Namaz Vakitleri
İstanbul
27 Zilhicce 1445
03 Temmuz 2024
İmsak
03:30
Güneş
05:29
Öğle
13:13
İkindi
17:13
Akşam
20:47
Yatsı
22:37
Detaylı Arama

Mansùr İbn-i Ammâr (2)

Prof. Dr. Mahmud Es'ad COŞAN

1 Cemâziye'l-Âhir 1415 / 05.11.1994
İstanbul

Açıklama

Hocamız, Gönül dostumuz, Mürebbi'miz Prof. Dr. Mahmud Es'ad COŞAN Tabakatus Sufiyye sohbetlerine Mustafa Selâmi Efendi Tekkesi’nde başlamıştır (02. 12. 1991).
Tabakàtü’s-Sùfiyye, Sülemî’nin ilk sûfilerden yüz tanesinin hayatını ve sözlerini kaydettiği eseridir.

Fudayl ibn-i Iyad hakkındadır. Daha sonraki yıllarda, İstanbul’un Anadolu yakasında muhtelif camilerde yapılmıştır.

Sohbetlerin amacını şöyle açıklıyordu: “Bizler de karınca kararınca takvâ yolunda, Rabbimizin rızası yolunda yürüyen insanlar olduğumuzdan, “Bu yolun bizden önceki büyükleri, selef-i sàlihînimiz neler söylemişler, onların nasihatlerinden istifade edelim; nasıl yaşamışlar, hayatları bize örnek olsun!” diye, tasavvuf aleminin büyüklerinin hayatlarını okumayı; sözlerini dinleyip, belleyip mûcebince amel etmeyi düşünerek; Türkçesi bulunmayan bir eser olsun, kaynak olsun, ana eser olsun; böylece yaptığımız çalışma da yapılmamış bir çalışma olarak, yeni bir çalışma olsun diye düşündüğümüz için; 412 hicrî, 1021 milâdî tarihinde, yâni yıllarında vefat etmiş olan, Nişâpurlu Ebû Abdurrahman es Sülemî Hazretleri’nin, tasavvuf ilminde kaynak olan, ana eser olan, müracaat kitabı olan Tabakàtü’s Sùfiyye’sini okumaya başladık.

Bu sohbetler Cumartesi akşamları yapılıyordu ve bir saat kadar sürüyordu. Hoca efendi seyahatte olduğu zamanlar sohbete ara veriliyor, İstanbul’da oldukları zaman devam ediyordu. 7 Mayıs 1997 günü yurtdışına çıkıncaya kadar devam etti. Fudayl ibn-i Iyad’dan başlayıp, sırayla her seferinde birkaç sayfa okuyup izah ederek sohbetlerini sürdürüyordu. 26 Ekim 1996 günü yaptığı son Tabakàtü’s-Sûfiyye sohbetinde, Ebû Osman el-Hîrî’nin 29. sözüne kadar gelmişti.

Sohbetlerde, önce o gün izah edilecek sözlerin Arapça metinleri okunuyor, kısaca anlamı veriliyor; sonra râvîler hakkında dipnotlardan bilgiler veriliyordu. Sözler izah edilip açıklanıyordu. Sohbetin sonunda da, çıkartılacak dersler anlatılıyor ve günümüzde neler yapmamız gerektiği hakkında tavsiyelerde bulunuluyordu.

Konuşma Metni

Bismillâhirrahmânirrahîm. Bismillâhirrahmânirrahîm.

Aziz ve muhterem kardeşlerim! Muhterem cemaat-i müslimîn! Aziz ve muhterem kardeşlerim! Muhterem cemaat-i müslimîn!

Meşhur hadis alimlerinden birisi olan Ebû Abdirrahman es-Sülemî'nin,Meşhur hadis alimlerinden birisi olan Ebû Abdirrahman es-Sülemî'nin, çok kıymetli kaynak eseri, ana tasavvuf kitaplarından Tabakâtü's-Sûfiyye'yi okuyoruz. çok kıymetli kaynak eseri, ana tasavvuf kitaplarından Tabakâtü's-Sûfiyye'yi okuyoruz. Eser kıymetli, müellif kıymetli. 134. sayfanın 2. paragrafındayız.Eser kıymetli, müellif kıymetli. 134. sayfanın 2. paragrafındayız. Eserin bir tek baskısı var; o tek baskısı üzerinden Arapça metnini okuyarak devam ediyoruz. Eserin bir tek baskısı var; o tek baskısı üzerinden Arapça metnini okuyarak devam ediyoruz.

Okumaya ve açıklamaya başlamadan önce, Okumaya ve açıklamaya başlamadan önce, başta Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz'in rûh-i pâkine bizlerden âcizâne bir sevgi,başta Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz'in rûh-i pâkine bizlerden âcizâne bir sevgi, saygı nişanesi, hediyye-i Kur'âniye olsun diye, saygı nişanesi, hediyye-i Kur'âniye olsun diye, Peygamber Efendimiz'in mübarek âlinin, ashabının, etbâının, ahbabının, Peygamber Efendimiz'in mübarek âlinin, ashabının, etbâının, ahbabının, verese-i nebî olan ulemâ-i muhakkıkîn, sâdât-ı turûk-u aliyyemizin, verese-i nebî olan ulemâ-i muhakkıkîn, sâdât-ı turûk-u aliyyemizin, Ebû Bekr-i Sıddık ve Aliyyi Mürteza'dan müteselsilen şeyhimiz, Ebû Bekr-i Sıddık ve Aliyyi Mürteza'dan müteselsilen şeyhimiz, üstadımız Muhammed Zahid-i Bursevî'ye kadar güzeran eylemiş olan üstadımız Muhammed Zahid-i Bursevî'ye kadar güzeran eylemiş olan cümle evliyâullah büyüklerimizin, sâdât ve meşâyih-i turuk-u aliyyemizin ruhlarına cümle evliyâullah büyüklerimizin, sâdât ve meşâyih-i turuk-u aliyyemizin ruhlarına ve âhirete göçmüş olan bütün müslüman anne, baba, dede, nine, ecdat, ceddât,ve âhirete göçmüş olan bütün müslüman anne, baba, dede, nine, ecdat, ceddât, akrabâ u taâllukât, ahbâb u ihvân u dost u yârânımızın, ihvanımızın ruhlarına hediye olsun diye;akrabâ u taâllukât, ahbâb u ihvân u dost u yârânımızın, ihvanımızın ruhlarına hediye olsun diye; bu beldeleri fethetmiş olan fatihlerin, başta Fatih Sultan Muhammed Han hazretleri olmak üzere, bu beldeleri fethetmiş olan fatihlerin, başta Fatih Sultan Muhammed Han hazretleri olmak üzere, şehitlerin, gazilerin, mücahitlerin ruhlarına hediye olsun diye şehitlerin, gazilerin, mücahitlerin ruhlarına hediye olsun diye ve beldemizin medâr-ı iftiharı Yûşâ aleyhisselâm'ın, Ebû Eyyûb el-Ensârî hazretlerinin ve beldemizin medâr-ı iftiharı Yûşâ aleyhisselâm'ın, Ebû Eyyûb el-Ensârî hazretlerinin ve sâir enbiyâ ve sahabe ve salihînin ve bütün hayır hasenât sahipleriyle,ve sâir enbiyâ ve sahabe ve salihînin ve bütün hayır hasenât sahipleriyle, bilhassa içinde oturup şu dersi antatıp dinlediğimiz caminin,bilhassa içinde oturup şu dersi antatıp dinlediğimiz caminin, Mustafa Nazmi camiinin hayırsever yapıcılarının ruhları için,Mustafa Nazmi camiinin hayırsever yapıcılarının ruhları için, kimin ruhu için yapmışlarsa onun ruhu için; bizim de saadet ve selamet-i dâreyne,kimin ruhu için yapmışlarsa onun ruhu için; bizim de saadet ve selamet-i dâreyne, iki cihan saadetine mazhar olmamız için, bir Fâtihâ, üç İhlâs-ı Şerîf okuyup öyle başlayalım. iki cihan saadetine mazhar olmamız için, bir Fâtihâ, üç İhlâs-ı Şerîf okuyup öyle başlayalım.

Kâle Mansûru'bnü Ammâr. Kâle Mansûru'bnü Ammâr.

17. terceme-i hâl; Horasan erenlerinden Mansur b. Ammar,17. terceme-i hâl; Horasan erenlerinden Mansur b. Ammar, Ebü's-Serî'in hayatını okuyoruz. Merv ehlinden bir zât-ı muhterem idi. Mansur b. Ammar dedi ki; Ebü's-Serî'in hayatını okuyoruz. Merv ehlinden bir zât-ı muhterem idi.

Mansur b. Ammar dedi ki;

Sürûrüke bi'l-ma'sıyeti izâ zafirte bihâ, şerrün min mübâşeretike'l-ma'siyete.Sürûrüke bi'l-ma'sıyeti izâ zafirte bihâ, şerrün min mübâşeretike'l-ma'siyete. "Günaha elin yetip işlediğin, güç yetirebildiğin zaman, o işlediğin günahla zevklenmen,"Günaha elin yetip işlediğin, güç yetirebildiğin zaman, o işlediğin günahla zevklenmen, neşelenmen, günahı işlemenden daha kötü bir durumdur." neşelenmen, günahı işlemenden daha kötü bir durumdur."

Yani utan bari, ağla! Hem günah işliyorsun, Allah'ın sevmediği bir şey yapıyorsun Yani utan bari, ağla! Hem günah işliyorsun, Allah'ın sevmediği bir şey yapıyorsun hem de keyfin yerinde, şıkır şıkır oynuyorsun, rahatsın; o daha fena! hem de keyfin yerinde, şıkır şıkır oynuyorsun, rahatsın; o daha fena!

İnsan, Allah'ın sevmediği bir durumu işlemişse hiç olmazsa; İnsan, Allah'ın sevmediği bir durumu işlemişse hiç olmazsa; "Ben bunu niye yaptım? Nasıl yaptım? Hay Allah, yine nefsime yenildim, şeytana kandım!" diye "Ben bunu niye yaptım? Nasıl yaptım? Hay Allah, yine nefsime yenildim, şeytana kandım!" diye ağlaması, üzülmesi lazım.ağlaması, üzülmesi lazım. Hem günah işliyor hem de günahtan dolayı bir de seviniyorsa bu sevinmesi,Hem günah işliyor hem de günahtan dolayı bir de seviniyorsa bu sevinmesi, günahtan zevk alması, günahı işlemekten de daha fena bir şeydir. günahtan zevk alması, günahı işlemekten de daha fena bir şeydir.

Zaten insanlar günahlara niçin dalıyor, niçin heves ediyor? Zaten insanlar günahlara niçin dalıyor, niçin heves ediyor?

Günahı işleyenler ondan utanmıyorlar, sevinç duyuyorlar. Günahı işleyenler ondan utanmıyorlar, sevinç duyuyorlar. Günahın işlendiğini görenler de onları tenkit etmiyorlar, müdahale etmiyorlar,Günahın işlendiğini görenler de onları tenkit etmiyorlar, müdahale etmiyorlar, emr-i maruf nehy-i münker vazifelerini yapmıyorlar; günah tabiileşiyor, olağanlaşıyor. emr-i maruf nehy-i münker vazifelerini yapmıyorlar; günah tabiileşiyor, olağanlaşıyor. Yani olağan bir şey; "Ne yapalım, herkes yapıyor!" gibi. Yani olağan bir şey; "Ne yapalım, herkes yapıyor!" gibi.

Bu daha fena, bu çok kötü bir şey! Günahın karşısındaki nefretimiz, Bu daha fena, bu çok kötü bir şey!

Günahın karşısındaki nefretimiz,
günaha olan düşmanlığımız hiçbir zaman zayıflamamalı.günaha olan düşmanlığımız hiçbir zaman zayıflamamalı. Çünkü bu, Allah'a isyan. Günah ne demek? Çünkü bu, Allah'a isyan.

Günah ne demek?

Allah'a âsi gelmek. O konuda gevşeklik, müsamaha, hoşgörü çok büyük bir kusurdur.Allah'a âsi gelmek. O konuda gevşeklik, müsamaha, hoşgörü çok büyük bir kusurdur. Hiçbir zaman öyle bir durum içine düşmemeliyiz. Günaha karşı tavrımızHiçbir zaman öyle bir durum içine düşmemeliyiz. Günaha karşı tavrımız tam olmalı. Bir yerde bir günahın işlendiğini gördük mü, keyfimiz kaçmalı.tam olmalı.

Bir yerde bir günahın işlendiğini gördük mü, keyfimiz kaçmalı.
O günahı işletmemenin çaresine bakmalıyız. O günahı işletmemenin çaresine bakmalıyız. "Ben bunu engelleyebilecek salahiyette miyim? "Ben bunu engelleyebilecek salahiyette miyim? O konuda hakkım, gücüm kuvvetim var mı?" demeliyiz. O konuda hakkım, gücüm kuvvetim var mı?" demeliyiz. Gücümüz yetiyorsa onu engellemeye çalışmalıyız.Gücümüz yetiyorsa onu engellemeye çalışmalıyız. Eğer onu doğrudan doğruya yaptırmamaya imkanımız, mevkiimiz, makamımız müsait değilseEğer onu doğrudan doğruya yaptırmamaya imkanımız, mevkiimiz, makamımız müsait değilse o zaman hiç olmazsa söylemeliyiz.o zaman hiç olmazsa söylemeliyiz. Dille söylemek; "Bakın bu doğru değildir, yapılmasın." Elle engellemek, fiilen.Dille söylemek; "Bakın bu doğru değildir, yapılmasın." Elle engellemek, fiilen. O olmayınca, dille engellemek, söyleyerek. O olmayınca, dille engellemek, söyleyerek.

Üçüncüsü de olamamışsa o zaman ne yapmak lazım? Allah'a sığınmak lazım. Üçüncüsü de olamamışsa o zaman ne yapmak lazım?

Allah'a sığınmak lazım.
"Yâ Rabbi! Ben bu işten memnun değilim. Bu adamların yaptıklarını sevmiyorum. "Yâ Rabbi! Ben bu işten memnun değilim. Bu adamların yaptıklarını sevmiyorum. Bunların uğrayacağı beladan, cezadan sana sığınırım. Ben bunu engelleyemedim.Bunların uğrayacağı beladan, cezadan sana sığınırım. Ben bunu engelleyemedim. Söz söyleyecek hâlim de yok; bunlar laf dinleyecek insanlar da değil. Söz söyleyecek hâlim de yok; bunlar laf dinleyecek insanlar da değil. Sen beni affet, bunları cezalandırırken beni de cezalandırma, beni ayır!" diyeSen beni affet, bunları cezalandırırken beni de cezalandırma, beni ayır!" diye hiç olmazsa içinden buğz edip böyle söylemesi lazım.hiç olmazsa içinden buğz edip böyle söylemesi lazım. Çünkü bir kavim günahı işlerse ceza umumî gelir.Çünkü bir kavim günahı işlerse ceza umumî gelir. Kavmin başına "güm!" diye bela gelir, hepsi birden telef olur, mahvolurlar! Âhirette ayrılır. Kavmin başına "güm!" diye bela gelir, hepsi birden telef olur, mahvolurlar! Âhirette ayrılır.

Râviler diyorlar ki -doğru veya yanlış-; Râviler diyorlar ki -doğru veya yanlış-;

"Allah Lût kavmini helak ettiği zaman, "Allah Lût kavmini helak ettiği zaman, yetmiş bin kişi o gece teheccüde kalkmış durumda ibadet ediyordu." yetmiş bin kişi o gece teheccüde kalkmış durumda ibadet ediyordu."

Ama kavim lûtîlikten-homoseksüellikten, günahlarından, Ama kavim lûtîlikten-homoseksüellikten, günahlarından, kusurlarından dolayı cezayı hak edince, ceza "pat!" diye umumî geliyor. kusurlarından dolayı cezayı hak edince, ceza "pat!" diye umumî geliyor. Tabi iyisi de kötüsü de yanıyor, mahvoluyor. Ondan sonra âhirette iyiler "Siz iyiydiniz." diyeTabi iyisi de kötüsü de yanıyor, mahvoluyor. Ondan sonra âhirette iyiler "Siz iyiydiniz." diye cehenneme atılmayacak, ayrılacak. Ama dünyada bela, umumî geliyor. cehenneme atılmayacak, ayrılacak. Ama dünyada bela, umumî geliyor.

Onun için, "Yâ Rabbi! Ben bunlara katılmıyorum; Onun için, "Yâ Rabbi! Ben bunlara katılmıyorum; beni bunlarla cezalandırma!" diyerek ona da dikkat etmek lazım. beni bunlarla cezalandırma!" diyerek ona da dikkat etmek lazım. Günahkârların yanında, yakınında da durmamak lazım. Günahkârların yanında, yakınında da durmamak lazım. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz, eski kavimlerinPeygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz, eski kavimlerin azap gördüğü vadilerden geçerken sahabesine; "Aman burada duraklamayın, buradan hızlı geçin!" derdi. azap gördüğü vadilerden geçerken sahabesine; "Aman burada duraklamayın, buradan hızlı geçin!" derdi.

Günaha sevinmek olmaz. "Bir içki içtim de, Emirgan'da bir sefa sürdük de, sandala bindik de, Günaha sevinmek olmaz. "Bir içki içtim de, Emirgan'da bir sefa sürdük de, sandala bindik de, çengi oynattık da, zurna çaldık da, aman ne tatlı gün geçti!" çengi oynattık da, zurna çaldık da, aman ne tatlı gün geçti!"

Utan be! Hem günah işlemişsin hem de günahından bir de zevkleniyorsun, seviniyorsun. Utan be! Hem günah işlemişsin hem de günahından bir de zevkleniyorsun, seviniyorsun. Günahı işlemekten daha beter bir duygu bu!Günahı işlemekten daha beter bir duygu bu! "Yine şeytana uyduk." diye, günahına ağla hiç olmazsa.."Yine şeytana uyduk." diye, günahına ağla hiç olmazsa.. İşte böyle diyor. İşte böyle diyor.

