibariyle öyle olmuş oluyor. Âsî kul olmuş, Allah'tan kaçmışAllah'ın emirlerine âsî olunca sonuç itibariyle öyle olmuş oluyor. Âsî kul olmuş, Allah'tan kaçmış oluyor, ibadet kaçkını, namaz-niyaz kaçkını oluyor, din iman düşmanı oluyor. oluyor, ibadet kaçkını, namaz-niyaz kaçkını oluyor, din iman düşmanı oluyor.

İnnâ lillâh ve innâ ileyhi râciûn. "Biz Allah'ın yarattığı kullarız.İnnâ lillâh ve innâ ileyhi râciûn. "Biz Allah'ın yarattığı kullarız. Kendi başımıza bir şeyimiz yok ki! Her şeyimiz Allah'tan! Dilerse felç eder, dilerse yok eder,Kendi başımıza bir şeyimiz yok ki! Her şeyimiz Allah'tan! Dilerse felç eder, dilerse yok eder, öldürür, dilerse yaşatır, dilerse hoş hallere erdirir, dilerse musibetlere, felaketlere uğratır...öldürür, dilerse yaşatır, dilerse hoş hallere erdirir, dilerse musibetlere, felaketlere uğratır... Biz O'na döneceğiz." O'na dönmenin sorumluluğunu, O'nun huzuruna varacağımızın Biz O'na döneceğiz."

O'na dönmenin sorumluluğunu, O'nun huzuruna varacağımızın
heyecanını şimdiden taşımalıyız, hareketlerimize dikkat etmeliyiz. İnsan sorumluluğunu bilmeli,heyecanını şimdiden taşımalıyız, hareketlerimize dikkat etmeliyiz. İnsan sorumluluğunu bilmeli, kulluğunun sorumluluğunu idrak etmeli. Allah'a karşı kulluk görevleri olduğunu,kulluğunun sorumluluğunu idrak etmeli. Allah'a karşı kulluk görevleri olduğunu, teşekkür borcu, şükür borcu, Allah'ın yarattıklarına hamdetmesi,teşekkür borcu, şükür borcu, Allah'ın yarattıklarına hamdetmesi, kendisine verdiklerine hamdetmesi, şükretmesi gerektiğini unutmamalı, onu hatırında tutmalı. kendisine verdiklerine hamdetmesi, şükretmesi gerektiğini unutmamalı, onu hatırında tutmalı.

Başına musibet geliyor. Bunu kim nasip etti? Başına musibet geliyor.

Bunu kim nasip etti?

Allah, çünkü mukadderatı alnına yazan, takdir buyuran Allahu Teâlâ hazretleri. Allah, çünkü mukadderatı alnına yazan, takdir buyuran Allahu Teâlâ hazretleri.

"Musibet iyi kullara gelir mi? Niye bana geliyor?" "Musibet iyi kullara gelir mi? Niye bana geliyor?"

Gelir! En büyük musibetler peygamberlere gelmiş. İmtihandır, derecesi artsın diye gelir.Gelir! En büyük musibetler peygamberlere gelmiş. İmtihandır, derecesi artsın diye gelir. Bu musibeti kaderine, alnına Allah'ın yazdığını bilip sabredecek.Bu musibeti kaderine, alnına Allah'ın yazdığını bilip sabredecek. "Ben Allah'ın kuluyum, O'nun huzuruna varacağım, dünyadaki imtihanımdan hesaba çekileceğim,"Ben Allah'ın kuluyum, O'nun huzuruna varacağım, dünyadaki imtihanımdan hesaba çekileceğim, aman imtihanı kaybetmeyeyim, musibet geldi diye yoldan, raydan çıkmayayım,aman imtihanı kaybetmeyeyim, musibet geldi diye yoldan, raydan çıkmayayım, âsî olmayayım, karşı gelmeyeyim, rızasızlık, sabırsızlık göstermeyeyim, edepsizlik etmeyeyim…" diyeâsî olmayayım, karşı gelmeyeyim, rızasızlık, sabırsızlık göstermeyeyim, edepsizlik etmeyeyim…" diye düşünmesi lazım. Bunun da sözünü söylemesi lazım;düşünmesi lazım.

Bunun da sözünü söylemesi lazım;
İnnâ lillâh ve innâ ileyhi râciûn. Bu hatırlama sözü. "Ben Allah'ın kuluyum,İnnâ lillâh ve innâ ileyhi râciûn. Bu hatırlama sözü.

"Ben Allah'ın kuluyum,
ben O'nun huzuruna döneceğim, ben O'nun her şeyini severim; Kaderini severim, hayrını severim…ben O'nun huzuruna döneceğim, ben O'nun her şeyini severim; Kaderini severim, hayrını severim… Musibet gelirse ne yapalım? Bu da imtihandır, diye sabrederim, hükmüne rızam vardır,Musibet gelirse ne yapalım? Bu da imtihandır, diye sabrederim, hükmüne rızam vardır, Kur'ân-ı Kerîm'ini severim, Peygamber-i zîşânını severim, ahkâmını severim,Kur'ân-ı Kerîm'ini severim, Peygamber-i zîşânını severim, ahkâmını severim, haramlarının haram olmasını isabetli bulurum, kaçınırım, severim.haramlarının haram olmasını isabetli bulurum, kaçınırım, severim. Bu hükmün böyle olmasını severim. Haram oluşuna rıza gösteririm, Bu hükmün böyle olmasını severim. Haram oluşuna rıza gösteririm, helallerin helal oluşuna şükrederim, sevinirim. Her şeyine sevinirim, her şeyine rıza gösteririm." helallerin helal oluşuna şükrederim, sevinirim. Her şeyine sevinirim, her şeyine rıza gösteririm."

Kulun, Allah'a kulluk eden bir müslümanın, mü'minin en yüksek ruhsal durumu nedir? Kulun, Allah'a kulluk eden bir müslümanın, mü'minin en yüksek ruhsal durumu nedir?

Rıza makamıdır, razı olmaktır! Allah'tan hoşnut ve razı. "Razıyım yâ Rabbi!Rıza makamıdır, razı olmaktır! Allah'tan hoşnut ve razı.

