Namaz Vakitleri
İstanbul
27 Zilhicce 1445
03 Temmuz 2024
İmsak
03:30
Güneş
05:29
Öğle
13:13
İkindi
17:13
Akşam
20:47
Yatsı
22:37
Detaylı Arama

Çocuğun Babası Üzerindeki Hakları

Prof. Dr. Mahmud Es'ad COŞAN

Cuma Sohbetleri (MEC)
2 Zilka'de 1416 / 22.03.1996
AKRA

İçerik

Okumayı, Yazmayı Öğretmek

Yüzmeyi Öğretmek

Atıcılığı Öğretmek

Helâl Rızıkla Beslemek

Çocuğun İsmini Güzel Koymak

Vakti Gelince Evlendirmek

Açıklama

Hocamız, Gönül dostumuz, Mürebbi'miz Prof. Dr. Mahmud Es’ad COŞAN’ın Ak-Radyo’da cuma günleri düzenli olarak konuşmalar yapmıştır. 31 Mart 1993’te başlayıp, vefatından önceki son cuma günü olan, 2 Şubat 2001’e kadar devam eden bu sohbetlerde, hocamız genellikle Râmûzül-Ehâdis’ten, bazen de Muhtârü’l-Ehâdis’ten veya Riyâzu’s-Sâlihîn’den bir miktar hadis-i şerif okuyup, izah etmiştir.

İçinde bulunulan zamanın, ayın, günlerin ihyâ edilmesiyle ilgili bilgiler vermiş ve hatırlatmalarda bulunmuştur. Ayrıca ülkemizi ve insanımızı ilgilendiren güncel konulara temas ettiği de görülmüştür.

Genellikle yurtdışında seyahatte olduğu için çoğu zaman bulunduğu yerden de bahsetmiştir.

Sekiz yıl içerisinde toplam 313 adet sohbet yapmışlardır.
Tümünü Göster
İzledim/Dinledim, Hediyemi Al Hata Bildir/Öneride Bulun

Konuşma Metni

es-Selâmu aleyküm ve rahmetullahi ve berekâtüh es-Selâmu aleyküm ve rahmetullahi ve berekâtüh

 Cumanız mübarek olsun.Cumanız mübarek olsun. Allahu Teâlâ hazretleri sizi dünya ve âhiretin hayırlarına sevdiklerinizle beraber erdirsin. Allahu Teâlâ hazretleri sizi dünya ve âhiretin hayırlarına sevdiklerinizle beraber erdirsin.

Hepimizin bir takım hakları olduğunu -insan hakları- biliyorsunuz.Hepimizin bir takım hakları olduğunu -insan hakları- biliyorsunuz. Birbirimize karşı davranışlarımızda da genel olarak bir toplumun oluşmuş kararı, adet haline gelmişBirbirimize karşı davranışlarımızda da genel olarak bir toplumun oluşmuş kararı, adet haline gelmiş birtakım karşılıklı haklar var diyoruz. Bunlara hem kendimiz uymak istiyoruz hem de uymayanı garip karşılıyoruz.birtakım karşılıklı haklar var diyoruz. Bunlara hem kendimiz uymak istiyoruz hem de uymayanı garip karşılıyoruz. Hatta ikaz ediyoruz hatta hakkımızı korumak, savunmak istiyoruz. Hatta ikaz ediyoruz hatta hakkımızı korumak, savunmak istiyoruz.

Mesela annenin-babanın çocuklar üzerinde,Mesela annenin-babanın çocuklar üzerinde, komşunun komşu üzerinde, hocanın talebe üzerinde hakkı var…komşunun komşu üzerinde, hocanın talebe üzerinde hakkı var… Riayet edilmesi için bu hakların bilinmesi lazım.Riayet edilmesi için bu hakların bilinmesi lazım. Herkes bu hakların neler olduğunu bilir ve hak sahibinin hakkına, hukukuna riayet ederseHerkes bu hakların neler olduğunu bilir ve hak sahibinin hakkına, hukukuna riayet ederse toplumda bir huzur, saadet olur, işler güzel yürür.toplumda bir huzur, saadet olur, işler güzel yürür. Bir de insan kendisinin sahip olduğu hakları bilince haklarını korur.Bir de insan kendisinin sahip olduğu hakları bilince haklarını korur. Haklarını çiğnetmemek de bir fazilet. Çiğnenmesine müsaade etmemek de lazım.Haklarını çiğnetmemek de bir fazilet. Çiğnenmesine müsaade etmemek de lazım. Bizim dinimizde hakkını korumak da önemli. Bizim dinimizde hakkını korumak da önemli.

Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz; Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz;

 Ben ilk okuduğum zaman bir hayli garip karşılamıştım, şaşırmıştım.Ben ilk okuduğum zaman bir hayli garip karşılamıştım, şaşırmıştım. Sanki İslâm öyle değildir, sanıyordum;Sanki İslâm öyle değildir, sanıyordum; "Bir insan kendisini ve malını korumak için -mesela eşkıya dağ başında yolunu kesmiş,"Bir insan kendisini ve malını korumak için -mesela eşkıya dağ başında yolunu kesmiş, malını koruyacak- mücadele etse, ölse şehittir!" diye buyuruyor.malını koruyacak- mücadele etse, ölse şehittir!" diye buyuruyor. Ben sanıyordum ki İslâm pasiftir; "Ne yapalım? Mal gene bulunur, vereyim, geçip gideyim…" diyecek.Ben sanıyordum ki İslâm pasiftir; "Ne yapalım? Mal gene bulunur, vereyim, geçip gideyim…" diyecek. Mantık öyle sanıyordum ama hadîs-i şerîfi okuyunca hayret ettim, benim için sürpriz oldu. Mantık öyle sanıyordum ama hadîs-i şerîfi okuyunca hayret ettim, benim için sürpriz oldu.

Çok takdir ettim. İslâm hakkın korunmasını çok önemli bir mesele olarak ön planda tutuyor.Çok takdir ettim. İslâm hakkın korunmasını çok önemli bir mesele olarak ön planda tutuyor. Hani maldır, maddedir… filan demiyor.Hani maldır, maddedir… filan demiyor. Haksızın haksızlık yapmasını engellemek bakımından da faydası olduğu içinHaksızın haksızlık yapmasını engellemek bakımından da faydası olduğu için kendi hakkını korumayı bir fazilet prensibi olarak, bir esas olarak öne koyuyorkendi hakkını korumayı bir fazilet prensibi olarak, bir esas olarak öne koyuyor ve buna uyduğu esasta hayatını kaybederse, o zaman da şehit olacağı bildiriliyor.ve buna uyduğu esasta hayatını kaybederse, o zaman da şehit olacağı bildiriliyor. Bu durum, İslâm'ın ne kadar derin görüşlere sahip olduğunu,Bu durum, İslâm'ın ne kadar derin görüşlere sahip olduğunu, ne kadar sosyal düzeni korumaya önem verdiğini gösterenne kadar sosyal düzeni korumaya önem verdiğini gösteren bin bir emareden, nişâneden birisi olmuş oluyor. bin bir emareden, nişâneden birisi olmuş oluyor.

Ben Cuma günkü sohbetimde -belki biraz şaşıracaksınız diye düşünüyorum-Ben Cuma günkü sohbetimde -belki biraz şaşıracaksınız diye düşünüyorum- çocuğun anne ve babası, daha doğrusu babası daha sorumlu olduğu içinçocuğun anne ve babası, daha doğrusu babası daha sorumlu olduğu için babası üzerinde haklarından bahsetmek istiyorum. babası üzerinde haklarından bahsetmek istiyorum. Yanlış duymadınız çocuğun babası üzerinde hakları üzerinde durmak istiyorum.Yanlış duymadınız çocuğun babası üzerinde hakları üzerinde durmak istiyorum. Biraz belki tebessümle ve merakla dinleyeceksiniz.Biraz belki tebessümle ve merakla dinleyeceksiniz. Gençler de, "Allah Allah! Bizim babamızın üzerinde acaba ne haklarımız varmış?Gençler de, "Allah Allah! Bizim babamızın üzerinde acaba ne haklarımız varmış? Babamızın bizim üzerimizde sonsuz hakları var. Ne kadar hizmet etsek haklarını ödeyemeyiz.Babamızın bizim üzerimizde sonsuz hakları var. Ne kadar hizmet etsek haklarını ödeyemeyiz. Ama demek ki bizim onun üzerinde haklarımız varmış…" diye hayret edecekler. Ama demek ki bizim onun üzerinde haklarımız varmış…" diye hayret edecekler.

İki hadîs-i şerîf okumak istiyorum sizlere... Birinci hadîs-i şerîf; İki hadîs-i şerîf okumak istiyorum sizlere... Birinci hadîs-i şerîf;

Hakku'l-veledi ale'l-vâlidi en yuallimehü'l-kitâbete ve's-subâhateHakku'l-veledi ale'l-vâlidi en yuallimehü'l-kitâbete ve's-subâhate ve'l-rimâyete ve en lâ-yerzukahu illâ tayyibât. ve'l-rimâyete ve en lâ-yerzukahu illâ tayyibât.

Sadaka Resûlullah fîmâ kâl ev kemâ kâl. Sadaka Resûlullah fîmâ kâl ev kemâ kâl.

 Allahu Teâlâ hazretlerinin kelamının hak olduğunu,Allahu Teâlâ hazretlerinin kelamının hak olduğunu, söylediği her şeyin en güzel ve mükemmel olduğunu tasdik makamındasöylediği her şeyin en güzel ve mükemmel olduğunu tasdik makamında Kur'an okunduğu zaman sadakallâhü'l-azîm diyoruz, tasdik ediyoruz. Kur'an okunduğu zaman sadakallâhü'l-azîm diyoruz, tasdik ediyoruz.