"Günahı işleyebildiğin zaman ondan bir de memnunluk duyuyorsan bu,"Günahı işleyebildiğin zaman ondan bir de memnunluk duyuyorsan bu, senin günahı işlemenden daha kötü bir beladır, daha fenadır!" diyor,senin günahı işlemenden daha kötü bir beladır, daha fenadır!" diyor, Mansûr-u Ammar hazretleri. Mansûr-u Ammar hazretleri.

Biz günah işlemeyeceğiz. Günah işlediğimiz zaman nedamet duyacağız, ağlayacağız.Biz günah işlemeyeceğiz. Günah işlediğimiz zaman nedamet duyacağız, ağlayacağız. Günahı işletmeyeceğiz. Başkası tarafından günahın işlenmesine müsamaha etmeyeceğiz.Günahı işletmeyeceğiz. Başkası tarafından günahın işlenmesine müsamaha etmeyeceğiz. Elimizle durdurabilirsek durduracağız. Dilimizle söyleyebilirsek söyleyeceğiz.Elimizle durdurabilirsek durduracağız. Dilimizle söyleyebilirsek söyleyeceğiz. Onu da yapamıyorsak; "Aman yâ Rabbi! Cezayı bana da teşmil etme, Onu da yapamıyorsak; "Aman yâ Rabbi! Cezayı bana da teşmil etme, beni de bunların yüzünden kahretme, helak etme!" diye, Allah'a sığınacağız. beni de bunların yüzünden kahretme, helak etme!" diye, Allah'a sığınacağız.

Ve kâle Mansûrun. "Aynı râvilerin rivayet ettiğine göre Mansur dedi ki." Ve kâle Mansûrun. "Aynı râvilerin rivayet ettiğine göre Mansur dedi ki."

Men cezia min mesâibi'd-dünyâ, tehavvelet musîbetühû fî dînihî.Men cezia min mesâibi'd-dünyâ, tehavvelet musîbetühû fî dînihî. "Bir insan dünya musibetlerinden dolayı tahammülsüzlük gösterir, "Bir insan dünya musibetlerinden dolayı tahammülsüzlük gösterir, feryad u figan ederse, ceza' ve feza' gösterirse o zaman musibeti,feryad u figan ederse, ceza' ve feza' gösterirse o zaman musibeti, "Günaha elin yetip işlediğin, güç yetirebildiğin zaman, o işlediğin günahla zevklenmen,"Günaha elin yetip işlediğin, güç yetirebildiğin zaman, o işlediğin günahla zevklenmen, neşelenmen, günahı işlemenden daha kötü bir durumdur." neşelenmen, günahı işlemenden daha kötü bir durumdur."

Yani utan bari, ağla! Hem günah işliyorsun, Allah'ın sevmediği bir şey yapıyorsun Yani utan bari, ağla! Hem günah işliyorsun, Allah'ın sevmediği bir şey yapıyorsun hem de keyfin yerinde, şıkır şıkır oynuyorsun, rahatsın; o daha fena! hem de keyfin yerinde, şıkır şıkır oynuyorsun, rahatsın; o daha fena!

İnsan, Allah'ın sevmediği bir durumu işlemişse hiç olmazsa; İnsan, Allah'ın sevmediği bir durumu işlemişse hiç olmazsa; "Ben bunu niye yaptım? Nasıl yaptım? Hay Allah, yine nefsime yenildim, şeytana kandım!" diye "Ben bunu niye yaptım? Nasıl yaptım? Hay Allah, yine nefsime yenildim, şeytana kandım!" diye ağlaması, üzülmesi lazım.ağlaması, üzülmesi lazım. Hem günah işliyor hem de günahtan dolayı bir de seviniyorsa bu sevinmesi,Hem günah işliyor hem de günahtan dolayı bir de seviniyorsa bu sevinmesi, günahtan zevk alması, günahı işlemekten de daha fena bir şeydir. günahtan zevk alması, günahı işlemekten de daha fena bir şeydir.

Zaten insanlar günahlara niçin dalıyor, niçin heves ediyor? Zaten insanlar günahlara niçin dalıyor, niçin heves ediyor?

Günahı işleyenler ondan utanmıyorlar, sevinç duyuyorlar. Günahı işleyenler ondan utanmıyorlar, sevinç duyuyorlar. Günahın işlendiğini görenler de onları tenkit etmiyorlar, müdahale etmiyorlar,Günahın işlendiğini görenler de onları tenkit etmiyorlar, müdahale etmiyorlar, emr-i maruf nehy-i münker vazifelerini yapmıyorlar; günah tabiileşiyor, olağanlaşıyor. emr-i maruf nehy-i münker vazifelerini yapmıyorlar; günah tabiileşiyor, olağanlaşıyor. Yani olağan bir şey; "Ne yapalım, herkes yapıyor!" gibi. Yani olağan bir şey; "Ne yapalım, herkes yapıyor!" gibi.

Bu daha fena, bu çok kötü bir şey! Günahın karşısındaki nefretimiz, Bu daha fena, bu çok kötü bir şey!

Günahın karşısındaki nefretimiz,
günaha olan düşmanlığımız hiçbir zaman zayıflamamalı.günaha olan düşmanlığımız hiçbir zaman zayıflamamalı. Çünkü bu, Allah'a isyan. Günah ne demek? Çünkü bu, Allah'a isyan.

Günah ne demek?

Allah'a âsi gelmek. O konuda gevşeklik, müsamaha, hoşgörü çok büyük bir kusurdur.Allah'a âsi gelmek. O konuda gevşeklik, müsamaha, hoşgörü çok büyük bir kusurdur. Hiçbir zaman öyle bir durum içine düşmemeliyiz. Günaha karşı tavrımızHiçbir zaman öyle bir durum içine düşmemeliyiz. Günaha karşı tavrımız tam olmalı. Bir yerde bir günahın işlendiğini gördük mü, keyfimiz kaçmalı.tam olmalı.

Bir yerde bir günahın işlendiğini gördük mü, keyfimiz kaçmalı.
O günahı işletmemenin çaresine bakmalıyız. O günahı işletmemenin çaresine bakmalıyız. "Ben bunu engelleyebilecek salahiyette miyim? "Ben bunu engelleyebilecek salahiyette miyim? O konuda hakkım, gücüm kuvvetim var mı?" demeliyiz. O konuda hakkım, gücüm kuvvetim var mı?" demeliyiz. Gücümüz yetiyorsa onu engellemeye çalışmalıyız.Gücümüz yetiyorsa onu engellemeye çalışmalıyız. Eğer onu doğrudan doğruya yaptırmamaya imkanımız, mevkiimiz, makamımız müsait değilseEğer onu doğrudan doğruya yaptırmamaya imkanımız, mevkiimiz, makamımız müsait değilse o zaman hiç olmazsa söylemeliyiz.o zaman hiç olmazsa söylemeliyiz. Dille söylemek; "Bakın bu doğru değildir, yapılmasın." Elle engellemek, fiilen.Dille söylemek; "Bakın bu doğru değildir, yapılmasın." Elle engellemek, fiilen. O olmayınca, dille engellemek, söyleyerek. O olmayınca, dille engellemek, söyleyerek.

Üçüncüsü de olamamışsa o zaman ne yapmak lazım? Allah'a sığınmak lazım. Üçüncüsü de olamamışsa o zaman ne yapmak lazım?

Allah'a sığınmak lazım.
"Yâ Rabbi! Ben bu işten memnun değilim. Bu adamların yaptıklarını sevmiyorum. "Yâ Rabbi! Ben bu işten memnun değilim. Bu adamların yaptıklarını sevmiyorum. Bunların uğrayacağı beladan, cezadan sana sığınırım. Ben bunu engelleyemedim.Bunların uğrayacağı beladan, cezadan sana sığınırım. Ben bunu engelleyemedim. Söz söyleyecek hâlim de yok; bunlar laf dinleyecek insanlar da değil. Söz söyleyecek hâlim de yok; bunlar laf dinleyecek insanlar da değil. Sen beni affet, bunları cezalandırırken beni de cezalandırma, beni ayır!" diyeSen beni affet, bunları cezalandırırken beni de cezalandırma, beni ayır!" diye hiç olmazsa içinden buğz edip böyle söylemesi lazım.hiç olmazsa içinden buğz edip böyle söylemesi lazım. Çünkü bir kavim günahı işlerse ceza umumî gelir.Çünkü bir kavim günahı işlerse ceza umumî gelir. Kavmin başına "güm!" diye bela gelir, hepsi birden telef olur, mahvolurlar! Âhirette ayrılır. Kavmin başına "güm!" diye bela gelir, hepsi birden telef olur, mahvolurlar! Âhirette ayrılır.

Râviler diyorlar ki -doğru veya yanlış-; Râviler diyorlar ki -doğru veya yanlış-;

"Allah Lût kavmini helak ettiği zaman, "Allah Lût kavmini helak ettiği zaman, yetmiş bin kişi o gece teheccüde kalkmış durumda ibadet ediyordu." yetmiş bin kişi o gece teheccüde kalkmış durumda ibadet ediyordu."

Ama kavim lûtîlikten-homoseksüellikten, günahlarından, Ama kavim lûtîlikten-homoseksüellikten, günahlarından, kusurlarından dolayı cezayı hak edince, ceza "pat!" diye umumî geliyor. kusurlarından dolayı cezayı hak edince, ceza "pat!" diye umumî geliyor. Tabi iyisi de kötüsü de yanıyor, mahvoluyor. Ondan sonra âhirette iyiler "Siz iyiydiniz." diyeTabi iyisi de kötüsü de yanıyor, mahvoluyor. Ondan sonra âhirette iyiler "Siz iyiydiniz." diye cehenneme atılmayacak, ayrılacak. Ama dünyada bela, umumî geliyor. cehenneme atılmayacak, ayrılacak. Ama dünyada bela, umumî geliyor.

Onun için, "Yâ Rabbi! Ben bunlara katılmıyorum; Onun için, "Yâ Rabbi! Ben bunlara katılmıyorum; beni bunlarla cezalandırma!" diyerek ona da dikkat etmek lazım. beni bunlarla cezalandırma!" diyerek ona da dikkat etmek lazım. Günahkârların yanında, yakınında da durmamak lazım. Günahkârların yanında, yakınında da durmamak lazım. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz, eski kavimlerinPeygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz, eski kavimlerin azap gördüğü vadilerden geçerken sahabesine; "Aman burada duraklamayın, buradan hızlı geçin!" derdi. azap gördüğü vadilerden geçerken sahabesine; "Aman burada duraklamayın, buradan hızlı geçin!" derdi.

Günaha sevinmek olmaz. "Bir içki içtim de, Emirgan'da bir sefa sürdük de, sandala bindik de, Günaha sevinmek olmaz. "Bir içki içtim de, Emirgan'da bir sefa sürdük de, sandala bindik de, çengi oynattık da, zurna çaldık da, aman ne tatlı gün geçti!" çengi oynattık da, zurna çaldık da, aman ne tatlı gün geçti!"

Utan be! Hem günah işlemişsin hem de günahından bir de zevkleniyorsun, seviniyorsun. Utan be! Hem günah işlemişsin hem de günahından bir de zevkleniyorsun, seviniyorsun. Günahı işlemekten daha beter bir duygu bu!Günahı işlemekten daha beter bir duygu bu! "Yine şeytana uyduk." diye, günahına ağla hiç olmazsa.."Yine şeytana uyduk." diye, günahına ağla hiç olmazsa.. İşte böyle diyor. İşte böyle diyor.

"Günahı işleyebildiğin zaman ondan bir de memnunluk duyuyorsan bu,"Günahı işleyebildiğin zaman ondan bir de memnunluk duyuyorsan bu, senin günahı işlemenden daha kötü bir beladır, daha fenadır!" diyor,senin günahı işlemenden daha kötü bir beladır, daha fenadır!" diyor, Mansûr-u Ammar hazretleri. Mansûr-u Ammar hazretleri.

Biz günah işlemeyeceğiz. Günah işlediğimiz zaman nedamet duyacağız, ağlayacağız.Biz günah işlemeyeceğiz. Günah işlediğimiz zaman nedamet duyacağız, ağlayacağız. Günahı işletmeyeceğiz. Başkası tarafından günahın işlenmesine müsamaha etmeyeceğiz.Günahı işletmeyeceğiz. Başkası tarafından günahın işlenmesine müsamaha etmeyeceğiz. Elimizle durdurabilirsek durduracağız. Dilimizle söyleyebilirsek söyleyeceğiz.Elimizle durdurabilirsek durduracağız. Dilimizle söyleyebilirsek söyleyeceğiz. Onu da yapamıyorsak; "Aman yâ Rabbi! Cezayı bana da teşmil etme, Onu da yapamıyorsak; "Aman yâ Rabbi! Cezayı bana da teşmil etme, beni de bunların yüzünden kahretme, helak etme!" diye, Allah'a sığınacağız. beni de bunların yüzünden kahretme, helak etme!" diye, Allah'a sığınacağız.

Ve kâle Mansûrun. "Aynı râvilerin rivayet ettiğine göre Mansur dedi ki." Ve kâle Mansûrun. "Aynı râvilerin rivayet ettiğine göre Mansur dedi ki."

Men cezia min mesâibi'd-dünyâ, tehavvelet musîbetühû fî dînihî.Men cezia min mesâibi'd-dünyâ, tehavvelet musîbetühû fî dînihî. "Bir insan dünya musibetlerinden dolayı tahammülsüzlük gösterir, "Bir insan dünya musibetlerinden dolayı tahammülsüzlük gösterir, feryad u figan ederse, ceza' ve feza' gösterirse o zaman musibeti,feryad u figan ederse, ceza' ve feza' gösterirse o zaman musibeti, dünyevî bir musibet olmaktan çıkar; âhirete,dünyevî bir musibet olmaktan çıkar; âhirete, dinine de zarar veren bir musibet hâline dönüşür." dinine de zarar veren bir musibet hâline dönüşür."

Biz kullar olarak nasıl olmalıyız? Biz kullar olarak nasıl olmalıyız?

İyi bir kul, iyi bir müslüman olmak istiyorsak nasıl olmalıyız? İyi bir kul, iyi bir müslüman olmak istiyorsak nasıl olmalıyız?

Dünyevî konulardaki imtihanlardan, musibetlerden tahammülsüzlük göstermemeliyiz. Dünyevî konulardaki imtihanlardan, musibetlerden tahammülsüzlük göstermemeliyiz.

Bir tanesini gördüm. Yakınlarından birisi ölmüş. Bir tanesini gördüm. Yakınlarından birisi ölmüş. Haseki Hastanesi'nin kapısından çıktık. Kadın yerlere yatıyor, yakasını yırtıyor.Haseki Hastanesi'nin kapısından çıktık. Kadın yerlere yatıyor, yakasını yırtıyor. Mahrem, örtünmesi gereken yerlerinin göründüğüne aldırmıyor. Mahrem, örtünmesi gereken yerlerinin göründüğüne aldırmıyor.

"Ne olmuş bu kadına?" "Yakını ölmüş." "Ne olmuş bu kadına?"

"Yakını ölmüş."

Dünyada yakını ölen insan ilk sen misin?Dünyada yakını ölen insan ilk sen misin? Başka hiç yakını ölen insan yok mu? Ne oluyorsun? Kim öldürdü? Başka hiç yakını ölen insan yok mu? Ne oluyorsun? Kim öldürdü?

Yaşatan da Allah, öldüren de Allah! Ne yapalım, herkes ölecek.Yaşatan da Allah, öldüren de Allah! Ne yapalım, herkes ölecek. Sen de öleceksin. Herkes ölecek. Sen de öleceksin. Herkes ölecek.

Binâenaleyh, bu kadar feryad u figan, yaka paça yırtmak, tahammülsüzlük, edepsizlik,Binâenaleyh, bu kadar feryad u figan, yaka paça yırtmak, tahammülsüzlük, edepsizlik, Allah'ın kaza ve kaderine hazımsızlık doğru değil. Ne olur? Allah'ın kaza ve kaderine hazımsızlık doğru değil.

Ne olur?

O konuda hazımsızlık gösterir, feryad u figan ederse o zaman O konuda hazımsızlık gösterir, feryad u figan ederse o zaman o dünyevî -sırf dünyalığa ait olan- fitne, âhiretine döner, o dünyevî -sırf dünyalığa ait olan- fitne, âhiretine döner, dinine ait bir fitne haline gelir; dinine ait bir fitne haline gelir; oradan zarara uğrar, günaha girmeye, kaybetmeye, puanı düşmeye başlar. oradan zarara uğrar, günaha girmeye, kaybetmeye, puanı düşmeye başlar.

Sabırlı olacağız. Bu dünya hayatında insanın, müslümanın başına sıkıntı, üzüntü, hastalık, Sabırlı olacağız. Bu dünya hayatında insanın, müslümanın başına sıkıntı, üzüntü, hastalık, ölüm gelebilir, malına telef gelebilir. ölüm gelebilir, malına telef gelebilir.

"Ben Allah'ın ibadetini yapıp duruyorum; beş vakit namazımı kılarım, "Ben Allah'ın ibadetini yapıp duruyorum; beş vakit namazımı kılarım, hiç ihmal etmem, tesbihlerimi çekerim, orucumu tutarım." hiç ihmal etmem, tesbihlerimi çekerim, orucumu tutarım."

Tamam kardeşim, Allah kabul etsin. İyi, tamam, yapıyorsun, maşaallah, tabi yapacaksın. Tamam kardeşim, Allah kabul etsin. İyi, tamam, yapıyorsun, maşaallah, tabi yapacaksın. Ama dinimizde; "Bunları yaptığın için bunlar gelmeyecek." diye bir kaide yok.Ama dinimizde; "Bunları yaptığın için bunlar gelmeyecek." diye bir kaide yok. Gelir. Dünya hayatının imtihanlarıdır. Ne yapacaksın? Gelir. Dünya hayatının imtihanlarıdır.