"Razıyım yâ Rabbi!
Neylersen güzel eylersin, biliyorum, razıyım yâ Rabbi!.." demek çok iyi bir durumNeylersen güzel eylersin, biliyorum, razıyım yâ Rabbi!.." demek çok iyi bir durum ve böyle bir insanın ruh kuvveti, metaneti çok fazla olur, böyle bir kimseyi kimse alt edemez,ve böyle bir insanın ruh kuvveti, metaneti çok fazla olur, böyle bir kimseyi kimse alt edemez, kimse böyle inanan, böyle düşünen bir mübarek, ihlâslı, imanı sağlam insanın sırtını yere getiremez. kimse böyle inanan, böyle düşünen bir mübarek, ihlâslı, imanı sağlam insanın sırtını yere getiremez.

Bu insan bunalıma düşmez, intihar etmez, sabr-ı cemîl gösterir, sevap kazanır, toplumu birbirineBu insan bunalıma düşmez, intihar etmez, sabr-ı cemîl gösterir, sevap kazanır, toplumu birbirine karıştırmaz, feryâd ü figân edip hem kendisini hem başkalarını üzmez. Her şey güzel olur. karıştırmaz, feryâd ü figân edip hem kendisini hem başkalarını üzmez. Her şey güzel olur.

Kim gibi güzel olur? Yunus Emre gibi olur, Mevlânâ gibi olur, o ârif, kâmil,Kim gibi güzel olur?

Yunus Emre gibi olur, Mevlânâ gibi olur, o ârif, kâmil,
imanın inceliklerini bilen, zarif, edib kullar gibi olur. Onun için biz deimanın inceliklerini bilen, zarif, edib kullar gibi olur.

Onun için biz de
bu üçüncü hadîs-i şerîften hissemizi alalım: Hayatın, mukadderâtın, kaderin cilveleri vardır,bu üçüncü hadîs-i şerîften hissemizi alalım: Hayatın, mukadderâtın, kaderin cilveleri vardır, insan bazen iyi olaylarla karşılaşır, bazen de hoşuna gitmeyen olaylar başına gelir.insan bazen iyi olaylarla karşılaşır, bazen de hoşuna gitmeyen olaylar başına gelir. Mesela hasta olur, ağrısı sızısı olur, dişi ağrır, başı ağrır, kulağı ağrır, midesi ağrır…Mesela hasta olur, ağrısı sızısı olur, dişi ağrır, başı ağrır, kulağı ağrır, midesi ağrır… Sancılanır, kıvranır. Romatizmaları rutubetten azar… Çoluk çocuğunun başına bir şey gelir…Sancılanır, kıvranır. Romatizmaları rutubetten azar… Çoluk çocuğunun başına bir şey gelir… Başarısızlık, iş hayatında bir terslik, arıza, kaza… Bunların hepsi hayatın cilvesi! Başarısızlık, iş hayatında bir terslik, arıza, kaza…

Bunların hepsi hayatın cilvesi!

Her insan her başına gelen musibetten intihara kalksa dünyada insan kalmaz!Her insan her başına gelen musibetten intihara kalksa dünyada insan kalmaz! İntihar haram, isyan haram, kadere rıza göstermemek edepsizlik!İntihar haram, isyan haram, kadere rıza göstermemek edepsizlik! Allah'a karşı gelmek zalimlerin, firavunların, azılı kâfirlerin işi.Allah'a karşı gelmek zalimlerin, firavunların, azılı kâfirlerin işi. İyi bir mü'min tabi öyle bir şey yapmayacak! Onun için innâ lillâh ve innâ ileyhi râciûn sözünü İyi bir mü'min tabi öyle bir şey yapmayacak!

Onun için innâ lillâh ve innâ ileyhi râciûn sözünü
öğrenelim, alışalım ve musibetli anlarda bunu söyleyelim. İnsan rahatlar.öğrenelim, alışalım ve musibetli anlarda bunu söyleyelim. İnsan rahatlar. İnnâ lillâh ve innâ ileyhi râciûn. O zaman olayları sabr-ı cemîl ile karşılar. İnnâ lillâh ve innâ ileyhi râciûn. O zaman olayları sabr-ı cemîl ile karşılar.

Sabr-ı cemîl ne demek? Güzel bir sabırla, zarif, sakin, hoş bir sabırla olayları karşılar,Sabr-ı cemîl ne demek?

Güzel bir sabırla, zarif, sakin, hoş bir sabırla olayları karşılar,
ortalığı velveleye vermez. Onurlu, hürmetli, izzetli bir kimse olur. ortalığı velveleye vermez. Onurlu, hürmetli, izzetli bir kimse olur.

Bizim bir göz muayene işimiz vardı. Hastaneye, çok sevdiğimiz bir göz mütehassısı doçentBizim bir göz muayene işimiz vardı. Hastaneye, çok sevdiğimiz bir göz mütehassısı doçent dostumuza gittik. Oradan çıktık; hastanenin avlusu karmakarışık, bir feryat figan…dostumuza gittik. Oradan çıktık; hastanenin avlusu karmakarışık, bir feryat figan… Bir de baktık ki Doğu'lu yaşlıca bir kadın saçını başını yoluyor,Bir de baktık ki Doğu'lu yaşlıca bir kadın saçını başını yoluyor, göğsünü bağrını yırtmış kendisini yerden yere atıyor. Hastanede herkes etrafına toplanmış,göğsünü bağrını yırtmış kendisini yerden yere atıyor. Hastanede herkes etrafına toplanmış, kendi şivesiyle ağıtlar söylüyor, herhalde hastası kendi şivesiyle ağıtlar söylüyor, herhalde hastası öldü veyahut bir acı haber aldı... Ortalığı velveleye veriyor. Kendi kendime; "Gideyim de şu hanımaöldü veyahut bir acı haber aldı... Ortalığı velveleye veriyor. Kendi kendime;

"Gideyim de şu hanıma
‘Hanım, böyle yapma. Bu yaptığın İslâm'da yok, sabr-ı cemîl göster.' diyeyim." dedim ama‘Hanım, böyle yapma. Bu yaptığın İslâm'da yok, sabr-ı cemîl göster.' diyeyim." dedim ama fırsat olmadı, durum müsait olmadı. Peygamber Efendimiz buna benzer bir şekildefırsat olmadı, durum müsait olmadı.

Peygamber Efendimiz buna benzer bir şekilde
feza' ve ceza' gösteren, taşkınlık yapan bir kadının yanına gitmiş.feza' ve ceza' gösteren, taşkınlık yapan bir kadının yanına gitmiş. Demiş ki; "Hanım, Allah'ın kaderine sabret!" Demiş ki;

"Hanım, Allah'ın kaderine sabret!"

