Namaz Vakitleri
İstanbul
27 Zilhicce 1445
03 Temmuz 2024
İmsak
03:30
Güneş
05:29
Öğle
13:13
İkindi
17:13
Akşam
20:47
Yatsı
22:37
Detaylı Arama

Haccın Yapılışı

Prof. Dr. Mahmud Es'ad COŞAN

3 Zilhicce 1413 / 25.05.1993
Medine

Açıklama

Hocamız, Gönül dostumuz, Mürebbi'miz Prof. Dr. Mahmud Es’ad COŞAN’ın hac ve umre dolayısıyla Medine’de ve Mekke’de bulunduğu zamanlarda yaptığı sohbetlerdir. Bu sohbetler, çoğu zaman hacıların ve umrecilerin kaldığı otellerde, Mina’da ve Arafat’ta yapılmıştır.

Konuşmalarda hac ibadetinin faziletleri üzerinde durulmuş; Medine-i Münevvere, Mekke-i Mükerreme, Kâbe-i Müşerrefe, Mina, Arafat gibi mübârek yerler ve yapılabilecek sevaplı ameller anlatılmıştır. Çok rastlanan hatalı uygulamalar ve yanlış davranışlar örneklerle anlatılmış; haccın incelikleri, karşılıklı muamelelerde dikkat edilecek noktalar, sevgi ve saygıyı artıracak güzel davranışlar hatırlatılmıştır.

İhram, istîlâm, tavaf, vakfe, şeytan taşlama gibi hacda yapılan çeşitli görevlerin mânevî ve sembolik yönü üzerinde durulmuş; huzurlu, duygulu ve feyizli bir hac yapmanın yolları gösterilmiştir.

Konuşma Metni

Bismillâhirrahmânirrahîm.Bismillâhirrahmânirrahîm.

Elhamdülillahi Rabbi'l- âlemin. Vessalâtü vesselâmü 'alâ seyidi'l-evvelîne ve'l-âhirîn.


Elhamdülillahi Rabbi'l- âlemin. Vessalâtü vesselâmü 'alâ seyidi'l-evvelîne ve'l-âhirîn.
Muhammedini'l-Mustafâ ve âlihî ve sahbihî ve men tebi'ahû bi ihsânin zevu's-sıdkı ve'l-vefâ.Muhammedini'l-Mustafâ ve âlihî ve sahbihî ve men tebi'ahû bi ihsânin zevu's-sıdkı ve'l-vefâ. Emmâ ba'du:Emmâ ba'du:

Aziz ve muhterem kardeşlerim!


Aziz ve muhterem kardeşlerim!


Allahu Teâlâ hazretlerinin selamı, rahmeti, bereketi, ihsanı, ikramı dünyada âhirette,


Allahu Teâlâ hazretlerinin selamı, rahmeti, bereketi, ihsanı, ikramı dünyada âhirette,
her zaman ve her yerde üzerinize olsun.her zaman ve her yerde üzerinize olsun. Allahu Teâlâ hazretleri makbul, mebrûr bir hac yapmayı,Allahu Teâlâ hazretleri makbul, mebrûr bir hac yapmayı, huzuruna sevdiği, razı olduğu, yüzü ak, alnı açık kullar olarak varmayıhuzuruna sevdiği, razı olduğu, yüzü ak, alnı açık kullar olarak varmayı cümlenize, cümlemize nasîb-i müyesser eylesin. cümlenize, cümlemize nasîb-i müyesser eylesin.

Elhamdülillâh, hac yolundayız. Kur'ân-ı Kerîm'de Allahu Teâlâ hazretleri buyuruyor ki:


Elhamdülillâh, hac yolundayız. Kur'ân-ı Kerîm'de Allahu Teâlâ hazretleri buyuruyor ki:

Bismillâhirahmânirrahîm.

Bismillâhirahmânirrahîm.


İnne evvele beytin vüdıâ li'n-nâsi lellezî bi-bekkete mübâreken ve hüden li'l-âlemîn


İnne evvele beytin vüdıâ li'n-nâsi lellezî bi-bekkete mübâreken ve hüden li'l-âlemîn
fîhî âyâtün beyyinâtün makâmü İbrâhîm ve men dehalehû kâne âminâfîhî âyâtün beyyinâtün makâmü İbrâhîm ve men dehalehû kâne âminâ ve li'llâhi ale'n-nâsi hiccü'l-beyti meni'stetâ'a ileyhi sebîlâve li'llâhi ale'n-nâsi hiccü'l-beyti meni'stetâ'a ileyhi sebîlâ ve men kefere fe innallâhe ğaniyyün 'ani'l-âlemîn. Sadakallâhü'l-azîm.ve men kefere fe innallâhe ğaniyyün 'ani'l-âlemîn. Sadakallâhü'l-azîm.

Bu âyet-i kerîme insanlar için yapılan ilk ibadetgâhın


Bu âyet-i kerîme insanlar için yapılan ilk ibadetgâhın
Mekke-i Mükerreme'deki Kâbe-i Müşerrefe olduğunu bildiren bir âyet-i kerîmedir.Mekke-i Mükerreme'deki Kâbe-i Müşerrefe olduğunu bildiren bir âyet-i kerîmedir. Allahu Teâlâ hazretleri o mekânı Hz. Âdem atamız aleyhisselâm zamanındanAllahu Teâlâ hazretleri o mekânı Hz. Âdem atamız aleyhisselâm zamanından itibaren müşerref eylemiş ve Hz. Âdem atamız zamanında orada bir ibadetgâh yapılmıştır.itibaren müşerref eylemiş ve Hz. Âdem atamız zamanında orada bir ibadetgâh yapılmıştır.