Ne yapacaksın?

İmtihanın karşısında güzel bir durumda bulunacaksın, sabredeceksin.İmtihanın karşısında güzel bir durumda bulunacaksın, sabredeceksin. Hiçbirimiz belayı istemeyiz, üzücü bir olayı istemeyiz.Hiçbirimiz belayı istemeyiz, üzücü bir olayı istemeyiz. Ama üzücü bir olay gelirse iyi bir müslüman ne yapar? Ama üzücü bir olay gelirse iyi bir müslüman ne yapar?

Sabreder. Edebini bozmaz, muhafaza eder. Sabreder. Edebini bozmaz, muhafaza eder. Allah'a âsîleşmez, dikleşmez, sesini yükseltmez, olmadık tavırlar sergilemez.Allah'a âsîleşmez, dikleşmez, sesini yükseltmez, olmadık tavırlar sergilemez. O ölüye ağlayıcılar gibi yüz yırtmak, yaka paça yırtmak, böyle şeyler doğru olmaz. O ölüye ağlayıcılar gibi yüz yırtmak, yaka paça yırtmak, böyle şeyler doğru olmaz.

Ve kâle Mansûrun: Men işteğale bi-zikri'n-nâsi, inkataa an zikri'llâhi teâlâ.Ve kâle Mansûrun: Men işteğale bi-zikri'n-nâsi, inkataa an zikri'llâhi teâlâ. "İnsanların zikriyle meşgul olmaya başlayan kimseden, "İnsanların zikriyle meşgul olmaya başlayan kimseden, Allahu Teâlâ hazretlerini zikretmek kesilir." Allahu Teâlâ hazretlerini zikretmek kesilir."

Zikir; Allah'ın emri ve çok kıymetli bir ibadettir. Zikir; Allah'ın emri ve çok kıymetli bir ibadettir. Zikrullah, Allah'ı zikretmek; cihattan daha kıymetli bir ibadettir. Zikrullah, Allah'ı zikretmek; cihattan daha kıymetli bir ibadettir. Tabi dereceleri vardır. Ama zikrullah çok kıymetli bir ibadettir. Tabi dereceleri vardır. Ama zikrullah çok kıymetli bir ibadettir.

Namaz, oruç, hac, zekât bir ibadettir; bitti. Hayır!Namaz, oruç, hac, zekât bir ibadettir; bitti. Hayır! Zikrullah var ki çok kıymetli, fevkalade sevabı yüksek olan bir ibadettir. Zikrullah var ki çok kıymetli, fevkalade sevabı yüksek olan bir ibadettir.

Fakat insanoğlu Allah'ın zikrini bırakır da, insanların zikrini etmeye başlarsa; Fakat insanoğlu Allah'ın zikrini bırakır da, insanların zikrini etmeye başlarsa; "Allah Allah" diyecek yerde, Allah'tan bekleyecek yerde; "filanca mevki sahibi, "Allah Allah" diyecek yerde, Allah'tan bekleyecek yerde; "filanca mevki sahibi, falanca makam sahibi, filanca ağa, filanca zengin, falanca makam sahibi, filanca ağa, filanca zengin, filanca patron" demeye başlarsa, ondan ummaya başlarsa,filanca patron" demeye başlarsa, ondan ummaya başlarsa, onu zihnine yerleştirirse o zaman; inkataa an zikri'llâhi teâlâ,onu zihnine yerleştirirse o zaman; inkataa an zikri'llâhi teâlâ, "O kıymetli ibadet kendisinden çekilir gider; zikir yapma imkanı kalmaz. "O kıymetli ibadet kendisinden çekilir gider; zikir yapma imkanı kalmaz. Allah'ın zikrinden kopar, kesilir." Allah'ın zikrinden kopar, kesilir."

Doğru değildir. İnsan, gönlünü Allah'a bağlamalıdır, Allah'ın zikriyle meşgul olmalıdır. Doğru değildir. İnsan, gönlünü Allah'a bağlamalıdır, Allah'ın zikriyle meşgul olmalıdır. Kullar da kendisi gibi, Allah'ın âciz nâçiz mahluklarıdır. Kullar da kendisi gibi, Allah'ın âciz nâçiz mahluklarıdır. Onlardan bir şey ummaya, onları zikretmeye, onların peşine takılmaya, Onlardan bir şey ummaya, onları zikretmeye, onların peşine takılmaya, onlara yağcılık yapmaya lüzum yoktur. Allah'tan istemelidir, Allah'tan beklemelidir. onlara yağcılık yapmaya lüzum yoktur. Allah'tan istemelidir, Allah'tan beklemelidir. Derdini, arzusunu Allah'a açmalıdır. Derdini, arzusunu Allah'a açmalıdır.

Ve kâle Mansûrun, li-racülin asâ ba'de tevbetihî:Ve kâle Mansûrun, li-racülin asâ ba'de tevbetihî: Mâ erâke reca'te an tarîki'l-âhireti illâ mine'l-vahşe, li-kılleti sâlikîhâ. Mâ erâke reca'te an tarîki'l-âhireti illâ mine'l-vahşe, li-kılleti sâlikîhâ.

Mansur-u Ammar'ın zamanında birisi tevbe etmiş, güzel bir yola girmiş, iyi bir müslüman olmuş. Mansur-u Ammar'ın zamanında birisi tevbe etmiş, güzel bir yola girmiş, iyi bir müslüman olmuş. Sonra tekrar isyan yoluna dönmüş. Sonra tekrar isyan yoluna dönmüş. Önce bir iyi adam olmuş, sonra tekrar Allah'a âsi olmuş, tevbesini bozmuş, yanlış yola düşmüş. Önce bir iyi adam olmuş, sonra tekrar Allah'a âsi olmuş, tevbesini bozmuş, yanlış yola düşmüş.

Mansur-u Ammar ona; "Sen âhiret ve sevap yolundan, tekrar dünya ve günah yoluna, Mansur-u Ammar ona;

"Sen âhiret ve sevap yolundan, tekrar dünya ve günah yoluna,
ancak orada kendini çok yalnız hissettiğin için dönmüşsündür.ancak orada kendini çok yalnız hissettiğin için dönmüşsündür. Başka sebepten dönmemişsindir de, orada yalnızlıktan canın sıkılmıştır." Başka sebepten dönmemişsindir de, orada yalnızlıktan canın sıkılmıştır." Li-kılleti sâlikîhâ. "O âhiret yoluna giren insanların azlığından, yalnızlıktan canın sıkıldı da, Li-kılleti sâlikîhâ. "O âhiret yoluna giren insanların azlığından, yalnızlıktan canın sıkıldı da, herhalde bu günah yoluna ondan geri döndün." demiş. herhalde bu günah yoluna ondan geri döndün." demiş.

Kur'ân-ı Kerîm'de Allahu Teâlâ hazretleri, Peygamberimiz'e; Ve mâ ekserü'n-nâsi velev hareste bi-mü'minîn.Kur'ân-ı Kerîm'de Allahu Teâlâ hazretleri, Peygamberimiz'e;

Ve mâ ekserü'n-nâsi velev hareste bi-mü'minîn.
"Ne kadar çırpınsan, arzulasan, hararetle yanıp yakılsan da "Ne kadar çırpınsan, arzulasan, hararetle yanıp yakılsan da ey Resûlüm, insanların çoğunluğu inanacak değillerdir." buyurmuş. ey Resûlüm, insanların çoğunluğu inanacak değillerdir." buyurmuş.

"Ekseriyet nefsine, şeytana mağluptur; dünyanın hırslarına batmıştır."Ekseriyet nefsine, şeytana mağluptur; dünyanın hırslarına batmıştır. Öyle herkesin istediğin iyi insan durumuna gelmesi, pek olacak bir şey değildir. Öyle herkesin istediğin iyi insan durumuna gelmesi, pek olacak bir şey değildir. İnsanların çoğunluğu, sen ne kadar istesen bu yola gelmezler." diyor. İnsanların çoğunluğu, sen ne kadar istesen bu yola gelmezler." diyor.

Gerçekten de, istatistik yapılsa, nispet edilse; Gerçekten de, istatistik yapılsa, nispet edilse; insanların büyük çoğunluğu şeytanın esiridir, gafildir, dünyanın zevklerine batmıştır, insanların büyük çoğunluğu şeytanın esiridir, gafildir, dünyanın zevklerine batmıştır, onları hedef almıştır.onları hedef almıştır. Ekseriyetin mantığı materyalist mantıktır, dünya ehli mantığıdır.Ekseriyetin mantığı materyalist mantıktır, dünya ehli mantığıdır. Gerçekleri gören, Allah'ın yoluna giren, o yolda yürüyen insanlar azınlıktadır. Gerçekleri gören, Allah'ın yoluna giren, o yolda yürüyen insanlar azınlıktadır. Yani dindarlar, dinsizlerin yanında azınlıktadır. Yani dindarlar, dinsizlerin yanında azınlıktadır. Hele hele dindarların da hakiki olanları, gerçek Allah ehli olan,Hele hele dindarların da hakiki olanları, gerçek Allah ehli olan, ehlullah olan kıymetli insanlar, onlar daha da azdır. ehlullah olan kıymetli insanlar, onlar daha da azdır. Taklitçiler çoktur da, gerçekten hakiki olanları azdır. Taklitçiler çoktur da, gerçekten hakiki olanları azdır.

Mansur-u Ammar hazretleri; o tevbesini bozan kimseye böyle söylemiş: Mansur-u Ammar hazretleri; o tevbesini bozan kimseye böyle söylemiş:

"Baktın ki kimsecikler yok, tenhalık var, canın sıkıldı; "Baktın ki kimsecikler yok, tenhalık var, canın sıkıldı; ondan bu dünya keyfi, zevki, günahı yoluna düştün yine, değil mi?" demiş. ondan bu dünya keyfi, zevki, günahı yoluna düştün yine, değil mi?" demiş.

Bu, insanoğlunun tabiatıdır. Beraberce, toplu halde, grup halinde olunca bir şeyi rahatlıkla yapar.Bu, insanoğlunun tabiatıdır. Beraberce, toplu halde, grup halinde olunca bir şeyi rahatlıkla yapar. Tek başına hak yolda sebat etmek, yapayalnız kalsa bile haktan ayrılmamak, onu işlemek;Tek başına hak yolda sebat etmek, yapayalnız kalsa bile haktan ayrılmamak, onu işlemek; yüksek şahsiyetlerin işidir. "Koca bir grubun karşısında tek başına durabiliyorsayüksek şahsiyetlerin işidir. "Koca bir grubun karşısında tek başına durabiliyorsa çok kahraman insan" demek. çok kahraman insan" demek.

Hz. İbrahim aleyhisselam, düşünün; bir site devletinin içinden çıkıyor, onun dinine, Hz. İbrahim aleyhisselam, düşünün; bir site devletinin içinden çıkıyor, onun dinine, yöneticilerine, halkına, hepsine karşı direniyor: yöneticilerine, halkına, hepsine karşı direniyor:

"Yaptığınız yanlıştır! Ellerinizle yaptığınız putlara tapmamanız lazım! "Yaptığınız yanlıştır! Ellerinizle yaptığınız putlara tapmamanız lazım! Bunların hepsini yaratan Allah'a ibadet etmeniz lazım!" diyor, mücadele veriyor. Bunların hepsini yaratan Allah'a ibadet etmeniz lazım!" diyor, mücadele veriyor.

Musa aleyhisselam'ı düşünün. Kolay değildir. Koca Firavun, kocaman devlet, ordular; Musa aleyhisselam'ı düşünün. Kolay değildir. Koca Firavun, kocaman devlet, ordular; o tek başına, yanında Harun aleyhisselam ile onun karşısına çıkıyor: o tek başına, yanında Harun aleyhisselam ile onun karşısına çıkıyor:

"Senin bu fikirlerin yanlıştır! Sen halkı kendine taptırıyorsun, kendini ilah ilan etmişsin, yanlıştır; "Senin bu fikirlerin yanlıştır! Sen halkı kendine taptırıyorsun, kendini ilah ilan etmişsin, yanlıştır; bundan dönmen lazımdır." diye mücadele verebiliyor. Zordur. bundan dönmen lazımdır." diye mücadele verebiliyor. Zordur.

Bizim bu zamanımızdaki kızlar, Allah razı olsun, hayran kalıyorum, erkeklerden daha cesur. Bizim bu zamanımızdaki kızlar, Allah razı olsun, hayran kalıyorum, erkeklerden daha cesur. O başörtüsünü savunmak için başının örtüsüyle tahsilini yapmak için O başörtüsünü savunmak için başının örtüsüyle tahsilini yapmak için çok büyük meşakkatlere katlanıyorlar.çok büyük meşakkatlere katlanıyorlar. O erkek kardeşleri, arkadaşları, anası babası bile yardımcı olmuyor.O erkek kardeşleri, arkadaşları, anası babası bile yardımcı olmuyor. Ama o; "Başımı açmayacağım. Allah'ın emrini çiğnemeyeceğim. Ama o; "Başımı açmayacağım. Allah'ın emrini çiğnemeyeceğim. Allah'ın yolunda da yürüyeceğim; tahsil bakımından ötekilerden de geri kalmayacağım,Allah'ın yolunda da yürüyeceğim; tahsil bakımından ötekilerden de geri kalmayacağım, dünyevî bakımdan da iyi bir şey yapacağım." diye mücadele veriyor. dünyevî bakımdan da iyi bir şey yapacağım." diye mücadele veriyor.

Büyük bir şey. Ruh kuvveti ister bu, moral gücü ister. Herkes böyle yapamaz. Büyük bir şey. Ruh kuvveti ister bu, moral gücü ister. Herkes böyle yapamaz. Baktı fazla bir tazyik gördü, geri çekiliverir; "Tamam." der, "Olmuyor." der, "Yapamıyorum." der, Baktı fazla bir tazyik gördü, geri çekiliverir; "Tamam." der, "Olmuyor." der, "Yapamıyorum." der, "Tahammül edemeyeceğim, dayanamıyorum." der. "Tahammül edemeyeceğim, dayanamıyorum." der.

Çok büyük kahramanlık! Tabi onları da desteklemek lazım. Bir arkadaş soruyor; Çok büyük kahramanlık!

Tabi onları da desteklemek lazım.

Bir arkadaş soruyor;

"Filanca dernek bizim derneğe -bu başörtüsü konusunda bir bildiri hazırlamışlar- "Filanca dernek bizim derneğe -bu başörtüsü konusunda bir bildiri hazırlamışlar- 'Siz de imza atar mısınız?' dedi. Ben de 'Yönetim kuruluna sorayım. dedim." 'Siz de imza atar mısınız?' dedi. Ben de 'Yönetim kuruluna sorayım. dedim."

Tabi onlar bildiriyi neşretmişler. Orada artık insiyatifini kendisi kullanacak. Diyecek ki; Tabi onlar bildiriyi neşretmişler. Orada artık insiyatifini kendisi kullanacak.

Diyecek ki;

"Tamam. Yönetim kurulu da benim arkadaşlarımdan oluşuyor; ben biliyorum."Tamam. Yönetim kurulu da benim arkadaşlarımdan oluşuyor; ben biliyorum. Burada Allah'ın emri bahis konusu olduğu için bunun izne, maddi hesap yapmaya,Burada Allah'ın emri bahis konusu olduğu için bunun izne, maddi hesap yapmaya, menfaat veyahut tehlike hesabı yapmaya lüzum yoktur.menfaat veyahut tehlike hesabı yapmaya lüzum yoktur. Burada bir haksızlık vardır, bir hak çiğnenmektedir, mağduriyet vardır. Burada bir haksızlık vardır, bir hak çiğnenmektedir, mağduriyet vardır. Mağdur olanların yanında yer almak, Allah'ın emridir.Mağdur olanların yanında yer almak, Allah'ın emridir. Allah'ın dininin tarafında yer almak, Allah ehli olan gerçek imanlıların vazifesidir.Allah'ın dininin tarafında yer almak, Allah ehli olan gerçek imanlıların vazifesidir. Orada artık istişareye lüzum yoktur; kesin olan bir şey var." Orada artık istişareye lüzum yoktur; kesin olan bir şey var."

Gidip de; "Acaba bugün öğle namazını kılayım mı?" diye idare heyetine soruyor muyuz? Gidip de; "Acaba bugün öğle namazını kılayım mı?" diye idare heyetine soruyor muyuz? "Gideyim, bizim dernekteki idare heyetine sorayım bakalım;"Gideyim, bizim dernekteki idare heyetine sorayım bakalım; öğle namazını kılalım mı, kılmayalım mı?" öğle namazını kılalım mı, kılmayalım mı?"

Sormuyoruz. Neden? Öğle namazı farz; sorsan ne olacak, sormasan ne olacak? Sormuyoruz.

Neden?

Öğle namazı farz; sorsan ne olacak, sormasan ne olacak?
Hepsi "Kılma" deseler ne olacak? Nasıl olsa kılacaksın. Hepsi "Kılma" deseler ne olacak? Nasıl olsa kılacaksın.

Tek başına bile kalsa mü'minin işi nedir? Tek başına bile kalsa mü'minin işi nedir?

Hakkı tutmaktır, hakkı savunmaktır, hakkı söylemektir. Hakkı tutmaktır, hakkı savunmaktır, hakkı söylemektir.

Öteki mü'minlerin işi nedir? Hakkı savunan insanın yanında yer almaktır. Öteki mü'minlerin işi nedir?

Hakkı savunan insanın yanında yer almaktır.