 Resûlullah'ın hadîs-i şerîfini okuyup bitirince de sadaka Resûlullâh diyoruz.Resûlullah'ın hadîs-i şerîfini okuyup bitirince de sadaka Resûlullâh diyoruz. Resûlullah da her şeyin en güzelini, en doğrusunu, en mâkulünü söyler.Resûlullah da her şeyin en güzelini, en doğrusunu, en mâkulünü söyler. Elbette söylediği haktır, gerçektir. Çünkü Allah'ın Resûlü'dür.Elbette söylediği haktır, gerçektir. Çünkü Allah'ın Resûlü'dür. Âlemlerin, kâinatın yaratıcısı Allahu Teâlâ hazretleri ona öğretmiş,Âlemlerin, kâinatın yaratıcısı Allahu Teâlâ hazretleri ona öğretmiş, onu yetiştirmiş ve elçi olarak göndermiştir.onu yetiştirmiş ve elçi olarak göndermiştir. Sözleri de söylettiren Allahu Teâlâ hazretleri olduğu için elbette sözleri haktır, doğrudur, gerçektir. Sözleri de söylettiren Allahu Teâlâ hazretleri olduğu için elbette sözleri haktır, doğrudur, gerçektir.

Tercümeyi yaptıktan sonra kelimelerin üzerinde duralım; Tercümeyi yaptıktan sonra kelimelerin üzerinde duralım;

 Hakku'l-veledi ale'l-vâlidi. Arapça'da vâlid baba; vâlide anne; veled de çocuk demektir.Hakku'l-veledi ale'l-vâlidi. Arapça'da vâlid baba; vâlide anne; veled de çocuk demektir. Valide'nin anne demek olduğunu biliyoruz. Vâlid'i belki halkımız pek duymamışlardır.Valide'nin anne demek olduğunu biliyoruz. Vâlid'i belki halkımız pek duymamışlardır. Ama vâlideyn diye ikil yani tesniye sîgasını duymuşlardır.Ama vâlideyn diye ikil yani tesniye sîgasını duymuşlardır. İnsanın annesine ve babasına, ikisine birden vâlideyn denilir. Vâlid baba demek. İnsanın annesine ve babasına, ikisine birden vâlideyn denilir. Vâlid baba demek.

Peygamber Efendimiz, "Çocuğun babası üzerinde hakkı…" buyuruyor ve sıralamaya başlıyor; Peygamber Efendimiz, "Çocuğun babası üzerinde hakkı…" buyuruyor ve sıralamaya başlıyor;

 En yuallimehü'l-kitâbete. "Ona yazmayı öğretmektir." En yuallimehü'l-kitâbete. "Ona yazmayı öğretmektir."

Bu hadîs-i şerîfin bir başka rivayeti -biz metin tenkidi ilminde varyant diyoruz- var,Bu hadîs-i şerîfin bir başka rivayeti -biz metin tenkidi ilminde varyant diyoruz- var, orada da en yuallimehû kitâballâh diye geçmiş. İkisini de söyleyelim. orada da en yuallimehû kitâballâh diye geçmiş. İkisini de söyleyelim.

 Babanın çocuğa vazifesi, çocuğun da babası üzerindeki hakkı var.Babanın çocuğa vazifesi, çocuğun da babası üzerindeki hakkı var. Yapılmadığı zaman, "Benim hakkımı vermedi." diyecek ve Allah'tan davacı olacak.Yapılmadığı zaman, "Benim hakkımı vermedi." diyecek ve Allah'tan davacı olacak. "Benim babam benim hakkımı vermedi, onun üzerinde benim hakkım var." diyecek, hak iddia edebilecek. "Benim babam benim hakkımı vermedi, onun üzerinde benim hakkım var." diyecek, hak iddia edebilecek.

En yuallimehü'l-kitâbete. İlk önce kitâbe rivayetini açıklayalım: En yuallimehü'l-kitâbete. İlk önce kitâbe rivayetini açıklayalım:

"Babanın çocuğuna yazmayı öğretmesi, çocuğun hakkıdır." "Babanın çocuğuna yazmayı öğretmesi, çocuğun hakkıdır."

Çocuk daha küçük; okumanın, yazmanın, tahsilin, terbiyenin, ilmin, irfanın kıymetini bilmez.Çocuk daha küçük; okumanın, yazmanın, tahsilin, terbiyenin, ilmin, irfanın kıymetini bilmez. Çikolata, tatlı, şeker, oyun ister; gezmek, yemek, uyumak ister…Çikolata, tatlı, şeker, oyun ister; gezmek, yemek, uyumak ister… Böyle şeylerle vakit geçirmek ister. Ama babası biliyor; yetişmiş, görmüş bir insan, hayatı tanıyor.Böyle şeylerle vakit geçirmek ister. Ama babası biliyor; yetişmiş, görmüş bir insan, hayatı tanıyor. Babasının artık neyin gerektiğini bilip çocuğa ona okuma yazmayı öğretmesi lazım. Babasının artık neyin gerektiğini bilip çocuğa ona okuma yazmayı öğretmesi lazım.

 Şimdi genel olarak çocuklarımızı ilkokula veriyoruz hatta anaokuluna, kreşe bırakıyoruz.Şimdi genel olarak çocuklarımızı ilkokula veriyoruz hatta anaokuluna, kreşe bırakıyoruz. Çocuklar bir şeyler öğrenmeye başlıyorlar. Böylece yazmayı öğretiyoruz.Çocuklar bir şeyler öğrenmeye başlıyorlar. Böylece yazmayı öğretiyoruz. Okumayı, yazmayı, harfleri bilmeyeni ayıplarız, "insaf" deriz.Okumayı, yazmayı, harfleri bilmeyeni ayıplarız, "insaf" deriz. Yirminci yüzyılda bir çocuk okumayı, yazmayı bilmiyor!..Yirminci yüzyılda bir çocuk okumayı, yazmayı bilmiyor!.. Devlet de bunu bir görev olarak üzerine almış ve ilkokul eğitimi mecburî deniliyor.Devlet de bunu bir görev olarak üzerine almış ve ilkokul eğitimi mecburî deniliyor. Böylece çocuklar okumayı yazmayı öğreniyor. Böylece çocuklar okumayı yazmayı öğreniyor.

Yazı ilmin, ilim de hayattaki başarının anahtarıdır. Yazı ilmin, ilim de hayattaki başarının anahtarıdır.

 İslâm dini ilme o kadar önem veriyor kiİslâm dini ilme o kadar önem veriyor ki "Çocuğun babası üzerinde bir hakkı ona yazıyı öğretmektir" diyor."Çocuğun babası üzerinde bir hakkı ona yazıyı öğretmektir" diyor. Yazıyı öğrenecek, okumayı öğrenecek, arkasından çeşitli bilgileri öğrenecek;Yazıyı öğrenecek, okumayı öğrenecek, arkasından çeşitli bilgileri öğrenecek; alim, fâzıl, kâmil bir insan olacak. Öğrendiklerinin hem kendisine hem de topluma faydası olacak. alim, fâzıl, kâmil bir insan olacak. Öğrendiklerinin hem kendisine hem de topluma faydası olacak. İlimle beraber edebi, takvâyı, letafeti, zarafeti öğrenecek;İlimle beraber edebi, takvâyı, letafeti, zarafeti öğrenecek; aydın olacak, tatlı bir insan olacak, topluma faydalı olacak… aydın olacak, tatlı bir insan olacak, topluma faydalı olacak… Herkes hayran kalacak, sevecek. Ne kadar güzel! Herkes hayran kalacak, sevecek. Ne kadar güzel!

 Bunların hepsinin anahtarı, tahsilin temeli bu olduğu için öğretecek, çocuğun da hakkı…Bunların hepsinin anahtarı, tahsilin temeli bu olduğu için öğretecek, çocuğun da hakkı… Öğretmediği zaman çocuk; "Babam bana okuma hakkımı sağlamadı, beni yetiştirmedi, okutmadı!.." diyecek.Öğretmediği zaman çocuk; "Babam bana okuma hakkımı sağlamadı, beni yetiştirmedi, okutmadı!.." diyecek. Hem bu dünyada hem âhirette, Allahu Teâlâ hazretlerinin huzurunda da baba sorumlu olur. Hem bu dünyada hem âhirette, Allahu Teâlâ hazretlerinin huzurunda da baba sorumlu olur.

İkinci rivayet, kitâballâh... "Çocuğun baba üzerindeki hakkı Allah'ın Kitabı'nı ona öğretmesi..." İkinci rivayet, kitâballâh... "Çocuğun baba üzerindeki hakkı Allah'ın Kitabı'nı ona öğretmesi..."

 Zaten birinci rivayetten başlasak da buraya gelecektik.Zaten birinci rivayetten başlasak da buraya gelecektik. Yani okuma yazmayı öğrenecek; sonra neyi öğrenecek? Yani okuma yazmayı öğrenecek; sonra neyi öğrenecek?

Allah'ın dininin kitabını öğrenecekti. Allah'ın dininin kitabını bilmeyen…Allah'ın dininin kitabını öğrenecekti. Allah'ın dininin kitabını bilmeyen… Halkımızın arasında bir söz vardır. Hani bazen bir insan bir insana kızar da,Halkımızın arasında bir söz vardır. Hani bazen bir insan bir insana kızar da, "Seni Allahsız, kitapsız!.." diye hitap eder. "Seni Allahsız, kitapsız!.." diye hitap eder.

Tabi hiçbir insan Allah'sız olamaz! Allah'ı kabul etse de, etmese de Allah var ve Allah onun yaratanı!Tabi hiçbir insan Allah'sız olamaz! Allah'ı kabul etse de, etmese de Allah var ve Allah onun yaratanı! O söz doğru değil. "Kitapsız!" diyor. Yani, "kitaba inanmamış" demek istiyor, hakaret ediyor. O söz doğru değil. "Kitapsız!" diyor. Yani, "kitaba inanmamış" demek istiyor, hakaret ediyor.

Herkes evvela çocuğuna okuma yazmayı öğretecek; dinini öğretecek. Herkes evvela çocuğuna okuma yazmayı öğretecek; dinini öğretecek.