Fakat İbrahim aleyhisselâm yine Âdem aleyhisselâm'ın yapmış olduğu binanın,


Fakat İbrahim aleyhisselâm yine Âdem aleyhisselâm'ın yapmış olduğu binanın,
zamanın geçmesiyle izleri kalmış veya kalmamış olan yerinde, oğlu İsmail aleyhisselâm ile beraberzamanın geçmesiyle izleri kalmış veya kalmamış olan yerinde, oğlu İsmail aleyhisselâm ile beraber bu binayı Allahu Teâlâ hazretlerinin emri üzere, o mübarek mahalde tekrar bina eylemiş.bu binayı Allahu Teâlâ hazretlerinin emri üzere, o mübarek mahalde tekrar bina eylemiş. Böyle, insanlığın tarihi kadar eski olan, şerefi, sevabı, kıymeti, izzeti, itibarıBöyle, insanlığın tarihi kadar eski olan, şerefi, sevabı, kıymeti, izzeti, itibarı ölçülemeyecek kadar yüksek olan bir ibadethâneye,ölçülemeyecek kadar yüksek olan bir ibadethâneye, yeryüzünün en kıymetli ibadetgâhına doğru gidiyoruz.yeryüzünün en kıymetli ibadetgâhına doğru gidiyoruz.

Allahu Teâlâ hazretleri bu mübarek diyarı ve bu mübarek ibadetgâhı ziyaret etmeyi kullarına emreylemiş;


Allahu Teâlâ hazretleri bu mübarek diyarı ve bu mübarek ibadetgâhı ziyaret etmeyi kullarına emreylemiş;
İslâm'ın farzlarından birisi, Kâbe-i Müşerrefe'yi zaman-ı mahsusunda İslâm'ın farzlarından birisi, Kâbe-i Müşerrefe'yi zaman-ı mahsusunda ve usûl-ü mahsusa ile ziyaret etmektir. Farz kılınmış, İslâm'ın beş şartından biri olmuş.ve usûl-ü mahsusa ile ziyaret etmektir. Farz kılınmış, İslâm'ın beş şartından biri olmuş.

Hz. Âdem atamız zamanından beri şerefi, izzeti, itibarı aşikâr olan bir yere gidiyoruz


Hz. Âdem atamız zamanından beri şerefi, izzeti, itibarı aşikâr olan bir yere gidiyoruz
ve İslâm'ın beş mühim direğinden, binasından biri olan bir ibadeti yapmaya gidiyoruz.ve İslâm'ın beş mühim direğinden, binasından biri olan bir ibadeti yapmaya gidiyoruz. Mukaddes ve muhterem bir mahal olduğu içinMukaddes ve muhterem bir mahal olduğu için burasının hususî bir ihtirama, saygıya göre ziyaret edilmesi lazım geliyor.burasının hususî bir ihtirama, saygıya göre ziyaret edilmesi lazım geliyor.

Bu mübarek mahallin hudutları var.


Bu mübarek mahallin hudutları var.
Bu hudutlardan öbür tarafa geçince insanın hâlinin değişmesi lazım.Bu hudutlardan öbür tarafa geçince insanın hâlinin değişmesi lazım.

Nasıl askerler memleketin vaziyetini ciddi gördükleri zaman


Nasıl askerler memleketin vaziyetini ciddi gördükleri zaman
hükümetle konuşuyorlar, "olağanüstü hal" ilan ediyorlar.hükümetle konuşuyorlar, "olağanüstü hal" ilan ediyorlar. "Örfî idare", "sıkıyönetim" deniliyor; her şey değişiyor."Örfî idare", "sıkıyönetim" deniliyor; her şey değişiyor. Sıkıyönetimden evvel başka, sıkıyönetimden sonra başka bir durum meydana geliyor.Sıkıyönetimden evvel başka, sıkıyönetimden sonra başka bir durum meydana geliyor. İşte bu mübarek mahalde, oraya girerken insanda bazı hallerin değişmesi lazım;İşte bu mübarek mahalde, oraya girerken insanda bazı hallerin değişmesi lazım; birtakım işleri yapmaması, birtakım yasaklara riayet etmesi,birtakım işleri yapmaması, birtakım yasaklara riayet etmesi, bir takım vazifeleri yaparak oraya girmesi lazım.bir takım vazifeleri yaparak oraya girmesi lazım.

Bu hududun berisinde kendisine helal olan bazı şeyler


Bu hududun berisinde kendisine helal olan bazı şeyler
o hududu geçtikten sonra yapmaması gereken şeyler oluyor, haram oluyor, yasak oluyor.o hududu geçtikten sonra yapmaması gereken şeyler oluyor, haram oluyor, yasak oluyor. Huduttan öbür tarafa o hazırlıkla geçmeye "ihram" deniliyor.Huduttan öbür tarafa o hazırlıkla geçmeye "ihram" deniliyor. Kendisini harem mıntıkasına, bir takım yasakların olduğu olağanüstü mukaddesKendisini harem mıntıkasına, bir takım yasakların olduğu olağanüstü mukaddes bölgeye girmeye hazırlamak, şartlara uydurmak demektir.bölgeye girmeye hazırlamak, şartlara uydurmak demektir.

İhramı hacı kardeşlerimizin çoğuna sorsak, beyaz renkli, altımıza üstümüze sarındığımız kumaş sanır.


İhramı hacı kardeşlerimizin çoğuna sorsak, beyaz renkli, altımıza üstümüze sarındığımız kumaş sanır.
Halbuki ihram, yasaklı bir bölgeye girmeyeHalbuki ihram, yasaklı bir bölgeye girmeye kendisini hazırlamak ve kendisini o hürmetin içine koymak mânasına geliyor.kendisini hazırlamak ve kendisini o hürmetin içine koymak mânasına geliyor. O elbise olsa da olmasa da insan o hâle girmiş oluyor.O elbise olsa da olmasa da insan o hâle girmiş oluyor. Sıkıyönetime ama mukaddes bir sıkıyönetime girer gibi olmuş oluyor.Sıkıyönetime ama mukaddes bir sıkıyönetime girer gibi olmuş oluyor. Biz de bu mukaddes arazi, bizim az ilerimizde Eb'âr-ı Ali denilen,Biz de bu mukaddes arazi, bizim az ilerimizde Eb'âr-ı Ali denilen, -Hz. Ali Efendimiz'in bahçeleri, kuyuları varmış zamanında, eski adı Zülhuleyfe denilen- bir yer var.-Hz. Ali Efendimiz'in bahçeleri, kuyuları varmış zamanında, eski adı Zülhuleyfe denilen- bir yer var. Burası Medine-i Münevvere'nin banliyösü.Burası Medine-i Münevvere'nin banliyösü. Buradan öteye giderken normal dikişli kıyafetle gidemeyiz.Buradan öteye giderken normal dikişli kıyafetle gidemeyiz. Kâbe'yi ziyarete gidiyoruz çünkü. Dikişsiz elbiseler ile, koku sürünmeden,Kâbe'yi ziyarete gidiyoruz çünkü. Dikişsiz elbiseler ile, koku sürünmeden, bir takım yasaklara riayet ederek, bir takım nizamname hükümlerine uyarak gitmemiz lazım.bir takım yasaklara riayet ederek, bir takım nizamname hükümlerine uyarak gitmemiz lazım. Oradan itibaren öteye öyle geçmemiz gerekiyor.Oradan itibaren öteye öyle geçmemiz gerekiyor. İşte o hâle hazırlanmamıza ihrama girmek deniliyor. O havanın içine girmek demek. İşte o hâle hazırlanmamıza ihrama girmek deniliyor. O havanın içine girmek demek.