"Sen benim başıma neler geldiğini, musibetimin ne kadar büyük olduğunu,"Sen benim başıma neler geldiğini, musibetimin ne kadar büyük olduğunu, felaketimin ne kadar tahammül edilmez olduğunu biliyor musun?.." felaketimin ne kadar tahammül edilmez olduğunu biliyor musun?.."

Kadın bağırıp çağırmaya devam etmiş. Peygamber Efendimiz yanından yürümüş gitmiş.Kadın bağırıp çağırmaya devam etmiş. Peygamber Efendimiz yanından yürümüş gitmiş. Arkadan gelenler demişler ki; "Ey kadın, seninle konuşan bu zâtın kim olduğunu bilemedin mi?" Arkadan gelenler demişler ki;

"Ey kadın, seninle konuşan bu zâtın kim olduğunu bilemedin mi?"

"Bilmedim." demiş. "Bu Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz'di!.." "Yaa, eyvah! öyle mi?!" "Bilmedim." demiş.

"Bu Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz'di!.."

"Yaa, eyvah! öyle mi?!"

Üzüntüsünü unutmuş, edepsizliğinden mahcup olmuş, Peygamber Efendimiz'in arkasından koşmuş: Üzüntüsünü unutmuş, edepsizliğinden mahcup olmuş, Peygamber Efendimiz'in arkasından koşmuş:

"Yâ Resûlallah! Özür dilerim. Senin olduğunu bilemedim."Yâ Resûlallah! Özür dilerim. Senin olduğunu bilemedim. Başka bir insan, sıradan bir insan sandım ondan söyledim…" Peygamber Efendimiz de buyurmuş ki; Başka bir insan, sıradan bir insan sandım ondan söyledim…"

Peygamber Efendimiz de buyurmuş ki;

es-Sabru inde's-sadmeti'l-ûlâ. "Sabır, darbe ilk geldiği zaman gösterilir, sevabı o zaman alınır.es-Sabru inde's-sadmeti'l-ûlâ. "Sabır, darbe ilk geldiği zaman gösterilir, sevabı o zaman alınır. İnsan ilk anda kendisini tutmaya dikkat etmelidir. Böyle feryâd ü figân etmemelidir!" buyurmuş. İnsan ilk anda kendisini tutmaya dikkat etmelidir. Böyle feryâd ü figân etmemelidir!" buyurmuş.

Demek ki sakin olacağız! Ne yapalım? Hayatta insanın başına neler geliyor?..Demek ki sakin olacağız! Ne yapalım? Hayatta insanın başına neler geliyor?.. Biz hayatta insanın başına neler gelir diye etrafımıza baktığımız zaman çok misaller görüyoruz. Biz hayatta insanın başına neler gelir diye etrafımıza baktığımız zaman çok misaller görüyoruz.

Çeçenistan olayları geçtiğimiz yıllarda gözümüzün önünde cereyan etti.Çeçenistan olayları geçtiğimiz yıllarda gözümüzün önünde cereyan etti. Gözümüzün önünde, kulağımızla her gün acı haberleri duyduk, televizyonlarda seyrettik.Gözümüzün önünde, kulağımızla her gün acı haberleri duyduk, televizyonlarda seyrettik. Bosna-Hersek olayları… Şimdi de Kosova, Sancak, Arnavutluk olayları!Bosna-Hersek olayları… Şimdi de Kosova, Sancak, Arnavutluk olayları! Bir sürü üzücü şeylerle karşılaştık. Böyle olaylarla insan karşılaşabiliyor. Bir sürü üzücü şeylerle karşılaştık. Böyle olaylarla insan karşılaşabiliyor.

Ne yapması lazım? Bunlara hazırlıklı olması lazım! Ben bunları düşündüğüm içinNe yapması lazım?

Bunlara hazırlıklı olması lazım! Ben bunları düşündüğüm için
bir de kardeşlerime karşı hizmet arzusu ile onları hayata yetiştirmek içinbir de kardeşlerime karşı hizmet arzusu ile onları hayata yetiştirmek için Hanım derneklerimize rica ettim: "Aman hanımlarımızı yetiştirelim.Hanım derneklerimize rica ettim: "Aman hanımlarımızı yetiştirelim. İlkyardım kursları açalım. Araba kazası oldu, yaralılar var.İlkyardım kursları açalım. Araba kazası oldu, yaralılar var. Kadın çıktı; çocuğu yaralı, kocası yaralı…" Ne yapacak? Kadın çıktı; çocuğu yaralı, kocası yaralı…"

Ne yapacak?

O da feryad u figân etse, bayılsa yardımcılar gelinceye kadar dağın başında kim yardım edecek.O da feryad u figân etse, bayılsa yardımcılar gelinceye kadar dağın başında kim yardım edecek. Metîn olması lazım! Bizim Kadın-Aile derneklerimizde ilkyardım kursları tertipledik. Çok rağbet gördü.Metîn olması lazım!

Bizim Kadın-Aile derneklerimizde ilkyardım kursları tertipledik. Çok rağbet gördü.
Kardeşlerimiz ilkyardım kitabı yazdılar, yayımladılar. Kardeşlerimiz ilkyardım kitabı yazdılar, yayımladılar.

Kaza olursa ne yapmak lazım? Kanama olursa nasıl bağlamak lazım?Kaza olursa ne yapmak lazım? Kanama olursa nasıl bağlamak lazım? Yarayı nasıl sarmak lazım? Nasıl davranmak lazım?..Yarayı nasıl sarmak lazım? Nasıl davranmak lazım?.. Çeşitli güzel şeyler. Bunların hepsini bilmek gerekiyor. Çeşitli güzel şeyler. Bunların hepsini bilmek gerekiyor.