Dinî bilgilerin temel olanları Arapça'da, mâ lâ büdde minhü diye ifade edilir.Dinî bilgilerin temel olanları Arapça'da, mâ lâ büdde minhü diye ifade edilir. Mutlaka öğrenilmesi gereken, farz olan bir ilim var. Mutlaka öğrenilmesi gereken, farz olan bir ilim var. Farz; çok önemli ve kaçırılması mümkün değil!Farz; çok önemli ve kaçırılması mümkün değil! İbadetini yapacak kadar dinî bilgileri; namaz, oruç, zekât, hac;İbadetini yapacak kadar dinî bilgileri; namaz, oruç, zekât, hac; temel bilgileri, Allah'ın varlığını, birliğini, sıfatlarını,temel bilgileri, Allah'ın varlığını, birliğini, sıfatlarını, nübüvveti ve dinin itikat konularını sağlam bilmesi lazım... nübüvveti ve dinin itikat konularını sağlam bilmesi lazım...

O da oraya götürecekti. Okuma yazmayı bilmekten murad,O da oraya götürecekti. Okuma yazmayı bilmekten murad, Yunus Emre rahmetlinin dediği gibi; İlim, ilim bilmektir İlim kendini bilmektir Yunus Emre rahmetlinin dediği gibi; İlim, ilim bilmektir

İlim kendini bilmektir

 İlmin bir sonucu, neticesi var. İlim bir alet, o aletle elde edilecek mutluluklar, yücelikler var.İlmin bir sonucu, neticesi var. İlim bir alet, o aletle elde edilecek mutluluklar, yücelikler var. O yüceliklerin başında sağlam bir iman, irfan geliyor.O yüceliklerin başında sağlam bir iman, irfan geliyor. Onun için kitâbe rivayeti de, "Okumayı, yazmayıOnun için kitâbe rivayeti de, "Okumayı, yazmayı ondan sonra da dinî bilgileri öğrenecek." diye zaten onu zımnen ihtiva ediyor. ondan sonra da dinî bilgileri öğrenecek." diye zaten onu zımnen ihtiva ediyor. Ama öbür rivayet, Allah'ın Kitabı'nı öğretmek, doğrudan doğruya ana hedefi söylüyor. Ama öbür rivayet, Allah'ın Kitabı'nı öğretmek, doğrudan doğruya ana hedefi söylüyor.

Tersten giderek meseleyi açıklayalım: Tersten giderek meseleyi açıklayalım:

Bir baba çocuğuna okumayı, yazmayı öğretti. "Bu A'dır, bu Be'dir, bu Ce'dir, bu Ze'dir, bu Se'dir…" Bir baba çocuğuna okumayı, yazmayı öğretti. "Bu A'dır, bu Be'dir, bu Ce'dir, bu Ze'dir, bu Se'dir…"

Tamam. Dinini öğretmezse ne olur? Yine sorumlu olur.Tamam.

Dinini öğretmezse ne olur?

Yine sorumlu olur. Demek ki maksat harfleri öğretmek değilmiş.Demek ki maksat harfleri öğretmek değilmiş. Okuma yazmayı öğretmekten de maksat dini, Kur'ân-ı Kerîm'i öğretmekmiş.Okuma yazmayı öğretmekten de maksat dini, Kur'ân-ı Kerîm'i öğretmekmiş. Babalar ve baba makamında olan kimseler… Bazen babası vefat etmiş olur.Babalar ve baba makamında olan kimseler… Bazen babası vefat etmiş olur. O zaman sorumluluk annesine, dedesine, dayısına, amcasına gelir...O zaman sorumluluk annesine, dedesine, dayısına, amcasına gelir... Bunu tekeffül etmiş, bu yetime bakmaya söz vermiş insana gelir. Ne yapacak? Bunu tekeffül etmiş, bu yetime bakmaya söz vermiş insana gelir.

Ne yapacak?

 Önce Allah'ın Kitabı'nı öğretecek.Önce Allah'ın Kitabı'nı öğretecek. Çünkü Allah'ın Kitabı, Allah'ın mü'minlere hitabı demek,Çünkü Allah'ın Kitabı, Allah'ın mü'minlere hitabı demek, anlaşılır bir şekilde söylememiz gerekirse mektubu veya mesajı demek... anlaşılır bir şekilde söylememiz gerekirse mektubu veya mesajı demek...

Allah bir mesaj göndermiş, bu taraf mesajı almıyor, aletleri bozuk… Allah bir mesaj göndermiş, bu taraf mesajı almıyor, aletleri bozuk…

Olmaz! Çünkü çok mühim! Âhiret hayatı çok mühim! Sonsuz, ebedî...Olmaz! Çünkü çok mühim! Âhiret hayatı çok mühim! Sonsuz, ebedî... Hem bu hayatı da kör olacak. Hiçbir şey bilmeyecek, hem ahireti kaybedecek, hiçbir şey kazanamayacak... Hem bu hayatı da kör olacak. Hiçbir şey bilmeyecek, hem ahireti kaybedecek, hiçbir şey kazanamayacak...

Ne kadar fena! Ne kadar fena!

 Onun için mesajı herkesin alması lazım. Babanın da alması lazım.Onun için mesajı herkesin alması lazım. Babanın da alması lazım. Baba kendisi mesajı iyice almış olacak, ondan sonra da çocuğuna mesajı öğretmiş olacak. Baba kendisi mesajı iyice almış olacak, ondan sonra da çocuğuna mesajı öğretmiş olacak.

Biz ilkokulda çocukları oyunla vs. yetiştiriyoruz. Biraz boş şeylerle meşgul ediyoruz.Biz ilkokulda çocukları oyunla vs. yetiştiriyoruz. Biraz boş şeylerle meşgul ediyoruz. Ben o tahsilin içinden geçtim, biliyorum. Çoluk çocuklarımız o tahsilin içinden geçiyor, biliyoruz.Ben o tahsilin içinden geçtim, biliyorum. Çoluk çocuklarımız o tahsilin içinden geçiyor, biliyoruz. Çocuk büluğ çağına girdiği zaman her şeyden sorumlu oluyor.Çocuk büluğ çağına girdiği zaman her şeyden sorumlu oluyor. Farzları yapması, haramlardan kaçınması lazım...Farzları yapması, haramlardan kaçınması lazım... O halde büluğ yani erginlik çağına kadar Allah'ın bütün emirlerini sade bir şekilde öğrenmesi lazım.O halde büluğ yani erginlik çağına kadar Allah'ın bütün emirlerini sade bir şekilde öğrenmesi lazım. Öğrenilmediği, öğretilmediği zaman çocuk da mahvolacak, öğretmeyenler de sorumluluk altında kalacak. Öğrenilmediği, öğretilmediği zaman çocuk da mahvolacak, öğretmeyenler de sorumluluk altında kalacak.

Onun için ilkokul müfredatımızı değiştirmemiz lazım!Onun için ilkokul müfredatımızı değiştirmemiz lazım! İlkokul müfredatı Maarif'te, Millî Eğitim Bakanlığı'nda değişmiyorsaİlkokul müfredatı Maarif'te, Millî Eğitim Bakanlığı'nda değişmiyorsa bizim özel olarak bunu cumartesileri, pazarları,bizim özel olarak bunu cumartesileri, pazarları, okul sonrası, okul dışı saatlerde mutlaka öğretmemiz lazım.okul sonrası, okul dışı saatlerde mutlaka öğretmemiz lazım. Çocuk erginlik çağına girdiği zaman farzları işlemeye, günahlardan kaçınmaya alışmış olmalı.Çocuk erginlik çağına girdiği zaman farzları işlemeye, günahlardan kaçınmaya alışmış olmalı. Haram yemeyecek, hırsızlık yapmayacak, yalan söylemeyecek, zulüm etmeyecek…Haram yemeyecek, hırsızlık yapmayacak, yalan söylemeyecek, zulüm etmeyecek… Bütün haramları da, vazifelerini de bilecek, vazifelerini yapacak durumda olması lazım.Bütün haramları da, vazifelerini de bilecek, vazifelerini yapacak durumda olması lazım. Allah'ın Kitâb'ı da zaten bunları anlatıyor. Allah'ın Kitâb'ı da zaten bunları anlatıyor.

Demek ki baba çocuğuna okumayı, yazmayı öğretecek.Demek ki baba çocuğuna okumayı, yazmayı öğretecek. Okuma yazmaktan da maksat Allah'ın dinini, imanının, Müslümanlığın esaslarınıOkuma yazmaktan da maksat Allah'ın dinini, imanının, Müslümanlığın esaslarını güzelce öğretecek, onu cahil bırakmayacak. Asıl cahillik Allah'ı bilmemektir!güzelce öğretecek, onu cahil bırakmayacak. Asıl cahillik Allah'ı bilmemektir! Bir insan dünyevî bilgilerin hepsini öğrense, "Üç tane fakülte bitirdim.Bir insan dünyevî bilgilerin hepsini öğrense, "Üç tane fakülte bitirdim. Duvara as, koleksiyon yap!.." Allah'ı bilmiyor, tanımıyor, inançsız, ateist, müşrik!.. Duvara as, koleksiyon yap!.." Allah'ı bilmiyor, tanımıyor, inançsız, ateist, müşrik!..

Peki kâinatın bu düzenini kim yarattı? Sen yapmadın, hazır buldun. Bu kâinatın düzenini yaratan kim? Peki kâinatın bu düzenini kim yarattı? Sen yapmadın, hazır buldun. Bu kâinatın düzenini yaratan kim?

 Üç tane fakülte bitirmişsin ama etrafındaki olayların mahiyetini anlayamamışsın.Üç tane fakülte bitirmişsin ama etrafındaki olayların mahiyetini anlayamamışsın. Takvimlerle önceden ne kadar muntazam hesaplayabiliyoruz; güneş ne zaman doğacak,Takvimlerle önceden ne kadar muntazam hesaplayabiliyoruz; güneş ne zaman doğacak, ne zaman batacak, bahar ne zaman gelecek, rüzgârlar, fırtınalar,ne zaman batacak, bahar ne zaman gelecek, rüzgârlar, fırtınalar, soğuklar, sıcaklar… Hepsi belli. Bu neyi gösteriyor? soğuklar, sıcaklar… Hepsi belli.