Bir kişi müslüman olduğu halde kabre konulmuş. Bir kişi müslüman olduğu halde kabre konulmuş. Kabre konulur konulmaz azap melekleri başına gelmişler ve başına öyle bir tokmak indirmişler kiKabre konulur konulmaz azap melekleri başına gelmişler ve başına öyle bir tokmak indirmişler ki o kabrin içi ateş, duman dolmuş.o kabrin içi ateş, duman dolmuş. Feryat ediyormuş, diyormuş ki; Feryat ediyormuş, diyormuş ki;

"Ben müslümanım, beni niye azaplandırıyorsunuz? Ben mü'minim!" "Ben müslümanım, beni niye azaplandırıyorsunuz? Ben mü'minim!"

"Evet, sen mü'mindin ama bir gün bir yerden geçiyordun, "Evet, sen mü'mindin ama bir gün bir yerden geçiyordun, zalimler bir mazluma eziyet ediyorlardı, sen mazlumun yardımına koşmadın.zalimler bir mazluma eziyet ediyorlardı, sen mazlumun yardımına koşmadın. Bu ceza ondan!" Peygamber Efendimiz hadîs-i şerîfte böyle buyurmuş.Bu ceza ondan!"

Peygamber Efendimiz hadîs-i şerîfte böyle buyurmuş.
Müslümanın şiarı; mazlumun yanında yer almaktır, haktan yana olmaktır, Müslümanın şiarı; mazlumun yanında yer almaktır, haktan yana olmaktır, haklıdan yana olmaktır, mağdur edeni, gadredeni, zulmedeni durdurmaya çalışmaktır.haklıdan yana olmaktır, mağdur edeni, gadredeni, zulmedeni durdurmaya çalışmaktır. Dünyanın neresinde olursa olsun. Bosna'da, Hersek'te, Azerbaycan'da, Ermenistan'da,Dünyanın neresinde olursa olsun. Bosna'da, Hersek'te, Azerbaycan'da, Ermenistan'da, Gürcistan'da, neresi olursa olsun; haklıdan yana yer alacak,Gürcistan'da, neresi olursa olsun; haklıdan yana yer alacak, onun tarafını tutacak, haksızın karşısına çıkacak. onun tarafını tutacak, haksızın karşısına çıkacak.

Yâsîn suresi ikinci sayfada ne anlatılıyor? Yâsîn suresi ikinci sayfada ne anlatılıyor?

Ve câe min aksa'l-medîneti racülün yes'â. "Koşarak geldi" Ve câe min aksa'l-medîneti racülün yes'â. "Koşarak geldi"

Kâle yâ kavmi't-tebiu'l-mürselîn. "'Ey kavmim! Kâle yâ kavmi't-tebiu'l-mürselîn. "'Ey kavmim! Bu insanlar Allah'ın peygamberleridir, mübarek insanlardır, böyle yapmayın, buna uyun.' dedi." Bu insanlar Allah'ın peygamberleridir, mübarek insanlardır, böyle yapmayın, buna uyun.' dedi."

Bu önemli. Tek başına bile olsa kavmin karşısına bile çıkacak olsa kavmi onları Bu önemli. Tek başına bile olsa kavmin karşısına bile çıkacak olsa kavmi onları tepelemeye, öldürmeye niyetlenmişler;tepelemeye, öldürmeye niyetlenmişler; "Tehlike var, ben kenarda pusayım." demiyor. Onların yanına gidiyor, diyor ki; "Tehlike var, ben kenarda pusayım." demiyor. Onların yanına gidiyor, diyor ki; "Ey kavmim! Bunlar haklı, yanlış iş yapıyorsunuz." diyor."Ey kavmim! Bunlar haklı, yanlış iş yapıyorsunuz." diyor. Bunu demek lazım. Müslüman ahlâkı budur. Bu, çok önemli bir noktadır, hatırınızda olsun. Bunu demek lazım. Müslüman ahlâkı budur. Bu, çok önemli bir noktadır, hatırınızda olsun.

Ve kâle Mansûrun li-racülin. "Yine Mansur-u Ammar bir adama dedi ki." Ve kâle Mansûrun li-racülin. "Yine Mansur-u Ammar bir adama dedi ki."

Ütrük nehmete'd-dünyâ, testerih mine'l-gammi; va'hfaz lisâneke, testerih mine'l-ma'zireti. Ütrük nehmete'd-dünyâ, testerih mine'l-gammi; va'hfaz lisâneke, testerih mine'l-ma'zireti. "Dünyaya sarılmaktan vazgeç, dünyaya yapışmayı terket; üzüntüden kurtulursun, "Dünyaya sarılmaktan vazgeç, dünyaya yapışmayı terket; üzüntüden kurtulursun, istirahat edersin, rahata erersin, 'Oh be, ohh, çok şükür!' dersin." istirahat edersin, rahata erersin, 'Oh be, ohh, çok şükür!' dersin."

İnsan dünyalığa sarıldı mı, onları elde etmeye çalıştı mı, ona yapıştı mı, İnsan dünyalığa sarıldı mı, onları elde etmeye çalıştı mı, ona yapıştı mı, -tabi onu elde etmek için bir mücadele, bir sıkıntı vesaire- -tabi onu elde etmek için bir mücadele, bir sıkıntı vesaire- o, insanı çeşitli sıkıntılara uğratır. o, insanı çeşitli sıkıntılara uğratır. Bu bir. Va'hfaz lisâneke. "Diline sahip ol, dilini tut, dilini muhafaza et."Bu bir.

Va'hfaz lisâneke. "Diline sahip ol, dilini tut, dilini muhafaza et."
Testerih mine'l-ma'zireti. "Özür dilemek zorunda kalmazsın, kurtulursun." Testerih mine'l-ma'zireti. "Özür dilemek zorunda kalmazsın, kurtulursun."

"Dünyalık hırsını terket, üzüntüden kurtulursun;"Dünyalık hırsını terket, üzüntüden kurtulursun; diline sahip ol, özür dileme durumuna düşmekten kurtulursun." diyor. diline sahip ol, özür dileme durumuna düşmekten kurtulursun." diyor.

Bu ikisi de önemli birer nasihattir. Bizim bütün telaşımız ne olacak? Bu ikisi de önemli birer nasihattir.

Bizim bütün telaşımız ne olacak?

Âhiret olacak. Bütün isteğimiz, âhireti kazanmak olacak.Âhiret olacak. Bütün isteğimiz, âhireti kazanmak olacak. Bütün gayemiz, Allah'ın rızasına ermek olacak.Bütün gayemiz, Allah'ın rızasına ermek olacak. Bu oldu mu evet, orada sıkıntı, meşakkat, terlemek, hapis, ölüm, şehadet,Bu oldu mu evet, orada sıkıntı, meşakkat, terlemek, hapis, ölüm, şehadet, harp, darp vardır ama huzur vardır. harp, darp vardır ama huzur vardır. İnsan huzur içinde olur. Bir vazifemiz o; telaşımızın âhiret olması. İnsan huzur içinde olur. Bir vazifemiz o; telaşımızın âhiret olması.

İkincisi de, sözümüze dikkat etmemiz lazım.İkincisi de, sözümüze dikkat etmemiz lazım. Çünkü insanlar günaha ekseriyetle dilleri yüzünden girerler.Çünkü insanlar günaha ekseriyetle dilleri yüzünden girerler. Dilleriyle çok günah kazanırlar. Yalan var, yalancı şahitlik var, küfür var,Dilleriyle çok günah kazanırlar. Yalan var, yalancı şahitlik var, küfür var, mâlâyâni sözler var, gıybet var, dedikodu var. mâlâyâni sözler var, gıybet var, dedikodu var. Lisanın belaları, günahları, âfetleri yirmi otuz tane peş peşe sıralanabilir. Lisanın belaları, günahları, âfetleri yirmi otuz tane peş peşe sıralanabilir. Diline sahip olmak da dervişin önemli bir işidir. Diline sahip olmak da dervişin önemli bir işidir.

İslâm'da sükut ibadettir. İslâm'da sükut ibadettir. Boş yere konuşup günaha gireceğine sükut et de hiç olmazsa ibadet sevabı kazan. Boş yere konuşup günaha gireceğine sükut et de hiç olmazsa ibadet sevabı kazan.

Ve kâle Mansûrun. Yine Mansur-u Ammar'ın bir sözü, dedi ki; Ve kâle Mansûrun.

Yine Mansur-u Ammar'ın bir sözü, dedi ki;

Kulûbü'l-ibâdi küllühâ rûhâniyetün fe-izâ dehalehe'ş-şekkü ve'l-habesü, imtenea minhâ rûhuhâ. Kulûbü'l-ibâdi küllühâ rûhâniyetün fe-izâ dehalehe'ş-şekkü ve'l-habesü, imtenea minhâ rûhuhâ. "Kulların hepsinin gönülleri ruhânîdir, ruh sahibidir. "Kulların hepsinin gönülleri ruhânîdir, ruh sahibidir. Hepsinin gönlünün bir canı vardır, ruhu vardır."Hepsinin gönlünün bir canı vardır, ruhu vardır." Feizâ dehalehe'ş-şekkü. "Ama gönlün içine şüphe girerse." Feizâ dehalehe'ş-şekkü. "Ama gönlün içine şüphe girerse." Ve'l-habesü. "Pislik girerse." Pislik nedir? Ve'l-habesü. "Pislik girerse."

Pislik nedir?

Gönlün içine giren pislik; kötü duygular, kötü niyetler, kötü huylar, kötü hayaller, Gönlün içine giren pislik; kötü duygular, kötü niyetler, kötü huylar, kötü hayaller, kötü düşüncelerdir Eğer gönle böyle şüphe ve kötü şeyler girerse. kötü düşüncelerdir Eğer gönle böyle şüphe ve kötü şeyler girerse.

İmtenea minhâ rûhuhâ. "Canı oraya gelmekten imtina eder." Oraya gelmez. "Kalp ölür." demek. İmtenea minhâ rûhuhâ. "Canı oraya gelmekten imtina eder."

Oraya gelmez. "Kalp ölür." demek.

"Her kalbin canı vardır ama içine pislik ve şek girerse kalp ölür,"Her kalbin canı vardır ama içine pislik ve şek girerse kalp ölür, ruh oraya gelmez, orayı canlandırmaz. ruh oraya gelmez, orayı canlandırmaz. Kalbi ölür." Demek ki kalbimizi, gönlümüzü koruyacağız; içine şek girmesin, Kalbi ölür."

Demek ki kalbimizi, gönlümüzü koruyacağız; içine şek girmesin,
yakîn olsun, sağlam iman olsun, pislik girmesin, duygularımız sâfî olsun, niyetlerimiz hâlis olsun,yakîn olsun, sağlam iman olsun, pislik girmesin, duygularımız sâfî olsun, niyetlerimiz hâlis olsun, hayallerimiz güzel olsun, emellerimiz, isteklerimiz Allah'ın rızasına uygun olsun, hayallerimiz güzel olsun, emellerimiz, isteklerimiz Allah'ın rızasına uygun olsun, içimiz pırıl pırıl olsun.içimiz pırıl pırıl olsun. O zaman insanın kalbi, gönlü canlanır.O zaman insanın kalbi, gönlü canlanır. Aksi takdirde kalbi ölür, katılaşır, taşlaşır, daha beter olur. Aksi takdirde kalbi ölür, katılaşır, taşlaşır, daha beter olur. O zaman insan, insanlıktan çıkar. O zaman insan, insanlıktan çıkar.

Ve kâle Mansûrun: İnne'l-hikmete tantıku fî kulûbi'l-ârifîne bi-lisâni't-tasdîk Ve kâle Mansûrun: İnne'l-hikmete tantıku fî kulûbi'l-ârifîne bi-lisâni't-tasdîk ve fî kulûbi'z-zâhidîne bi-lisâni't-tafdîl ve fî kulûbi'l-ubbâdi bi-lisâni't-tevfîkve fî kulûbi'z-zâhidîne bi-lisâni't-tafdîl ve fî kulûbi'l-ubbâdi bi-lisâni't-tevfîk ve fî kulûbi'l-mürîdîne bi-lisâni't-tefekkür ve fî kulûbi'l-ulemâi bi-lisâni't-tezekkür. ve fî kulûbi'l-mürîdîne bi-lisâni't-tefekkür ve fî kulûbi'l-ulemâi bi-lisâni't-tezekkür.

İnne'l-hikmete. "Hiç şüphe yok ki hikmet." Tantıku. "Konuşur." İnne'l-hikmete. "Hiç şüphe yok ki hikmet." Tantıku. "Konuşur." Fî kulûbi'l-ârifîne. "Âriflerin gönüllerinde." Bi-lisâni't-tasdîk. "Tasdik diliyle." Fî kulûbi'l-ârifîne. "Âriflerin gönüllerinde." Bi-lisâni't-tasdîk. "Tasdik diliyle."

Bu sözün mânası şu: Ârifler, Allahu Teâlâ hazretlerini tasdik duygusu içindedirler.Bu sözün mânası şu:

Ârifler, Allahu Teâlâ hazretlerini tasdik duygusu içindedirler.
Âriflerin bütün sözlerinden çıkan mâna, onların duygularının özeti, hülasası tasdiktir. Âriflerin bütün sözlerinden çıkan mâna, onların duygularının özeti, hülasası tasdiktir.

Ârif ne demek? "Allah'ı bilen, marifetullaha ermiş kimseler." Ârif ne demek?

"Allah'ı bilen, marifetullaha ermiş kimseler."
Onlar her şeyi tasdik gözüyle görürler. Bir âyet okunursa, sadakallâhu'l-azîm derler,Onlar her şeyi tasdik gözüyle görürler. Bir âyet okunursa, sadakallâhu'l-azîm derler, "Tamam, Allah doğru buyurmuş." "Tamam, Allah doğru buyurmuş."

Bir hadîs-i şerîf okunmuşsa; sadaka Resûlullah fîmâ kâl ev kemâ kâl derler. Bir hadîs-i şerîf okunmuşsa; sadaka Resûlullah fîmâ kâl ev kemâ kâl derler. "Resûlullah söylediği bu konuda ne güzel buyurmuş." Tasdik ederler. "Resûlullah söylediği bu konuda ne güzel buyurmuş."

Tasdik ederler.

Tasdikin en güzel misalini kim vermişti? Ebû Bekr-i Sıddîk Efendimiz vermişti. Tasdikin en güzel misalini kim vermişti?

Ebû Bekr-i Sıddîk Efendimiz vermişti.
"Sıddîk" lakabını da ondan almıştı. "Sıddîk" lakabını da ondan almıştı.

Ebû Bekir Efendimiz Peygamber Efendimiz'i nasıl tasdik etmişti? Ebû Bekir Efendimiz Peygamber Efendimiz'i nasıl tasdik etmişti?

Peygamber Efendimiz Miraç'a çıktı.Peygamber Efendimiz Miraç'a çıktı. Miraç'tan döndükten sonra müşriklere Miraç olayını haber verdi; Miraç'tan döndükten sonra müşriklere Miraç olayını haber verdi;

"Allah beni Miraç'a çıkardı." dedi. Onlar artık "Fırsat bulduk." diye, "Allah beni Miraç'a çıkardı." dedi. Onlar artık "Fırsat bulduk." diye, "Tamam." dediler, koşuştular, her tarafa haber verdiler. "Tamam." dediler, koşuştular, her tarafa haber verdiler.

" Güya yedi kat gökleri geçmiş, güya Allah'ın huzuruna varmış." filan diye inkar ettiler " Güya yedi kat gökleri geçmiş, güya Allah'ın huzuruna varmış." filan diye inkar ettiler ve işi her tarafa yaymaya başladılar. Gördünüz mü sizin peşine gittiğiniz Muhammed neler söylüyor? ve işi her tarafa yaymaya başladılar. Gördünüz mü sizin peşine gittiğiniz Muhammed neler söylüyor?

Ebû Bekir Efendimiz'e geldiler, dediler ki; Ebû Bekir Efendimiz'e geldiler, dediler ki;

"Buyur, gördün mü arkadaşının söylediğini. Bu sefer de ne söyledi?" "Buyur, gördün mü arkadaşının söylediğini. Bu sefer de ne söyledi?"

"Ne söyledi?" dedi. "Bak, güya yedi kat gökleri geçmiş, buradan,"Ne söyledi?" dedi.

"Bak, güya yedi kat gökleri geçmiş, buradan,
Mekke'den kalkmış, Kudüs'e gitmiş, Kudüs'ten de yedi kat göklere çıkmış Mekke'den kalkmış, Kudüs'e gitmiş, Kudüs'ten de yedi kat göklere çıkmış -Rabbü'l-izzeti âşikare gördü- Allahu Teâlâ hazretlerinin huzuruna varmış, görüşmüş." deyince; -Rabbü'l-izzeti âşikare gördü- Allahu Teâlâ hazretlerinin huzuruna varmış, görüşmüş." deyince;

"Ne var bunda? O öyle söyledi mi?" "Söyledi." "Söylediyse doğrudur, yapmıştır. "Ne var bunda? O öyle söyledi mi?"

"Söyledi."

"Söylediyse doğrudur, yapmıştır.
Daha biz ondan gözümüzle ne mucizeler gördük! Hepsi olabilir; ne var bunda?" demiş. Daha biz ondan gözümüzle ne mucizeler gördük! Hepsi olabilir; ne var bunda?" demiş.

Gönlünde hiç inkar, hiçbir tereddüt olmadan tasdik etmiş. İnanıyor. Gönlünde hiç inkar, hiçbir tereddüt olmadan tasdik etmiş. İnanıyor. Öyle sağlam ki öyle ârif ki mârifetullah kalbine öyle yerleşmiş ki şek yok, tereddüt yok. Öyle sağlam ki öyle ârif ki mârifetullah kalbine öyle yerleşmiş ki şek yok, tereddüt yok.

Çok yüksek bir makam bu. Tasdik makamı çok yüksek bir makam. Çok yüksek bir makam bu. Tasdik makamı çok yüksek bir makam. Âyette, hadiste, Allah'ın emrinde tereddüdü yok; şeriatin ahkâmında bir itirazı yok. Âyette, hadiste, Allah'ın emrinde tereddüdü yok; şeriatin ahkâmında bir itirazı yok. Bu çok güzel. Hepimizin böyle olması lazım. Bu çok güzel. Hepimizin böyle olması lazım.

