Namaz Vakitleri

27 Zilhicce 1445
03 Temmuz 2024
İmsak
03:30
Güneş
05:29
Öğle
13:13
İkindi
17:13
Akşam
20:47
Yatsı
22:37
Detaylı Arama

Nefis Terbiyesinin Önemi

Prof. Dr. Mahmud Es'ad COŞAN

13 Safer 1415 / 22.07.1994
AKRA- Ahmetçe/ Çanakkale

Açıklama

Hocamız, Gönül dostumuz, Mürebbi'miz Prof. Dr. Mahmud Es’ad COŞAN’ın Ak-Radyo’da cuma günleri düzenli olarak konuşmalar yapmıştır. 31 Mart 1993’te başlayıp, vefatından önceki son cuma günü olan, 2 Şubat 2001’e kadar devam eden bu sohbetlerde, hocamız genellikle Râmûzül-Ehâdis’ten, bazen de Muhtârü’l-Ehâdis’ten veya Riyâzu’s-Sâlihîn’den bir miktar hadis-i şerif okuyup, izah etmiştir.

İçinde bulunulan zamanın, ayın, günlerin ihyâ edilmesiyle ilgili bilgiler vermiş ve hatırlatmalarda bulunmuştur. Ayrıca ülkemizi ve insanımızı ilgilendiren güncel konulara temas ettiği de görülmüştür.

Genellikle yurtdışında seyahatte olduğu için çoğu zaman bulunduğu yerden de bahsetmiştir.

Sekiz yıl içerisinde toplam 313 adet sohbet yapmışlardır.

Konuşma Metni

Cumanız mübarek olsun. Cumanız mübarek olsun.

Size uzaklardan, Çanakkale'den, Edremit sahillerinden konuşma imkânı buldum. Size uzaklardan, Çanakkale'den, Edremit sahillerinden konuşma imkânı buldum.

Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz, İmam Müslim'in rivayet ettiğine göre buyurmuş ki: Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz, İmam Müslim'in rivayet ettiğine göre buyurmuş ki:

Men salle'l-işâe fî cemâatin fe-keennemâ kâme nısfe leyletinMen salle'l-işâe fî cemâatin fe-keennemâ kâme nısfe leyletin ve men salle's-subha fî cemâatin fe-keennemâ salle'l-leyle küllehû. ve men salle's-subha fî cemâatin fe-keennemâ salle'l-leyle küllehû.

Biliyorsunuz geceleyin yatsı namazına gitmek, sabah namazına gelmek kolay değil.Biliyorsunuz geceleyin yatsı namazına gitmek, sabah namazına gelmek kolay değil. İnsanın uykudan fedakârlık yapması lazım ya da yorgun olduğu için yorgunluğunu yenmesi lazım!İnsanın uykudan fedakârlık yapması lazım ya da yorgun olduğu için yorgunluğunu yenmesi lazım! Kendisi biraz bu konuda gayret etmesi lazım! Kendisi biraz bu konuda gayret etmesi lazım!

Peygamber Efendimiz, bu hadîs-i şerîfînde buyuruyor ki: Peygamber Efendimiz, bu hadîs-i şerîfînde buyuruyor ki:

"Kim yatsı namazını cemaatle kılarsa…""Kim yatsı namazını cemaatle kılarsa…" Camiye gitmiş, kaçırmamış, yatsı namazını cemaatle kılmış. Camiye gitmiş, kaçırmamış, yatsı namazını cemaatle kılmış.

Fe-keennemâ kâme nısfe leyletin. "Gecenin yarısına kadar ibadet etmiş sevabı alır."Fe-keennemâ kâme nısfe leyletin. "Gecenin yarısına kadar ibadet etmiş sevabı alır." Ve men salle's-subha fî cemâatin. "Kim kalkar da, sabah namazına da cemaate giderse..." Ve men salle's-subha fî cemâatin. "Kim kalkar da, sabah namazına da cemaate giderse..."

Tabii kış günlerinde sabah namazına gitmek kolay.Tabii kış günlerinde sabah namazına gitmek kolay. Çünkü hakikaten gece uzun oluyor ve uykuyu aldıktan sonra camiye gitmek nisbeten kolay.Çünkü hakikaten gece uzun oluyor ve uykuyu aldıktan sonra camiye gitmek nisbeten kolay. Ama şimdi, bu yaz günlerinde, gecenin çok kısa olduğu günlerde, hadîs-i şerîfîn önemi ortaya çıkıyor.Ama şimdi, bu yaz günlerinde, gecenin çok kısa olduğu günlerde, hadîs-i şerîfîn önemi ortaya çıkıyor. "Sabah namazını da kim cemaatle kılarsa..." "Sabah namazını da kim cemaatle kılarsa..."

Fe-keennemâ salle'l-leyle küllehû.Fe-keennemâ salle'l-leyle küllehû. "Sanki bütün gece hiç uyumamış da, ibadetle meşgul olmuş gibi, Allahu Teâlâ hazretleri sevap veriyor." "Sanki bütün gece hiç uyumamış da, ibadetle meşgul olmuş gibi, Allahu Teâlâ hazretleri sevap veriyor."

Bu hadîs-i şerîfte görüyoruz ki insanın sevap kazanması için fedakârlıklarda bulunması lazım.Bu hadîs-i şerîfte görüyoruz ki insanın sevap kazanması için fedakârlıklarda bulunması lazım. Bu fedakârlıkların kuvveti nispetinde, insan sevap kazanıyor. Bu fedakârlıkların kuvveti nispetinde, insan sevap kazanıyor. Akşama kadar çalışıyorsunuz, ondan sonra yorgun argın evinize geliyorsunuz.Akşama kadar çalışıyorsunuz, ondan sonra yorgun argın evinize geliyorsunuz. Hanım yemekleri çıkartıyor. Bu manzarayı bir ev reisi için düşünüyorum. Hanım yemekleri çıkartıyor. Bu manzarayı bir ev reisi için düşünüyorum.

Hanım da yorulmuş oluyor, ev hanımı için de aynı durum var. Hanım da yorulmuş oluyor, ev hanımı için de aynı durum var.

Bütün gün çalışmış, yemeği yedikten sonra da, biraz çay içelim derken yorgunluk çöküyor.Bütün gün çalışmış, yemeği yedikten sonra da, biraz çay içelim derken yorgunluk çöküyor. Televizyonun karşısına oturuyorlar, ezan okunuyor ama bu yorgunluğu yenip camiye gitmekTelevizyonun karşısına oturuyorlar, ezan okunuyor ama bu yorgunluğu yenip camiye gitmek veya televizyondaki programı bırakıp camiye gelmek birçok kimse için kolay olmuyor.veya televizyondaki programı bırakıp camiye gelmek birçok kimse için kolay olmuyor. Eskiden televizyon yoktu, ama yorgunluk herkes için her asırda, her sahada mevcut olan bir şey. Eskiden televizyon yoktu, ama yorgunluk herkes için her asırda, her sahada mevcut olan bir şey.

Geceleyin de ortalık karanlık olduğu içinGeceleyin de ortalık karanlık olduğu için bir de Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz'in çağını düşünelim.bir de Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz'in çağını düşünelim. Yollar yok, kaldırımlar yok, elektrik ışıkları yok. Gecenin karanlığında tehlike de var.Yollar yok, kaldırımlar yok, elektrik ışıkları yok. Gecenin karanlığında tehlike de var. Köpek ısırabilir, önüne bir yabancı çıkabilir, görünmemekten istifade ederekKöpek ısırabilir, önüne bir yabancı çıkabilir, görünmemekten istifade ederek zarar vermek isteyen insanlar olabilir. İşte bütün bunlara rağmen, yatsı namazı bir vazife.zarar vermek isteyen insanlar olabilir. İşte bütün bunlara rağmen, yatsı namazı bir vazife. İnsan namazını evde kılabilir; mü'min için evde kılması mümkünİnsan namazını evde kılabilir; mü'min için evde kılması mümkün fakat erkeklerin camide cemaatle namaz kılması, evde namaz kılmasına göre 27 kat daha sevaplı. fakat erkeklerin camide cemaatle namaz kılması, evde namaz kılmasına göre 27 kat daha sevaplı.