Bu neyi gösteriyor?

İntizam var, düzen var. Kâinat belirli bir düzenle çalışıyor. İntizam var, düzen var. Kâinat belirli bir düzenle çalışıyor.

Peki, bu düzen nasıl oluyor?Peki, bu düzen nasıl oluyor? Bu kadar karmaşık ve çok varlığın olduğu kalabalık yaratıklar âleminde, kâinatta bu düzen nasıl oluyor? Bu kadar karmaşık ve çok varlığın olduğu kalabalık yaratıklar âleminde, kâinatta bu düzen nasıl oluyor?

 İşte o düzeni sağlayan, yüce yaratan Allah!İşte o düzeni sağlayan, yüce yaratan Allah! O yaratanı tanımamışsın, istersen elli tane fakülte bitir.O yaratanı tanımamışsın, istersen elli tane fakülte bitir. Demek ki sen asıl büyük gerçeği görememişsin, kıymeti yok! Asıl ilim Allah'ı bilmektir, bulmaktır.Demek ki sen asıl büyük gerçeği görememişsin, kıymeti yok! Asıl ilim Allah'ı bilmektir, bulmaktır. Ondan sonra zaten bütün ilimlerin yolu kendisine açılıyor. Ondan sonra zaten bütün ilimlerin yolu kendisine açılıyor.

Çocuğun babası üzerindeki birinci hakkı, babasının ona okumayı yazmayı,Çocuğun babası üzerindeki birinci hakkı, babasının ona okumayı yazmayı, ilmi irfanı, Allah'ın Kitâbı'nı, dinin esaslarını öğretmesi oluyor.ilmi irfanı, Allah'ın Kitâbı'nı, dinin esaslarını öğretmesi oluyor. Öğretmezse çocuk günah işledikçe babasına günah yazılır. "Babası öldü gitti, kurtuldu!.." Öğretmezse çocuk günah işledikçe babasına günah yazılır. "Babası öldü gitti, kurtuldu!.."

 Hayır kurtulamaz! Mezara gider günahlar, sorumluluklar; mezarda kemikleri sızlar.Hayır kurtulamaz! Mezara gider günahlar, sorumluluklar; mezarda kemikleri sızlar. Ruhu muazzeb olur, kabirde azap görür. Çocuğunu iyi yetiştirecek. Ruhu muazzeb olur, kabirde azap görür. Çocuğunu iyi yetiştirecek.

"Ama hocam, ben çocuğu iyi yetiştirmeye çalıştım,"Ama hocam, ben çocuğu iyi yetiştirmeye çalıştım, tahsiline gayret ettim de çocuk sonra kötü arkadaşlar edindi de sapıttı!.. " Tamam!tahsiline gayret ettim de çocuk sonra kötü arkadaşlar edindi de sapıttı!.. "

Tamam! Çocuk sorumluluk çağına girdikten sonra, senin bütün güzel niyetlerineÇocuk sorumluluk çağına girdikten sonra, senin bütün güzel niyetlerine ve gayretlerine rağmen sapıtmış ise sorumluluk onun.ve gayretlerine rağmen sapıtmış ise sorumluluk onun. Ama sorumluluk çağına girmeden, sen ona karşı babalık vazifelerini yapmadıysan,Ama sorumluluk çağına girmeden, sen ona karşı babalık vazifelerini yapmadıysan, onun haklarını ona vermediysen o zaman sorumlusun. Onun eğitim hakkı…onun haklarını ona vermediysen o zaman sorumlusun. Onun eğitim hakkı… O eğitimi sen verecek, okuma yazmayı öğretecektin.O eğitimi sen verecek, okuma yazmayı öğretecektin. Allah'ın Kitâbı'nı, dinini, imanını öğretecektin; böyle yetişecekti. Allah'ın Kitâbı'nı, dinini, imanını öğretecektin; böyle yetişecekti.

Peygamber Efendimiz sonra ne buyuruyor? Peygamber Efendimiz sonra ne buyuruyor?

Çocuğun baba üzerinde birinci hakkı; kitâbe veya kitâballâh diye iki rivayet vardı amaÇocuğun baba üzerinde birinci hakkı; kitâbe veya kitâballâh diye iki rivayet vardı ama hepsi aynı kapıya çıkıyordu, okuma yazmayı ya da Allah'ın Kitâb'ını öğretecekti. hepsi aynı kapıya çıkıyordu, okuma yazmayı ya da Allah'ın Kitâb'ını öğretecekti.

İkinci öğreteceği şey... Ve's-subâhate. Subâhate, yüzmek demek.İkinci öğreteceği şey...

Ve's-subâhate. Subâhate, yüzmek demek. Suya atlayıp, çırpınıp suyun üstünde kalmak...Suya atlayıp, çırpınıp suyun üstünde kalmak... Bir yerden bir yere hareket etmek, suda boğulmamak, yüzmek...Bir yerden bir yere hareket etmek, suda boğulmamak, yüzmek... Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz'in çocuğa öncelikle öğretilmesi gerektiğiniPeygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz'in çocuğa öncelikle öğretilmesi gerektiğini söylediği hususlara bakın, ne kadar enteresan!söylediği hususlara bakın, ne kadar enteresan! Yüzmek bir spordur, bir zevktir ama her şeyden önce hayatı kurtarmak için bir şarttır.Yüzmek bir spordur, bir zevktir ama her şeyden önce hayatı kurtarmak için bir şarttır. İnsan bir kayık devrildiği zaman, gemi battığı zaman boğulmamak için yüzmeyi bilmeli. İnsan bir kayık devrildiği zaman, gemi battığı zaman boğulmamak için yüzmeyi bilmeli.

Yeryüzünde dağlar, ovalar, toprak, kara parçaları var ama denizler de var.Yeryüzünde dağlar, ovalar, toprak, kara parçaları var ama denizler de var. İnsan bazen dereden, gölden, boğazdan bazen denizden, ummandan geçiyor.İnsan bazen dereden, gölden, boğazdan bazen denizden, ummandan geçiyor. Hatta yeryüzünün büyük bir kısmı denizlerle kaplı...Hatta yeryüzünün büyük bir kısmı denizlerle kaplı... Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz hazretleri tarafından yüzmeyi öğrenmek tavsiye ediliyor. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz hazretleri tarafından yüzmeyi öğrenmek tavsiye ediliyor.

 Şahsen ben de -küçüklüğümden beri rüyama girer- yüzmeyi çok severim.Şahsen ben de -küçüklüğümden beri rüyama girer- yüzmeyi çok severim. Ne kadar hoşlanıyorum Peygamber Efendimiz'in yüzmeyi tavsiye etmesinden!..Ne kadar hoşlanıyorum Peygamber Efendimiz'in yüzmeyi tavsiye etmesinden!.. Türkiye'mizin üç tarafı denizlerle çevrili, bizim de çocuklarımızı mutlakaTürkiye'mizin üç tarafı denizlerle çevrili, bizim de çocuklarımızı mutlaka yüzme bilir bir şekilde yetiştirmemiz lazım. Ne yapalım; yetiştirsin annesi, babası diyoruz.yüzme bilir bir şekilde yetiştirmemiz lazım. Ne yapalım; yetiştirsin annesi, babası diyoruz. Fakat Avustralya'da öyle değil. Yüzme, okul derslerinden birisi.Fakat Avustralya'da öyle değil. Yüzme, okul derslerinden birisi. Benim tanıdıklarımdan birisinin oğlu yüzmeden ikmale kalmıştı; çalıştı, çabaladı, uğraştı.Benim tanıdıklarımdan birisinin oğlu yüzmeden ikmale kalmıştı; çalıştı, çabaladı, uğraştı. Tabi yüzme sadece sözlü değil, aynı zamanda uygulamalı.Tabi yüzme sadece sözlü değil, aynı zamanda uygulamalı. "Atla bakalım suyun içine, yüz bakalım kurbağalama, sırt üstü; dal bakalım.…""Atla bakalım suyun içine, yüz bakalım kurbağalama, sırt üstü; dal bakalım.…" Artık imtihanları nasıl oluyorsa?.. Yüzmeyi öğretiyor. Artık imtihanları nasıl oluyorsa?.. Yüzmeyi öğretiyor.

Dinimiz yüzmeyi çocuğa küçükten öğretmeyi babaya emrediyor.Dinimiz yüzmeyi çocuğa küçükten öğretmeyi babaya emrediyor. Çocuğun hakkı, babanın da görevi olmuş oluyor. Çocuğun hakkı, babanın da görevi olmuş oluyor.

Peygamber Efendimiz bunu nerede söylüyor? Peygamber Efendimiz bunu nerede söylüyor?

Bir tarafı çöl olan dağlık bir yerde söylüyor.Bir tarafı çöl olan dağlık bir yerde söylüyor. Suyun, yüzmenin pek lazım olmadığı sanılacak bir yerde söylüyor. Suyun, yüzmenin pek lazım olmadığı sanılacak bir yerde söylüyor. Bu da Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz'in emirlerinin ne kadar derin anlamlı,Bu da Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz'in emirlerinin ne kadar derin anlamlı, ne kadar geniş, ne kadar hikmetli olduğunu gösteren çok güzel bir misal. ne kadar geniş, ne kadar hikmetli olduğunu gösteren çok güzel bir misal.

Çocuk yüzmeyi öğrenecek. Neden? Çocuk yüzmeyi öğrenecek.

Neden?