O havanın şartlarından birisi de


O havanın şartlarından birisi de
dikişli elbise giymemek olduğu için altımıza üstümüze örtü bürünüyoruz.dikişli elbise giymemek olduğu için altımıza üstümüze örtü bürünüyoruz. Yoksa sadece ondan ibaret değil.Yoksa sadece ondan ibaret değil. Mesela yıkanmamız gerekse, bu elbiseleri banyoda askıya assak, üstümüzde hiç örtü yok...Mesela yıkanmamız gerekse, bu elbiseleri banyoda askıya assak, üstümüzde hiç örtü yok...

Şimdi biz ihramdan çıktık mı? Hayır. Yine ihramlılık hâli devam ediyor.


Şimdi biz ihramdan çıktık mı? Hayır. Yine ihramlılık hâli devam ediyor.
Yalnız üzerimizdeki elbiseyi askıya astık. Mesele alta üste sarılan kumaşta değil!Yalnız üzerimizdeki elbiseyi askıya astık. Mesele alta üste sarılan kumaşta değil! Mesele alta üste sarılan kumaşta değil!Mesele alta üste sarılan kumaşta değil! Biz şimdi Zülhuleyfe denilen yerden ötede, o Mekke-i Mükerreme'nin Hıll bölgesi denilenBiz şimdi Zülhuleyfe denilen yerden ötede, o Mekke-i Mükerreme'nin Hıll bölgesi denilen mukaddes mıntıkası başladığı için o oranın şartlarına uygun bir hâle girerek gideceğiz.mukaddes mıntıkası başladığı için o oranın şartlarına uygun bir hâle girerek gideceğiz. Ne yapacağız? İhrama girerken öncelikle sünnet olan bir gusül abdesti alacağız.Ne yapacağız? İhrama girerken öncelikle sünnet olan bir gusül abdesti alacağız. Yani bunu temizlik olsun diye yapıyoruz;Yani bunu temizlik olsun diye yapıyoruz; terimiz, tozumuz, kirimiz, pasımız gitsin, temiz-pâk olalım diye yapıyoruz. terimiz, tozumuz, kirimiz, pasımız gitsin, temiz-pâk olalım diye yapıyoruz. Hanım âdet görüyor olsa bile o da gene yıkanır.Hanım âdet görüyor olsa bile o da gene yıkanır. Bu namazın kılınmasına, vesairesine mahsus bir şey değil.Bu namazın kılınmasına, vesairesine mahsus bir şey değil.

İhramdan önce temiz olalım diye gusül abdesti alacağız. Hepimizin banyo ve su durumları müsaittir.


İhramdan önce temiz olalım diye gusül abdesti alacağız. Hepimizin banyo ve su durumları müsaittir.
Ondan sonra veya ondan evvel tırnaklarımızı keseriz, tıraşımızı oluruz, koltuk altımızıOndan sonra veya ondan evvel tırnaklarımızı keseriz, tıraşımızı oluruz, koltuk altımızı ve diğer mâlum yerlerdeki kılları izale ederiz, her türlü hazırlığı yaparız, yıkanırız.ve diğer mâlum yerlerdeki kılları izale ederiz, her türlü hazırlığı yaparız, yıkanırız. Tertemiz olduk. Ama henüz ihrama girmedik, ondan sonra bu örtüleri de hazırlarız,Tertemiz olduk. Ama henüz ihrama girmedik, ondan sonra bu örtüleri de hazırlarız, yıkandıktan sonra o örtülere bürünürüz. Henüz daha ihrama girmedik.yıkandıktan sonra o örtülere bürünürüz. Henüz daha ihrama girmedik. Büründük; ama daha ihramlı değiliz. Sonra sünnet olarak iki rek'at namaz kılarız.Büründük; ama daha ihramlı değiliz. Sonra sünnet olarak iki rek'at namaz kılarız. "Yâ Rabbi! Şu cins haccı yapacağım, bunu bana kolaylaştır.""Yâ Rabbi! Şu cins haccı yapacağım, bunu bana kolaylaştır." veya "Umremi yapacağım, bunu bana kolaylaştır." diye niyetimizi yaparız. veya "Umremi yapacağım, bunu bana kolaylaştır." diye niyetimizi yaparız.

Onun için iki rekat namaz kılarız. Namaz kıldıktan sonra, yine henüz ihrama girmedik.


Onun için iki rekat namaz kılarız. Namaz kıldıktan sonra, yine henüz ihrama girmedik.
Artık namazı kıldıktan sonra;Artık namazı kıldıktan sonra; "Yâ Rabbi! Ben haccıma başladım, lebbeyk allâhumme lebbeyk…" diyerek"Yâ Rabbi! Ben haccıma başladım, lebbeyk allâhumme lebbeyk…" diyerek niyet edip lebbeyk çektiğimiz anda kronometreye basmış gibi oluyoruz, o zaman başlıyor.niyet edip lebbeyk çektiğimiz anda kronometreye basmış gibi oluyoruz, o zaman başlıyor.