Evliyâullahtan, Allah'ın sevgili kullarından bazılarının hayatlarını okuyorum.Evliyâullahtan, Allah'ın sevgili kullarından bazılarının hayatlarını okuyorum. Eğer hastalık, rahatsızlık, geç kalmak vesaire gibi bir sebeple evde kılmak zorunda kalmışsa; Eğer hastalık, rahatsızlık, geç kalmak vesaire gibi bir sebeple evde kılmak zorunda kalmışsa; bazen insanın dişi kanar, burnu kanar [kanaması] kesilmez,bazen insanın dişi kanar, burnu kanar [kanaması] kesilmez, abdestini tamamlayamaz, camiye yetişemeyebilir. Bu gibi durumlarda namazı evde 27 defa kılarlarmış.abdestini tamamlayamaz, camiye yetişemeyebilir. Bu gibi durumlarda namazı evde 27 defa kılarlarmış. Böyle bir mecburiyet yok ama camide 27 kat sevabı kaçırdığı içinBöyle bir mecburiyet yok ama camide 27 kat sevabı kaçırdığı için onu sağlamak maksadıyla bu işi yaparlarmış. Bu kendileri için de bir bakıma ceza oluyor. onu sağlamak maksadıyla bu işi yaparlarmış. Bu kendileri için de bir bakıma ceza oluyor.

"Ey nefsim, sen tembellik edip de camiye gitmeyeceksen,"Ey nefsim, sen tembellik edip de camiye gitmeyeceksen, ben de sana 27 defa bu namazı kıldırmak suretiyle, bunun acısını çıkartırım." demiş oluyor. ben de sana 27 defa bu namazı kıldırmak suretiyle, bunun acısını çıkartırım." demiş oluyor.

Nefisle mücadele de çok önemli.Nefisle mücadele de çok önemli. İslâm'da en önemli hususlardan birisi, insanın nefsi yenebilmesi.İslâm'da en önemli hususlardan birisi, insanın nefsi yenebilmesi. Âyet-i kerîmelerde: Kad efleha men zekkâhâ. Ve kad hâbe men dessâhâ buyruluyor.Âyet-i kerîmelerde:

Kad efleha men zekkâhâ. Ve kad hâbe men dessâhâ buyruluyor.
İnsan nefsini ıslah edebilirse felâh buluyor; hem dünyada mutlu, bahtiyar oluyor İnsan nefsini ıslah edebilirse felâh buluyor; hem dünyada mutlu, bahtiyar oluyor hem de âhirette cennetin yüksek derecelerini kazanıyor.hem de âhirette cennetin yüksek derecelerini kazanıyor. Ama nefsine mağlup olursa, esir olursa, nefsinin hevâsına uyarsa,Ama nefsine mağlup olursa, esir olursa, nefsinin hevâsına uyarsa, kendisini heveslerinin peşinde sürüklerse; o zaman da hâib oluyor, perişan oluyor.kendisini heveslerinin peşinde sürüklerse; o zaman da hâib oluyor, perişan oluyor. Yaptığına milyon kere, milyar kere pişman oluyor. O bakımdan, nefsi yenmek çok önemli bir husus. Yaptığına milyon kere, milyar kere pişman oluyor. O bakımdan, nefsi yenmek çok önemli bir husus.

Peki, bu nefsi yenmek nasıl olacak? Bunun bir metodu, ilmi, usulü var.Peki, bu nefsi yenmek nasıl olacak?

Bunun bir metodu, ilmi, usulü var.
Hani bir kuşu yetiştirmenin, bir köpeği eğitmenin, bir arslan bakıcısının bir arslana terbiye vermesinin,Hani bir kuşu yetiştirmenin, bir köpeği eğitmenin, bir arslan bakıcısının bir arslana terbiye vermesinin, bir çiçeği yetiştirmenin, pamuk üretiminin, ayçiçeği üretiminin problemleri var da,bir çiçeği yetiştirmenin, pamuk üretiminin, ayçiçeği üretiminin problemleri var da, insanın yetişmesinin problemleri yok mu, ilmi yok mu? insanın yetişmesinin problemleri yok mu, ilmi yok mu?

Problemleri de var, bunları çözecek ilmi de var tabii. Problemleri de var, bunları çözecek ilmi de var tabii.

Nefsi terbiye etmenin ilmine "tasavvuf" diyoruz. Tasavvuf kendiliğinden ortaya çıkmış bir şey değil.Nefsi terbiye etmenin ilmine "tasavvuf" diyoruz. Tasavvuf kendiliğinden ortaya çıkmış bir şey değil. Bir kere Kur'ân-ı Kerîm işareti veriyor.Bir kere Kur'ân-ı Kerîm işareti veriyor. Kur'ân-ı Kerîm insanın nefsini terbiye etmesi gerektiğiniKur'ân-ı Kerîm insanın nefsini terbiye etmesi gerektiğini bir vecibe olarak, bir görev olarak insana gösteriyor. bir vecibe olarak, bir görev olarak insana gösteriyor. "Nefsini terbiye edeceksin; etmezsen, perişan olursun!"Nefsini terbiye edeceksin; etmezsen, perişan olursun! Terbiye edersen, mutlu olursun, iki cihanda aziz olursun!" diye,Terbiye edersen, mutlu olursun, iki cihanda aziz olursun!" diye, nefsin terbiye edilmesi hedefini Kur'ân-ı Kerîm gösteriyor. nefsin terbiye edilmesi hedefini Kur'ân-ı Kerîm gösteriyor.

Sadece hedefi gösteriyor da, usulleri göstermiyor mu? Sadece hedefi gösteriyor da, usulleri göstermiyor mu?

Usulleri de gösteriyor.Usulleri de gösteriyor. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz'in hadîs-i şerîflerini okuduğumuz zaman,Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz'in hadîs-i şerîflerini okuduğumuz zaman, Kur'ân-ı Kerîm'in âyetlerini dikkatli bir şekilde okuduğumuz ve Kur'ân-ı Kerîm'in bütünü üzerindeKur'ân-ı Kerîm'in âyetlerini dikkatli bir şekilde okuduğumuz ve Kur'ân-ı Kerîm'in bütünü üzerinde sağlam bir görüş ve bilgi birikimine sahip olduğumuz zaman, bakıyoruz ki bir yerde gösterilen hedefin, sağlam bir görüş ve bilgi birikimine sahip olduğumuz zaman, bakıyoruz ki bir yerde gösterilen hedefin, öbür tarafta metotları da gösterilmiş.öbür tarafta metotları da gösterilmiş. Dinimizi yakından tanıdığı zaman insan, anlıyor ki Allahu Teâlâ hazretlerinin emrettiği ibadetlerde,Dinimizi yakından tanıdığı zaman insan, anlıyor ki Allahu Teâlâ hazretlerinin emrettiği ibadetlerde, Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz'in tavsiyelerinde,Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz'in tavsiyelerinde, dinin hedeflerini sağlamaya yönelik pratik tedbirler var.dinin hedeflerini sağlamaya yönelik pratik tedbirler var. Bunlar detaylı olarak, bilimsel bir rapor tarzında, bir ilacın prospektüsü gibi,Bunlar detaylı olarak, bilimsel bir rapor tarzında, bir ilacın prospektüsü gibi, şunu şöyle yaparsan şöyle olur tarzında söylenmiyor ama direkt olarak şöyle yap deniliyor.şunu şöyle yaparsan şöyle olur tarzında söylenmiyor ama direkt olarak şöyle yap deniliyor. Siz onu yaptığınız zaman, o murada, o gayeye, o maksada otomatik olarak gidiyorsunuz, varıyorsunuz.Siz onu yaptığınız zaman, o murada, o gayeye, o maksada otomatik olarak gidiyorsunuz, varıyorsunuz. İslâm'ın güzelliği burada. İslâm'ın güzelliği burada.