Peygamber Efendimiz'in bu sözü söylediği, yaşadığı o çevre -Mekke-i MükerremePeygamber Efendimiz'in bu sözü söylediği, yaşadığı o çevre -Mekke-i Mükerreme veyahut Medîne-i Münevvere- kara parçası, kumluk, çöllük… Ahali kara ehli, ama olsun!veyahut Medîne-i Münevvere- kara parçası, kumluk, çöllük… Ahali kara ehli, ama olsun! Yani ufuk geniş! İleride İslâmiyet denizleri, okyanusları geçecek.Yani ufuk geniş! İleride İslâmiyet denizleri, okyanusları geçecek. Kıtalara, dünyanın her tarafına yayılacak. Peygamber-i Zîşânımız ümmetini terbiye etmek istiyor.Kıtalara, dünyanın her tarafına yayılacak. Peygamber-i Zîşânımız ümmetini terbiye etmek istiyor. Terbiyesinin tam ve mükemmel olması içinTerbiyesinin tam ve mükemmel olması için Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz yüzmeyi de öğretmeyi tavsiye buyurmuş. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz yüzmeyi de öğretmeyi tavsiye buyurmuş.

"Hocam, yüzmeyi öğretelim ama bikiniler, yokiniler, altsızlar, üstsüzler var… Ne yapacağız?" "Hocam, yüzmeyi öğretelim ama bikiniler, yokiniler, altsızlar, üstsüzler var… Ne yapacağız?"

 İslâm her şeye bir ölçü koymuş. İslâm'da tesettür var, bunlar tesettüre riayet edilerek olacak.İslâm her şeye bir ölçü koymuş. İslâm'da tesettür var, bunlar tesettüre riayet edilerek olacak. Fısk u fücûr, günah olmayacak. Gözle veya başka bir şekilde harama yol açılmayacak; onlar sağlanacak.Fısk u fücûr, günah olmayacak. Gözle veya başka bir şekilde harama yol açılmayacak; onlar sağlanacak. Yüzmeyi öğretiyor deyince bu, "Ayağına bir karış giy, Allah'ın kapat dediği yerlerin,Yüzmeyi öğretiyor deyince bu, "Ayağına bir karış giy, Allah'ın kapat dediği yerlerin, her tarafın meydanda, öyle yüz!" demek değil. Şartlarına riayet ederek yüzmek, demek... her tarafın meydanda, öyle yüz!" demek değil. Şartlarına riayet ederek yüzmek, demek...

Öğreteceği şeylerden birisi de; ve'l-rimâyet. Rimâye, ok atmak demek. O devirde ok vardı.Öğreteceği şeylerden birisi de; ve'l-rimâyet. Rimâye, ok atmak demek. O devirde ok vardı. Bir yay, o yayın bir kirişi, bir de sivri uçlu hazırlanmış bir çubuk...Bir yay, o yayın bir kirişi, bir de sivri uçlu hazırlanmış bir çubuk... Onu yaya takarsın, yayı gerersin…Onu yaya takarsın, yayı gerersin… Yay biraz sert olursa, insan oku kuvvetli çekebilirse 25, 30, 40, 50 metre gider;Yay biraz sert olursa, insan oku kuvvetli çekebilirse 25, 30, 40, 50 metre gider; adamın pazısının kuvvetine göre hedefe vurur.adamın pazısının kuvvetine göre hedefe vurur. Hayvana attıysa hayvana saplanır, hayvan yaralanır, kaçar veya kanı akar, düşer.Hayvana attıysa hayvana saplanır, hayvan yaralanır, kaçar veya kanı akar, düşer. Kuş, ceylan veya tavşan böylece vurulmuş olur. O zamanın silahı bu; ok atmak... Kuş, ceylan veya tavşan böylece vurulmuş olur. O zamanın silahı bu; ok atmak...

Ok atmak için de insanın oku çekmeye talim edip alışması lazım.Ok atmak için de insanın oku çekmeye talim edip alışması lazım. Okun yayı çok sağlam malzemeden yapılıp insan da çok çekebildiğiOkun yayı çok sağlam malzemeden yapılıp insan da çok çekebildiği ve uzun mesafeye atabildiği zaman uzun menzilli bir atış oluyor; kıymetli bu.ve uzun mesafeye atabildiği zaman uzun menzilli bir atış oluyor; kıymetli bu. Uzaktan düşmanı veya avı vurması mümkün oluyor. Bunun idmanının, çalışmasının olması lazım.Uzaktan düşmanı veya avı vurması mümkün oluyor. Bunun idmanının, çalışmasının olması lazım. Çocuk küçüklükten beri çalışacak; hem ok atmayı hem de nişan almayı öğrenecek. Çocuk küçüklükten beri çalışacak; hem ok atmayı hem de nişan almayı öğrenecek. "Şöyle kaldırırsam, gözümü şöyle kapatırsam, şöyle yaparsam, "Şöyle kaldırırsam, gözümü şöyle kapatırsam, şöyle yaparsam, biraz da okun havada gidip aşağı inişini hesaplarsam şöyle vururum!.." diye ata ata alışacak.biraz da okun havada gidip aşağı inişini hesaplarsam şöyle vururum!.." diye ata ata alışacak. Atmayı öğrenecek. Şimdi okçuluk ancak Gençlik ve Spor Bakanlığı'nın bir spor dalı haline geldi.Atmayı öğrenecek.

Şimdi okçuluk ancak Gençlik ve Spor Bakanlığı'nın bir spor dalı haline geldi. Yani pratik değeri azaldı. Atıcılık çok ileri noktalara gitti.Yani pratik değeri azaldı. Atıcılık çok ileri noktalara gitti. Silahlı, uzun menzilli atışlar var, füzeler var...Silahlı, uzun menzilli atışlar var, füzeler var... Jet uçaklarımızı kullanan sevgili, kıymetli, kahraman pilotlarımızınJet uçaklarımızı kullanan sevgili, kıymetli, kahraman pilotlarımızın akrobatik hareketler arasında hedefi 12'den vuruşları var… O da bir atış.akrobatik hareketler arasında hedefi 12'den vuruşları var… O da bir atış. Bunların hepsini öğrenmek İslâm'ın bir emri olmuş oluyor. Böylece müslüman atmayı, vurmayı öğrenecek. Bunların hepsini öğrenmek İslâm'ın bir emri olmuş oluyor. Böylece müslüman atmayı, vurmayı öğrenecek.

Neden? Sulh lazım, sulh güzel... es-Sulhu hayrun. "Sulh hayırlı, güzel." Neden?

Sulh lazım, sulh güzel... es-Sulhu hayrun. "Sulh hayırlı, güzel."

 Ama gel gör ki düşmanların senin malına tamah ediyor, göz dikiyor.Ama gel gör ki düşmanların senin malına tamah ediyor, göz dikiyor. Bazısı canına kast ediyor, bazısı senin diyarını, ülkelerini güzel görüyor,Bazısı canına kast ediyor, bazısı senin diyarını, ülkelerini güzel görüyor, seni yurdundan çıkartmak istiyor, bazısı senin madenlerine,seni yurdundan çıkartmak istiyor, bazısı senin madenlerine, petrolüne, yer altı, yer üstü sahip olduğun zenginliklere sahip olmak istiyor. Saldırıyor... petrolüne, yer altı, yer üstü sahip olduğun zenginliklere sahip olmak istiyor. Saldırıyor...

 O zaman ne olacak? Hazır ol ceng ü cidâle Eğer istersen sulh u salâh! Çok sevdiğim bir mısra...O zaman ne olacak?

Hazır ol ceng ü cidâle

Eğer istersen sulh u salâh!

Çok sevdiğim bir mısra... Eğer sulh u salâh yani sükûnet, huzur, barış, mutluluk, tatlı bir hayat istiyorsanEğer sulh u salâh yani sükûnet, huzur, barış, mutluluk, tatlı bir hayat istiyorsan o zaman cenge hazır olacaksın ki düşman korkacak, gelmeyecek. "Bu hazırlılıkla savaşamam.o zaman cenge hazır olacaksın ki düşman korkacak, gelmeyecek. "Bu hazırlılıkla savaşamam. Savaşırsam belamı bulurum!.." diyecek, saldırmayacak. Onun için bu çok önemli!Savaşırsam belamı bulurum!.." diyecek, saldırmayacak. Onun için bu çok önemli! Peygamber Efendimiz bunu öğretmiş. Çok ileri, çok güzel bir tavsiye; hepimiz bunu tutalım.Peygamber Efendimiz bunu öğretmiş. Çok ileri, çok güzel bir tavsiye; hepimiz bunu tutalım. Bunu halkımız da, ordumuz da, askerimiz de, kardeşlerimiz de bilsinler kiBunu halkımız da, ordumuz da, askerimiz de, kardeşlerimiz de bilsinler ki atıcılık, Peygamber Efendimiz'in tavsiyesi...atıcılık, Peygamber Efendimiz'in tavsiyesi... Atıp vurmak, her çeşit atış aletlerini, silahlarını en mükemmel tarzda herkesin kullanması... Atıp vurmak, her çeşit atış aletlerini, silahlarını en mükemmel tarzda herkesin kullanması...

 Eskiden cirit oyunları vardı. Ben ilk defa askerlik yaparken Malazgirt'te gördüm.Eskiden cirit oyunları vardı. Ben ilk defa askerlik yaparken Malazgirt'te gördüm. Atın üstünde oynanan bir oyun… İki takım kuruluyor;Atın üstünde oynanan bir oyun… İki takım kuruluyor; ellerinde mızraklar, hem atı sürüyor hem mızrağı atıp, düşmanına vurup değdirecek. O zaman puan kazanıyor.ellerinde mızraklar, hem atı sürüyor hem mızrağı atıp, düşmanına vurup değdirecek. O zaman puan kazanıyor. Öteki de hem atı sürüyor, hem de mızrak kendisine değmeyecek şekilde kendisini korumayı öğreniyor.Öteki de hem atı sürüyor, hem de mızrak kendisine değmeyecek şekilde kendisini korumayı öğreniyor. Bazen atın üstünden tutunarak karın tarafına geçiyor, hareketler yapıyor. Kendisini savunmayı öğreniyor.Bazen atın üstünden tutunarak karın tarafına geçiyor, hareketler yapıyor. Kendisini savunmayı öğreniyor. Ötekisi saldırmayı öğreniyor. Neticede oyun, cirit atma oyunu insana ata binmeyi de öğretiyor. Ötekisi saldırmayı öğreniyor. Neticede oyun, cirit atma oyunu insana ata binmeyi de öğretiyor.