Demek ki ihram elbise değilmiş;


Demek ki ihram elbise değilmiş;
elbiseyi giydiğimiz halde daha buralarda dolaşsak da henüz ihrama girmedik.elbiseyi giydiğimiz halde daha buralarda dolaşsak da henüz ihrama girmedik. Namazı kılıp lebbeyk çekmediysek daha ihramlı değiliz.Namazı kılıp lebbeyk çekmediysek daha ihramlı değiliz. İş elbisede değil; niyette ve o işi başlatmakta olmuş oluyor.İş elbisede değil; niyette ve o işi başlatmakta olmuş oluyor. Demek ki iki rekât da namaz kılacağız.

Tabi güzel kokular da sürüneceğiz.
Demek ki iki rekât da namaz kılacağız.

Tabi güzel kokular da sürüneceğiz.
Tırnaklarımızı kestik, yıkandık, güzel kokuları süründük, kumaşı belimize sardık, omuzumuza aldık.Tırnaklarımızı kestik, yıkandık, güzel kokuları süründük, kumaşı belimize sardık, omuzumuza aldık. İki rekat namaz kıldık ve hangi çeşit hac yapacaksak niyetimizi yaptık, lebbeyk çektik, başladı.İki rekat namaz kıldık ve hangi çeşit hac yapacaksak niyetimizi yaptık, lebbeyk çektik, başladı. Artık yasaklı, ihram hali başladı. Artık o şartlara riayet edeceğiz.Artık yasaklı, ihram hali başladı. Artık o şartlara riayet edeceğiz.

İhramlı olan bir insan ne yapar, ne yapmaz onu hatırlayalım.


İhramlı olan bir insan ne yapar, ne yapmaz onu hatırlayalım.
Saç-sakal tıraş edemez, bıyıklarını kesemez, kılları koparamaz, tırnak kesemez.Saç-sakal tıraş edemez, bıyıklarını kesemez, kılları koparamaz, tırnak kesemez. Süslenmek maksadıyla saç-sakal ve bıyıklarını yağlayıp kınalayamaz.Süslenmek maksadıyla saç-sakal ve bıyıklarını yağlayıp kınalayamaz. Kadınlar oje veya ruj kullanamaz. Vücuduna güzel koku süremez.Kadınlar oje veya ruj kullanamaz. Vücuduna güzel koku süremez. Kokulu sabun bile kullanamaz çünkü kokusu elde kalıyor.Kokulu sabun bile kullanamaz çünkü kokusu elde kalıyor. Artık yasak başladı. Dikilmiş elbise giyemez; dikişsiz elbise olacak.Artık yasak başladı. Dikilmiş elbise giyemez; dikişsiz elbise olacak. Ayağın üstünü örten ayakkabı giyemez, topuklarını örten ayakkabı giyemez.Ayağın üstünü örten ayakkabı giyemez, topuklarını örten ayakkabı giyemez. Eldiven giyemez. Evli olsa hanımı ile olan münasebetlerinde de yasaklar var.Eldiven giyemez. Evli olsa hanımı ile olan münasebetlerinde de yasaklar var. O yasaklara da riayet eder. Bu gibi konuları konuşmaz bile.O yasaklara da riayet eder. Bu gibi konuları konuşmaz bile. Avlanmak yasakları var. Artık bizim için burada avlanmak bahis konusu değil.Avlanmak yasakları var. Artık bizim için burada avlanmak bahis konusu değil. Harem mıntıkasında, bitkilerin koparılması, kesilmesi de yasaktır.Harem mıntıkasında, bitkilerin koparılması, kesilmesi de yasaktır. Ağacın dalını kesemezsiniz, çiçeği kopartamazsınız. Bu, işte o ihramlı olmanın yasaklarındandır.Ağacın dalını kesemezsiniz, çiçeği kopartamazsınız. Bu, işte o ihramlı olmanın yasaklarındandır. Böyle bir duruma girdik, lebbeyk dedik.Böyle bir duruma girdik, lebbeyk dedik.

Lebbeyk ne demek?


Lebbeyk ne demek?
Biz Türkçe'de birisini çağırdığımız zaman ismini söyleriz;Biz Türkçe'de birisini çağırdığımız zaman ismini söyleriz; "Ey filanca gel!" Veya adını sesleniriz; "Ahmet!", Mehmet!", Hasan!" diye bağırırız."Ey filanca gel!" Veya adını sesleniriz; "Ahmet!", Mehmet!", Hasan!" diye bağırırız. O da; "Buyur, evet." der.O da; "Buyur, evet." der. Araplar birisini çağırdığı zaman cevap olarak "buyur" mânasına lebbeyk derler.Araplar birisini çağırdığı zaman cevap olarak "buyur" mânasına lebbeyk derler.

Bunun mânası nedir?


Bunun mânası nedir?
"Ben senin emrindeyim, buyur; emret, yapacağım." demek. "Ben senin emrindeyim, buyur; emret, yapacağım." demek. Ama "Kat kat emrindeyim." demek. Tesniye siygası kullanılıyor.Ama "Kat kat emrindeyim." demek. Tesniye siygası kullanılıyor. "Bir defa emrinde değilim, tekrar tekrar emrindeyim, kat kat emrindeyim." demektir."Bir defa emrinde değilim, tekrar tekrar emrindeyim, kat kat emrindeyim." demektir.

Biz bu lebbeyki niye çekiyoruz?


Biz bu lebbeyki niye çekiyoruz?
Allah bizi İbrahim aleyhisselâm'a, "Bu beytimi ziyaret edin." diye çağırttı.Allah bizi İbrahim aleyhisselâm'a, "Bu beytimi ziyaret edin." diye çağırttı. Biz de o ziyarete; "Farz olduğunu bildik, inandık, kalkıştık geliyoruz." diye lebbeyk diyoruz.Biz de o ziyarete; "Farz olduğunu bildik, inandık, kalkıştık geliyoruz." diye lebbeyk diyoruz.
"Yâ Rabbi! Sen bizi çağırdın ya; buyur emrindeyim, geliyorum." demek.

"Yâ Rabbi! Sen bizi çağırdın ya; buyur emrindeyim, geliyorum." demek.