Bir insanın İslâm'ın ibadetlerindeki hikmetleri anlamaması halinde bile,Bir insanın İslâm'ın ibadetlerindeki hikmetleri anlamaması halinde bile, İslâm'ın emirlerini tuttuğu zaman yine mutlu bir insan, yine olgun bir insan olması mümkün oluyor.İslâm'ın emirlerini tuttuğu zaman yine mutlu bir insan, yine olgun bir insan olması mümkün oluyor. Onun için İslâm medeniyeti sahasında bakıyorsunuz, medreseye gidememiş,Onun için İslâm medeniyeti sahasında bakıyorsunuz, medreseye gidememiş, fakir bir ailenin bir çocuğu, bir eğitim yapamamış, annesi babası zengin değil; fakir bir ailenin bir çocuğu, bir eğitim yapamamış, annesi babası zengin değil; onun eğitimi için hocalar tutamamış vesaire ama tasavvuf o kimseyi eğitmiş, İslâm o kimseyi eğitmiş, onun eğitimi için hocalar tutamamış vesaire ama tasavvuf o kimseyi eğitmiş, İslâm o kimseyi eğitmiş, bakıyorsunuz bir oduncudan, bir büyük ârif; bir demirciden bir kâmil mürşit;bakıyorsunuz bir oduncudan, bir büyük ârif; bir demirciden bir kâmil mürşit; bir çobandan çok mükemmel bir insan meydana çıkıyor. Neden? bir çobandan çok mükemmel bir insan meydana çıkıyor.

Neden?

Çünkü İslâm'ın emirlerinde, Allah'ın reçeteleri var, kulların hastalıklarını iyi edecekÇünkü İslâm'ın emirlerinde, Allah'ın reçeteleri var, kulların hastalıklarını iyi edecek ve kulları mutlu ve kuvvetli edecek reçeteler var.ve kulları mutlu ve kuvvetli edecek reçeteler var. Onları tuttuğu zaman, çoban da evliyâ olabiliyor, oduncu da, demirci de evliyâ olabiliyor.Onları tuttuğu zaman, çoban da evliyâ olabiliyor, oduncu da, demirci de evliyâ olabiliyor. Onun için Allah'ın emirlerinin hepsinin dikkatle uygulanması,Onun için Allah'ın emirlerinin hepsinin dikkatle uygulanması, baş tâcı edilmesi gerekir mânasını ve hikmetini anlamasa bile. baş tâcı edilmesi gerekir mânasını ve hikmetini anlamasa bile.

Bizler, yirminci yüzyılın insanları, bilgi çağını yaşıyoruz.Bizler, yirminci yüzyılın insanları, bilgi çağını yaşıyoruz. Bu bilgi çağında, çok çeşitli yerlerden bilgileri toplayabiliyoruz.Bu bilgi çağında, çok çeşitli yerlerden bilgileri toplayabiliyoruz. Her ilim kendi içinde ihtisas dallarına ayrılmış olduğu için her âlim ve araştırıcı bir sahayıHer ilim kendi içinde ihtisas dallarına ayrılmış olduğu için her âlim ve araştırıcı bir sahayı derinlemesine araştırdığı için ilmin hudutları muazzam, ansiklopedilere sığmayacak kadar genişlemiştir.derinlemesine araştırdığı için ilmin hudutları muazzam, ansiklopedilere sığmayacak kadar genişlemiştir. Her dalın ihtisas kütüphaneleri var ve o kütüphaneler de tıklım tıklım dolu. Her dalın ihtisas kütüphaneleri var ve o kütüphaneler de tıklım tıklım dolu. Bir insanın mütehassıs olması, onları okuyup anlaması bile bir hayli zor oluyor.Bir insanın mütehassıs olması, onları okuyup anlaması bile bir hayli zor oluyor. Ama İslâm, bir insanın bu bilgileri bilmesini-bilmemesini nazar-ı itibâra alarak,Ama İslâm, bir insanın bu bilgileri bilmesini-bilmemesini nazar-ı itibâra alarak, Allahu Teâlâ hazretleri onu farkına varmadan eğitiyor.Allahu Teâlâ hazretleri onu farkına varmadan eğitiyor. Bir annenin çocuğunu, çocuk kendisinin eğitildiğinin, beslendiğinin, yetiştirildiğinin farkında olmadan,Bir annenin çocuğunu, çocuk kendisinin eğitildiğinin, beslendiğinin, yetiştirildiğinin farkında olmadan, annenin onu yetiştirdiği gibi, İslâm insanları yetiştiriyor. annenin onu yetiştirdiği gibi, İslâm insanları yetiştiriyor. İşte tasavvufta, İslâm'ın bu emirleri göz önüne alınıyorİşte tasavvufta, İslâm'ın bu emirleri göz önüne alınıyor ve ona Peygamber sallallahu aleyhi vesellem Efendimiz'in tavsiye ettiği tavsiyeler olarak, ve ona Peygamber sallallahu aleyhi vesellem Efendimiz'in tavsiye ettiği tavsiyeler olarak, öğütler olarak, emirler olarak uygulandığı zaman, bir bütün, bir sistem ortaya çıkıyor. öğütler olarak, emirler olarak uygulandığı zaman, bir bütün, bir sistem ortaya çıkıyor.

Nereden çıkıyor bu sistem? Nereden çıkıyor bu sistem?

Kur'ân-ı Kerîm'den çıkıyor,Kur'ân-ı Kerîm'den çıkıyor, Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz'in sünnet-i seniyyesinden çıkıyor. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz'in sünnet-i seniyyesinden çıkıyor.

Bu açıklamayı, bu okuduğumuz hadîs-i şerîfe bakarak biraz genişletelim: Bu açıklamayı, bu okuduğumuz hadîs-i şerîfe bakarak biraz genişletelim:

Bir insanın olgun bir insan olmasına mâni neler vardır? Bir insanın olgun bir insan olmasına mâni neler vardır?

Tembelliği vardır, rahatına düşkünlüğü vardır, keyfine düşkünlüğü vardır. Tembelliği vardır, rahatına düşkünlüğü vardır, keyfine düşkünlüğü vardır.

İster misiniz bir talebenin çok keyfine düşkün olmasını? Eğlence yerlerinde, gazinolarda,İster misiniz bir talebenin çok keyfine düşkün olmasını? Eğlence yerlerinde, gazinolarda, barlarda, pavyonlarda gezen bir talebe üniversiteyi bitirebilir mi? barlarda, pavyonlarda gezen bir talebe üniversiteyi bitirebilir mi?

Babasından aylıkları alır, memleketinden babası ona paraları gönderir.Babasından aylıkları alır, memleketinden babası ona paraları gönderir. O da burada, büyük şehirde onları bir güzelce eğlence yerlerinde yerse, o çocuk eğitilebilir mi?O da burada, büyük şehirde onları bir güzelce eğlence yerlerinde yerse, o çocuk eğitilebilir mi? Ne istiyoruz, okuyan çocuğun nasıl olmasını istiyoruz? Ne istiyoruz, okuyan çocuğun nasıl olmasını istiyoruz?

Televizyonla çok meşgul olmasın, sokakta oyunla çok meşgul olmasın, futbolla meşgul olmasın,Televizyonla çok meşgul olmasın, sokakta oyunla çok meşgul olmasın, futbolla meşgul olmasın, kahveye alışmasın, eğlence yerlerine alışmasın. Niçin? Yetişmesi gerektiği için. kahveye alışmasın, eğlence yerlerine alışmasın.

Niçin?

Yetişmesi gerektiği için.

Şimdi insanın bu tembelliğinin önüne nasıl geçeceğiz?Şimdi insanın bu tembelliğinin önüne nasıl geçeceğiz? İnsanın kendi arzularını yenmesini nasıl öğreteceğiz?İnsanın kendi arzularını yenmesini nasıl öğreteceğiz? İnsanı bilgin, olgun, kâmil, ermiş bir insan olma durumuna nasıl getireceğiz? İnsanı bilgin, olgun, kâmil, ermiş bir insan olma durumuna nasıl getireceğiz?

İşte bir misal. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz bir şey anlatıyor bize; İşte bir misal. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz bir şey anlatıyor bize;

"Yatsı namazına camiye geleceğiz." "Yatsı namazına camiye geleceğiz."