Ben burada bakıyorum: Biz sabah namazına gidiyoruz, Avustralyalı kadınlarBen burada bakıyorum: Biz sabah namazına gidiyoruz, Avustralyalı kadınlar idman yapmak için caddelerde koşturuyorlar. Biz ikindi namazına gidiyoruz; onlar işten çıkmışlar,idman yapmak için caddelerde koşturuyorlar. Biz ikindi namazına gidiyoruz; onlar işten çıkmışlar, caddelerde koşturuyorlar. Vücutlarını geliştirmek için yeşil sahalarda idman yapıyorlar.caddelerde koşturuyorlar. Vücutlarını geliştirmek için yeşil sahalarda idman yapıyorlar. Boyuna yürüyen, koşan, çalışan, vücudunu çalıştıran insanlar görüyorum.Boyuna yürüyen, koşan, çalışan, vücudunu çalıştıran insanlar görüyorum. Çok aşırı bir idman merakı var. Bunlar vücudunun, sıhhatinin tam yüksek seviyede olması için çok dikkat ediyorlar. Çok aşırı bir idman merakı var. Bunlar vücudunun, sıhhatinin tam yüksek seviyede olması için çok dikkat ediyorlar.

Bizim üşeneceğimiz, tembellik edeceğimiz kadar, aşırı diyebileceğimiz kadar fazla miktardaBizim üşeneceğimiz, tembellik edeceğimiz kadar, aşırı diyebileceğimiz kadar fazla miktarda yürüyüş, koşu… Eşofmanını, şortunu veyahut idman kıyafetini giyen yollarda koşturuyor.yürüyüş, koşu… Eşofmanını, şortunu veyahut idman kıyafetini giyen yollarda koşturuyor. Bizimkilere para versen yaptırmazsın! Ama hepsi sıhhatli; oturması, kalkması, yürümesi,Bizimkilere para versen yaptırmazsın! Ama hepsi sıhhatli; oturması, kalkması, yürümesi, sırtına çantayı aldığı zaman dağlara çıkması, çayırlarda çimenlerde kamp kurması…sırtına çantayı aldığı zaman dağlara çıkması, çayırlarda çimenlerde kamp kurması… Hepsine alışkınlar. Yüzmeyi biliyorlar, gezmeyi biliyorlar, tırmanmayı biliyorlar;Hepsine alışkınlar. Yüzmeyi biliyorlar, gezmeyi biliyorlar, tırmanmayı biliyorlar; halatla dağlara tırmanmayı her şeyi öğreniyorlar. Hayat bu! Hayatta insana her şey lazım olur.halatla dağlara tırmanmayı her şeyi öğreniyorlar. Hayat bu! Hayatta insana her şey lazım olur. Karşısına musibet de gelir. Onların karşısında ruhen de hazır olmak lazım,Karşısına musibet de gelir. Onların karşısında ruhen de hazır olmak lazım, musibetin darbesi geldiği zaman yıkılmamak, metîn olmak, karşı tedbir almak lazım… musibetin darbesi geldiği zaman yıkılmamak, metîn olmak, karşı tedbir almak lazım…

Aziz ve sevgili kardeşlerim! İnnâ lillâh ve innâ ileyhi râciûn da derseAziz ve sevgili kardeşlerim!

İnnâ lillâh ve innâ ileyhi râciûn da derse
Allah onun musibetinin yarasını sarar, işinin akıbetini hayreder, iyi eyler ve ondan sonraAllah onun musibetinin yarasını sarar, işinin akıbetini hayreder, iyi eyler ve ondan sonra ona iyi bir hal nasip eder. Razı olacağı, hoş olacağı, iyi olacağı bir razı durum nasip eder. ona iyi bir hal nasip eder. Razı olacağı, hoş olacağı, iyi olacağı bir razı durum nasip eder.

O halde kişisel, ailevî, toplumsal sıkıntılarınız varsa,O halde kişisel, ailevî, toplumsal sıkıntılarınız varsa, innâ lillâh ve innâ ileyhi râciûnu çok söyleyin. innâ lillâh ve innâ ileyhi râciûnu çok söyleyin.

Bu üçüncü hadîs-i şerîfte Efendimiz'den üç güzel tavsiye. Bu üçüncü hadîs-i şerîfte Efendimiz'den üç güzel tavsiye.

İbn Abbas radıyallâhu anhümâ'dan, İmam Beyhakî rivayet etmiş: İbn Abbas radıyallâhu anhümâ'dan, İmam Beyhakî rivayet etmiş:

Men ista‘mele âmilen mine'l-müslimîne ve hüve ya‘lemu enne minhümMen ista‘mele âmilen mine'l-müslimîne ve hüve ya‘lemu enne minhüm evlâ bi-zâlike minhü ve a‘leme bi-kitâbillâhi ve sünnetievlâ bi-zâlike minhü ve a‘leme bi-kitâbillâhi ve sünneti nebiyyihî sallallahu aleyhi ve sellem fe-kad hânallahe ve resûlehû ve cemîa'l-müslimîn. nebiyyihî sallallahu aleyhi ve sellem fe-kad hânallahe ve resûlehû ve cemîa'l-müslimîn.

Çok ilginç bir konu. Çok yüksek bir İslâmî kuralı gösteriyor. Herkes için çok önemli;Çok ilginç bir konu. Çok yüksek bir İslâmî kuralı gösteriyor. Herkes için çok önemli; özellikle yöneticiler, idareciler, devlet adamları için, tayin makamında olanlar için çok önemli. özellikle yöneticiler, idareciler, devlet adamları için, tayin makamında olanlar için çok önemli.

Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz buyuruyor ki; Men ista‘mele âmilen mine'l-müslimîne.Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz buyuruyor ki;

Men ista‘mele âmilen mine'l-müslimîne.
"Kim bir görevli tayin ederse, bir yerde kullanılacak bir memur tayin ederse, seçerse…" Ama nasıl? "Kim bir görevli tayin ederse, bir yerde kullanılacak bir memur tayin ederse, seçerse…"

Ama nasıl?

Hüve ya‘lemu enne fîhim evlâ bi-zâlike minhü. "O müslümanların arasında bu tayin ettiğinden,Hüve ya‘lemu enne fîhim evlâ bi-zâlike minhü. "O müslümanların arasında bu tayin ettiğinden, bu işe daha evlâ, daha layık, daha becerikli, daha salahiyetli olan başkası var!.." bu işe daha evlâ, daha layık, daha becerikli, daha salahiyetli olan başkası var!.."

Ve a‘lem bi-kitâbillâhi ve sünneti nebiyyihî sallallahu aleyhi ve sellem.Ve a‘lem bi-kitâbillâhi ve sünneti nebiyyihî sallallahu aleyhi ve sellem. "Allah'ın Kur'an'ını daha iyi bilen, Peygamberi Muhammed-i Mustafâ'sının sünnetini daha iyi bilen,"Allah'ın Kur'an'ını daha iyi bilen, Peygamberi Muhammed-i Mustafâ'sının sünnetini daha iyi bilen, konuyu daha iyi bilen, daha mütehassıs birisi var." konuyu daha iyi bilen, daha mütehassıs birisi var."