Lebbeyk allâhümme lebbeyk, lebbeyke lâ şerîke leke lebbeyk


Lebbeyk allâhümme lebbeyk, lebbeyke lâ şerîke leke lebbeyk
inne'l-hamde ve'n-ni'mete leke ve'l-mülk lâ şerîke lek diyerek Allah'ın varlığını, birliğiniinne'l-hamde ve'n-ni'mete leke ve'l-mülk lâ şerîke lek diyerek Allah'ın varlığını, birliğini ifade eden bu kelimeyi çok çok söyleye söyleye yola revan olacağız.ifade eden bu kelimeyi çok çok söyleye söyleye yola revan olacağız.

Kâbe-i Müşerrefe her zaman muhteremdir.


Kâbe-i Müşerrefe her zaman muhteremdir.
Zilhicce ayında ziyaret edilirse, bu ziyaretin adı hacdır.Zilhicce ayında ziyaret edilirse, bu ziyaretin adı hacdır. Araplar birisini çağırdığı zaman cevap olarak "buyur" mânasına lebbeyk derler.Araplar birisini çağırdığı zaman cevap olarak "buyur" mânasına lebbeyk derler. Bunun mânası nedir?Bunun mânası nedir? "Ben senin emrindeyim, buyur; emret, yapacağım." demek. "Ben senin emrindeyim, buyur; emret, yapacağım." demek. Ama "Kat kat emrindeyim." demek. Tesniye siygası kullanılıyor.Ama "Kat kat emrindeyim." demek. Tesniye siygası kullanılıyor. "Bir defa emrinde değilim, tekrar tekrar emrindeyim, kat kat emrindeyim." demektir."Bir defa emrinde değilim, tekrar tekrar emrindeyim, kat kat emrindeyim." demektir.

Biz bu lebbeyki niye çekiyoruz?


Biz bu lebbeyki niye çekiyoruz?
Allah bizi İbrahim aleyhisselâm'a, "Bu beytimi ziyaret edin." diye çağırttı.Allah bizi İbrahim aleyhisselâm'a, "Bu beytimi ziyaret edin." diye çağırttı. Biz de o ziyarete; "Farz olduğunu bildik, inandık, kalkıştık geliyoruz." diye lebbeyk diyoruz.Biz de o ziyarete; "Farz olduğunu bildik, inandık, kalkıştık geliyoruz." diye lebbeyk diyoruz.
"Yâ Rabbi! Sen bizi çağırdın ya; buyur emrindeyim, geliyorum." demek.

"Yâ Rabbi! Sen bizi çağırdın ya; buyur emrindeyim, geliyorum." demek.


Lebbeyk allâhümme lebbeyk, lebbeyke lâ şerîke leke lebbeyk


Lebbeyk allâhümme lebbeyk, lebbeyke lâ şerîke leke lebbeyk
inne'l-hamde ve'n-ni'mete leke ve'l-mülk lâ şerîke lek diyerek Allah'ın varlığını, birliğiniinne'l-hamde ve'n-ni'mete leke ve'l-mülk lâ şerîke lek diyerek Allah'ın varlığını, birliğini ifade eden bu kelimeyi çok çok söyleye söyleye yola revan olacağız.ifade eden bu kelimeyi çok çok söyleye söyleye yola revan olacağız.

Kâbe-i Müşerrefe her zaman muhteremdir.


Kâbe-i Müşerrefe her zaman muhteremdir.
Zilhicce ayında ziyaret edilirse, bu ziyaretin adı hacdır.Zilhicce ayında ziyaret edilirse, bu ziyaretin adı hacdır. Belli günlerde, Zilhicce'nin dokuzunda Arafat'ta bulunmakBelli günlerde, Zilhicce'nin dokuzunda Arafat'ta bulunmak mecburiyeti olan ziyaret şekline de hac deniliyor.mecburiyeti olan ziyaret şekline de hac deniliyor. Şimdi biz Zilhicce ayının içindeyiz, gökte gördüğümüz hilâl Zilhicce hilâlidir.Şimdi biz Zilhicce ayının içindeyiz, gökte gördüğümüz hilâl Zilhicce hilâlidir. Ayın dokuzunda Arafat'ta bulunmamız lazım. Haccın farzlarından birisi budur.Ayın dokuzunda Arafat'ta bulunmamız lazım. Haccın farzlarından birisi budur. Ondan sonra da Kâbe-i Müşerrefe'yi tavaf etmemiz lazım, farz tavafı.Ondan sonra da Kâbe-i Müşerrefe'yi tavaf etmemiz lazım, farz tavafı. O zaman hacı olmuş olacak insan. Bunun dışındaki ziyaretlerin adı umredir.O zaman hacı olmuş olacak insan. Bunun dışındaki ziyaretlerin adı umredir. Şimdi Allah'ın emrettiği, mukaddes, peygamberlerin cevlengâhı olan,Şimdi Allah'ın emrettiği, mukaddes, peygamberlerin cevlengâhı olan, Allah'a ibadet yeri olan, nice nice tarihî, dinî, ilâhî hatıralarla dolu olanAllah'a ibadet yeri olan, nice nice tarihî, dinî, ilâhî hatıralarla dolu olan mübarek yere doğru buradan yola koyulacağız.mübarek yere doğru buradan yola koyulacağız. Kılık kıyafetimiz o ziyarete uygun hâle gelecek. Baş da açık olacak; baş örtülemez.Kılık kıyafetimiz o ziyarete uygun hâle gelecek. Baş da açık olacak; baş örtülemez. Üstünde bir örtü, ayağında bir peştemal; dikişli giyemez. Yola koyuldu.Üstünde bir örtü, ayağında bir peştemal; dikişli giyemez. Yola koyuldu. Koku sürünemez, tırnak kesemez, kıl kopartamaz;Koku sürünemez, tırnak kesemez, kıl kopartamaz; o şartlarına riayetkâr, hürmetkâr bir şekilde; otları vesaireyi koparamaz, av avlayamaz.o şartlarına riayetkâr, hürmetkâr bir şekilde; otları vesaireyi koparamaz, av avlayamaz. Yola koyulduk.Yola koyulduk. Ne yapmak lazım?Ne yapmak lazım? Bundan sonra hangi çeşit hac yapacağız onu tespit etmemiz lazım.Bundan sonra hangi çeşit hac yapacağız onu tespit etmemiz lazım. Bu ziyaretin üç şekli vardır.Bu ziyaretin üç şekli vardır. O mübarek Beytullah'ı ziyaretin üç çeşidi vardır: Bir çeşidine hacc-ı ifrad derler.O mübarek Beytullah'ı ziyaretin üç çeşidi vardır: Bir çeşidine hacc-ı ifrad derler. Şimdi biz üç çeşidini de çok kolayca yapabiliriz. Çünkü az kaldı hacca.Şimdi biz üç çeşidini de çok kolayca yapabiliriz. Çünkü az kaldı hacca. Eğer ara uzun olsaydı bazı çeşitleri zor gelebilirdi bize ama şimdi zaten Eğer ara uzun olsaydı bazı çeşitleri zor gelebilirdi bize ama şimdi zaten bir iki gün içinde dişimizi sıktık mı her çeşidini yapabilecek bir duruma gelmiş oluyoruz.bir iki gün içinde dişimizi sıktık mı her çeşidini yapabilecek bir duruma gelmiş oluyoruz.