"Gelemem! Yorgunum, hastayım, rehavet çöktü üstüme, evde kılsam olmaz mı?" "Gelemem! Yorgunum, hastayım, rehavet çöktü üstüme, evde kılsam olmaz mı?"

"Evde kılsan olur ama camideki gibi olmaz." "Evde kılsan olur ama camideki gibi olmaz."

"Efendim cemaat esassa, ben de çoluk çocuğumu arkama saf yaparım,"Efendim cemaat esassa, ben de çoluk çocuğumu arkama saf yaparım, kendim de sarığı başıma sararım, evde imamlık yaparım." kendim de sarığı başıma sararım, evde imamlık yaparım."

İyi ama evdeki imamlıkla camideki cemaat arasında çok büyük fark var!İyi ama evdeki imamlıkla camideki cemaat arasında çok büyük fark var! Evde iken imamlık yaparsın ama bir insan camiye gittiği zaman öyle büyük faydalar sağlıyor kiEvde iken imamlık yaparsın ama bir insan camiye gittiği zaman öyle büyük faydalar sağlıyor ki hatırlayabildiğim birkaç tanesini söyleyeyim: hatırlayabildiğim birkaç tanesini söyleyeyim:

"Camiye giderken attığı her adımda bir günahı affoluyor, bir derece yükseliyor."Camiye giderken attığı her adımda bir günahı affoluyor, bir derece yükseliyor. Camiye gittiği zaman camideki cemaatten olgun, Allah'ın sevgili, makbul bir kulunun hatırınaCamiye gittiği zaman camideki cemaatten olgun, Allah'ın sevgili, makbul bir kulunun hatırına Allahu Teâlâ hazretleri bütün cemaatin namazını kabul ediyor." Allahu Teâlâ hazretleri bütün cemaatin namazını kabul ediyor."

Ama evde böyle bir durum bahis konusu değil.Ama evde böyle bir durum bahis konusu değil. Sonra, camiye gittiğin zaman sosyal bir toplum meydana geliyor. Herkes birbiriyle tanışmış oluyor. Sonra, camiye gittiğin zaman sosyal bir toplum meydana geliyor. Herkes birbiriyle tanışmış oluyor. Düşünün müslümanların toplumunu: Gündüz herkes işe gitmiş,Düşünün müslümanların toplumunu: Gündüz herkes işe gitmiş, gelmiş ama yatsı namazında mahalledeki bütün beyler camide buluşuyorlar. gelmiş ama yatsı namazında mahalledeki bütün beyler camide buluşuyorlar.

"Nasılsın Ahmed Bey?" "Nasılsın Hasan Efendi?" "İyi misin?" "Ne yaptınız, falanca iş ne oldu?" "Nasılsın Ahmed Bey?"

"Nasılsın Hasan Efendi?"

"İyi misin?"

"Ne yaptınız, falanca iş ne oldu?"

Görüyorsunuz her akşam müslümanlar yatsı namazında toplanıyor. Görüyorsunuz her akşam müslümanlar yatsı namazında toplanıyor.

"Efendim, yatsı namazında misafirliğe gitti" vesaire. Sabah namazında toplanın! "Efendim, yatsı namazında misafirliğe gitti" vesaire.

Sabah namazında toplanın!

Efendimiz, sabah namazında camide olmayı da tavsiye ediyor. O halde ne oluyor? Efendimiz, sabah namazında camide olmayı da tavsiye ediyor.

O halde ne oluyor?

Toplum, bu bir araya gelmeden istifade ediyor.Toplum, bu bir araya gelmeden istifade ediyor. Toplu olmanın, cemiyet olmanın, dernek olmanın, cemaat olmanın tadı ve sonuçları ele geçmiş oluyor. Toplu olmanın, cemiyet olmanın, dernek olmanın, cemaat olmanın tadı ve sonuçları ele geçmiş oluyor.

Allahu Teâlâ hazretlerinin bizim ibadetlerimize ihtiyacı yok.Allahu Teâlâ hazretlerinin bizim ibadetlerimize ihtiyacı yok. Allahu Teâlâ hazretleri kâinatı kendisi yaratmış, bizim her şeyimizi kendisi yaratmış ve veriyor,Allahu Teâlâ hazretleri kâinatı kendisi yaratmış, bizim her şeyimizi kendisi yaratmış ve veriyor, bütün nimetlerimiz ondan. Bizim ona ibadet etmemizin faydası bize. bütün nimetlerimiz ondan. Bizim ona ibadet etmemizin faydası bize.

Allah'ın bize emirlerinin sonucu, faydası kime? Bize. Allah'ın bize emirlerinin sonucu, faydası kime?

Bize.

Biz İslâm'a uyduğumuz zaman kim istifade edecek? Biz İslâm'a uyduğumuz zaman kim istifade edecek?

Müslüman olarak ben kendim istifade ediyorum.Müslüman olarak ben kendim istifade ediyorum. Benim ailem istifade ediyor, benim annem babam istifade ediyor, toplumum istifade ediyor.Benim ailem istifade ediyor, benim annem babam istifade ediyor, toplumum istifade ediyor. Dürüst insan oluyorum. Polise ihtiyaç kalmıyor, yalancılık olmuyor, hırsızlık olmuyor,Dürüst insan oluyorum. Polise ihtiyaç kalmıyor, yalancılık olmuyor, hırsızlık olmuyor, rüşvet olmuyor, haksızlık olmuyor. Sevgi var, merhamet var. rüşvet olmuyor, haksızlık olmuyor. Sevgi var, merhamet var. Bunların hepsi birden sağlanmış oluyor. Bütün bunlar insanoğlunun faydasına. Bunların hepsi birden sağlanmış oluyor. Bütün bunlar insanoğlunun faydasına.

Allahu Teâlâ hazretleri, İslâm'ı insanlara bir nimet olarak göndermiştir.Allahu Teâlâ hazretleri, İslâm'ı insanlara bir nimet olarak göndermiştir. İslâm, Allah'ın insanlara bir angaryası, bir külfeti değildir. İslâm, Allah'ın insanlara bir angaryası, bir külfeti değildir.

Bunu bastıra bastıra, her yerde göğsünüzü kabarta kabarta söyleyin! Bunu bastıra bastıra, her yerde göğsünüzü kabarta kabarta söyleyin!

Bir insanın müslüman olması, Allah'a,Bir insanın müslüman olması, Allah'a, "İşte ben müslüman oldum, binâenaleyh nazlıyım, ne istersem yapman lazım!" gibi "İşte ben müslüman oldum, binâenaleyh nazlıyım, ne istersem yapman lazım!" gibi bir havaya bürünmesine, Allah'a minnet etmesine,bir havaya bürünmesine, Allah'a minnet etmesine, Müslümanlığını başa kakma durumuna gelmesine yol açmamalı!Müslümanlığını başa kakma durumuna gelmesine yol açmamalı! Bu İslâm bizim için en büyük nimet ve bütün emirlerinin altında nice hikmetler var. Bu İslâm bizim için en büyük nimet ve bütün emirlerinin altında nice hikmetler var.

Düşünebiliyor musunuz, sabahleyin uykudan kalkıyorsunuz;Düşünebiliyor musunuz, sabahleyin uykudan kalkıyorsunuz; o serin, güzel gecenin dinlenmiş havasından ciğerlerinize nefesinizi çeke çeke,o serin, güzel gecenin dinlenmiş havasından ciğerlerinize nefesinizi çeke çeke, o güzel sabah havasıyla tatlı tatlı, sakin sakin camiye yürüyorsunuz. o güzel sabah havasıyla tatlı tatlı, sakin sakin camiye yürüyorsunuz. Egzoz gazı yok, gürültü yok, patırtı yok. Herkes böyle rahat bir gece geçirmiş. Egzoz gazı yok, gürültü yok, patırtı yok. Herkes böyle rahat bir gece geçirmiş. Siz tertemiz havayı ciğerinize çekerek camiye gidiyorsunuz, namaz kılıyorsunuz. Siz tertemiz havayı ciğerinize çekerek camiye gidiyorsunuz, namaz kılıyorsunuz. Sıhhî bakımdan da fayda var. Sıhhî bakımdan da fayda var.