Ama birçok kimse böyle olmuyor. Münafıklar da onların yanına geliyorlar veya kâfirler, müşrikler; Ama birçok kimse böyle olmuyor. Münafıklar da onların yanına geliyorlar veya kâfirler, müşrikler; çeşitli fikirler, tenkitler söylüyorlar. çeşitli fikirler, tenkitler söylüyorlar. O da; "Acaba öyle mi hocam, böyle mi hocam?" diye soruyor. O da; "Acaba öyle mi hocam, böyle mi hocam?" diye soruyor.

Ne var, elbette öyle! Tasdik edemiyor. Âriflerin işi tasdiktir. Sözü de tasdiktir. Ne var, elbette öyle! Tasdik edemiyor.

Âriflerin işi tasdiktir. Sözü de tasdiktir.
Onların sözlerinde, yaptığı işlerde buram buram tasdik kokar; bir. Onların sözlerinde, yaptığı işlerde buram buram tasdik kokar; bir.

İkincisi: Ve fî kulûbi'z-zâhidîne bi-lisâni't-tafdîl. İkincisi:

Ve fî kulûbi'z-zâhidîne bi-lisâni't-tafdîl.
"Hikmet; zahidlerin gönüllerinde de tafdil diliyle konuşur." "Hikmet; zahidlerin gönüllerinde de tafdil diliyle konuşur."

Ne demek? Onların konuşması tafdil duygusu esasına dayanır. Tafdil ne demek? Ne demek?

Onların konuşması tafdil duygusu esasına dayanır.

Tafdil ne demek?

"Üstün tutmak" demek. Bir şeyi, bir şeyden daha üstün tutmak. "Üstün tutmak" demek.

Bir şeyi, bir şeyden daha üstün tutmak.

Zahidler neyi üstün tutuyorlar? Âhireti üstün tutuyorlar. Zahidler neyi üstün tutuyorlar?

Âhireti üstün tutuyorlar.

Neye üstün tutuyorlar? Dünyaya üstün tutuyorlar. Neye üstün tutuyorlar?

Dünyaya üstün tutuyorlar.

"Dünya neymiş, mühim olan âhirettir." diyorlar, âhireti tercih ediyorlar. "Dünya neymiş, mühim olan âhirettir." diyorlar, âhireti tercih ediyorlar.

Tercih ve tafdil ana duyguları olduğu için onların konuşmalarında hep bu hava sezilir. Tercih ve tafdil ana duyguları olduğu için onların konuşmalarında hep bu hava sezilir. Âriflerde hep tasdik, bunlarda hep tafdil ve tercih. Âriflerde hep tasdik, bunlarda hep tafdil ve tercih.

Ve fî kulûbi'l-ubbâdi bi-lisâni't-tevfîk. Ubbad, "abidler, ibadet eden insanlar" demek. Ve fî kulûbi'l-ubbâdi bi-lisâni't-tevfîk. Ubbad, "abidler, ibadet eden insanlar" demek. "Abidlerin dilinde de tevfîk, lisan-ı zâhir olur, o tarzda konuşurlar." "Abidlerin dilinde de tevfîk, lisan-ı zâhir olur, o tarzda konuşurlar."

Onlar da; "Allah'ın rızasına uygun olan emirleri tutmak lazım." tarzında, Onlar da; "Allah'ın rızasına uygun olan emirleri tutmak lazım." tarzında, Allah'ın emirlerine kendilerinin hareketlerinin uygunluğu havası içinde sözler söylerler. Allah'ın emirlerine kendilerinin hareketlerinin uygunluğu havası içinde sözler söylerler.

Ve fî kulûbi'l-müridîne bi-lisâni't-tefekkür. Ve fî kulûbi'l-müridîne bi-lisâni't-tefekkür. "Hikmet; mâneviyatı arzu eden müridlerin gönüllerinde de, tefekkür lisanı ile konuşur." "Hikmet; mâneviyatı arzu eden müridlerin gönüllerinde de, tefekkür lisanı ile konuşur."

Onların edası da tefekkür. Çünkü onlar onu arzu ediyorlar. Onların edası da tefekkür. Çünkü onlar onu arzu ediyorlar. Onun için sözleri hep tefekkür konuludur. Onun için sözleri hep tefekkür konuludur.

Ve fî kulûbi'l-ulemâi. "Alimlerin gönüllerinde de -hikmet.-" Bi-lisâni't-tezekkür. Ve fî kulûbi'l-ulemâi. "Alimlerin gönüllerinde de -hikmet.-" Bi-lisâni't-tezekkür. "Tezekkür lisanıyla hatırlama, anma, gerçeği hatırlama, göz önünde bulundurma dili ile konuşur." "Tezekkür lisanıyla hatırlama, anma, gerçeği hatırlama, göz önünde bulundurma dili ile konuşur."

Onların ana vasfı da tezekkürdür, hatırlamadır. Onların ana vasfı da tezekkürdür, hatırlamadır.

Aslında Mansur-u Ammar hazretleri burada bir sıralama yapıyor: Aslında Mansur-u Ammar hazretleri burada bir sıralama yapıyor:

"En üstün kimseler ârifler, onun arkasına gelen ikinci tabaka zahidler, "En üstün kimseler ârifler, onun arkasına gelen ikinci tabaka zahidler, onun aşağısında gelen üçüncü tabaka âbidler, onun aşağısında gelen dördüncü tabaka müridler, onun aşağısında gelen üçüncü tabaka âbidler, onun aşağısında gelen dördüncü tabaka müridler, onun altında olan beşinci tabaka ulemâ." onun altında olan beşinci tabaka ulemâ."

Ulemânın işi, zikir. Müridlerin işi, fikir. Abidlerin işi, uygunluk, tevfîk, Allah'ın emirlerine itaat. Ulemânın işi, zikir. Müridlerin işi, fikir. Abidlerin işi, uygunluk, tevfîk, Allah'ın emirlerine itaat. Zahidlerin işi, âhireti tercih. Âriflerin işi de tasdik, şeksiz bağlanmak. Zahidlerin işi, âhireti tercih. Âriflerin işi de tasdik, şeksiz bağlanmak.

Ve kâle Mansûrun. "Yine Mansur-u Ammar bir başka sözünde buyurdu ki." Ve kâle Mansûrun. "Yine Mansur-u Ammar bir başka sözünde buyurdu ki."

en-Nâsü racülâni: Müftekirrun ile'llâhi fe-hüve fî a'le'd-derecâti alâ lisâni'ş-şerîati en-Nâsü racülâni: Müftekirrun ile'llâhi fe-hüve fî a'le'd-derecâti alâ lisâni'ş-şerîati ve'l-âharu lâ yere'l-iftikâre limâ alime min ferâgı'llâhi mine'l-halki ve'l-âharu lâ yere'l-iftikâre limâ alime min ferâgı'llâhi mine'l-halki ve'r-rızki ve'l-eceli ve's-seâdeti fe-hüve fi'f-tikârihi ileyhi ve's-tiğnâihi bih. ve'r-rızki ve'l-eceli ve's-seâdeti fe-hüve fi'f-tikârihi ileyhi ve's-tiğnâihi bih.

"İnsanlar iki gruptur." diyor Mansur hazretleri. "İnsanlar iki gruptur." diyor Mansur hazretleri.

"İnsanlar" derken müslümanları kast ediyor. Belki ötekileri insan bile saymıyor. "İnsanlar" derken müslümanları kast ediyor. Belki ötekileri insan bile saymıyor.

Ülâike ke'l-en'âmi bel hüm edal. "Onlar hayvanlar gibidir,Ülâike ke'l-en'âmi bel hüm edal. "Onlar hayvanlar gibidir, hatta hayvanlardan da daha şaşırmıştır." buyurulduğu gibi âyet-i kerîmede,hatta hayvanlardan da daha şaşırmıştır." buyurulduğu gibi âyet-i kerîmede, ötekileri kâbil-i hitab da görmüyor, konuşmaya değer de görmüyor. ötekileri kâbil-i hitab da görmüyor, konuşmaya değer de görmüyor.

"İnsanlar iki türlüdür." Kaliteli insanları sayıyor; ötekileri bahis konusu bile etmiyor. "İnsanlar iki türlüdür."

Kaliteli insanları sayıyor; ötekileri bahis konusu bile etmiyor.

Birisi; müftekirrun ila'llâh. "Allah'a muhtaçlığının idrakinde olan insanlar." Birisi; müftekirrun ila'llâh. "Allah'a muhtaçlığının idrakinde olan insanlar."

Hepimiz neyiz? el-Müftekirru ila'llâh. Hepimiz Allah'a bağlı, O'nun lütfuna, Hepimiz neyiz?

el-Müftekirru ila'llâh. Hepimiz Allah'a bağlı, O'nun lütfuna,
ihsanına muhtaç insanlarız. Bunu idrak etmiş insanlar. Birisi bu. ihsanına muhtaç insanlarız. Bunu idrak etmiş insanlar. Birisi bu.

Fe-hüve fî a'le'd-derecâti alâ lisâni'ş-şerîati. "Şeriatın diliyle bu, en yüksek derecededir." Fe-hüve fî a'le'd-derecâti alâ lisâni'ş-şerîati. "Şeriatın diliyle bu, en yüksek derecededir."

Çünkü her şeyin, her nimetin Allah'tan geldiğini biliyor da, Çünkü her şeyin, her nimetin Allah'tan geldiğini biliyor da, kendisinin O'nun rahmetine muhtaç bir kul olduğunun idraki içinde.kendisinin O'nun rahmetine muhtaç bir kul olduğunun idraki içinde. Kendi aczini biliyor, her şeyin Allah'tan geldiğini biliyor.Kendi aczini biliyor, her şeyin Allah'tan geldiğini biliyor. Güzel. Bu, şeriat lisanına göre en yüksek derecededir. Güzel. Bu, şeriat lisanına göre en yüksek derecededir.

Ve'l-âharu. "Ama bir de öteki insan vardır ki." Ve'l-âharu. "Ama bir de öteki insan vardır ki." Lâ yere'l-iftikâr. "Muhtaçlık görmüyor, hissetmiyor." Neden? Lâ yere'l-iftikâr. "Muhtaçlık görmüyor, hissetmiyor."

Neden?

Limâ alime. "Şu konuyu bildiğinden dolayı." Limâ alime. "Şu konuyu bildiğinden dolayı." Min ferâğı'llâhi mine'l-halki ve'r-rızki ve'l-eceli ve's-seâdeti. Min ferâğı'llâhi mine'l-halki ve'r-rızki ve'l-eceli ve's-seâdeti. "Allahu Teâlâ hazretleri -yaratma konusunda- yaratacağını yaratmış, rızkı tayin etmiş,"Allahu Teâlâ hazretleri -yaratma konusunda- yaratacağını yaratmış, rızkı tayin etmiş, insanların ecellerini tayin etmiş. insanların ecellerini tayin etmiş. Saîd mi şakî mi olacak, belli. Allahu Teâlâ hazretleri Bunların hepsini tespit etmiş." Saîd mi şakî mi olacak, belli. Allahu Teâlâ hazretleri Bunların hepsini tespit etmiş." Fe-hüve fi'f-tikârihi ileyhi. "Ona muhtaç." Ve's-tiğnâihi bih. Fe-hüve fi'f-tikârihi ileyhi. "Ona muhtaç." Ve's-tiğnâihi bih. "Allah'a dayanmakla da müstağnî durumda." "Allah'a dayanmakla da müstağnî durumda."

Mansur-u Ammar demek istiyor ki bu duygu daha yüksektir. Mansur-u Ammar demek istiyor ki bu duygu daha yüksektir. Ötekisi şeriate göre en yüksek derecedir. Kulun kendisinin âciz, nâçiz olduğunu,Ötekisi şeriate göre en yüksek derecedir. Kulun kendisinin âciz, nâçiz olduğunu, her ihtiyacını Allah'tan karşılayacağını bilip de Allah'a bağlanması,her ihtiyacını Allah'tan karşılayacağını bilip de Allah'a bağlanması, Allah'a muhtaç olduğunu hissetmesi, şeriat lisanında en yüksektir. Allah'a muhtaç olduğunu hissetmesi, şeriat lisanında en yüksektir.

Ama bir de Allah'ın öyle kulları vardır ki bu konularda bir muhtaçlık duygusu bile hissetmez. Ama bir de Allah'ın öyle kulları vardır ki bu konularda bir muhtaçlık duygusu bile hissetmez.

Neden? "Mevlam hepsini tespit etmiş, rızkımız belli, ecelimiz belli,Neden?

"Mevlam hepsini tespit etmiş, rızkımız belli, ecelimiz belli,
her şey tespit edilmiş." diye bilir. her şey tespit edilmiş." diye bilir.

Rahat; öyle bir ihtiyaç durumunu düşünmüyor. Allah ile doyum haline gelmiş. Rahat; öyle bir ihtiyaç durumunu düşünmüyor. Allah ile doyum haline gelmiş. Müstağnî, yani telaşsız. Bu daha yüksek.Müstağnî, yani telaşsız. Bu daha yüksek. Tabi ârif olduğu için meseleyi böyle gördüğünden, gayet rahat, oturmuş bir kenara, telaşsız. Tabi ârif olduğu için meseleyi böyle gördüğünden, gayet rahat, oturmuş bir kenara, telaşsız.

Yine Allah'a bağlı, Allah her şeyi tespit etmiş olduğundan, kaderine dayanıyor, kaderini biliyor,Yine Allah'a bağlı, Allah her şeyi tespit etmiş olduğundan, kaderine dayanıyor, kaderini biliyor, tevekkülünü ediyor ve onun için Allah ile müstağnî duruma gelmiş,tevekkülünü ediyor ve onun için Allah ile müstağnî duruma gelmiş, kimseye eyvallahı olmayan bir hale gelmiş.kimseye eyvallahı olmayan bir hale gelmiş. "Bu daha yüksektir." diyor. "Bu daha yüksektir." diyor.

Tabi bunlar eski devirlerde kaldı. Bu devirlerde bu duygularla dolu olan, Tabi bunlar eski devirlerde kaldı. Bu devirlerde bu duygularla dolu olan, bu duyguları anlayan, bu duyguları yaşayan,bu duyguları anlayan, bu duyguları yaşayan, İslâmiyet'i, İslâm'daki irfanı bu seviyelere çıkmış olan insanlar, İslâmiyet'i, İslâm'daki irfanı bu seviyelere çıkmış olan insanlar, hareketlerini buna göre ayarlamış insanların adedi kim bilir ne kadar az! hareketlerini buna göre ayarlamış insanların adedi kim bilir ne kadar az!

Ve kâle Mansûr. "Mansur-u Ammar hazretleri buyurmuş ki." Ve kâle Mansûr. "Mansur-u Ammar hazretleri buyurmuş ki."

Bu adamların dindarlıklarının ne kadar derin olduğu görünüyor. Bu adamların dindarlıklarının ne kadar derin olduğu görünüyor.

Sübhâne men ceale kulûbe'l-ârifîne ev'iyete'z-zikri Sübhâne men ceale kulûbe'l-ârifîne ev'iyete'z-zikri ve kulûbe ehli'd-dünyâ ev'iyete't-tamai ve kulûbe'z-zâhidîneve kulûbe ehli'd-dünyâ ev'iyete't-tamai ve kulûbe'z-zâhidîne ev'iyete't-tevekküli ve kulûbe'l-fukarâi ev'iyete'l-kanâati ev'iyete't-tevekküli ve kulûbe'l-fukarâi ev'iyete'l-kanâati ve kulûbe'l-mütevekkilîne ev'iyete'r-rıdâ. ve kulûbe'l-mütevekkilîne ev'iyete'r-rıdâ.

Ev'iye, via' kelimesinin çoğuludur. Via' da; "kap, içine bir şey konulan eşya" demek. Ev'iye, via' kelimesinin çoğuludur. Via' da; "kap, içine bir şey konulan eşya" demek. Viâ', ev'iye. Çoğulu ev'iye geliyor. Viâ', ev'iye. Çoğulu ev'iye geliyor.

Sübhâne men ceale kulûbe'l-ârifîne ev'iyete'z-zikri. Sübhâne men ceale kulûbe'l-ârifîne ev'iyete'z-zikri. "Âriflerin gönüllerini zikir mahzeni haline getiren Allah'ın şanı ne kadar yücedir!" "Âriflerin gönüllerini zikir mahzeni haline getiren Allah'ın şanı ne kadar yücedir!"

Âriflerin gönlünü zikirle dolduran, zikrullahla, Allah'ı hatırlamakla, Âriflerin gönlünü zikirle dolduran, zikrullahla, Allah'ı hatırlamakla, Allah daima hatırında olmak şanında, halinde yapan Allah'ın şanı yücedir. Allah daima hatırında olmak şanında, halinde yapan Allah'ın şanı yücedir.

"Sübhâne" şaşıldığı zaman söylenilir: "Allah Allah, ne kadar şaşılacak şey ki"Sübhâne" şaşıldığı zaman söylenilir:

"Allah Allah, ne kadar şaşılacak şey ki
âriflerin gönlü Allah'ı hatırlama doludur.âriflerin gönlü Allah'ı hatırlama doludur. Onu o hâle getiren Allah, ne kadar hayran kalınacak yaratan!" diye ondan Onu o hâle getiren Allah, ne kadar hayran kalınacak yaratan!" diye ondan "Sübhâne" kelimesi kullanılır. Buradan anlıyoruz ki ârifler Allah'ı tanırlar "Sübhâne" kelimesi kullanılır.

Buradan anlıyoruz ki ârifler Allah'ı tanırlar
ve hatırlarından çıkarmazlar; gönüllerinde Mevla vardır. ve hatırlarından çıkarmazlar; gönüllerinde Mevla vardır.