Şimdi başlayalım; bir insan hacc-ı ifrada niyet etse ki


Şimdi başlayalım; bir insan hacc-ı ifrada niyet etse ki
en sevaplı haccın hangisi olduğuna dair ulemânın çeşitli fikirleri var.en sevaplı haccın hangisi olduğuna dair ulemânın çeşitli fikirleri var. "En sevaplı hac hacc-ı kırândır, orta derecelisi hacc-ı temettüdür,"En sevaplı hac hacc-ı kırândır, orta derecelisi hacc-ı temettüdür, üçüncüsü de hacc-ı ifraddır." demiş bizim bağlı olduğumuz alimlerimiz.üçüncüsü de hacc-ı ifraddır." demiş bizim bağlı olduğumuz alimlerimiz. Akıl ve mantık da onu gösteriyor.Akıl ve mantık da onu gösteriyor.

Hacc-ı ifrad sadece hacdır. Hacc-ı temettü hem hac hem de umredir.


Hacc-ı ifrad sadece hacdır. Hacc-ı temettü hem hac hem de umredir.
Elbette bunda umresi de olduğu için daha sevaplı olacak.Elbette bunda umresi de olduğu için daha sevaplı olacak. Hacc-ı kırân bir ihramda hepsini birden çıkartmak, uzun bir zaman ihramlı halde kalmakHacc-ı kırân bir ihramda hepsini birden çıkartmak, uzun bir zaman ihramlı halde kalmak ve hazır ol vaziyette kalmak olduğundan, tabii onun en sevaplı olduğu dave hazır ol vaziyette kalmak olduğundan, tabii onun en sevaplı olduğu da ulemâmızın söylediği üzere uygun olmuş oluyor.ulemâmızın söylediği üzere uygun olmuş oluyor. İnsan isterse bu üç hacdan birisini seçebilir. Buna göre haccını, oradaki ziyaretini yapacak.İnsan isterse bu üç hacdan birisini seçebilir. Buna göre haccını, oradaki ziyaretini yapacak. Hacc-ı ifrad sadece hac; hacc-ı temettü ile hacc-ı kırân umreli hac demektir; aradaki fark bu.Hacc-ı ifrad sadece hac; hacc-ı temettü ile hacc-ı kırân umreli hac demektir; aradaki fark bu.

Temettü ile kırân arasındaki fark nedir?


Temettü ile kırân arasındaki fark nedir?
Temettü haccında umreyi yaparsın, ihramdan çıkarsın, keyfine bakarsın.Temettü haccında umreyi yaparsın, ihramdan çıkarsın, keyfine bakarsın. Mekke'ye de gitsen saçını tıraş edip umreni bitirdikten sonraMekke'ye de gitsen saçını tıraş edip umreni bitirdikten sonra dikişli elbise giyersin, koku sürünürsün, yasakların hepsi biter.dikişli elbise giyersin, koku sürünürsün, yasakların hepsi biter. Mekke ahalisi durumuna gelirsin. Buna temettü deniliyor.Mekke ahalisi durumuna gelirsin. Buna temettü deniliyor. Temettü istifade etmek, nimetlenmek demek.Temettü istifade etmek, nimetlenmek demek.

Hac günleri geldiği zaman, Mekkelilerin yaptığı gibi bu sefer yeniden hac için ihrama niyet edersin.


Hac günleri geldiği zaman, Mekkelilerin yaptığı gibi bu sefer yeniden hac için ihrama niyet edersin.
Arada bir serbestlik zamanı olduğundan buna temettü haccı demişler.Arada bir serbestlik zamanı olduğundan buna temettü haccı demişler. Konforlu, rahat hac demek. Keyfine bakıyorsun, Mekke'de rahat ediyorsun demek. Hacc-ı temettü bu.Konforlu, rahat hac demek. Keyfine bakıyorsun, Mekke'de rahat ediyorsun demek. Hacc-ı temettü bu. Hacc-ı kırân'da arada böyle gevşeme yok, ihramdan çıkmak yok.Hacc-ı kırân'da arada böyle gevşeme yok, ihramdan çıkmak yok. Umreni yapacaksın ihramda kalarak, aynı şartları devam ettirerek,Umreni yapacaksın ihramda kalarak, aynı şartları devam ettirerek, hac günleri geldiği zaman hac vazifelerini de yapacaksın.hac günleri geldiği zaman hac vazifelerini de yapacaksın. Kırân haccı demek, tulum çıkarmak demek, en konforlusu.Kırân haccı demek, tulum çıkarmak demek, en konforlusu. Hac ile umreyi zedelemeden, kesmeden, ayırmadan bütün çıkartmak demek.Hac ile umreyi zedelemeden, kesmeden, ayırmadan bütün çıkartmak demek. O biraz daha meşakkatli olduğundan, arada bir serbestlik, mola, rahat etme durumuO biraz daha meşakkatli olduğundan, arada bir serbestlik, mola, rahat etme durumu olmadığından ona hacc-ı kırân demişler. Kırân bir araya gelmek demek.olmadığından ona hacc-ı kırân demişler. Kırân bir araya gelmek demek. Umre ile hac bir araya geldiğinden, birbirine mukârin olduğundan, hacc-ı kırân denmiş.Umre ile hac bir araya geldiğinden, birbirine mukârin olduğundan, hacc-ı kırân denmiş.