İşte mahalleli olarak toplanmış oluyorsunuz o camide. O caminin cemaati,İşte mahalleli olarak toplanmış oluyorsunuz o camide. O caminin cemaati, ne kadar geniş bir sahanın camisiyse, herkes sabah namazında toplanmış oluyor,ne kadar geniş bir sahanın camisiyse, herkes sabah namazında toplanmış oluyor, yatsı namazında toplanmış oluyor. Bu emirler belki insanlar toplansın diye verilmiş değil. yatsı namazında toplanmış oluyor. Bu emirler belki insanlar toplansın diye verilmiş değil. İnsan sabahleyin kalktığı zaman Allah'a ibadet ederek yeni bir günü başlatmış oluyor.İnsan sabahleyin kalktığı zaman Allah'a ibadet ederek yeni bir günü başlatmış oluyor. Gün doğuyor, insan yeni bir güne başlıyor;Gün doğuyor, insan yeni bir güne başlıyor; ama Allah'a itaat ederek, ibadet etmiş olarak, söz vermiş olarak,ama Allah'a itaat ederek, ibadet etmiş olarak, söz vermiş olarak, "Ben müslümanım, ben senin iyi kulunum yâ Rabbi!" diyerek yeni bir günün ilk adımlarını atmış oluyor. "Ben müslümanım, ben senin iyi kulunum yâ Rabbi!" diyerek yeni bir günün ilk adımlarını atmış oluyor.

Tabii o günün, sabah namazıyla bereketli bir şekilde başlayan bir günün arkası da,Tabii o günün, sabah namazıyla bereketli bir şekilde başlayan bir günün arkası da, böyle mutlaka çok iyi gelecek demektir.böyle mutlaka çok iyi gelecek demektir. O insan, o namazı kılmış olan insanın işyerine gidip de besmeleyle açması, kepengini kaldırması,O insan, o namazı kılmış olan insanın işyerine gidip de besmeleyle açması, kepengini kaldırması, Bismillâhirrahmânirrahîm deyip tezgâhına oturması, siftah parasını besmeleyle kasasına koyması,Bismillâhirrahmânirrahîm deyip tezgâhına oturması, siftah parasını besmeleyle kasasına koyması, müşteriye muamelesi, malı satarken davranışları vesaire. müşteriye muamelesi, malı satarken davranışları vesaire. O sabahki başlangıç bunların hepsine tesir ediyor.O sabahki başlangıç bunların hepsine tesir ediyor. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz onun içinPeygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz onun için ne kadar önemli bir başlangıca teşvik etmiş oluyor!ne kadar önemli bir başlangıca teşvik etmiş oluyor! Biz Peygamber Efendimiz'in tavsiyesini tuttuğumuz zaman, Biz Peygamber Efendimiz'in tavsiyesini tuttuğumuz zaman, ne kadar büyük hayırları birden kucaklamış oluyoruz. Nelere sahip olmuş oluyoruz, farkında değiliz! ne kadar büyük hayırları birden kucaklamış oluyoruz. Nelere sahip olmuş oluyoruz, farkında değiliz!

Gece yatacağı zaman da, insan camiye gidiyor; "Bir gün geçirdim. Şimdi yatıp uyuyacağım." Gece yatacağı zaman da, insan camiye gidiyor;

"Bir gün geçirdim. Şimdi yatıp uyuyacağım."

Bu uyku belki ölüme de benziyor, insan bütün duygularını kaybediyor, serilip yatıyor.Bu uyku belki ölüme de benziyor, insan bütün duygularını kaybediyor, serilip yatıyor. Gece üstü açılıyor, farkında değil, odaya birisi girse çıksa, farkında değil vesaire.Gece üstü açılıyor, farkında değil, odaya birisi girse çıksa, farkında değil vesaire. Ölüm gibi bir şey bu uyku. Bütün bir günü geçirdim, acaba nasıl geçirdim? Allah'ın rızasına uygun mu? Ölüm gibi bir şey bu uyku.

Bütün bir günü geçirdim, acaba nasıl geçirdim? Allah'ın rızasına uygun mu?

"İşte bugün de akşam oldu.""İşte bugün de akşam oldu." Bir şarkı hatırlıyorum, sözleri dokunaklı, belki aslında şarkı da değil, belki bir ilâhîdir: Bir şarkı hatırlıyorum, sözleri dokunaklı, belki aslında şarkı da değil, belki bir ilâhîdir:

Enginde yavaş yavaş, günün güneşi soldu. Derdim bana arkadaş, bugün de akşam oldu. Enginde yavaş yavaş, günün güneşi soldu.

Derdim bana arkadaş, bugün de akşam oldu.

Tabii akşam olunca, insana bir hüzün çöküyor.Tabii akşam olunca, insana bir hüzün çöküyor. Güneşin batmasıyla bir muhasebe, kendi kendini hesaba çekme fikri meydana geliyor.Güneşin batmasıyla bir muhasebe, kendi kendini hesaba çekme fikri meydana geliyor. Yatsı namazına camiye geliyorsunuz.Yatsı namazına camiye geliyorsunuz. O günkü yaptığınız iyi işlerden mutluluk duyarsınız, kötü işlerden pişmanlık duyarsınız. O günkü yaptığınız iyi işlerden mutluluk duyarsınız, kötü işlerden pişmanlık duyarsınız. Yatsı ve sabah namazlarının bu bakımdan büyük önemi var.Yatsı ve sabah namazlarının bu bakımdan büyük önemi var. Nefsi terbiyeye yönelmesi bakımından önemli, tembelliği yenmek bakımından önemli. Nefsi terbiyeye yönelmesi bakımından önemli, tembelliği yenmek bakımından önemli.

Ben bu arada dünden beri aklıma gelmiş olan bir şeyi de, nefsi terbiye deyince sizlere nakledeyim. Ben bu arada dünden beri aklıma gelmiş olan bir şeyi de, nefsi terbiye deyince sizlere nakledeyim.

Ben bu bizim spor ve sağlık egzersizlerimizde,Ben bu bizim spor ve sağlık egzersizlerimizde, idmanlarımızda, sportif çalışmalarımızda bir yenilik teklif ediyorum. Diyorum ki idmanlarımızda, sportif çalışmalarımızda bir yenilik teklif ediyorum. Diyorum ki

Ne yapıyor spor yapmak isteyen bir insan? Eşofmanını giyiyor.Ne yapıyor spor yapmak isteyen bir insan?

Eşofmanını giyiyor.
Sabahleyin kalkıyor bilmem sahil yolunda, meselâ diyelim ki Kadıköy'de, Bostancı'daSabahleyin kalkıyor bilmem sahil yolunda, meselâ diyelim ki Kadıköy'de, Bostancı'da falanca yere kadar koşuyor, kan ter içinde kalıyor, eşofmanı ıslanıyor. Ama memnun.falanca yere kadar koşuyor, kan ter içinde kalıyor, eşofmanı ıslanıyor. Ama memnun. Kimse ona para da vermiyor bu iş için, bedavadan yapıyor bu işi… Kimse ona para da vermiyor bu iş için, bedavadan yapıyor bu işi…

Neden? "Ben böylece ciğerimi çalıştırıyorum, adalelerimi çalıştırıyorum, vücudum sıhhat kazanıyor,Neden?

"Ben böylece ciğerimi çalıştırıyorum, adalelerimi çalıştırıyorum, vücudum sıhhat kazanıyor,
fazla terleri atıyorum, kondisyonumu koruyorum" filan gibi şeyler düşünüyor. fazla terleri atıyorum, kondisyonumu koruyorum" filan gibi şeyler düşünüyor.

Bize nereden gelmiş bu düşünce? Esas itibariyle Batı'dan.Bize nereden gelmiş bu düşünce?

Esas itibariyle Batı'dan.
"Batılılar böyle yapıyor" diye oraya giden, tahsil gören kardeşlerimiz bunları getirmişler. "Batılılar böyle yapıyor" diye oraya giden, tahsil gören kardeşlerimiz bunları getirmişler.