Bu oyunlar hep yapılmış... Güreşten, bokstan, ciritten, binicilikten, okçuluktan vs. maksat ne? Bu oyunlar hep yapılmış... Güreşten, bokstan, ciritten, binicilikten, okçuluktan vs. maksat ne?

Vücut kabiliyetlerini geliştirmek ve bu kabiliyetlerini savunmada kullanmak, kendisini korumak...Vücut kabiliyetlerini geliştirmek ve bu kabiliyetlerini savunmada kullanmak, kendisini korumak... Tabi toplumun istikbali, mutluluğu, korunması için kullanmak lazım. Tabi toplumun istikbali, mutluluğu, korunması için kullanmak lazım.

Peygamber Efendimiz başka ne tavsiye eylemiş? Çocuğun baba üzerindeki hakları: Peygamber Efendimiz başka ne tavsiye eylemiş?

Çocuğun baba üzerindeki hakları:

Bir; yazmayı, Allah'ın Kitâb'ını öğretmesi. İki; yüzmeyi öğretmesi. Üç; atmayı öğretmesi.Bir; yazmayı, Allah'ın Kitâb'ını öğretmesi.

İki; yüzmeyi öğretmesi.

Üç; atmayı öğretmesi. Ona oktan başlayarak, tabanca, tüfek, füze, uçakla vurmak vs. -her çeşidi dahil- öğretecek. Ona oktan başlayarak, tabanca, tüfek, füze, uçakla vurmak vs. -her çeşidi dahil- öğretecek.

Ve en lâ yerzukahû illâ tayyibât.Ve en lâ yerzukahû illâ tayyibât. "Ancak temiz olan rızıkla onu beslemesi de çocuğun hakkıdır." "Ancak temiz olan rızıkla onu beslemesi de çocuğun hakkıdır."

Babası evladını temiz rızıkla besleyecek. Eve haram getirmeyecek.Babası evladını temiz rızıkla besleyecek. Eve haram getirmeyecek. Anne evde duruyor, çocuklara bakıyor; baba sabahleyin çıkıyor, gidiyor, geliyor... Anne evde duruyor, çocuklara bakıyor; baba sabahleyin çıkıyor, gidiyor, geliyor...

Nereden kazandı kazancı? Rüşvet aldı da öyle geldi. Olmadı!Nereden kazandı kazancı?

Rüşvet aldı da öyle geldi.

Olmadı! Anasına da çocuğuna da haram yedirmiş ve istikballerini mahvetmiş oluyor.Anasına da çocuğuna da haram yedirmiş ve istikballerini mahvetmiş oluyor. Kendisini çok büyük bir suçluluk içerisine atmış oluyor. Nereden kazandı? Kendisini çok büyük bir suçluluk içerisine atmış oluyor.

Nereden kazandı?

Hırsızlıktan veya başka haram, gayrimeşru yollardan kazandı. Bunların hepsi yanlış! Hırsızlıktan veya başka haram, gayrimeşru yollardan kazandı. Bunların hepsi yanlış!

Nereden kazanacak? Temiz bir kazanç olacak.Nereden kazanacak?

Temiz bir kazanç olacak. Kimsenin hakkını yutmadan, çiğnemeden gasp etmeden, güzel bir şekilde kazanacak... Helal kazanacak.Kimsenin hakkını yutmadan, çiğnemeden gasp etmeden, güzel bir şekilde kazanacak... Helal kazanacak. Tayyib burada helal, güzel kazanç demek.Tayyib burada helal, güzel kazanç demek. Helal, güzel kazanç ve gıda ile çocuğunu beslemesi çocuğun hakkı, babanın vazifesidir.Helal, güzel kazanç ve gıda ile çocuğunu beslemesi çocuğun hakkı, babanın vazifesidir. Çocuk bunu babasına âhirette sorar. "Yâ Rabbi! Babam bana helal lokma yedirmemiş." diye davacı olur.Çocuk bunu babasına âhirette sorar. "Yâ Rabbi! Babam bana helal lokma yedirmemiş." diye davacı olur. Onun için babanın bir vazifesi de kazancının helal olmasına dikkat etmek. Onun için babanın bir vazifesi de kazancının helal olmasına dikkat etmek.

İnsanın dükkânı oluyor, esnaf, sanatkâr oluyor,İnsanın dükkânı oluyor, esnaf, sanatkâr oluyor, memur oluyor, kazancını ziraatten vs. bir yoldan kazanıyor. Memursa saatlerine dikkat edecek.memur oluyor, kazancını ziraatten vs. bir yoldan kazanıyor. Memursa saatlerine dikkat edecek. Boş geçirip de maaşını gayrimeşru bir maaş alma durumuna getirmeyecek.Boş geçirip de maaşını gayrimeşru bir maaş alma durumuna getirmeyecek. Vazifesini güzel yapacak. Sanatkârsa işini güzel yapacak. Kazancını helal hâle getirecek.Vazifesini güzel yapacak. Sanatkârsa işini güzel yapacak. Kazancını helal hâle getirecek. İşçi ise işçi, sanatkârsa sanatkâr... Yaptığı işi helal yolla yapacak, kazancını helal edecek. İşçi ise işçi, sanatkârsa sanatkâr... Yaptığı işi helal yolla yapacak, kazancını helal edecek.

Bu birinci hadîs-i şerîf... İkinci hadîs-i şerîf Ebû Hüreyre radıyallahu anh'ten; Bu birinci hadîs-i şerîf... İkinci hadîs-i şerîf Ebû Hüreyre radıyallahu anh'ten;

Kısa ve bazı şeyleri bu birinci hadîs-i şerîfte anlatılanlara benziyor. Kısa ve bazı şeyleri bu birinci hadîs-i şerîfte anlatılanlara benziyor.

Hakku'l-veledi alâ vâlidihî. "Çocuğun babası üzerinde hakkıdır."Hakku'l-veledi alâ vâlidihî. "Çocuğun babası üzerinde hakkıdır." En yuhsine'smehû.En yuhsine'smehû. "Babanın çocuğuna güzel bir isim vermesi, ismini güzel koyması çocuğun hakkıdır." Bu bir. "Babanın çocuğuna güzel bir isim vermesi, ismini güzel koyması çocuğun hakkıdır." Bu bir.

Ve en yuallimehu'l-kitâbe. "Ve babanın çocuğuna yazıyı öğretmesi."Ve en yuallimehu'l-kitâbe. "Ve babanın çocuğuna yazıyı öğretmesi." İlim, irfan, terbiye öğretmesi... Bu iki. İlim, irfan, terbiye öğretmesi... Bu iki.

Ve yüzevvice izâ edreke. "Evlenecek çağa ulaşınca da onu evlendirmesi." Ve yüzevvice izâ edreke. "Evlenecek çağa ulaşınca da onu evlendirmesi."

Burada karşımıza başka bir konu çıktı. Bu da babalık vazifesi oluyor. Burada karşımıza başka bir konu çıktı. Bu da babalık vazifesi oluyor.

Birinci olarak burada Peygamber Efendimiz neyi zikretti? İsmini güzel koyacak...Birinci olarak burada Peygamber Efendimiz neyi zikretti?

İsmini güzel koyacak... Çocuk doğduğu zaman isim konuluyor. Bu isim önemli!Çocuk doğduğu zaman isim konuluyor. Bu isim önemli! Şerefli bir isim olacak, kötü bir isim olmayacak; çocuğun utanç duyacağı, ar duyacağı bir isim olmayacak.Şerefli bir isim olacak, kötü bir isim olmayacak; çocuğun utanç duyacağı, ar duyacağı bir isim olmayacak. Müşrik, kâfir, Allah düşmanı bir kişinin ismi olmayacak.Müşrik, kâfir, Allah düşmanı bir kişinin ismi olmayacak. Bazen eski devirlerden bir isim bulunuyor, konuluyor ama adam kâfir, müşrik… Olmaz! Bazen eski devirlerden bir isim bulunuyor, konuluyor ama adam kâfir, müşrik…

Olmaz!

Mü'min bir insan ismi veya güzel bir isim olacak. Çocuğa hedef gösterecek.Mü'min bir insan ismi veya güzel bir isim olacak. Çocuğa hedef gösterecek. Diyelim ki sabrediyoruz, Sabri;Diyelim ki sabrediyoruz, Sabri; çocuk şükürlü olsun, Allah'ın verdiği nimetleri bilsin diyoruz, Şükrü vs...çocuk şükürlü olsun, Allah'ın verdiği nimetleri bilsin diyoruz, Şükrü vs... Mücahit veya Cahit koyuyor; çocuk Allah yolunda cehd etsin, gayret etsin, cihat etsin.Mücahit veya Cahit koyuyor; çocuk Allah yolunda cehd etsin, gayret etsin, cihat etsin. Mesela Fatih diyoruz, Fatih Sultan Mehmed gibi olsunMesela Fatih diyoruz, Fatih Sultan Mehmed gibi olsun veyahut fütuhat etsin, toplumuna faydalı bir kimse olsun diye... veyahut fütuhat etsin, toplumuna faydalı bir kimse olsun diye...

İsmin güzel olması, güzel hedef göstermesi lazım... Herkes ismin güzel olmasını istiyor.İsmin güzel olması, güzel hedef göstermesi lazım... Herkes ismin güzel olmasını istiyor. Anneler, babalar çocuğuna güzel bir isim koydum sanıyor ama bir de lütfen başkalarına sorsunlar;Anneler, babalar çocuğuna güzel bir isim koydum sanıyor ama bir de lütfen başkalarına sorsunlar; "Bu isim güzel mi, değil mi?" diye tahkik etsinler. "Bu isim güzel mi, değil mi?" diye tahkik etsinler.