Bir insan buradan hacc-ı ifrada niyet etse ki


Bir insan buradan hacc-ı ifrada niyet etse ki
bunların hepsini yapabilirsiniz, hiçbir zorlama bahis konusu değil.bunların hepsini yapabilirsiniz, hiçbir zorlama bahis konusu değil. Hacc-ı ifrad yaptığınız zaman kurban kesmek mecburiyeti yoktur.Hacc-ı ifrad yaptığınız zaman kurban kesmek mecburiyeti yoktur. İsterse keser, istemezse kesmez. Kesmeyecek, kesmek yasaktır mânasına değil.İsterse keser, istemezse kesmez. Kesmeyecek, kesmek yasaktır mânasına değil. Cömertse, durumu müsaitse keser fukaraya dağıtır, sevap kazanabilir.Cömertse, durumu müsaitse keser fukaraya dağıtır, sevap kazanabilir. Ama mecburiyet yoktur.Ama mecburiyet yoktur. Biraz kurban kesme durumu ile uğraşamayacak, parası ölçülü olan insanlarBiraz kurban kesme durumu ile uğraşamayacak, parası ölçülü olan insanlar veya bu sıkıntıyla meşgul olamayacak durumda olanlar hacc-ı ifrada niyet edebilirler.veya bu sıkıntıyla meşgul olamayacak durumda olanlar hacc-ı ifrada niyet edebilirler.

O zaman dediğimiz usulle burada ihrama girerler, orada gider ifrad haclarını yaparlar.


O zaman dediğimiz usulle burada ihrama girerler, orada gider ifrad haclarını yaparlar.
Sadece bir hac yapmış olurlar, umresiz bir hac yapmış olurlar.Sadece bir hac yapmış olurlar, umresiz bir hac yapmış olurlar. Hacc-ı ifradı yapan kimseler nasıl yapacak?Hacc-ı ifradı yapan kimseler nasıl yapacak? Hacc-ı ifrada niyet edecekseniz; ihram namazında, ihrama girdiğiniz zaman;Hacc-ı ifrada niyet edecekseniz; ihram namazında, ihrama girdiğiniz zaman; Allâhümme innî ürîdü'l-hacca. Fe yessirhü lî ve tekabbelhü minnî. "Ben haccı yapmak istiyorum yâ Rabbi;Allâhümme innî ürîdü'l-hacca. Fe yessirhü lî ve tekabbelhü minnî. "Ben haccı yapmak istiyorum yâ Rabbi; bunu bana kolaylaştır ve benden kabul eyle, bu ibadeti kolayca yapabileyim." diyeceksiniz.bunu bana kolaylaştır ve benden kabul eyle, bu ibadeti kolayca yapabileyim." diyeceksiniz. Buradan oraya vardığınız zaman kudüm tavafı yapacaksınız.Buradan oraya vardığınız zaman kudüm tavafı yapacaksınız. Kudüm gelmek demek, Mekke'ye geldiniz ya… Beytullah'ın şânı tavaf yapmaktır.Kudüm gelmek demek, Mekke'ye geldiniz ya… Beytullah'ın şânı tavaf yapmaktır. Ona saygınızı ifade etmenin şekli etrafında tavaf yapmaktır.Ona saygınızı ifade etmenin şekli etrafında tavaf yapmaktır. Onun için hacı olarak oraya gittiğiniz zaman kudüm tavafı yapacaksınız.Onun için hacı olarak oraya gittiğiniz zaman kudüm tavafı yapacaksınız. Tavafa Hâcer-i Esved köşesinden başlanır.Tavafa Hâcer-i Esved köşesinden başlanır. Eğer yanaşabilirseniz yanına elinizle temas ederekEğer yanaşabilirseniz yanına elinizle temas ederek ama kalabalıktan, izdihamdan yanaşamayacağınız besbelli bir şey; Bismillâhi Allâhu ekber diyeama kalabalıktan, izdihamdan yanaşamayacağınız besbelli bir şey; Bismillâhi Allâhu ekber diye uzaktan işaret etmek de olur.uzaktan işaret etmek de olur. Zaten mecburen öyle yapacaksınız, yanına sokulmak mümkün değildir. Sonra;Zaten mecburen öyle yapacaksınız, yanına sokulmak mümkün değildir. Sonra;

Allâhümme innî ürîdü tavâfe beytike'l-harâm feyessirhü lî ve tekabbelhü minnî


Allâhümme innî ürîdü tavâfe beytike'l-harâm feyessirhü lî ve tekabbelhü minnî
seb'ate eşvâtin tavâfe'l-kudûmi lillâhi teâlâ azze ve celle. seb'ate eşvâtin tavâfe'l-kudûmi lillâhi teâlâ azze ve celle.
"Yâ Rabbi! Ben senin şu beytini yedi defa dönerek