Şimdi sizler de zaman zaman, belki bu düşüncelerle böyle spor çalışmaları yapmışsınızdır.Şimdi sizler de zaman zaman, belki bu düşüncelerle böyle spor çalışmaları yapmışsınızdır. Vücuda faydalı diye çocuklarınızı teşvik etmişsinizdir. Ama bakın, ilim başka, irfan başka.Vücuda faydalı diye çocuklarınızı teşvik etmişsinizdir. Ama bakın, ilim başka, irfan başka. Bizim yaşlı bir akrabamız vardı, Allah rahmet eylesin, vefat etti. O diyordu ki: Bizim yaşlı bir akrabamız vardı, Allah rahmet eylesin, vefat etti. O diyordu ki:

"Böyle boş yere koşacağına, bir fakirin tarlasını bellesen daha iyi!" "Böyle boş yere koşacağına, bir fakirin tarlasını bellesen daha iyi!"

Buradan şu anlaşılıyor: "Koşma ve terleme bile boşuna gitmemeli.Buradan şu anlaşılıyor: "Koşma ve terleme bile boşuna gitmemeli. İnsan birisine faydalı bir şey yapmış olmalı, faydası dokunmalı bir insana, bir fakirin karnı doymalı,İnsan birisine faydalı bir şey yapmış olmalı, faydası dokunmalı bir insana, bir fakirin karnı doymalı, bir fakirin tarlası bellenmiş olmalı veya beldenin sokağı temizlenmiş olmalı filan. bir fakirin tarlası bellenmiş olmalı veya beldenin sokağı temizlenmiş olmalı filan.

Ben şunu teklif edeceğim: Bakın camiye gitmek de bir spor.Ben şunu teklif edeceğim: Bakın camiye gitmek de bir spor. Camiye adım adım yürümek de sabahleyin bir spor. Sabah da yürümek spor, akşam da yürümek spor.Camiye adım adım yürümek de sabahleyin bir spor. Sabah da yürümek spor, akşam da yürümek spor. Eviniz hele biraz da camiye uzaksa, iyi spor yapmış oluyorsunuz. Eviniz hele biraz da camiye uzaksa, iyi spor yapmış oluyorsunuz.

"Benim evim camiye uzak, ben camiye gitmeyeyim." demek yerine,"Benim evim camiye uzak, ben camiye gitmeyeyim." demek yerine, "Ben daha güzel spor yapıyorum." diye düşünebilirsiniz. "Ben daha güzel spor yapıyorum." diye düşünebilirsiniz.

Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz'e sahabeden birileri geldi; Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz'e sahabeden birileri geldi;

"Evimiz çok uzak, yâ Resûlallah, senin Mescid-i Saâdet'ine gelmekte güçlük çekiyoruz."Evimiz çok uzak, yâ Resûlallah, senin Mescid-i Saâdet'ine gelmekte güçlük çekiyoruz. Acaba, nakl-i mekân etsek, mahallemizi değiştirsek senin semtine yakın gelsek, ne dersiniz?" dediler. Acaba, nakl-i mekân etsek, mahallemizi değiştirsek senin semtine yakın gelsek, ne dersiniz?" dediler.

Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz buyurdu ki: Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz buyurdu ki:

"Ey bunu soran kimseler! Hayır, olduğunuz yerde kalın." diye cevap verdi. "Ey bunu soran kimseler! Hayır, olduğunuz yerde kalın." diye cevap verdi.

Çünkü uzak yerden gelmenin de her adımın sevabı var, kârı var, mükâfâtı var. O bakımdan iyi yapıyor. Çünkü uzak yerden gelmenin de her adımın sevabı var, kârı var, mükâfâtı var. O bakımdan iyi yapıyor.

Evet, spor için insan camiye gitmez, spor için insan namaz kılmaz. Allah rızası için camiye gider.Evet, spor için insan camiye gitmez, spor için insan namaz kılmaz. Allah rızası için camiye gider. Allah emrettiği için, Resûlullah emrettiği için camiye gider.Allah emrettiği için, Resûlullah emrettiği için camiye gider. Allah emrettiği için namazını kılar ama biz bu işi yaparken neler neler kazanıyoruz.Allah emrettiği için namazını kılar ama biz bu işi yaparken neler neler kazanıyoruz. Hem spor yapmış oluyoruz hem nefsimizi terbiye etmiş oluyoruz, ahlâkımızı düzeltmiş oluyoruz, Hem spor yapmış oluyoruz hem nefsimizi terbiye etmiş oluyoruz, ahlâkımızı düzeltmiş oluyoruz, tembellikten, gevşeklikten kurtulmuş oluyoruz. Hem de ne kadar sevap kazanıyoruz. tembellikten, gevşeklikten kurtulmuş oluyoruz. Hem de ne kadar sevap kazanıyoruz.

Kadir gecesini hatırlayın. İstanbul'da bir kadir gecesi nasıl olur?Kadir gecesini hatırlayın.

İstanbul'da bir kadir gecesi nasıl olur?
Siz umumiyetle İstanbul'dasınız veyahut başka büyük şehirlerde de aynı şey oluyordur. Siz umumiyetle İstanbul'dasınız veyahut başka büyük şehirlerde de aynı şey oluyordur. Kadir gecesinde ne oluyor? Herkes hazırlıklarını yapıyor.Kadir gecesinde ne oluyor?

Herkes hazırlıklarını yapıyor.
Yanlarına termoslarını alanları duyuyorum ben. Yanlarına termoslarını alanları duyuyorum ben. Gidiyorlar Süleymaniye camiinin bahçesine, "Kadir gecesini camide ihya edeceğim!" diyeGidiyorlar Süleymaniye camiinin bahçesine, "Kadir gecesini camide ihya edeceğim!" diye herkes dolduruyor ortalığı; oturuyorlar sabahlara kadar ibadet ediyorlar, bir güzel gece geçiriyorlarherkes dolduruyor ortalığı; oturuyorlar sabahlara kadar ibadet ediyorlar, bir güzel gece geçiriyorlar ama sabaha kadar uykusuz kalmak kolay bir şey değil.ama sabaha kadar uykusuz kalmak kolay bir şey değil. Sabaha kadar ibadet etmek de kolay değil, saatler kolay geçmez.Sabaha kadar ibadet etmek de kolay değil, saatler kolay geçmez. Ama Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz; Ama Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz;

"Yatsı namazını kim cemaatle kılarsa gecenin yarısını ibadetle geçirmiş gibi olur."Yatsı namazını kim cemaatle kılarsa gecenin yarısını ibadetle geçirmiş gibi olur. Sabah namazını kim cemaatle kılarsa, bütün gecesini ihyâ etmiş olur." buyurdu. Sabah namazını kim cemaatle kılarsa, bütün gecesini ihyâ etmiş olur." buyurdu.

Bir de tehlikeli tarafını size hatırlatayım: Tehlikeli tarafı da şudur ki;Bir de tehlikeli tarafını size hatırlatayım: Tehlikeli tarafı da şudur ki; Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz buyurmuşlar: Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz buyurmuşlar:

"Yatsı ve sabah namazlarına münafıklar güç yetiremezler, münafıklar gelemezler."Yatsı ve sabah namazlarına münafıklar güç yetiremezler, münafıklar gelemezler. Münafık olmayanlar gelir de münafıklar o namazlara gelemezler." Neden? Münafık olmayanlar gelir de münafıklar o namazlara gelemezler."

Neden?

Kalbinde hastalık var! Münafık ne demek? Kalbinde hastalık var!

Münafık ne demek?

İçi başka, dışı başka demek. Kalbi rahatsız, imanı zayıf, hastalıklı insan demek. İçi başka, dışı başka demek. Kalbi rahatsız, imanı zayıf, hastalıklı insan demek.

Onlar gelemiyor, neden? Onlar gelemiyor, neden?