"Sübhânallah! Nasıl onların gönüllerini esrar hazinesi eylemiş, mârifet hazinesi eylemiş;"Sübhânallah! Nasıl onların gönüllerini esrar hazinesi eylemiş, mârifet hazinesi eylemiş; hep Allah'ı bilen durumda insanlar!" hep Allah'ı bilen durumda insanlar!"

Ve kulûbe ehli'd-dünyâ ev'iyete't-tama' "Ehl-i dünyanın da gönüllerini tama' mahzeni eylemiş." Ve kulûbe ehli'd-dünyâ ev'iyete't-tama' "Ehl-i dünyanın da gönüllerini tama' mahzeni eylemiş."

Tama' dolu. "Sübhanallah! Ehli dünyanın da içi, tama' dolu!" Tama' dolu.

"Sübhanallah! Ehli dünyanın da içi, tama' dolu!"

"Âriflerin gönlü bilgi, zikir, zikrullah, Allah'ı hatırlama dolu;"Âriflerin gönlü bilgi, zikir, zikrullah, Allah'ı hatırlama dolu; ehl-i dünyanın kalbi de tama' dolu. Sübhanallah!" ehl-i dünyanın kalbi de tama' dolu. Sübhanallah!"

Ve kulûbe'z-zâhidîne ev'iyete't-tevekkül. "Zahid kulların gönlü de tevekkül dolu." Ve kulûbe'z-zâhidîne ev'iyete't-tevekkül. "Zahid kulların gönlü de tevekkül dolu."

Allah'a tevekkül etmişler; gayet huzur ve rahat içindeler. Allah'a tevekkül etmişler; gayet huzur ve rahat içindeler.

Ve kulûbe'l-fukarâi ev'iyete'l-kanaati. "Dervişlerin gönüllerini de kanaat hazinesi eylemiş." Ve kulûbe'l-fukarâi ev'iyete'l-kanaati. "Dervişlerin gönüllerini de kanaat hazinesi eylemiş."

Onların da gönlü kanaatkâr. Fukara dediği burada, "tasavvuf erbabı fakirler" demek. Onların da gönlü kanaatkâr. Fukara dediği burada, "tasavvuf erbabı fakirler" demek. Hırs yok, kanaatkârlık var, dopdolu, içleri kanaat dolu. Hırs yok, kanaatkârlık var, dopdolu, içleri kanaat dolu.

Ve kulûbe'l-mütevekkilîne ev'iyete'r-rıdâ. "Tevekkül erbabının da gönüllerini rıza doldurmuş." Ve kulûbe'l-mütevekkilîne ev'iyete'r-rıdâ. "Tevekkül erbabının da gönüllerini rıza doldurmuş."

Allah neylerse her yaptığı şeye hoşnut ve razılar, hiç itirazları yok, hiç tahammülsüzlükleri yok. Allah neylerse her yaptığı şeye hoşnut ve razılar, hiç itirazları yok, hiç tahammülsüzlükleri yok.

Tasavvufta rıza makamı, rıza duygusu, Allah'ın her şeyine, Tasavvufta rıza makamı, rıza duygusu, Allah'ın her şeyine, her takdirine razı olmak duygusu, yüksek bir duygudur, iyi bir seviyedir, yüksek bir anlayıştır. her takdirine razı olmak duygusu, yüksek bir duygudur, iyi bir seviyedir, yüksek bir anlayıştır.

Mevla görelim neyler, Neylerse güzel eyler. Mevla görelim neyler,

Neylerse güzel eyler.

"Hepsi hoş" duygusunun lafta değil de özde böyle olması, çok kıymetli bir duygudur,"Hepsi hoş" duygusunun lafta değil de özde böyle olması, çok kıymetli bir duygudur, yüksek bir derecedir. Bu duyguya erişmiş olan insanlar çok yüksek seviyededir. yüksek bir derecedir. Bu duyguya erişmiş olan insanlar çok yüksek seviyededir.

Bir derviş seyahat ederken bir kasabaya gelmiş. Bir derviş seyahat ederken bir kasabaya gelmiş. Tabi o devirde kasabaların surları var, kapıları var; akşamları kapanıyor, gündüzleri açılıyor; Tabi o devirde kasabaların surları var, kapıları var; akşamları kapanıyor, gündüzleri açılıyor; kapılarda nöbetçiler var. kapılarda nöbetçiler var. Şehrin surlarından içeriye girmiş. Bundan şüphelenmişler.Şehrin surlarından içeriye girmiş. Bundan şüphelenmişler. Derviş ya yoldan gelmiş, tabi üstü başı hırpani.Derviş ya yoldan gelmiş, tabi üstü başı hırpani. Şimdiki gibi pasaport, kimlik vesaire yok, yabancı bir diyara gelmiş,Şimdiki gibi pasaport, kimlik vesaire yok, yabancı bir diyara gelmiş, orada kendisini tanıyan kimse yok. orada kendisini tanıyan kimse yok. Bunu yakalamışlar: "Sen, o düşman tarafın casususun,Bunu yakalamışlar:

"Sen, o düşman tarafın casususun,
buraya casusluk yapmaya geldin!" demişler. buraya casusluk yapmaya geldin!" demişler.

"Hayır, bunun için gelmedim, ben Allah'ın âciz nâçiz bir kuluyum." "Hayır, bunun için gelmedim, ben Allah'ın âciz nâçiz bir kuluyum."

"Yok, seni hain seni! Gel bakalım." Hapse atmışlar. Hükümdara da söylemişler; "Yok, seni hain seni! Gel bakalım."

Hapse atmışlar. Hükümdara da söylemişler;

"Tamam, kesin kafasını, madem casus, öldürün!" demiş. "Tamam, kesin kafasını, madem casus, öldürün!" demiş.

Adamı elleri bağlı, kafasını kesmeye, öldürmeye götürüyorlar. Adamı elleri bağlı, kafasını kesmeye, öldürmeye götürüyorlar. O gözünü kapatmış, kendi içini yokluyor, kendisi kendisine soruyor: O gözünü kapatmış, kendi içini yokluyor, kendisi kendisine soruyor:

"Ey nefsim! Sen tasavvuf erbabısın, dervişsin."Ey nefsim! Sen tasavvuf erbabısın, dervişsin. 'Dervişlikte Allah'ın takdirine rıza göstermek yüksek bir makamdır.' diye okumuşsun 'Dervişlikte Allah'ın takdirine rıza göstermek yüksek bir makamdır.' diye okumuşsun ve bunu da uygulamaya çalışıyorsun.ve bunu da uygulamaya çalışıyorsun. 'Mevla görelim neyler, neylerse güzel eyler.' diyordun, 'Mevla görelim neyler, neylerse güzel eyler.' diyordun, işte bak şimdi gördün mü Mevla'nın neylediğini; haksızlığa uğradın, yakaladılar, işte bak şimdi gördün mü Mevla'nın neylediğini; haksızlığa uğradın, yakaladılar, hiçbir suçun yokken seni celladın önüne götürüyorlar.hiçbir suçun yokken seni celladın önüne götürüyorlar. Biraz sonra da kafanı kesecekler. Gördün mü şimdi, Mevla neylerse güzel eyler miymiş?Biraz sonra da kafanı kesecekler. Gördün mü şimdi, Mevla neylerse güzel eyler miymiş? Bu duruma da razı mısın?" Böyle kendi kendine soruyor. Bu duruma da razı mısın?" Böyle kendi kendine soruyor.

Tabi nefsi de eğitilmiş bir insan; içinden gelen duygu da şöyle: Tabi nefsi de eğitilmiş bir insan; içinden gelen duygu da şöyle:

"Ne yapalım, nasıl olsa bir gün öleceğiz. Demek ki kader böyleymiş, burada ölecekmişiz. "Ne yapalım, nasıl olsa bir gün öleceğiz. Demek ki kader böyleymiş, burada ölecekmişiz. Zalim olarak ölmektense mazlum olarak ölmek daha iyi. Zalim olarak ölmektense mazlum olarak ölmek daha iyi. Ne yapalım, hiç olmazsa zalim değiliz ya, bizi haksız yere öldürüyorlar.Ne yapalım, hiç olmazsa zalim değiliz ya, bizi haksız yere öldürüyorlar. Eh, hayat bitiyor. Âhiret, hayırlı olsun. Dünya, ne olacak?" filan diye içinden düşünmüş. Hoşnut. Eh, hayat bitiyor. Âhiret, hayırlı olsun. Dünya, ne olacak?" filan diye içinden düşünmüş. Hoşnut.

Celladın yanına kadar gidince oradan birisi; "Hey! Durun! Bu adamı tanıyoruz,Celladın yanına kadar gidince oradan birisi;

"Hey! Durun! Bu adamı tanıyoruz,
bunun böyle bir durumu yok, iyidir, hoştur. bunun böyle bir durumu yok, iyidir, hoştur. Haksızlık ediyorsunuz, yanlış, bu casus filan değil!" diye bağırmış. Haksızlık ediyorsunuz, yanlış, bu casus filan değil!" diye bağırmış.

"Tabi pekâlâ. Hay Allah, özür dileriz." "Tabi pekâlâ. Hay Allah, özür dileriz."

Adamın ellerini çözmüşler, kafasının kesilmesinden kurtulmuş.Adamın ellerini çözmüşler, kafasının kesilmesinden kurtulmuş. Özür dilemişler, salıvermişler. Onun şu sözü çok hoşuma gidiyor: Özür dilemişler, salıvermişler.

Onun şu sözü çok hoşuma gidiyor:

"Vallahi, kafamın kesilmesinden, ölümden halâsıma değil; o andaki ihlâsıma seviniyorum hâlâ. "Vallahi, kafamın kesilmesinden, ölümden halâsıma değil; o andaki ihlâsıma seviniyorum hâlâ. Ölümden döndüğüme sevinmiyorum; o andaki duygularımın hâlisliğine seviniyorum." Ölümden döndüğüme sevinmiyorum; o andaki duygularımın hâlisliğine seviniyorum."

İtiraz olmadı içinden. "Ne yapalım, Allah böyle takdir etmiş, pekâlâ." dedi; ona da razı ya.. İtiraz olmadı içinden. "Ne yapalım, Allah böyle takdir etmiş, pekâlâ." dedi; ona da razı ya.. Rıza ve teslimiyet makamında. Rıza ve teslimiyet makamında.

"Elhamdülillah, iyi ki imtihanda öyle düşünmüşüm." "Elhamdülillah, iyi ki imtihanda öyle düşünmüşüm."

Ya bir de içine isyan duygusu gelseydi; "Tüh be, böyle mi olacaktı ya.. Ya bir de içine isyan duygusu gelseydi;

"Tüh be, böyle mi olacaktı ya..
Biz Allah'a ibadet edelim de, ondan sonra da başımıza bu hal de gelecek miydi?" deseydi,Biz Allah'a ibadet edelim de, ondan sonra da başımıza bu hal de gelecek miydi?" deseydi, imtihanı kaybedecekti. imtihanı kaybedecekti.

"Ne yapalım, insan nasıl olsa eceli geldiği zaman ölecek. "Ne yapalım, insan nasıl olsa eceli geldiği zaman ölecek. Eh, benim ömrüm de bu kadarmış." diye teslim olmuş. Eh, benim ömrüm de bu kadarmış." diye teslim olmuş.

"Vallahi kafamın kesilmesinden, ölümden halâsıma değil, o andaki ihlâsıma seviniyorum." "Vallahi kafamın kesilmesinden, ölümden halâsıma değil, o andaki ihlâsıma seviniyorum."

Halâs ve ihlâs, tabi o sözü söylerken de edebî sanat yapıyor. İşte rıza makamı budur. Halâs ve ihlâs, tabi o sözü söylerken de edebî sanat yapıyor. İşte rıza makamı budur.

Aslında biz bu sözleri niçin söylüyoruz? Aslında biz bu sözleri niçin söylüyoruz?

Bu adamların hikayelerini niye okuyoruz, niye anlatmaya çalışıyoruz? Bu adamların hikayelerini niye okuyoruz, niye anlatmaya çalışıyoruz?

"Bunlar çok iyi insanlar, çok müslüman insanlar, İslâm'ı çok iyi anlamış insanlar; "Bunlar çok iyi insanlar, çok müslüman insanlar, İslâm'ı çok iyi anlamış insanlar; Allah'ın sevdiği, razı olduğu kulu olmak için duygularını çok iyi kontrol eden insanlar. Allah'ın sevdiği, razı olduğu kulu olmak için duygularını çok iyi kontrol eden insanlar. Biz de biraz onlardan hisse, ibret alalım; biz de öyle iyi kullar olalım." diye. Biz de biraz onlardan hisse, ibret alalım; biz de öyle iyi kullar olalım." diye.

Ama gel gör ki bizim tırnağımıza, elimize gül dikeni batsa kıyameti koparırız. Ama gel gör ki bizim tırnağımıza, elimize gül dikeni batsa kıyameti koparırız. Ufacık bir şeyden nice nice itirazlar, nice nice kusurlu hareketler çıkıyor.Ufacık bir şeyden nice nice itirazlar, nice nice kusurlu hareketler çıkıyor. "Tabi bunları yapmamak lazım geliyor." diye, inşaallah bize de bir intibah, "Tabi bunları yapmamak lazım geliyor." diye, inşaallah bize de bir intibah, bir uyanıklık hâsıl olur. bir uyanıklık hâsıl olur.

Burada okuduğumuz sözler, çok yüksek sözler; atasözü gibi, atalar sözü gibi, vecize gibi sözler. Burada okuduğumuz sözler, çok yüksek sözler; atasözü gibi, atalar sözü gibi, vecize gibi sözler. Bunlar aslında iyice hazmedilecek sözler. Avrupalı bir yazar diyor ki; Bunlar aslında iyice hazmedilecek sözler.

Avrupalı bir yazar diyor ki;

"Bazı kitaplar vardır, hap gibi yutulur. Bazıları vardır, çiğnenir." "Bazı kitaplar vardır, hap gibi yutulur. Bazıları vardır, çiğnenir."

Birden yutulmaz; evirilir çevirilir, evirilir çevirilir. Birden yutulmaz; evirilir çevirilir, evirilir çevirilir.

Bazı cümleler vardır, basit cümledir. "Bugün hava yağışlı." Bazı cümleler vardır, basit cümledir.

"Bugün hava yağışlı."

Tamam, anladık. "Yağmur yağıyor." Bitti. "Bugün hava biraz soğudu." Tamam, basit. Tamam, anladık. "Yağmur yağıyor." Bitti. "Bugün hava biraz soğudu." Tamam, basit.

Ama bazı sözler vardır ki üzerinde çok düşünmek lazım, uzun boylu düşünmek lazım.Ama bazı sözler vardır ki üzerinde çok düşünmek lazım, uzun boylu düşünmek lazım. Bu cümlelerin hepsi, böyle kıymetli cümlelerdir; onu hatırlatıyoruz.Bu cümlelerin hepsi, böyle kıymetli cümlelerdir; onu hatırlatıyoruz. Çünkü bunlar, bu mübarek zâtların hayatlarının ana tecrübeleridir, mühim tecrübelerdir. Çünkü bunlar, bu mübarek zâtların hayatlarının ana tecrübeleridir, mühim tecrübelerdir.

Kâle Mansûrun: en-Nâsü racülâni: Ârifün bi-nefsihî Kâle Mansûrun: en-Nâsü racülâni: Ârifün bi-nefsihî fe-şuğlühû fi'l-mücâhedeti ve'r-rıyâdatife-şuğlühû fi'l-mücâhedeti ve'r-rıyâdati ve ârifün bi-Rabbihi fe-şuğlühû bi-hıdmetihî ve ibâdetihi ve merdâtih. ve ârifün bi-Rabbihi fe-şuğlühû bi-hıdmetihî ve ibâdetihi ve merdâtih.

"İnsanlar iki tiptir." Birincisi: Ârifün bi-nefsihi. "Kendi nefsini anlamış ârif olan insandır, "İnsanlar iki tiptir."

Birincisi:

Ârifün bi-nefsihi. "Kendi nefsini anlamış ârif olan insandır,
kendini bilen insandır."kendini bilen insandır." Bu adamın işi nedir?Bu adamın işi nedir? Fe-şuğlühû. "Bu adamın işi gücü." Fi'l-mücâhedeti. "Mücahede etmektir." Fe-şuğlühû. "Bu adamın işi gücü." Fi'l-mücâhedeti. "Mücahede etmektir." Ve'r-rıyâdati. "Riyazat yapmaktır." "Nefsini bilen bir insanın işi, mücahede ve riyazattır." diyor. Ve'r-rıyâdati. "Riyazat yapmaktır."

"Nefsini bilen bir insanın işi, mücahede ve riyazattır." diyor.

Ne demek istiyor? Nefsimizi bildik, nedir bizim nefsimiz? Ne demek istiyor?

Nefsimizi bildik, nedir bizim nefsimiz?

Nefs-i emmâre'dir; mel'undur, hevâ-i heveslerle doludur; bizi zevke, hevâya,Nefs-i emmâre'dir; mel'undur, hevâ-i heveslerle doludur; bizi zevke, hevâya, hevese, eğlenceye, keyfe, tembelliğe sürükler. hevese, eğlenceye, keyfe, tembelliğe sürükler.

Bu nefs-i emmâre'yle uğraşmak lazım. Bu nefs-i emmâre'yle uğraşmak lazım.

İnne'n-nefse le-emmâretün bi's-sûi illâ mâ rahime rabbî. İnne'n-nefse le-emmâretün bi's-sûi illâ mâ rahime rabbî.

İnsan, nefsiyle mücadele etmezse bu nefsi hakimiyeti bir ele geçirdi mi İnsan, nefsiyle mücadele etmezse bu nefsi hakimiyeti bir ele geçirdi mi insanı felakete götürür, kötü yerlere götürür, kötü işler yaptırır, hayatını mahveder. insanı felakete götürür, kötü yerlere götürür, kötü işler yaptırır, hayatını mahveder.