O işe, o memuriyete onu tayin etmiyor da bir başkasını tayin ediyor.O işe, o memuriyete onu tayin etmiyor da bir başkasını tayin ediyor. O işte onu istimal ediyor, onu kullanıyor, öyle bir memur tayin ediyor.O işte onu istimal ediyor, onu kullanıyor, öyle bir memur tayin ediyor. Daha iyisi olduğunu bile bile daha iyisini kullanmıyor da kötüsünü kullanıyor. Daha iyisi olduğunu bile bile daha iyisini kullanmıyor da kötüsünü kullanıyor.

O ne yapmış olur? Peygamber Efendimiz ne diyor? O ne yapmış olur? Peygamber Efendimiz ne diyor?

Hânallahe ve resûlehû ve cemîa'l-müslimîn. "Allah'a hıyanet etmiş,Hânallahe ve resûlehû ve cemîa'l-müslimîn. "Allah'a hıyanet etmiş, Resûlü'ne hıyanet etmiş ve bütün müslümanlara hıyanet etmiş olur. Hain olmuş olur! Resûlü'ne hıyanet etmiş ve bütün müslümanlara hıyanet etmiş olur. Hain olmuş olur!

Vay hain vay! Allah'a hıyanet ediyor, Resûlü'ne hıyanet ediyor, müslümanlara hıyanet ediyor. Vay hain vay! Allah'a hıyanet ediyor, Resûlü'ne hıyanet ediyor, müslümanlara hıyanet ediyor.

Neden? İşin başına ehil olanı seçmediği için! Öteki adam daha salahiyetli, biliyor; onu getirmiyor.Neden?

İşin başına ehil olanı seçmediği için! Öteki adam daha salahiyetli, biliyor; onu getirmiyor.
Onun için bütün insanlar iş yaptıracak insanları seçerken bu kuralıOnun için bütün insanlar iş yaptıracak insanları seçerken bu kuralı iş yerlerinde duvarlarına, akıllarına, alınlarına yazsınlar,iş yerlerinde duvarlarına, akıllarına, alınlarına yazsınlar, defterlerinin ilk sayfasına yazsınlar. En salahiyetli insanı seçecek! defterlerinin ilk sayfasına yazsınlar. En salahiyetli insanı seçecek!

Yalnız, Peygamber Efendimiz salahiyetin yanında iki şey daha söylüyor: Yalnız, Peygamber Efendimiz salahiyetin yanında iki şey daha söylüyor:

Enne minhüm evlâ bi-zâlike minhü. "Bu işte daha salahiyetli, daha evlâ, daha bilgili!" Enne minhüm evlâ bi-zâlike minhü. "Bu işte daha salahiyetli, daha evlâ, daha bilgili!"

Birincisi; mütehassıs, bu birinci vasıf. Ve a‘lemü bi-kitâbillâhi ve sünneti nebiyyihî. Birincisi; mütehassıs, bu birinci vasıf.

Ve a‘lemü bi-kitâbillâhi ve sünneti nebiyyihî.

İkincisi; Kur'an'ı daha çok biliyor. Peygamber'in sünnetini daha iyi biliyor. İkincisi; Kur'an'ı daha çok biliyor. Peygamber'in sünnetini daha iyi biliyor.

Demek ki İslâm'a göre iyi bir memurun nasıl olması lazım? Demek ki İslâm'a göre iyi bir memurun nasıl olması lazım?

1. İşi iyi bilen insan olması lazım. Kur'an'ı bilmiyorsa yetmez1. İşi iyi bilen insan olması lazım. Kur'an'ı bilmiyorsa yetmez çünkü Kur'an'ı bilmeyince Allah'a âsî olur, yanlış işler yapar! Kur'an'ı bilecek,çünkü Kur'an'ı bilmeyince Allah'a âsî olur, yanlış işler yapar! Kur'an'ı bilecek, hem mütehassıs olacak hem de o konudaki dinin emirlerini bilecek, Kur'an'ı bilecek! hem mütehassıs olacak hem de o konudaki dinin emirlerini bilecek, Kur'an'ı bilecek!

2. Peygamberinin sünnetini bilecek! İlmihali bilecek, şerâitin ahkâmını bilecek,2. Peygamberinin sünnetini bilecek! İlmihali bilecek, şerâitin ahkâmını bilecek, dinin hükümlerini bilecek ki yanlış bir şey yapmasın. Dinî yönden Allah'ın hoşuna gitmeyecek,dinin hükümlerini bilecek ki yanlış bir şey yapmasın. Dinî yönden Allah'ın hoşuna gitmeyecek, Peygamber Efendimiz'in sevmeyeceği, razı olmayacağı iş yapmayacak. Bu çok önemli! Peygamber Efendimiz'in sevmeyeceği, razı olmayacağı iş yapmayacak. Bu çok önemli!

Ben fakültede kütüphanede çalışırken bir tarih kitabında Osmanlı Devleti'nin kurucusu,Ben fakültede kütüphanede çalışırken bir tarih kitabında Osmanlı Devleti'nin kurucusu, rahmetullahi aleyh gazi sıfatını almış o mücahit devlet adamının, Osman Gazi hazretlerinin,rahmetullahi aleyh gazi sıfatını almış o mücahit devlet adamının, Osman Gazi hazretlerinin, oğlu Orhan'a vasiyetlerini gördüm. Çok hoşuma gitti; onu tarih kitabından çıkarttım, neşrettim.oğlu Orhan'a vasiyetlerini gördüm. Çok hoşuma gitti; onu tarih kitabından çıkarttım, neşrettim. Sonra o birçok yerde duvarlara asıldı, kullanıldı; herkes kullandı. Orada çok güzel nasihati var;Sonra o birçok yerde duvarlara asıldı, kullanıldı; herkes kullandı. Orada çok güzel nasihati var; Osman-ı Gâzî'nin oğlu Orhan-ı Gâzî'ye nasihatleri. Diyor ki; "Aman evladım!Osman-ı Gâzî'nin oğlu Orhan-ı Gâzî'ye nasihatleri. Diyor ki;