Nefsini yenemiyor, Allah'ın emrinin önemini kavrayıp bu işleri yapamıyor.Nefsini yenemiyor, Allah'ın emrinin önemini kavrayıp bu işleri yapamıyor. Bunların durumuna düşmeyin diye "Yatsı ve sabah namazlarında camiye gelin!" diyeBunların durumuna düşmeyin diye "Yatsı ve sabah namazlarında camiye gelin!" diye tavsiye buyurmuş Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz. tavsiye buyurmuş Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz.

Tabii ben sizin mâsum olduğunuzu ve bu bilgileri bilmediğiniz takdirde,Tabii ben sizin mâsum olduğunuzu ve bu bilgileri bilmediğiniz takdirde, belki bundan önceki günlerde evinizde namaz kılıverdiğinizi düşünüyorum, olabilir.belki bundan önceki günlerde evinizde namaz kılıverdiğinizi düşünüyorum, olabilir. Hatta insanlar İslâm'a sonradan sonraya âşinâ oluyorlar, İslâm'ın güzelliklerini geç anlıyorlar.Hatta insanlar İslâm'a sonradan sonraya âşinâ oluyorlar, İslâm'ın güzelliklerini geç anlıyorlar. Hani Orhan Veli'nin dediği gibi, epeyce bir yaşlandıktan sonra insan taşın sert olduğunu anlıyor;Hani Orhan Veli'nin dediği gibi, epeyce bir yaşlandıktan sonra insan taşın sert olduğunu anlıyor; "su insanı boğar, ateş yakarmış" diyor. Bir takım temel gerçekleri çok geç anlayabiliyor."su insanı boğar, ateş yakarmış" diyor. Bir takım temel gerçekleri çok geç anlayabiliyor. İslâm'ın ne kadar güzel bir din, bir yol, metot olduğunu, hayat tarzı olduğunu, daha doğrusuİslâm'ın ne kadar güzel bir din, bir yol, metot olduğunu, hayat tarzı olduğunu, daha doğrusu insan daha geç anlayabiliyor. Şimdiye kadar ihmaller olabilir. insan daha geç anlayabiliyor. Şimdiye kadar ihmaller olabilir. Ama bundan sonra, insan iyi müslüman olmalı, her şeyi doğru düzgün yapmaya çalışmalı! Ama bundan sonra, insan iyi müslüman olmalı, her şeyi doğru düzgün yapmaya çalışmalı!

Ben bir de şunu memnunlukla müşahade ediyorum: Bakıyorum tanıdığım aileler var. Annesi, babası.Ben bir de şunu memnunlukla müşahade ediyorum: Bakıyorum tanıdığım aileler var. Annesi, babası. Tamam, onlar bir eğitimle yetişmişler, belli bir yaşa gelmişler. Ağaç yaş iken eğilir.Tamam, onlar bir eğitimle yetişmişler, belli bir yaşa gelmişler. Ağaç yaş iken eğilir. Yaşlanmışlar, değişmeleri kolay değil.Yaşlanmışlar, değişmeleri kolay değil. Fakat çocuklarına bakıyorum pırıl pırıl, üniversiteli, Siyasal Bilgiler'e gidiyor,Fakat çocuklarına bakıyorum pırıl pırıl, üniversiteli, Siyasal Bilgiler'e gidiyor, Hukuk Fakültesi'ne gidiyor, mühendis olmuş, doktor olacak…Hukuk Fakültesi'ne gidiyor, mühendis olmuş, doktor olacak… Fakat o kadar güzel dindar, o kadar dinin emirlerini güzel yapmaya çalışıyor ki muntazam bir şekilde. Fakat o kadar güzel dindar, o kadar dinin emirlerini güzel yapmaya çalışıyor ki muntazam bir şekilde. Metot istiyor, prensip istiyor, güzel bir tarzda İslâm'ı yaşamak istiyor, Metot istiyor, prensip istiyor, güzel bir tarzda İslâm'ı yaşamak istiyor, ömrünü Allah'ın rızasına uygun, eksiksiz geçirmek istiyor.ömrünü Allah'ın rızasına uygun, eksiksiz geçirmek istiyor. Eksik yapmayı, yanlış yapmayı, kusurlu yapmayı uygun görmüyor. Gençlerde bu şeyleri görüyorum. Eksik yapmayı, yanlış yapmayı, kusurlu yapmayı uygun görmüyor. Gençlerde bu şeyleri görüyorum.

"İki günü müsâvi olan ziyandadır." buyurmuş Peygamber Efendimiz."İki günü müsâvi olan ziyandadır." buyurmuş Peygamber Efendimiz. Bu da bizim için güzel bir şey, evlatlar babaları geçiyorlar. Evlatlar babalardan daha ileri oluyor.Bu da bizim için güzel bir şey, evlatlar babaları geçiyorlar. Evlatlar babalardan daha ileri oluyor. Bazı anneler babalar bundan endişe ediyorlar: Bazı anneler babalar bundan endişe ediyorlar:

"Aman evladımız hasta olmasın! Aman, acaba rûhen bunalıma düşer mi?" "Aman evladımız hasta olmasın! Aman, acaba rûhen bunalıma düşer mi?"

Niye düşsün? Allah'ın yolu şifa, Allah'ın yolu hayır, Allah'ın yolu sevap.Niye düşsün? Allah'ın yolu şifa, Allah'ın yolu hayır, Allah'ın yolu sevap. Allah'ın emirlerinin hepsinde insanın şahsı için, ailesi için bedeni için,Allah'ın emirlerinin hepsinde insanın şahsı için, ailesi için bedeni için, ruhu için, toplum için nice nice faydalar var. Ondan mutlu olmak lazım. ruhu için, toplum için nice nice faydalar var. Ondan mutlu olmak lazım.

İnsan alıştığı yolu bırakamıyor.İnsan alıştığı yolu bırakamıyor. Değişik tarzda yetiştirilmiş olabilirsiniz,Amerika'da eğitim görmüş olabilirsiniz, Amerikan,Değişik tarzda yetiştirilmiş olabilirsiniz,Amerika'da eğitim görmüş olabilirsiniz, Amerikan, Avrupa terbiyesi almış olabilirsiniz. Alafranga diyoruz.Avrupa terbiyesi almış olabilirsiniz. Alafranga diyoruz. Alafranga, Frank gibi demek, Fransızlar gibi demek. Alaturka'yı, Türkler gibiyi beğenmiyoruz;Alafranga, Frank gibi demek, Fransızlar gibi demek. Alaturka'yı, Türkler gibiyi beğenmiyoruz; alafrangayı beğeniyoruz. Bu bir moda olmuş bir zaman. Böyle olabilir. alafrangayı beğeniyoruz. Bu bir moda olmuş bir zaman. Böyle olabilir.

İnsan değişik yetişmiş olabilir ama ölçü ne? Nasıl olmamız lazım?İnsan değişik yetişmiş olabilir ama ölçü ne? Nasıl olmamız lazım? Olduğumuz mühim değil de, nasıl olmamız gerekiyor, bu nereden belli olacak? Olduğumuz mühim değil de, nasıl olmamız gerekiyor, bu nereden belli olacak?

Onu söyleyelim: Kur'ân-ı Kerîm'in istediği müslüman, insan olmamız gerekiyor,Onu söyleyelim: Kur'ân-ı Kerîm'in istediği müslüman, insan olmamız gerekiyor, Allah'ın istediği insan olmamız gerekiyor. Allah'ın sevdiği insan olmamız gerekiyor. Allah'ın istediği insan olmamız gerekiyor. Allah'ın sevdiği insan olmamız gerekiyor.

Bunun yolu ne? Kur'ân-ı Kerîm'e uymak.Bunun yolu ne?

Kur'ân-ı Kerîm'e uymak.
Sevgili Peygamberimiz, güzeller güzeli, peygamberler serveri Sevgili Peygamberimiz, güzeller güzeli, peygamberler serveri Muhammed-i Mustafâ sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz'i örnek almak. Muhammed-i Mustafâ sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz'i örnek almak.

Peki insan, 1400 yıl önce yaşamış bir insanı nasıl örnek alacak? Peki insan, 1400 yıl önce yaşamış bir insanı nasıl örnek alacak?

Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz âlemlere rahmet olarak gönderilmişPeygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz âlemlere rahmet olarak gönderilmiş ve çağlara hitap eden bir mesajı var.ve çağlara hitap eden bir mesajı var. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz'in 1400 yıl önce söylediği nice gerçekleri, Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz'in 1400 yıl önce söylediği nice gerçekleri, ilim daha yeni keşfediyor da; ilim daha yeni keşfediyor da;

"Aaa, böyle bir şey varmış!" diyor. Sonra bakıyor ki İslâm'da bu varmış: "Aaa, böyle bir şey varmış!" diyor. Sonra bakıyor ki İslâm'da bu varmış:

"Aaa! İslâm bunu 1400 yıl önce söylemiş,"Aaa! İslâm bunu 1400 yıl önce söylemiş, Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz ifade etmiş!" diyor. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz ifade etmiş!" diyor.

Sonra insanların bir maddî yönü var, bir mânevî yönü var.Sonra insanların bir maddî yönü var, bir mânevî yönü var. Hayatımızın bir ahlâkî yönü var, bir teknik yönü var.Hayatımızın bir ahlâkî yönü var, bir teknik yönü var. Teknik yönde ilerledik; arabalarımız var, televizyonlarımız var, telefonlarımız var. Teknik yönde ilerledik; arabalarımız var, televizyonlarımız var, telefonlarımız var.

Bunlar teknik gelişme. Teknik gelişmeler güzel bir istikamette gidiyor, insanın refahına,Bunlar teknik gelişme. Teknik gelişmeler güzel bir istikamette gidiyor, insanın refahına, mutluluğuna yarayacak alet ve edevat süratle çoğalıyormutluluğuna yarayacak alet ve edevat süratle çoğalıyor ve hakikaten birçok işimizi de rahatlıkla yapıyoruz. Seyahatlerimiz kolay oluyor. ve hakikaten birçok işimizi de rahatlıkla yapıyoruz. Seyahatlerimiz kolay oluyor.

Ama, "Ahlâkî bakımdan da aynı derecede ilerliyor muyuz?" diye soru soracak olursak kendimize… Ama, "Ahlâkî bakımdan da aynı derecede ilerliyor muyuz?" diye soru soracak olursak kendimize…

Hayır, ahlâkî bakımdan düşüş görüyoruz. Hırsızlık çok, rüşvet çok.Hayır, ahlâkî bakımdan düşüş görüyoruz. Hırsızlık çok, rüşvet çok. Gözü dönmüş, haince onun bunun malına göz diken insanlar, onu bunu aldatan insanlar çok.Gözü dönmüş, haince onun bunun malına göz diken insanlar, onu bunu aldatan insanlar çok. Toplumda içki, kumar, fuhuş, zina, çeşitli kötülükler çok.Toplumda içki, kumar, fuhuş, zina, çeşitli kötülükler çok. Demek ki, manevî yönden, ahlâkî yönden olan durumlarla, teknik yönden gelişmeler arasında aynılık yok. Demek ki, manevî yönden, ahlâkî yönden olan durumlarla, teknik yönden gelişmeler arasında aynılık yok.

Onun için Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz o güzel ahlâkın zirvesidir.Onun için Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz o güzel ahlâkın zirvesidir. O güzel zihniyetin zirvesidir. En güzel fikirler, en güzel ahlâk, en güzel hareketler ondadır:O güzel zihniyetin zirvesidir. En güzel fikirler, en güzel ahlâk, en güzel hareketler ondadır: Cömertlik, tatlı dillilik, gönül almak, geçinmek, realist olmak, adaletli olmak, hakkı tutmak…Cömertlik, tatlı dillilik, gönül almak, geçinmek, realist olmak, adaletli olmak, hakkı tutmak… İslâm'ın nice nice güzellikleri var. İslâm'ın nice nice güzellikleri var. Onların hepsini beşeriyet, insanlık, Peygamber Efendimiz'den öğrendi. Onların hepsini beşeriyet, insanlık, Peygamber Efendimiz'den öğrendi.

Müslüman olmayan kavimlerin haline bakın! Yaptıkları zulümlere bakın!Müslüman olmayan kavimlerin haline bakın! Yaptıkları zulümlere bakın! Bizim millî hasletlerimize bakın: Cömertlik, misafirperverlik, kahramanlık, vefâ vesaire… Bizim millî hasletlerimize bakın: Cömertlik, misafirperverlik, kahramanlık, vefâ vesaire… Bir de başka milletlere bakın: Kalleşlik, döneklik, hainlik, zulüm, ahdinde durmamak. Bir de başka milletlere bakın: Kalleşlik, döneklik, hainlik, zulüm, ahdinde durmamak.

Niye onlar öyle kötü, biz niye iyiyiz? Niye onlar öyle kötü, biz niye iyiyiz?

Çünkü biz İslâm'dan terbiye almışız, İslâm'dan feyz almışız.Çünkü biz İslâm'dan terbiye almışız, İslâm'dan feyz almışız. Ahlâkımız İslâm'a dayanıyor. Onlarınki de boş, bir şeye dayanmıyor. Ahlâkımız İslâm'a dayanıyor. Onlarınki de boş, bir şeye dayanmıyor.

O bakımdan, size en iyi dileklerimi sunuyorum.O bakımdan, size en iyi dileklerimi sunuyorum. Hepiniz için Allahu Teâlâ hazretlerinin rızasını kazanan insanlar olmanızı diliyorum. Hepiniz için Allahu Teâlâ hazretlerinin rızasını kazanan insanlar olmanızı diliyorum.

İbadetlerinize de düşkün olmanızı tavsiye ediyorum.İbadetlerinize de düşkün olmanızı tavsiye ediyorum. Hele hele bu cuma gününde de yine her zamanki gibi hatırlatmak benim vazifem: Hele hele bu cuma gününde de yine her zamanki gibi hatırlatmak benim vazifem: Yâsîn sûresini okuyun. Kehf sûresini…Yâsîn sûresini okuyun. Kehf sûresini… Kur'ân-ı Kerim'in ortasındaki Kehf sûresini okumak çok sevap, onu okuyun! Daha vakit geçmiş değil.Kur'ân-ı Kerim'in ortasındaki Kehf sûresini okumak çok sevap, onu okuyun! Daha vakit geçmiş değil. Evinize gidin bir boy abdesti alın tepeden tırnağa. Ondan sonra camiye erken gelin. Evinize gidin bir boy abdesti alın tepeden tırnağa. Ondan sonra camiye erken gelin. Cuma namazını kılsın erkekler. Hanımlar da evinde ibadetlerini taatlerini yapsınlar.Cuma namazını kılsın erkekler. Hanımlar da evinde ibadetlerini taatlerini yapsınlar. Bir de Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz'e salât ü selâmı çokça etsinler. Bir de Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz'e salât ü selâmı çokça etsinler. Çünkü onun da çok büyük sevabı var. Çünkü onun da çok büyük sevabı var.

Hepinize mutluluklar dilerim. Cumanın hayrından, feyzinden, bereketinden, sevaplarından,Hepinize mutluluklar dilerim. Cumanın hayrından, feyzinden, bereketinden, sevaplarından, mânevî ikramlarından Allah sizi en yüksek derecede istifade eden kullarından eylesin...mânevî ikramlarından Allah sizi en yüksek derecede istifade eden kullarından eylesin... Hepinize nice nice cumalara, nice nice mübarek günlere, sıhhatle, âfiyetleHepinize nice nice cumalara, nice nice mübarek günlere, sıhhatle, âfiyetle ve bir de sevdiklerinizle beraber, yakınlarınızla, dostlarınızla, evlatlarınızla,ve bir de sevdiklerinizle beraber, yakınlarınızla, dostlarınızla, evlatlarınızla, büyüklerinizle erişmenizi diliyorum. İki cihanda aziz ve bahtiyar olun… büyüklerinizle erişmenizi diliyorum. İki cihanda aziz ve bahtiyar olun…

es-Selâmü aleyküm ve rahmetullâhi ve berekâtüh! es-Selâmü aleyküm ve rahmetullâhi ve berekâtüh!

Konuşma Hakkında
Tema 1
Tema 2