Onun için insan nefsini bilirse;Onun için insan nefsini bilirse; "Ben bu nefsi tanıdım, bu nefsin yapısını anladım. "Ben bu nefsi tanıdım, bu nefsin yapısını anladım. Bunun daima tepesinde yumruk olacak. Bunun daima tepesinde yumruk olacak. Bunun sözünü dinlemeyeceksin, bununla savaşacaksın ve nefsin neyi istiyorsa onu vermeyeceksin. Bunun sözünü dinlemeyeceksin, bununla savaşacaksın ve nefsin neyi istiyorsa onu vermeyeceksin. Yemek mi istiyor, oruç tutacağım; yatmak mı istiyor, kalk, gece namazı kılacağım; Yemek mi istiyor, oruç tutacağım; yatmak mı istiyor, kalk, gece namazı kılacağım; şunu mu istiyor, tam tersini yapacağım." diye onunla savaşır ve riyazet yapar. şunu mu istiyor, tam tersini yapacağım." diye onunla savaşır ve riyazet yapar.

Riyâzat; "dad" harfiyle, riyâdat. Riyâdat, "idman" demektir. İdman iki çeşit olur: Riyâzat; "dad" harfiyle, riyâdat. Riyâdat, "idman" demektir.

İdman iki çeşit olur:

Bir; riyâdatü'l-beden, "bedenin idmanı." Halter kaldırırsın, lobut çevirirsin, koşu yaparsın.Bir; riyâdatü'l-beden, "bedenin idmanı."

Halter kaldırırsın, lobut çevirirsin, koşu yaparsın.
Vücudunu idmanlı hâle getiriyorsun. Vücudun kondisyonunu koruyor.Vücudunu idmanlı hâle getiriyorsun. Vücudun kondisyonunu koruyor. Çeşitli jimnastikler yaptığın için nefesin açılıyor, pazuların kuvvetleniyor, Çeşitli jimnastikler yaptığın için nefesin açılıyor, pazuların kuvvetleniyor, vücudun hünerli oluyor, kıvrak oluyor. vücudun hünerli oluyor, kıvrak oluyor. Bu, riyâdatü'l-beden, "bedenin eğitimi." "Beden eğitimi" diyoruz ya şimdi, Bu, riyâdatü'l-beden, "bedenin eğitimi."

"Beden eğitimi" diyoruz ya şimdi,
"beden eğitimi dersi," riyadatü'l-beden bu. "beden eğitimi dersi," riyadatü'l-beden bu.

İkincisi; riyâdatü'n-nefs. Vücudu sıkıştırdığın gibi nefsi de sıkıştırırsan nefis de hizaya gelir.İkincisi; riyâdatü'n-nefs.

Vücudu sıkıştırdığın gibi nefsi de sıkıştırırsan nefis de hizaya gelir.
Nasıl vücudunu iyi çalıştıran insan "Naim Süleymanoğlu" oluyor. Nasıl vücudunu iyi çalıştıran insan "Naim Süleymanoğlu" oluyor. Bacak kadar boyuyla, bir karış boyuyla halterleri kaldırıyor, Bacak kadar boyuyla, bir karış boyuyla halterleri kaldırıyor, dünya şampiyonu oluyor, madalya üstüne madalya alıyor. dünya şampiyonu oluyor, madalya üstüne madalya alıyor.

Niye sen yapamıyorsun? "Hocam, o ne kadar çalışıyor. Niye sen yapamıyorsun?

"Hocam, o ne kadar çalışıyor.
Ne zamandan beri halterciliğe çalışıyor." Ne zamandan beri halterciliğe çalışıyor."

Bedenini çalıştırıyor, sonunda bedeni o işi benimsemiş. Bedenini çalıştırıyor, sonunda bedeni o işi benimsemiş. Biz bir kaldırmaya kalksak belimiz küt diye kırılır; ondan sonra ömrümüz hastanelerde geçer.Biz bir kaldırmaya kalksak belimiz küt diye kırılır; ondan sonra ömrümüz hastanelerde geçer. Biz alışkın değiliz. İşte, vücudun böyle çalışa çalışa,Biz alışkın değiliz.

İşte, vücudun böyle çalışa çalışa,
riyazat yapa yapa kabiliyet kazanması gibi, insanın nefsi de eğitile eğitile, riyazat yapa yapa kabiliyet kazanması gibi, insanın nefsi de eğitile eğitile, zorlana zorlana iyi bir kondüsyon kazanır; sonunda insan iyi bir insan olur.zorlana zorlana iyi bir kondüsyon kazanır; sonunda insan iyi bir insan olur. Nefsin oyunlarını yenebilen, faziletli işleri yapabilen, Nefsin oyunlarını yenebilen, faziletli işleri yapabilen, günahlı işlerden kendisini tutabilen bir insan olur. günahlı işlerden kendisini tutabilen bir insan olur. Adama diyorsun ki; "Kardeşim, utanmıyor musun?Adama diyorsun ki;

"Kardeşim, utanmıyor musun?
Evlisin, iyi bir ailedensin, çoluk çocuğunun rızkını alıp kumara niye veriyorsun?Evlisin, iyi bir ailedensin, çoluk çocuğunun rızkını alıp kumara niye veriyorsun? Evli olduğun halde niye başka bir kadınla düşüp kalkıyorsun?" Evli olduğun halde niye başka bir kadınla düşüp kalkıyorsun?"

Boynunu büküyor; "Hocam, tutamıyorum kendimi. Haklısın, yine hata ettim." diyor. Boynunu büküyor; "Hocam, tutamıyorum kendimi. Haklısın, yine hata ettim." diyor.

Neden? Nefsi kuvvetli, iradesi zayıf; nefsi bunu istediği yere götürüyor. Neden?

Nefsi kuvvetli, iradesi zayıf; nefsi bunu istediği yere götürüyor.

Nefsi yenmek için idman yapmak lazım. İnsanlar iki çeşittir. Nefsi yenmek için idman yapmak lazım.

İnsanlar iki çeşittir.

Birisi, nefsini bilen insan. Nefsini bildi mi; "Bu nefis sabıkalıdır; Birisi, nefsini bilen insan.

Nefsini bildi mi; "Bu nefis sabıkalıdır;
yüz verirsen insanı günahlı şeylere götürür." deyipyüz verirsen insanı günahlı şeylere götürür." deyip onun karşısında uyanık bulunup onu terbiye eder, mücahede eder,onun karşısında uyanık bulunup onu terbiye eder, mücahede eder, mücahede-i nefs yapar, riyazetü'n-nefs yapar ve iradesi kuvvetlenir,mücahede-i nefs yapar, riyazetü'n-nefs yapar ve iradesi kuvvetlenir, sağlam bir müslüman olur, kale gibi olur, günahlara bulaşmaz. sağlam bir müslüman olur, kale gibi olur, günahlara bulaşmaz. Tamam, bunun işi bu. Ve ârifün bi-Rabbihi. Öteki tip insan; Rabbini bilen insan. Tamam, bunun işi bu.

Ve ârifün bi-Rabbihi.

Öteki tip insan; Rabbini bilen insan.

Bu, nefsinin ne kadar hilekaâr olduğunu bildiği için ona karşı savaşıyor.Bu, nefsinin ne kadar hilekaâr olduğunu bildiği için ona karşı savaşıyor. Ötekisi de Rabbini bilen insan. Rabbini bilen insanın işi ne olur? Ötekisi de Rabbini bilen insan.

Rabbini bilen insanın işi ne olur?

Fe-şuğlühû. Şugl, "iş" demek. Fe-şuğlühû bi-hıdmetihi. "Rabbinin hizmetinde olur."Fe-şuğlühû.

Şugl, "iş" demek.

Fe-şuğlühû bi-hıdmetihi. "Rabbinin hizmetinde olur."
Ve ibâdetihi. "Rabbine ibadette olur." Merdâtih. "Rabbinin rızasını kazanmak yolunda olur." Ve ibâdetihi. "Rabbine ibadette olur." Merdâtih. "Rabbinin rızasını kazanmak yolunda olur."

Rabbini bilen insanın işi ne olur? Allah'ın hizmetine koşar. Rabbini bilen insanın işi ne olur?

Allah'ın hizmetine koşar.

Allah'ın hizmeti nedir? Allah'ın hizmete ihtiyacı var mı? Allah'ın hizmeti nedir?

Allah'ın hizmete ihtiyacı var mı?

Hiçbir şeye ihtiyacı yok. Bizi yaratmış; bizi yarattığı gibi sayısız melekler yaratmış, Hiçbir şeye ihtiyacı yok. Bizi yaratmış; bizi yarattığı gibi sayısız melekler yaratmış, her istediğini 'ol' dediği zaman olduruyor, yaptırıyor.her istediğini 'ol' dediği zaman olduruyor, yaptırıyor. Allah'ın bizim hizmetimize ihtiyacı yok. Allah'ın bizim hizmetimize ihtiyacı yok.

"Allah'a hizmet" demek, "dine hizmet" demek. "Allah'a hizmet" demek, "dine hizmet" demek. Netice itibariyle dine hizmet de, insanlara hizmet demektir. Netice itibariyle dine hizmet de, insanlara hizmet demektir.

Rabbini bilen insan, Rabbinin hizmetine koşar, ibadetine koşar Rabbini bilen insan, Rabbinin hizmetine koşar, ibadetine koşar ve rızasını kazanmaya koşar. ve rızasını kazanmaya koşar. Bu da, Allah'ı bilen insanın işi. Biz nasıl olacağız? Hangisini tercih edersiniz? Bu da, Allah'ı bilen insanın işi.

Biz nasıl olacağız?

Hangisini tercih edersiniz?

İkisi birden olacağız. Nefsimizi bileceğiz; ne kadar hilekârdır,İkisi birden olacağız. Nefsimizi bileceğiz; ne kadar hilekârdır, ne kadar azgındır, ne kadar kuvvetlidir. ne kadar azgındır, ne kadar kuvvetlidir. Şimdiye kadar bize neler neler yaptırdı, bundan sonra da neler yaptırabilir. Şimdiye kadar bize neler neler yaptırdı, bundan sonra da neler yaptırabilir. Hem ona savaş açacağız, onu hizaya sokmak için eğitim yaptıracağız,Hem ona savaş açacağız, onu hizaya sokmak için eğitim yaptıracağız, çeşitli ter dökücü idmanlar gibi; hem de Rabbimiz'i bilip Rabbimiz'e ibadet edeceğiz, çeşitli ter dökücü idmanlar gibi; hem de Rabbimiz'i bilip Rabbimiz'e ibadet edeceğiz, dinimize hizmet edeceğiz ve Rabbimiz'in rızasını kazanmaya koşturacağız. dinimize hizmet edeceğiz ve Rabbimiz'in rızasını kazanmaya koşturacağız.

"Hangisi daha üstündür?" dersek; Rabb'ini bilip de "Hangisi daha üstündür?" dersek; Rabb'ini bilip de Rabb'inin hizmetinde olan daha üstündür, şek şüphe yok. Rabb'inin hizmetinde olan daha üstündür, şek şüphe yok. Ama bize ikisi de lazım. Çünkü bizim nefislerimiz hizaya gelmiş nefis değil.Ama bize ikisi de lazım. Çünkü bizim nefislerimiz hizaya gelmiş nefis değil. Bizimkiler daha sopa istiyor. Onlar hizaya getirmişler, tornadan geçirmişler;Bizimkiler daha sopa istiyor. Onlar hizaya getirmişler, tornadan geçirmişler; onların nefisleri melek gibi olmuş.onların nefisleri melek gibi olmuş. Bak ölüme giderken nefsine soruyor: Bak ölüme giderken nefsine soruyor:

"Şimdi öldürülmeye gidiyorsun, ne haber?" "İyiyim. İyilik, sağlık." diyor. "Şimdi öldürülmeye gidiyorsun, ne haber?"

"İyiyim. İyilik, sağlık." diyor.

"E öldürülmeye gidiyorsun?" "E öldürülmeye gidiyorsun?"

"Ne yapalım, insan nasıl olsa ölecek; Allah böyle takdir etmiş." diyor, keyfi yerinde. "Ne yapalım, insan nasıl olsa ölecek; Allah böyle takdir etmiş." diyor, keyfi yerinde.

Nefsi adam olmuş. Bizim? Nefsi adam olmuş.

Bizim?

Bizimki daha çok sopa istiyor. Yatırıp yatırıp döveceksin.Bizimki daha çok sopa istiyor. Yatırıp yatırıp döveceksin. Ayağının altına sopayı vereceksin, falakaya yatıracaksın. Ayağının altına sopayı vereceksin, falakaya yatıracaksın. Okullarda falaka yasak ama bu okulda yasak değil.Okullarda falaka yasak ama bu okulda yasak değil. Yatır nefsini; iki arkadaşına da falakanın uçlarını tuttur, al eline sopayı,Yatır nefsini; iki arkadaşına da falakanın uçlarını tuttur, al eline sopayı, vur tabanın altına sopayı, bağırsın biraz.vur tabanın altına sopayı, bağırsın biraz. Bakalım hevâ-i nefse uymak, onları iki de bir de önümüze sermek nasıl oluyormuş. Bakalım hevâ-i nefse uymak, onları iki de bir de önümüze sermek nasıl oluyormuş. Bir daha bize bir şey teklif edemesin. Bir daha bize bir şey teklif edemesin.

"Kalkma ya sabah namazına, sıcacık yatağın içinde yat, sular buz gibi,"Kalkma ya sabah namazına, sıcacık yatağın içinde yat, sular buz gibi, cami uzakta, evinde kılıver." cami uzakta, evinde kılıver."

"Seni nefis seni! Yatırırım seni, ayağımın altına alırım, kafanı kırarım!"Seni nefis seni! Yatırırım seni, ayağımın altına alırım, kafanı kırarım! Polis bile gelmez yardımına!" diye, biz onunla uğraşacağız. Polis bile gelmez yardımına!" diye, biz onunla uğraşacağız.

Ve kâle Mansûru'bnü Ammâr. "Ammar oğlu Mansur buyurdu ki." Ve kâle Mansûru'bnü Ammâr. "Ammar oğlu Mansur buyurdu ki."

Ahsenü libâsi'l-abdi et-tevâduu ve'l-inkisâr ve ahsenü libâsi'l-ârifîn et-takvâ kâle'llâhu teâlâ: Ahsenü libâsi'l-abdi et-tevâduu ve'l-inkisâr ve ahsenü libâsi'l-ârifîn et-takvâ kâle'llâhu teâlâ: Ve libâsü't-takvâ zâlike hayr. Ve libâsü't-takvâ zâlike hayr.

Ahsenü libâsi'l-abd. "Kulun giydiği elbiselerin en kıymetlisi, en güzeli."Ahsenü libâsi'l-abd. "Kulun giydiği elbiselerin en kıymetlisi, en güzeli." Et-tevâduu ve'l-inkisâr. "Mütevazılıktır ve gönül kırıklığıdır." Et-tevâduu ve'l-inkisâr. "Mütevazılıktır ve gönül kırıklığıdır."

Tabi bu aslında, bizim Hereke kumaşından yapılan elbise demek değil, mânevî... Tabi bu aslında, bizim Hereke kumaşından yapılan elbise demek değil, mânevî...

Takınılan tavrı, bir elbise gibi göz önüne getiriyor, öyle söylüyor. Takınılan tavrı, bir elbise gibi göz önüne getiriyor, öyle söylüyor.

"Kulun en iyi elbisesi, tevazu ve gönül kırıklığıdır." diyor. "Kulun en iyi elbisesi, tevazu ve gönül kırıklığıdır." diyor.

Ne demek? Kul mütevazı olmalı ve gönlü kırık olmalı. Mütevazılığın zıttı nedir? Ne demek?

Kul mütevazı olmalı ve gönlü kırık olmalı.

Mütevazılığın zıttı nedir?

Kibirlilik. Gönlü kırıklığın zıttı nedir? Gamsızlık, duygusuzluk. Kibirlilik.

Gönlü kırıklığın zıttı nedir?

Gamsızlık, duygusuzluk.

Kul mütevazı olacak, kalbi kırık olacak, boynu bükük olacak, hassas olacak. Kul mütevazı olacak, kalbi kırık olacak, boynu bükük olacak, hassas olacak.

Ve ahsenü libâsi'l-ârifîn. Genel olarak kulların elbisesi budur ama... Ve ahsenü libâsi'l-ârifîn.

Genel olarak kulların elbisesi budur ama...

Ve ahsenu libâsi'l-ârifîn "Âriflerin elbiselerinin en kıymetlisi de." et-Takvâ. Ve ahsenu libâsi'l-ârifîn "Âriflerin elbiselerinin en kıymetlisi de." et-Takvâ. "Takvâdır." Bir de delil getiriyor: "Takvâdır."

Bir de delil getiriyor:

Kâle'llâhu Teâlâ. "Allahu Teâlâ hazretleri Kur'ân-ı Kerîm'de buyurdu ki."Kâle'llâhu Teâlâ. "Allahu Teâlâ hazretleri Kur'ân-ı Kerîm'de buyurdu ki." Ve libâsü't-takvâ zâlike hayrun. "Bir de takvâ libası vardır; bu daha güzeldir, en hayırlıdır." Ve libâsü't-takvâ zâlike hayrun. "Bir de takvâ libası vardır; bu daha güzeldir, en hayırlıdır."

Demek ki hepimiz hangi elbiseyi giyeceğiz? Demek ki hepimiz hangi elbiseyi giyeceğiz?

Palto mu giyeceğiz, pardösü mü giyeceğiz, cübbe mi giyeceğiz? Palto mu giyeceğiz, pardösü mü giyeceğiz, cübbe mi giyeceğiz?

Takvâ elbisesi giyeceğiz. En güzel elbise budur. Takvâmızı takınacağız. Takvâ elbisesi giyeceğiz. En güzel elbise budur. Takvâmızı takınacağız.