"Aman evladım!
Sakın ha devlet işlerine dini bilmeyen, ibadetini yapmayan, Allah'a itaatli olmayan,Sakın ha devlet işlerine dini bilmeyen, ibadetini yapmayan, Allah'a itaatli olmayan, Resûlü'ne sevgili olmayan insanları tayin etme. Çünkü sana vefa göstermez. Sana vefası olsaydıResûlü'ne sevgili olmayan insanları tayin etme. Çünkü sana vefa göstermez. Sana vefası olsaydı Yaradan'ına vefa gösterirdi, Peygamberi'ne vefa gösterirdi. Yaradan'ına vefa göstermiyor,Yaradan'ına vefa gösterirdi, Peygamberi'ne vefa gösterirdi. Yaradan'ına vefa göstermiyor, Peygamberi'ne vefa göstermiyor, vefasız bir insan demek ki.Peygamberi'ne vefa göstermiyor, vefasız bir insan demek ki. Onu işin başına sen geçireceksin, rüşvet alacak, halkı ezecek, yanlış iş yapacak.Onu işin başına sen geçireceksin, rüşvet alacak, halkı ezecek, yanlış iş yapacak. Allah'tan korkmuyor, sorumluluk duygusu taşımıyor, mahkeme-i kübrâyı düşünmüyor…" Allah'tan korkmuyor, sorumluluk duygusu taşımıyor, mahkeme-i kübrâyı düşünmüyor…"

Böyle bir insan deveyi hamutuyla yutar, hazineyi hortumlar, bitirir. Nasıl olması lazım? Böyle bir insan deveyi hamutuyla yutar, hazineyi hortumlar, bitirir.

Nasıl olması lazım?

Peygamber Efendimiz; Allah'tan korkan, Allah'ın kitabını vePeygamber Efendimiz; Allah'tan korkan, Allah'ın kitabını ve Peygamber Efendimiz'in sünnetini bilen bir insan olması gerektiğini söylüyor. Peygamber Efendimiz'in sünnetini bilen bir insan olması gerektiğini söylüyor.

Elhamdülillah bizim ülkemiz %99'u müslüman olan bir ülke.Elhamdülillah bizim ülkemiz %99'u müslüman olan bir ülke. Ben; çok salih, çok sorumluluk duygusu taşıyan, Allah'tan çok korkan,Ben; çok salih, çok sorumluluk duygusu taşıyan, Allah'tan çok korkan, devlet malının toplu iğnesini ziyan etmek istemeyen insanlar biliyorum. devlet malının toplu iğnesini ziyan etmek istemeyen insanlar biliyorum.

Mesela bizim fakültenin rahmetli sekreteri fakülteye yaşlı olarak geldi, hem bizim talebemiz olduMesela bizim fakültenin rahmetli sekreteri fakülteye yaşlı olarak geldi, hem bizim talebemiz oldu hem fakültede sekreterlik yaptı. Sonra da trafikte bir otomobil çarptı, vasıta çarptı… hem fakültede sekreterlik yaptı. Sonra da trafikte bir otomobil çarptı, vasıta çarptı…

Geç vakitlere kadar fakültede çalışmıştı. Sonra vefat ediverdi. Nur içinde yatsın.Geç vakitlere kadar fakültede çalışmıştı. Sonra vefat ediverdi. Nur içinde yatsın. Çok sevişirdik, aramızda muhabbetimiz iyiydi. Toplu iğneyi düşünürdü, bir kâğıdı düşünürdü.Çok sevişirdik, aramızda muhabbetimiz iyiydi. Toplu iğneyi düşünürdü, bir kâğıdı düşünürdü. Ben de öyleydim. Alıyorlar, kâğıt israf ediyorlar, devlet malzemesiniBen de öyleydim. Alıyorlar, kâğıt israf ediyorlar, devlet malzemesini israf ediyorlar diye bizim ödümüz patlardı. Yüznumarada ellerini yıkıyor, geliyor;israf ediyorlar diye bizim ödümüz patlardı. Yüznumarada ellerini yıkıyor, geliyor; dosya kâğıtlarından 10-15 tanesine elini kuruluyor, buruşturup çöpe atıyor.dosya kâğıtlarından 10-15 tanesine elini kuruluyor, buruşturup çöpe atıyor. Bize cinayet gibi gelirdi, böyle bir şeyi yaptırmazdık. Duyduğumuz, gördüğümüz zaman daBize cinayet gibi gelirdi, böyle bir şeyi yaptırmazdık. Duyduğumuz, gördüğümüz zaman da çok fena olurduk. Toplu iğneyi görsek yerden alırdık, atacı görsek, kâğıt tutuşturmaçok fena olurduk. Toplu iğneyi görsek yerden alırdık, atacı görsek, kâğıt tutuşturma teli görsek yerine koyardık… Ve böyle bir insan başka oluyor. Bizim rahmetli sekreterteli görsek yerine koyardık… Ve böyle bir insan başka oluyor.

Bizim rahmetli sekreter
altılara, yedilere kadar çalışırdı. Ben bazen cumartesi, pazar fakülteye çalışmaya giderdim,altılara, yedilere kadar çalışırdı. Ben bazen cumartesi, pazar fakülteye çalışmaya giderdim, onu odasında çalışıyor bulurdum. Mecbur değil! O zamanlar tatil günü. Ama ne yapsın? İyi insan!onu odasında çalışıyor bulurdum. Mecbur değil! O zamanlar tatil günü. Ama ne yapsın? İyi insan! İşler bitsin diye sorumluluk duygusu taşıyor. Evi de karşıda yakındaydı, gelir çalışırdı. İşler bitsin diye sorumluluk duygusu taşıyor. Evi de karşıda yakındaydı, gelir çalışırdı.

Aziz ve sevgili kardeşlerim! Onun için bu hadîs-i şerîfi de çok önemli görüyorum. Aziz ve sevgili kardeşlerim!

Onun için bu hadîs-i şerîfi de çok önemli görüyorum.