Son zamanlarda biraz moda olmuş, nüfus memurları da buna kızdıkları için engelliyorlarSon zamanlarda biraz moda olmuş, nüfus memurları da buna kızdıkları için engelliyorlar ve "Olmaz, bunu yazmam, git değiştir!" diyorlarmış. Gayrimüslim ismi, yabancı ismi…ve "Olmaz, bunu yazmam, git değiştir!" diyorlarmış. Gayrimüslim ismi, yabancı ismi… Bizim şanlı bir tarihimiz, zengin bir kültürümüz var. Bizim şanlı bir tarihimiz, zengin bir kültürümüz var.

Niye ben başkasını taklit edeyim, niye başka kültürün bir ismini alayım? Niye ben başkasını taklit edeyim, niye başka kültürün bir ismini alayım?

Bakıyorsun, bir batılı isim... Yunan'ın, Bulgar'ın, Avrupalı'nın, Amerikalı'nın koyduğu isim… Bakıyorsun, bir batılı isim... Yunan'ın, Bulgar'ın, Avrupalı'nın, Amerikalı'nın koyduğu isim…

 Niye koyayım? Niye koyayım?

Ben Türk'üm, müslümanım; kendi kültürümden sevdiğim bir isim koyarım, onu hatırlatır. Ben Türk'üm, müslümanım; kendi kültürümden sevdiğim bir isim koyarım, onu hatırlatır.

İsmin güzel olmasına dikkat etmek lazım...İsmin güzel olmasına dikkat etmek lazım... Nüfus memurlarını da o bakımdan tenbih edenleri takdir ederim. Nüfus memurlarını da o bakımdan tenbih edenleri takdir ederim.

Kendi kültürümüzü korumamız lazım.Kendi kültürümüzü korumamız lazım. Benim elimde salahiyet olsa dükkânların levhalarına bile karışacağım.Benim elimde salahiyet olsa dükkânların levhalarına bile karışacağım. Çünkü bir modalandı ve dükkân levhaları o kadar yabancı kelimelerle dolu olmaya başladı kiÇünkü bir modalandı ve dükkân levhaları o kadar yabancı kelimelerle dolu olmaya başladı ki Türkiye'de miyiz yoksa başka ülkede miyiz şaşırmaya başladım. Bu böyle olmaz!Türkiye'de miyiz yoksa başka ülkede miyiz şaşırmaya başladım. Bu böyle olmaz! Şahsiyetimizi kaybetmemeliyiz, kültürümüzü, dilimizi, edebiyatımızı, örfümüzü, âdetimizi unutmamalıyız.Şahsiyetimizi kaybetmemeliyiz, kültürümüzü, dilimizi, edebiyatımızı, örfümüzü, âdetimizi unutmamalıyız. Bunların ne kadar güzel olduğunu bilip korumalıyız, muhafazasına gayret etmeliyiz. Bunların ne kadar güzel olduğunu bilip korumalıyız, muhafazasına gayret etmeliyiz.

O bakımdan Efendimiz ismin güzel olmasını tavsiye ediyor.O bakımdan Efendimiz ismin güzel olmasını tavsiye ediyor. Çocuğa düşünülüp taşınılacak, güzel bir isim konulacak.Çocuğa düşünülüp taşınılacak, güzel bir isim konulacak. Büyüklere, alim, fâzıl kimselere danışılır öyle konulur. Sonra... Büyüklere, alim, fâzıl kimselere danışılır öyle konulur.

Sonra...

 Ve en yuallimehu'l-kitâbe. "Yazıyı öğretecek!" Birinci hadîs-i şerîfte de zaten bu vardı. Ve en yuallimehu'l-kitâbe. "Yazıyı öğretecek!"

Birinci hadîs-i şerîfte de zaten bu vardı.

Ve yüzevvice izâ edreke.Ve yüzevvice izâ edreke. "Zamanı geldiğinde; büluğa erdiği, akil baliğ olduğu"Zamanı geldiğinde; büluğa erdiği, akil baliğ olduğu ve olgunlaştığı zaman onu evlendirmek!" babanın vazifesi, çocuğun hakkı. ve olgunlaştığı zaman onu evlendirmek!" babanın vazifesi, çocuğun hakkı.

 Çocuğu babası evlendirmemiş, çocuk babasından davacı olabilir.Çocuğu babası evlendirmemiş, çocuk babasından davacı olabilir. Çocuk evlenmediğinden dolayı cinsel yönden suç işlerse,Çocuk evlenmediğinden dolayı cinsel yönden suç işlerse, harama saparsa, gözle, elle, fiilî olarak zina işlerse mesela... harama saparsa, gözle, elle, fiilî olarak zina işlerse mesela...

Ne oluyor? Günahı babasına yazılıyor. Neden? Evlendirecekti, evlendirmedi. Ne oluyor?

Günahı babasına yazılıyor.

Neden?

Evlendirecekti, evlendirmedi.

İzâ edreke. Baliğ olduğu, evlenecek çağa geldiği zaman evlendirmek.İzâ edreke. Baliğ olduğu, evlenecek çağa geldiği zaman evlendirmek. Evlendirme çağı üçtür, beştir diye bir rakam söylenmediği için uzatılıyor.Evlendirme çağı üçtür, beştir diye bir rakam söylenmediği için uzatılıyor. Çocuk -bakıyorsunuz- ne çocuk! Çocuk, artık kocaman bir adam olmuş,Çocuk -bakıyorsunuz- ne çocuk! Çocuk, artık kocaman bir adam olmuş, efendi olmuş, beyefendi olmuş; saçlarına, bıyıklarına kır düşmüş;efendi olmuş, beyefendi olmuş; saçlarına, bıyıklarına kır düşmüş; 40 yaşını geçmiş, hâlâ evlenecek. Olmaz! 40 yaşını geçmiş, hâlâ evlenecek.

Olmaz!

"O zamana kadar nasıl vaktini geçirdi?" diye sorarlar insana."O zamana kadar nasıl vaktini geçirdi?" diye sorarlar insana. Tabi sabretmemişse, o zaman vakit günahla geçmiş olur.Tabi sabretmemişse, o zaman vakit günahla geçmiş olur. Büyük ölçüde de sabretmemiştir, zaman günahla geçmiştir. O zaman o baba çok sorumlu oluyor. Büyük ölçüde de sabretmemiştir, zaman günahla geçmiştir. O zaman o baba çok sorumlu oluyor.

Erkence, vakti gelince evlendirmek lazım...Erkence, vakti gelince evlendirmek lazım... Bu hususta kolaylık göstermek, işi kolaylaştırmak, aracı olmak lazım...Bu hususta kolaylık göstermek, işi kolaylaştırmak, aracı olmak lazım... İyi bir insanın oğlu ile iyi bir insanın kızını yuva kursunlar diye aracı olmak, buluşturmak lazım.İyi bir insanın oğlu ile iyi bir insanın kızını yuva kursunlar diye aracı olmak, buluşturmak lazım. Bu hususun yani nikâh hususundaki yardımlaşmaların çok sevabı var. Bu hususun yani nikâh hususundaki yardımlaşmaların çok sevabı var.

Çocuk erken evlenince ne oluyor? Ciddileşiyor.Çocuk erken evlenince ne oluyor?

Ciddileşiyor. Bir aile reisi oluyor, baba oluyor.Bir aile reisi oluyor, baba oluyor. Hanımı var, hanımına karşı sorumluluğu var, çocuğuna karşı sorumluluğu var...Hanımı var, hanımına karşı sorumluluğu var, çocuğuna karşı sorumluluğu var... Böylece sokaktaki kepazelikler, rezaletler önleniyor.Böylece sokaktaki kepazelikler, rezaletler önleniyor. İslâm'ın tam uygulandığı bir ülkeye gittiğiniz zaman polislerin minibüslerle gelipİslâm'ın tam uygulandığı bir ülkeye gittiğiniz zaman polislerin minibüslerle gelip tabancalarını çekip de kenardan, bulvardan, caddeden;tabancalarını çekip de kenardan, bulvardan, caddeden; "Hadi bakalım, sen gel içeriye!" deyip de, kadınları toplayıp da"Hadi bakalım, sen gel içeriye!" deyip de, kadınları toplayıp da karakola, hastaneye götürmesi durumları olmuyor. Kumarhaneleri basma durumu olmuyor.karakola, hastaneye götürmesi durumları olmuyor. Kumarhaneleri basma durumu olmuyor. Çünkü ihtiyaç, zamanında ve meşru yoldan,Çünkü ihtiyaç, zamanında ve meşru yoldan, tatlı, güzel bir şekilde karşılanmış, her şey rayına oturmuş oluyor. tatlı, güzel bir şekilde karşılanmış, her şey rayına oturmuş oluyor.

Bu yapılmadığı zaman… "Başka toplumlar yapmıyor?.." Bu yapılmadığı zaman…

"Başka toplumlar yapmıyor?.."

 Yapmıyor ama onlar sevap, günah bilmiyor. Günahı işliyor, ondan yapmıyor!Yapmıyor ama onlar sevap, günah bilmiyor. Günahı işliyor, ondan yapmıyor! Evlenmiyor, evliliği geciktiriyor, nikâh yapmıyor... Bunlar doğru değil.Evlenmiyor, evliliği geciktiriyor, nikâh yapmıyor... Bunlar doğru değil. Bizim dinimiz, evliliğin nikâhla olması lazım. Nikâh dışı evlilik haram!Bizim dinimiz, evliliğin nikâhla olması lazım. Nikâh dışı evlilik haram! Tepeden tırnağa, sabahtan akşama hep günah olmuş oluyor. Onun için ondan korunması gerekiyor.Tepeden tırnağa, sabahtan akşama hep günah olmuş oluyor. Onun için ondan korunması gerekiyor. Harama bakmak da, nâmahreme bakmak da, flört de günah! Bunların karşılığı ne olacak? Harama bakmak da, nâmahreme bakmak da, flört de günah!

Bunların karşılığı ne olacak?

"Flört etme, onun bunun karısını, kızını ayartma…" diye laf olarak demek yeterli değil. "Flört etme, onun bunun karısını, kızını ayartma…" diye laf olarak demek yeterli değil.

Ne olması lazım? Ne olması lazım?