Takva deyince aklıma geldi; Takva deyince aklıma geldi;

Bizim fakültede bir kadıncağız vardı, asistandı.Bizim fakültede bir kadıncağız vardı, asistandı. Daha doğrusu o zaman bizim fakülteden mezun bir kimse idi,Daha doğrusu o zaman bizim fakülteden mezun bir kimse idi, fakülteye asistan olarak bile girmemişti, kadın vaizdi.fakülteye asistan olarak bile girmemişti, kadın vaizdi. Ankara'da kadın vaiz kadrosunda, "vaize" diyoruz.Ankara'da kadın vaiz kadrosunda, "vaize" diyoruz. Camilerde kadınlara vaaz veren bir kişi idi.Camilerde kadınlara vaaz veren bir kişi idi. Gazeteciler gitmişler kendisiyle röportaj yapmışlar; eteği mini değil ama dizin üstünde. Gazeteciler gitmişler kendisiyle röportaj yapmışlar; eteği mini değil ama dizin üstünde.

Vaize hanım; eteği dizinin üstünde, saçları da açık! Vaize hanım; eteği dizinin üstünde, saçları da açık! Gazeteciler saçları açık, eteği de dizin üstünde fotoğrafını çekmişler.Gazeteciler saçları açık, eteği de dizin üstünde fotoğrafını çekmişler. Yirmi beş, otuz sene önceki hadise.Yirmi beş, otuz sene önceki hadise. Gazeteci soruyor; "Başınızı örtmemişsiniz?" "Ben takvâ örtüsü ile örtünüyorum." Gazeteci soruyor;

"Başınızı örtmemişsiniz?"

"Ben takvâ örtüsü ile örtünüyorum."

Hadi oradan, yalancı, palavracı! Öyle şey olur mu? Hadi oradan, yalancı, palavracı! Öyle şey olur mu? Takvâ örtüsü ile örtünüyormuş! Senin takvan olsaydı bu eteği giymezdin, Takvâ örtüsü ile örtünüyormuş! Senin takvan olsaydı bu eteği giymezdin, bacağını göstermezdin, Allah'ın emrini tutardın. bacağını göstermezdin, Allah'ın emrini tutardın. Allah'ın emri nereden nereye kadar örtünmekse onu yapardın.Allah'ın emri nereden nereye kadar örtünmekse onu yapardın. Mazeret olarak; "Ben takvâ örtüsü ile örtünüyorum!" diyor.Mazeret olarak; "Ben takvâ örtüsü ile örtünüyorum!" diyor. Yalan, şeytanca bir söz! Birisine sormuşlar; Yalan, şeytanca bir söz!

Birisine sormuşlar;

"Niye sakal bırakmıyorsun?" Adam mürşid geçiniyormuş; ortalıkta öyle dolaşıyormuş. "Niye sakal bırakmıyorsun?"

Adam mürşid geçiniyormuş; ortalıkta öyle dolaşıyormuş.

"Benim sakalım nurdan, göremiyorsun." demiş. Hadi oradan şeytan, yalancı, alçak, utanmaz! "Benim sakalım nurdan, göremiyorsun." demiş.

Hadi oradan şeytan, yalancı, alçak, utanmaz!

Peygamber Efendimiz nurdan sakal edinemez miydi? Peygamber Efendimiz nurdan sakal edinemez miydi? Peygamber Efendimiz'in madem ki böyle sakalı var; o zaman sen de böyle sakal bırakacaksın. Peygamber Efendimiz'in madem ki böyle sakalı var; o zaman sen de böyle sakal bırakacaksın.

Nurdan sakalı varmış! Yalan, şeytan.. Karşısındaki aldanabilir belki bu mürşid geçiniyor. Nurdan sakalı varmış!

Yalan, şeytan.. Karşısındaki aldanabilir belki bu mürşid geçiniyor.

Nurdan sakalı varmış! "Sen benim sakalımı göremezsin!" demiş. Niye göremeyeyim? Nurdan sakalı varmış!

"Sen benim sakalımı göremezsin!" demiş.

Niye göremeyeyim?

Sakal dibini görüyorum ya, tıraşını görüyorum, kaymak gibi tıraşlısın; kireç kaymağı gibi...Sakal dibini görüyorum ya, tıraşını görüyorum, kaymak gibi tıraşlısın; kireç kaymağı gibi... Sütün kaymağı gibi değil de kireç kaymağı gibi.. Yüzüne sürsen insanı hasta eder. Sütün kaymağı gibi değil de kireç kaymağı gibi.. Yüzüne sürsen insanı hasta eder. Palavracılar çok! Gözünüzü açın. İmanını almak için insanı yoldan saptırmak içinPalavracılar çok!

Gözünüzü açın. İmanını almak için insanı yoldan saptırmak için
şeytanın tuzakları, hileleri, aletleri, ağları çok. şeytanın tuzakları, hileleri, aletleri, ağları çok.

Hibal demek. Av avlamak için balıkçılar yanlarında serpme ağ gezdiriyorlar, atıyorlar.Hibal demek.

Av avlamak için balıkçılar yanlarında serpme ağ gezdiriyorlar, atıyorlar.
Ondan sonra çekiyor, bir sürü balık geliyor. Ondan sonra çekiyor, bir sürü balık geliyor. Kuşları, ceylan gibi hayvanları da galiba öyle avlıyorlarmış. Şeytanın da avlanmak için ağları var. Kuşları, ceylan gibi hayvanları da galiba öyle avlıyorlarmış. Şeytanın da avlanmak için ağları var.

"Şeytanın ağlarından bir tanesi, kadınlardır." diyor, Peygamber Efendimiz. "Şeytanın ağlarından bir tanesi, kadınlardır." diyor, Peygamber Efendimiz.

Tabi erkeği avlamak, günaha düşürmek için şeytanın avı kadındır. Tabi erkeği avlamak, günaha düşürmek için şeytanın avı kadındır. Kadını avlamak için şeytanın tuzağı da erkektir; gözünü açması lazım! Kadını avlamak için şeytanın tuzağı da erkektir; gözünü açması lazım!

Şeytan bazen de ajan kullanır. Şeytan bazen de ajan kullanır. Kendisi gelmezse insanlardan şeytanlaşmış kimseleri senin yanına gönderir, onlarla kandırır. Kendisi gelmezse insanlardan şeytanlaşmış kimseleri senin yanına gönderir, onlarla kandırır.

O da; "Benim takvâ elbisem var, örtünüyorum." der. O da; "Benim takvâ elbisem var, örtünüyorum." der.

"Bacaklarını görüyorum, nasıl örtünüyorsun?" Bir de fotoğrafını çekmiş."Bacaklarını görüyorum, nasıl örtünüyorsun?"

Bir de fotoğrafını çekmiş.
Fotoğraf çekilmemiş olsa neyse ne. "Sen göremiyorsun." der belki bana.Fotoğraf çekilmemiş olsa neyse ne. "Sen göremiyorsun." der belki bana. Ama fotoğraf makinesiyle tespit edilmiş. Ama fotoğraf makinesiyle tespit edilmiş.

Nurdan sakalı varmış! Nurdan olsa parlar. Sakal dipleri kara kara görünüyor. Nurdan sakalı varmış!

Nurdan olsa parlar. Sakal dipleri kara kara görünüyor.

Bir sürü palavracı, yalancı, şeytan ajanı, şeytanın insanların arasına gönderip de Bir sürü palavracı, yalancı, şeytan ajanı, şeytanın insanların arasına gönderip de insanları aldatmak için kullandığı kimseler oluyor. insanları aldatmak için kullandığı kimseler oluyor.

Libâsü't-takvâ zâlike hayr. "Takvâ elbisesi; bu en hayırlısıdır." diyor. Libâsü't-takvâ zâlike hayr. "Takvâ elbisesi; bu en hayırlısıdır." diyor.

Takvâ elbisesi ama bu gibi mazeretlere de bu kullanılmamalı. Takvâ elbisesi ama bu gibi mazeretlere de bu kullanılmamalı. Sen takvâ ehli isen Allah'ın azabından, cezasından sakınan bir insansanSen takvâ ehli isen Allah'ın azabından, cezasından sakınan bir insansan Allah'ın emrine uygun hareket edersin. Allah'ın emrine uygun hareket edersin.

Bir başkasını anlattılar: Bebek'te, deniz kenarındaki gazinoda içki, rakı içiyorlarmış. Bir başkasını anlattılar:

Bebek'te, deniz kenarındaki gazinoda içki, rakı içiyorlarmış.
Yarı yolda kalkmış, sarhoş sarhoş kafayla; Yarı yolda kalkmış, sarhoş sarhoş kafayla;

"Aman yâ Hüseyin!" diye bağırmış. "Sen Hz. Hüseyin'i çok mu seviyorsun? Vay vay vay!" "Aman yâ Hüseyin!" diye bağırmış.

"Sen Hz. Hüseyin'i çok mu seviyorsun? Vay vay vay!"

İçki masasında Hz. Hüseyin aklına gelmiş de, Hz. Hüseyin'in şehit edildiğine üzülüyor, İçki masasında Hz. Hüseyin aklına gelmiş de, Hz. Hüseyin'in şehit edildiğine üzülüyor, gamlanmış, efkarlanmış, rakıyı çektikten sonra; gamlanmış, efkarlanmış, rakıyı çektikten sonra; "Aman yâ Hüseyin!" diye bağırıyor. "Aman yâ Hüseyin!" diye bağırıyor.

Bunların hepsi, şeytanın oyunlarıdır. Aklımızı başımıza toplayacağız. Bunların hepsi, şeytanın oyunlarıdır. Aklımızı başımıza toplayacağız.

Âhiret işi oyuna gelmez. Allah'ın rızasını kazanmak için insanın ciddi olması lazım. Âhiret işi oyuna gelmez. Allah'ın rızasını kazanmak için insanın ciddi olması lazım. Böyle palavralarla, görünmez sakallarla, görünmez örtülerle örtünüp çıplak gezmek, Böyle palavralarla, görünmez sakallarla, görünmez örtülerle örtünüp çıplak gezmek, sakal tıraş etmek, günah işlemek, bunlar, bir de bunları böyle müdafaa yollu söylemek, sakal tıraş etmek, günah işlemek, bunlar, bir de bunları böyle müdafaa yollu söylemek, dinle alay etmek, demektir. dinle alay etmek, demektir.

Öyle şey yok! Öyle şey yok da, yapıyor. Öyle şey yok!

Öyle şey yok da, yapıyor.
Yapana yüz vermek de yok! Yapana yuh olsun, yüz verene bin defa yuh olsun! Yapana yüz vermek de yok! Yapana yuh olsun, yüz verene bin defa yuh olsun!

Her mal müşteri olduğu için satılır. Madem ki sen müşteri oluyorsun; o zaman daha fena! Her mal müşteri olduğu için satılır. Madem ki sen müşteri oluyorsun; o zaman daha fena!

Ey falanca, ey ona adam gözüyle bakan insan, sen ona madem ki destek oluyorsun, Ey falanca, ey ona adam gözüyle bakan insan, sen ona madem ki destek oluyorsun, o zaman sen daha kötüsün. Muhterem kardeşlerim! Her zalim, yanındaki destekçilerle, askerlerle kuvvet bulur.o zaman sen daha kötüsün. Muhterem kardeşlerim! Her zalim, yanındaki destekçilerle, askerlerle kuvvet bulur. Tek başına insan, zulüm yapamaz. Ateş olsa cürmü kadar yer yakar. Tek başına insan, zulüm yapamaz. Ateş olsa cürmü kadar yer yakar.

Köpektir zevk alan sayyâd-ı bî-insâfa hizmetten. Köpektir zevk alan sayyâd-ı bî-insâfa hizmetten.

"İnsafsız avcıya hizmetten zevk alan, köpektir." diyor şair. "İnsafsız avcıya hizmetten zevk alan, köpektir." diyor şair.

"Bir insan bir zalim kimseye; yâ seyyid dese, "Ey beyefendi!" dese,"Bir insan bir zalim kimseye; yâ seyyid dese, "Ey beyefendi!" dese, Arş-ı Âlâ sallanır!" diyor Peygamber Efendimiz. Arş-ı Âlâ sallanır!" diyor Peygamber Efendimiz.

Ne biçim laf söyledi bu adam? "Allah'ın sevmediği bir kimseye güzel bir unvan söyledi." diye, Ne biçim laf söyledi bu adam?

"Allah'ın sevmediği bir kimseye güzel bir unvan söyledi." diye,
"Arş-ı Âlâ zangır zangır titrer." diyor Peygamber Efendimiz. "Arş-ı Âlâ zangır zangır titrer." diyor Peygamber Efendimiz.

Onun için, öyle ciğeri beş para etmeyen insana "bey" filan denmez. Onun için, öyle ciğeri beş para etmeyen insana "bey" filan denmez. Hakaret edeceksin ki haddini bilecek, hizaya gelecek. Hakaret edeceksin ki haddini bilecek, hizaya gelecek. İtibar etmeyeceksin ki yalnız kalacak. Desteklemeyeceksin ki zulüm yayılmayacak. İtibar etmeyeceksin ki yalnız kalacak. Desteklemeyeceksin ki zulüm yayılmayacak. Çok önemli! Çok önemli!

Ve kâle Mansûr: Selâmetü'n-nefsi fî muhâlefetihâ ve belâühâ fî mütâbeatihâ. Ve kâle Mansûr: Selâmetü'n-nefsi fî muhâlefetihâ ve belâühâ fî mütâbeatihâ.

İnsan cehenneme atılınca cezayı kim çekecek? İnsan cehenneme atılınca cezayı kim çekecek?

Beden de çekecek, nefis de çekecek. Beden de çekecek, nefis de çekecek.

"Nefsin selameti, insanın nefse muhalefet etmesindedir." "Nefsin selameti, insanın nefse muhalefet etmesindedir."

Nefsin ne istiyorsa yapmayacaksın ki sen de kurtulasın, nefsin de kurtula. Nefsin ne istiyorsa yapmayacaksın ki sen de kurtulasın, nefsin de kurtula.

Ve belâühâ. "Belalara maruz kalması, cezaları hak etmesi, müstehak olması da."Ve belâühâ. "Belalara maruz kalması, cezaları hak etmesi, müstehak olması da." Fî mütâbeatihâ. "Nefse uymaktadır." Fî mütâbeatihâ. "Nefse uymaktadır."

Aklımızı başımıza toplayacağız, nefsimize uymayacağız, hevâ-i nefse uymayacağız. Aklımızı başımıza toplayacağız, nefsimize uymayacağız, hevâ-i nefse uymayacağız.

Eskiden beri canım sıkılır. Öyle değilmiş de... Eskiden beri canım sıkılır. Öyle değilmiş de...

"Divan edebiyatı" diye bize edebiyat kitaplarında, lisede boyuna gazel okuttular. "Divan edebiyatı" diye bize edebiyat kitaplarında, lisede boyuna gazel okuttular.

"Saki, getir ol bâdeyi kim erguvan renklidir.. "Saki, getir ol bâdeyi kim erguvan renklidir.. Ey meyhanenin sahibi, ey meyhanecinin çırağı.." vesaire. Ey meyhanenin sahibi, ey meyhanecinin çırağı.." vesaire.

"Bundan başka şiir söylememiş mi Osmanlılar?" diyordum. "Bundan başka şiir söylememiş mi Osmanlılar?" diyordum.

Söylemiş ama seçip de bize "Osmanlı edebiyatı" diye öğrettikleri, hep buydu. Söylemiş ama seçip de bize "Osmanlı edebiyatı" diye öğrettikleri, hep buydu.

"Hevâ-yı nefse uyup kûy-u yâre dek gideriz." diyor şairin birisi; "Hevâ-yı nefse uyup kûy-u yâre dek gideriz." diyor şairin birisi;

"Nefsimizin hevasına uyup yârin köyüne kadar gideriz." "Nefsimizin hevasına uyup yârin köyüne kadar gideriz."

Gidersen, belanı bulursun! Ama "şiir" diye bunu yazmışlar. Gidersen, belanı bulursun!

Ama "şiir" diye bunu yazmışlar.
İçkiyi, kumarı, zinayı, flörtü methetmişler. İçkiyi, kumarı, zinayı, flörtü methetmişler.

Hepsi öyle değildi tabi. Ama bize bunları, hem de lise çağında, Hepsi öyle değildi tabi. Ama bize bunları, hem de lise çağında, bir de "Osmanlı edebiyatı" diye öğretiyorlar. bir de "Osmanlı edebiyatı" diye öğretiyorlar. Ondan sonra çocuk da ona özeniyor; sigaraya özeniyor, gazele özeniyor.. Ondan sonra çocuk da ona özeniyor; sigaraya özeniyor, gazele özeniyor.. Biz millî eğitimimizle kendi kendimize ediyoruz; başkasının bir şey etmesine lüzum kalmıyor. Biz millî eğitimimizle kendi kendimize ediyoruz; başkasının bir şey etmesine lüzum kalmıyor.

Aziz ve muhterem kardeşlerim! Aziz ve muhterem kardeşlerim!

Allahu Teâlâ hazretleri, şu büyüklerin, güzellerin, Allah'ın sevgili kullarının hallerini anlayıp Allahu Teâlâ hazretleri, şu büyüklerin, güzellerin, Allah'ın sevgili kullarının hallerini anlayıp o güzel hallerle hallenmeyi; Allah'ın rızası yoluna girmeyi, o yolda yürümeyi;o güzel hallerle hallenmeyi; Allah'ın rızası yoluna girmeyi, o yolda yürümeyi; ömrümüzü Allah'ın rızasına uygun geçirip huzuruna sevdiği, ömrümüzü Allah'ın rızasına uygun geçirip huzuruna sevdiği, razı olduğu bir kul olarak varmayı cümlemize nasip ve müyesser eylesin. razı olduğu bir kul olarak varmayı cümlemize nasip ve müyesser eylesin.

Konuşma Hakkında
Tema 1
Tema 2