"Kim müslümanlardan birisini bir memuriyete, bir işin başına tayin ederse ve de"Kim müslümanlardan birisini bir memuriyete, bir işin başına tayin ederse ve de ötekiler, müslümanların geride kalanları arasında bu işe bu tayin ettiğinden daha salahiyetli,ötekiler, müslümanların geride kalanları arasında bu işe bu tayin ettiğinden daha salahiyetli, Allah'ın Kur'an'ını daha iyi bilen, Allah'tan daha çok korkan, Peygamber Efendimiz'inAllah'ın Kur'an'ını daha iyi bilen, Allah'tan daha çok korkan, Peygamber Efendimiz'in sünnetini daha iyi bilen, Efendimiz'in sünnetine daha sıkı sarılan, tam güzel ahlâklı,sünnetini daha iyi bilen, Efendimiz'in sünnetine daha sıkı sarılan, tam güzel ahlâklı, tam derviş, tam zarif, kâmil bir insan olduğunu bildiği halde onu tayin etmez de salahiyetsizitam derviş, tam zarif, kâmil bir insan olduğunu bildiği halde onu tayin etmez de salahiyetsizi tayin ederse Allah'a da, Resûlullah'a da müslümanların hepsine de hıyanet etmiş olur!" diyor. tayin ederse Allah'a da, Resûlullah'a da müslümanların hepsine de hıyanet etmiş olur!" diyor.

Demek ki tayin sorumluluğu var. Tayin eden kimse tayin ettiği insanlarda bu vasıfları arayacak.Demek ki tayin sorumluluğu var. Tayin eden kimse tayin ettiği insanlarda bu vasıfları arayacak. Devlet malını çar çur etmeyen, vazifesini suistimal etmeyen, elindeki kasayı soymayan,Devlet malını çar çur etmeyen, vazifesini suistimal etmeyen, elindeki kasayı soymayan, suistimal yapmayan insanları tayin etmeye çalışacak. suistimal yapmayan insanları tayin etmeye çalışacak.

Belediyede çalışan bir rahmetli dostumuz vardı. İsmi ile söyleyeyim, Kazım Efendi.Belediyede çalışan bir rahmetli dostumuz vardı. İsmi ile söyleyeyim, Kazım Efendi. Allah rahmet eylesin. Beş vakit namazında çok hassas, çok dürüst bir insandı.Allah rahmet eylesin. Beş vakit namazında çok hassas, çok dürüst bir insandı. Bu, şehit ve asker ailelerine vergi olarak yardım parası kesilirdi, onların kuruşunu harcatmazdı. Bu, şehit ve asker ailelerine vergi olarak yardım parası kesilirdi, onların kuruşunu harcatmazdı.

"Bu şehit ailelerinin, asker ailelerinin…" diye parasını çarçur ettirmezdi."Bu şehit ailelerinin, asker ailelerinin…" diye parasını çarçur ettirmezdi. Bana kendi iş sıkıntılarını anlatırdı, belediyedeki baskıları vs. anlatırdı.Bana kendi iş sıkıntılarını anlatırdı, belediyedeki baskıları vs. anlatırdı. Ama rahmetli ağlardı! "Benden ölünce sonra bu işin başına kimi getirirler?Ama rahmetli ağlardı! "Benden ölünce sonra bu işin başına kimi getirirler? Bu asker ailelerinin hakkına kim riayet eder, korur?!" diye düşününce ağlardı.Bu asker ailelerinin hakkına kim riayet eder, korur?!" diye düşününce ağlardı. Allah nur içinde yatırsın. İyi insanlar çoktu. Allah gene onların adetlerini artırsın. Allah nur içinde yatırsın. İyi insanlar çoktu. Allah gene onların adetlerini artırsın.

Aziz ve sevgili kardeşlerim! Aziz ve sevgili kardeşlerim!

el-Hasenü'l-Basrî'den mürsel olarak rivayet edilmiş. Peygamber Efendimiz buyuruyor ki; el-Hasenü'l-Basrî'den mürsel olarak rivayet edilmiş. Peygamber Efendimiz buyuruyor ki;

Men isterâhullâhu Teâlâ raiyyeten fe-mâte ve hüve gâşşin lehâ edhalehullahu'n-nâr.Men isterâhullâhu Teâlâ raiyyeten fe-mâte ve hüve gâşşin lehâ edhalehullahu'n-nâr. "Kim ki, herhangi bir şahıs ki Allahu Teâlâ hazretleri onu bir toplumun başına âmir,"Kim ki, herhangi bir şahıs ki Allahu Teâlâ hazretleri onu bir toplumun başına âmir, yönetici olarak tayin etmiş, getirmiş, toplumun başına nasip etmiş...yönetici olarak tayin etmiş, getirmiş, toplumun başına nasip etmiş... O toplumun seviyesi hangi seviyeyse o toplumun başına getirilmiş kişi…O toplumun seviyesi hangi seviyeyse o toplumun başına getirilmiş kişi… " Fe-mâte ve hüve gâşşin lehâ. "Eğer o şahıs o topluma hain olarak," Fe-mâte ve hüve gâşşin lehâ. "Eğer o şahıs o topluma hain olarak, hıyanet etmiş, aldatmış, vazifesini güzel yapmamış olarak ölürse…hıyanet etmiş, aldatmış, vazifesini güzel yapmamış olarak ölürse… " Edhalehullahu'n-nâr. "Allah onu cehenneme tıkar, cayır cayır yakar, cezalandırır!" " Edhalehullahu'n-nâr. "Allah onu cehenneme tıkar, cayır cayır yakar, cezalandırır!"

Gâşşe; ticarette, alışverişte hile yapmak demek. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz; Gâşşe; ticarette, alışverişte hile yapmak demek.

Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz;

Ve hüve gâşşin lehâ. "O tayin edilen yönetici, tayin edildiği toplumu aldatma yapıyor,Ve hüve gâşşin lehâ. "O tayin edilen yönetici, tayin edildiği toplumu aldatma yapıyor, işleri güzel yapmıyor, suistimal ediyor, suistimal yapıyor, kötü idare ediyor." işleri güzel yapmıyor, suistimal ediyor, suistimal yapıyor, kötü idare ediyor."

"Allahu Teâlâ hazretleri onu cehenneme atar. Cehenneme tıkar!" diye buyuruyor. "Allahu Teâlâ hazretleri onu cehenneme atar. Cehenneme tıkar!" diye buyuruyor.