İhtiyacı karşılayıp toplumun fitneye fesada sapmasını engellemek lazım... İslâm bunu yapıyor.İhtiyacı karşılayıp toplumun fitneye fesada sapmasını engellemek lazım... İslâm bunu yapıyor. Çocuğunu evlendir. Kız da evlendi, oğlan da evlendi; tamam. Fitne fesat sebebi kalmıyor ortada.Çocuğunu evlendir. Kız da evlendi, oğlan da evlendi; tamam. Fitne fesat sebebi kalmıyor ortada. Şeytanın dolaşıp da insanları kandırması için vesile kalmıyor. Ne kadar güzel! Şeytanın dolaşıp da insanları kandırması için vesile kalmıyor. Ne kadar güzel!

 "Olur mu!.. Biraz gençliğini sürsün..." Vay, sen ne diyorsun! Sen gel bakayım! "Olur mu!.. Biraz gençliğini sürsün..."

Vay, sen ne diyorsun! Sen gel bakayım!

Gençliğini sürsün ne demek? Gençliğini sürsün ne demek?

Sen Allah'ın emrine, Kur'ân-ı Kerîm'e, Peygamber'in sünnetineSen Allah'ın emrine, Kur'ân-ı Kerîm'e, Peygamber'in sünnetine karşı çıkıyorsun, haramı işlesin diyorsun. Öyle şey olur mu? Haramdan uzak olsun, diyeceksin. karşı çıkıyorsun, haramı işlesin diyorsun.

Öyle şey olur mu?

Haramdan uzak olsun, diyeceksin.

"Şu genç yaşta evlenilir mi?" Çok da iyi olur. Hatta bizim akrabalardan birisi vardı."Şu genç yaşta evlenilir mi?"

Çok da iyi olur. Hatta bizim akrabalardan birisi vardı. Üniversiteyi bitirince evlendi de evlendikten sonra bana;Üniversiteyi bitirince evlendi de evlendikten sonra bana; "Keşke daha lisedeyken evlenseymişim, çok rahat!.. " diyor."Keşke daha lisedeyken evlenseymişim, çok rahat!.. " diyor. Hatta, "Evde her türlü konfor olduğu için çalışmalarımı da rahat, daha kolay yaptım." diyor. Hatta, "Evde her türlü konfor olduğu için çalışmalarımı da rahat, daha kolay yaptım." diyor.

İslâm bunu emrediyor. Dünya üzerinde çok çeşitli sistemler, modeller, uygulamalar var.İslâm bunu emrediyor.

Dünya üzerinde çok çeşitli sistemler, modeller, uygulamalar var. İyi, kötü, haram, helal; hepsi ortada... Ama biz müslümanız! Biz İslâm'ın dediğine uyacağız. İyi, kötü, haram, helal; hepsi ortada... Ama biz müslümanız! Biz İslâm'ın dediğine uyacağız. Afrikalılar'ın, Hotantolar'ın, Eskimolar'ın, Kızılderililer'inAfrikalılar'ın, Hotantolar'ın, Eskimolar'ın, Kızılderililer'in veya Astekler'in, İnkalar'ın yaptığı bizi ilgilendirmiyor.veya Astekler'in, İnkalar'ın yaptığı bizi ilgilendirmiyor. Biz müslüman olduğumuz için her şeyimiz İslâmî usullere göre olacakBiz müslüman olduğumuz için her şeyimiz İslâmî usullere göre olacak ve bunun da çok büyük faydaları var. ve bunun da çok büyük faydaları var.

Evli bir insan gününü göremezmiş, gençliğini yaşayamazmış, yaratıcı olamazmış!.. Evli bir insan gününü göremezmiş, gençliğini yaşayamazmış, yaratıcı olamazmış!..

Bunların hepsi şeytanın uydurması, aldatması, yalanı...Bunların hepsi şeytanın uydurması, aldatması, yalanı... Çünkü İslâmî devrelerde genç yaşta evleniyorlardı. Ne kadar büyük alim yetişti!..Çünkü İslâmî devrelerde genç yaşta evleniyorlardı. Ne kadar büyük alim yetişti!.. Artık gönlünü oyalayan, aklını çelen problem kalmıyor.Artık gönlünü oyalayan, aklını çelen problem kalmıyor. Problem kalmadığı için insan ciddi oluyor; ilmi güzel yapıyor, mesleğini güzel yapıyor.Problem kalmadığı için insan ciddi oluyor; ilmi güzel yapıyor, mesleğini güzel yapıyor. Toplumda her şey düzenli gidiyor. Tertemiz bir toplum oluyor. Toplumda her şey düzenli gidiyor. Tertemiz bir toplum oluyor.

Biraz orijinal, çarpıcı olsun, sürpriz tesiri yapsın diye,Biraz orijinal, çarpıcı olsun, sürpriz tesiri yapsın diye, "Çocuğun babası üzerinde hakları nelerdir"? konulu iki hadis seçtim. İkisini de izah etmiş olduk. "Çocuğun babası üzerinde hakları nelerdir"? konulu iki hadis seçtim. İkisini de izah etmiş olduk.

Aman babalar! Evlatlarınızın sizin üzerinizde ne hakları olduğunu bilin, çocuklarınıza haklarını verin.Aman babalar! Evlatlarınızın sizin üzerinizde ne hakları olduğunu bilin, çocuklarınıza haklarını verin. Onlara güzel isim koyun, Allah'ın Kitâbı'nı, ilmi, irfanı, yüzmeyi, sporu, atmayı, vurmayı öğretin.Onlara güzel isim koyun, Allah'ın Kitâbı'nı, ilmi, irfanı, yüzmeyi, sporu, atmayı, vurmayı öğretin. Helal rızıkla besleyin. İyi yetiştirin ve yuva kurmalarında yardımcı olun, acele edin.Helal rızıkla besleyin. İyi yetiştirin ve yuva kurmalarında yardımcı olun, acele edin. Büluğa erdiği zaman evlendirin. Böylece toplumda fitne, fesat, günah, haram olmasın.Büluğa erdiği zaman evlendirin. Böylece toplumda fitne, fesat, günah, haram olmasın. İnsanlar tekrar pırıl pırıl, iyi yetişmiş, namuslu, ahlâklı iyi insanlardan müteşekkil,İnsanlar tekrar pırıl pırıl, iyi yetişmiş, namuslu, ahlâklı iyi insanlardan müteşekkil, tertemiz, dünyaya numune, örnek olacak bir toplum görsün. tertemiz, dünyaya numune, örnek olacak bir toplum görsün.

Allahu Teâlâ hazretleri cümlenizi ve cümlemizi haklarımızı, vazifelerimizi iyi bilenlerdenAllahu Teâlâ hazretleri cümlenizi ve cümlemizi haklarımızı, vazifelerimizi iyi bilenlerden ve onları tam, güzel bir şekilde uygulayanlardan, hem dünyanın huzuruna, sükûnuna,ve onları tam, güzel bir şekilde uygulayanlardan, hem dünyanın huzuruna, sükûnuna, mutluluğuna hem de âhiretin ebedî saadetine erenlerinden eylesin. mutluluğuna hem de âhiretin ebedî saadetine erenlerinden eylesin.

Allahu Teâlâ hazretleri Cumanızı mübarek eylesin.Allahu Teâlâ hazretleri Cumanızı mübarek eylesin. Erkeklere hatırlatıyoruz;Cuma namazına gitmeden önce boy abdesti alırlarErkeklere hatırlatıyoruz;Cuma namazına gitmeden önce boy abdesti alırlar ve Kehf sûresini okurlarsa çok sevap; 10 günlük günahları bağışlanıyor.ve Kehf sûresini okurlarsa çok sevap; 10 günlük günahları bağışlanıyor. Cuma'ya erken gitmelerini de tavsiye ederiz.Cuma'ya erken gitmelerini de tavsiye ederiz. Hanımların da evde Yâsîn sûresini, Kehf sûresini okumalarını tavsiye ederiz.Hanımların da evde Yâsîn sûresini, Kehf sûresini okumalarını tavsiye ederiz. Peygamber Efendimiz'e salât ü selamı çok yapmalarını tavsiye ederiz. Peygamber Efendimiz'e salât ü selamı çok yapmalarını tavsiye ederiz.

es-Selâmu aleyküm ve rahmetullahi ve berekâtüh es-Selâmu aleyküm ve rahmetullahi ve berekâtüh
Hicri Yeni Yıl ve Aşure
Kısa ve Öz Sohbetler
Server Yayınları
Dinle Hata Bildir/Öneride Bulun Not Ekle
Konuşma Hakkında
Server Kürsü
Detaylı Arama
Namaz Vakitleri
İstanbul

27 Zilhicce 1445

03 Temmuz 2024

İmsak
03:30
Güneş
05:29
Öğle
13:13
İkindi
17:13
Akşam
20:47
Yatsı
22:37
Kayıt Ol
Giriş Yap
Mehmed Zahid<br>KOTKU
Mehmed Zahid
KOTKU

Hakkında

Hadis Dersleri (MZK)

Cuma Sohbetleri (MZK)

Münebbihat Dersleri
Mahmud Es’ad<br>COŞAN
Mahmud Es’ad
COŞAN

Hakkında

MEC YÂD ve Belgeseller

Hadis Dersleri (MEC)

Cuma Sohbetleri (MEC)

Tefsir Dersleri

Tasavvuf Sohbetleri

Mübarek Gün ve Geceler

Gurbet Sohbetleri

Hac ve Umre

Aile Eğitim Kampı Konuşmaları

Anma Programları

Konferanslar

Sorular ve Cevaplar

Diğer Çeşitli Konuşmalar
Muharrem Nureddin<br>COŞAN
Muharrem Nureddin
COŞAN

Hakkında

Konuşmalar

Mübarek Gün ve Geceler

Önemli Mesajlar

Basın Bildirileri
Tüm Sohbetleri Listele
Kısa ve Öz Paylaşımlar
Tema 1
Tema 2
Açık Renk Modu
Koyu Renk Modu