"Kim bir raiyetin başına yönetici olarak geçerse…" diyor."Kim bir raiyetin başına yönetici olarak geçerse…" diyor. Siz de belki buradan bir başka hadîs-i şerîfi hemen hatırlamışsınızdır.Siz de belki buradan bir başka hadîs-i şerîfi hemen hatırlamışsınızdır. Biliyorsunuz ki Peygamber Efendimiz'in sahih hadis kitaplarında rivayet edilmişBiliyorsunuz ki Peygamber Efendimiz'in sahih hadis kitaplarında rivayet edilmiş bir hadîs-i şerîfi var: Küllüküm râ‘in ve küllüküm mes'ûlün an raiyyetihî.bir hadîs-i şerîfi var:

Küllüküm râ‘in ve küllüküm mes'ûlün an raiyyetihî.
"Hepiniz çobansınız, bir toplumun başında yöneticisiniz; hepiniz o toplumunuzdan, "Hepiniz çobansınız, bir toplumun başında yöneticisiniz; hepiniz o toplumunuzdan, sürünüzden, çobanın sürüsünden sorumlu olduğu gibi sorumlusunuz!" buyuruyor. sürünüzden, çobanın sürüsünden sorumlu olduğu gibi sorumlusunuz!" buyuruyor.

Ve buyuruyor ki; "Mesela aile reisi çoluk çocuğunun, ailesinin,Ve buyuruyor ki; "Mesela aile reisi çoluk çocuğunun, ailesinin, neslin çobanıdır, başkanıdır; o ailesinden sorumludur." neslin çobanıdır, başkanıdır; o ailesinden sorumludur."

Çocuk günah işlerse babası sorumlu, kadın günah işlerse kocası sorumlu!Çocuk günah işlerse babası sorumlu, kadın günah işlerse kocası sorumlu! Yönetecek, sevk edecek, güzel sevk edecek, koruyacak. Günah da yaptırmayacak,Yönetecek, sevk edecek, güzel sevk edecek, koruyacak. Günah da yaptırmayacak, sevaplı vazifelerini de ihmal ettirmeyecek. Namaza kalkması gerekiyorsa kaldıracak.sevaplı vazifelerini de ihmal ettirmeyecek. Namaza kalkması gerekiyorsa kaldıracak. Mesela; "Hanım, kalk!" diyecek, "Çocuğum kalk, sabah vakti oldu." diyecek. Mesela; "Hanım, kalk!" diyecek, "Çocuğum kalk, sabah vakti oldu." diyecek.

Aklıma gelen halleri dile getiriyorum. Demek ki aile reisi bile ailesininAklıma gelen halleri dile getiriyorum.

Demek ki aile reisi bile ailesinin
başkanı oluyor, yöneticisi oluyor, o bile sorumlu oluyor. Derece derecebaşkanı oluyor, yöneticisi oluyor, o bile sorumlu oluyor. Derece derece her toplumun başındaki muhtar, müdür, kaymakam, vali, bakan, milletvekili, reisicumhur…her toplumun başındaki muhtar, müdür, kaymakam, vali, bakan, milletvekili, reisicumhur… Herkes toplumundan sorumludur, toplumuna güzel hizmet etmekle vazifelidir.Herkes toplumundan sorumludur, toplumuna güzel hizmet etmekle vazifelidir. Onu aldatmaması, ona güzel hizmet eylemesi lazım. "Etmiyor, etmemiş…" Onu aldatmaması, ona güzel hizmet eylemesi lazım.

"Etmiyor, etmemiş…"

O zaman Allahu Teâlâ hazretleri âhirette onun cezasını verecek, diye tehdit var. O zaman Allahu Teâlâ hazretleri âhirette onun cezasını verecek, diye tehdit var.

Onun için Hz. Ömer radıyallâhu anh gece uyku uyumazmış.Onun için Hz. Ömer radıyallâhu anh gece uyku uyumazmış. Koca Halife Medine sokaklarında gece bekçisi gibi dolaşırmış. Koca Halife Medine sokaklarında gece bekçisi gibi dolaşırmış.

Bir keresinde dolaşırken bakmış ki bir kervan gelmiş. Ve yatmışlar, uyumuşlar.Bir keresinde dolaşırken bakmış ki bir kervan gelmiş. Ve yatmışlar, uyumuşlar. Çuvalları bir tarafta, hayvanları bir tarafta, malları bir tarafta…Çuvalları bir tarafta, hayvanları bir tarafta, malları bir tarafta… Adamlar da uzaktan geldiği için horul horul uyuyorlar. Adamlar da uzaktan geldiği için horul horul uyuyorlar.

Halife Ömer radıyallâhu anh dolaşıyor… "Ben buradan gideceğim.Halife Ömer radıyallâhu anh dolaşıyor…

"Ben buradan gideceğim.
Bir hırsız gelse bunların bir çuvalını götürse -bunlar horul horul uyuyorlar-Bir hırsız gelse bunların bir çuvalını götürse -bunlar horul horul uyuyorlar- haberleri olmaz, uyanmazlar." demiş. Sabah namazı vakti oluncaya kadar başlarında beklemiş.haberleri olmaz, uyanmazlar." demiş.

Sabah namazı vakti oluncaya kadar başlarında beklemiş.
Koca Halife geceleyin başlarında beklemiş. Namaz vakti gelince de değneğiyle; Koca Halife geceleyin başlarında beklemiş. Namaz vakti gelince de değneğiyle;

"Hadi kalkın bakalım, sabah namazı oldu, vakit geldi. Abdest alın…" diye uyandırmış, yürümüş, gitmiş. "Hadi kalkın bakalım, sabah namazı oldu, vakit geldi. Abdest alın…" diye uyandırmış, yürümüş, gitmiş.

Sorumluluk! Dicle'nin kenarında bir kurt bir koyunu parçalasa Ömer mesul, diye düşünüyor.Sorumluluk!

Dicle'nin kenarında bir kurt bir koyunu parçalasa Ömer mesul, diye düşünüyor.
Kendisini sorumlu hissediyor. Allah tüm toplumlara güzel idareciler nasip eylesin,Kendisini sorumlu hissediyor.

Allah tüm toplumlara güzel idareciler nasip eylesin,
kötüleri ıslah eylesin. Allahu Teâlâ hazretleri cümlemizi iki cihan saadetine nâil eylesin. kötüleri ıslah eylesin. Allahu Teâlâ hazretleri cümlemizi iki cihan saadetine nâil eylesin.

es-Selâmu aleyküm ve rahmetullâhi ve berekâtüh! es-Selâmu aleyküm ve rahmetullâhi ve berekâtüh!

Konuşma Hakkında
Tema 1
Tema 2