"Yâ Rabbi! Ben senin şu beytini yedi defa dönerek
haccımın tavafını, kudüm tavafını yapmak istiyorum.haccımın tavafını, kudüm tavafını yapmak istiyorum. Bunu bana kolaylaştır, bunu benden kabul eyle,Bunu bana kolaylaştır, bunu benden kabul eyle, Bismillâhi Allâhu ekber." diyerek başlayacaksınız.Bismillâhi Allâhu ekber." diyerek başlayacaksınız. Tabii alimi var cahili var, ihtiyarı var genci var, okuması olanı var olmayanı var.Tabii alimi var cahili var, ihtiyarı var genci var, okuması olanı var olmayanı var. Bu nedenle duaları mecburî değil. Tavaf yaparken zikir halinde olmanız;Bu nedenle duaları mecburî değil. Tavaf yaparken zikir halinde olmanız; lâ ilâhe illallâh, estağfirullâh, Allâhumme salli alâ seyyidinâ Muhammed,lâ ilâhe illallâh, estağfirullâh, Allâhumme salli alâ seyyidinâ Muhammed, lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâhi'l-aliyyi'l-azîm, Allah Allah, yâ Hayyu yâ Kayyûm…lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâhi'l-aliyyi'l-azîm, Allah Allah, yâ Hayyu yâ Kayyûm… Allah'ın seveceği böyle sözlerle meşgul olarak veya gönlünüze gelen şekillerleAllah'ın seveceği böyle sözlerle meşgul olarak veya gönlünüze gelen şekillerle Allah'tan bir şeyler talep ederek olur.Allah'tan bir şeyler talep ederek olur. İlle o kitaplarda yazılan şeyleri bilmiyorsanız, olmadı diye üzülmenize lüzum yok.İlle o kitaplarda yazılan şeyleri bilmiyorsanız, olmadı diye üzülmenize lüzum yok.

İlk dönüşte mesela sübhânallâh dersiniz, ikincide elhamdulillâh, üçüncüde Allâhu ekber,


İlk dönüşte mesela sübhânallâh dersiniz, ikincide elhamdulillâh, üçüncüde Allâhu ekber,
dördüncüde lâ ilâhe illallâh, beşincide salavât-ı şerife,dördüncüde lâ ilâhe illallâh, beşincide salavât-ı şerife, altıncıda lâ havle velâ kuvvete illâ billâhi'l-aliyyi'l-azîm,altıncıda lâ havle velâ kuvvete illâ billâhi'l-aliyyi'l-azîm, yedincide de çeşitli duaları yaparsınız olur.yedincide de çeşitli duaları yaparsınız olur. İlle o dualar yapılacak, yapamadım diye üzülmeyin.İlle o dualar yapılacak, yapamadım diye üzülmeyin. Onlar da duadır; Sübhânallâh, elhamdülillâh, Allâhu ekber de duadır.Onlar da duadır; Sübhânallâh, elhamdülillâh, Allâhu ekber de duadır.

Nasıl döneceksiniz?


Nasıl döneceksiniz?
Kâbe-i Müşerrefe solunuzda kalacak şekilde döneceksiniz.Kâbe-i Müşerrefe solunuzda kalacak şekilde döneceksiniz. Saati yere koysanız saat nasıl döner? Saatin dönüşünün tersi oluyor.Saati yere koysanız saat nasıl döner? Saatin dönüşünün tersi oluyor. Yedi defa dönecek. Bir dönüşe şavt derler, yedi tanelik şavt demetine tavaf derler.Yedi defa dönecek. Bir dönüşe şavt derler, yedi tanelik şavt demetine tavaf derler. Yedi tane olursa tavaf olur.Yedi tane olursa tavaf olur.

Tabii bunun arkasından insan sa'y de yapacaksa bunun ilk üçünde koşmak gerekir.


Tabii bunun arkasından insan sa'y de yapacaksa bunun ilk üçünde koşmak gerekir.
İhramı koltuğun altından geçirip, sağ kolunu açıkta bırakıpİhramı koltuğun altından geçirip, sağ kolunu açıkta bırakıp enerjili bir şekilde sa'y yapmak tavsiye edilmiştirmrtinde .enerjili bir şekilde sa'y yapmak tavsiye edilmiştirmrtinde .

Tavaf bittikten sonra zemzem suyu içersiniz. Zaten her yerde bol.


Tavaf bittikten sonra zemzem suyu içersiniz. Zaten her yerde bol.
Eskiden meseleydi, şimdi mesele değil.Eskiden meseleydi, şimdi mesele değil.

Ondan sonra iki rekat tavaf namazı kılacaksınız, bu vaciptir.


Ondan sonra iki rekat tavaf namazı kılacaksınız, bu vaciptir.
El açıp ne isterseniz Allah'tan istemek üzere dua edeceksiniz.El açıp ne isterseniz Allah'tan istemek üzere dua edeceksiniz. Peygamber Efendimiz, Zilhicce'nin sekizinci günü Mina'ya çıkardı.Peygamber Efendimiz, Zilhicce'nin sekizinci günü Mina'ya çıkardı. Dokuzuncu yani Arefe günü, bayramdan bir gün önce, Mina'dan Arafat'a yürürdü.Dokuzuncu yani Arefe günü, bayramdan bir gün önce, Mina'dan Arafat'a yürürdü. Bir kolaylık oluyor, yolun bir kısmını almış oluyor bir gün önceden.Bir kolaylık oluyor, yolun bir kısmını almış oluyor bir gün önceden. Mina'da bir gün kalır, beş vakit namazı kılardı.Mina'da bir gün kalır, beş vakit namazı kılardı. Öğlen, ikindi, akşam, yatsı, gece uyuyup orada geçirilir.Öğlen, ikindi, akşam, yatsı, gece uyuyup orada geçirilir. Sabah namazını kılıp sabah namazından sonra Arafat'a gidilir.Sabah namazını kılıp sabah namazından sonra Arafat'a gidilir. Sünnet olan şekil budur.Sünnet olan şekil budur. Ama bazı kimseler doğrudan doğruya Arafat'a gidebiliyor.Ama bazı kimseler doğrudan doğruya Arafat'a gidebiliyor. Sünnete uygun değil fakat o da olabilir.Sünnete uygun değil fakat o da olabilir.

Sekizinci gün Arafat'ta, Arafat'ın hudutları içinde bulunmak lazım.


Sekizinci gün Arafat'ta, Arafat'ın hudutları içinde bulunmak lazım.
Arafat'ın hudutları vardır, hududunun dışı vardır. Hatta şaşıracağınız bir şey söyleyeyim.Arafat'ın hudutları vardır, hududunun dışı vardır. Hatta şaşıracağınız bir şey söyleyeyim. Arafat'taki Nemire Mescidi'nin yarısı hududun dışıdır. Çok enteresandır.Arafat'taki Nemire Mescidi'nin yarısı hududun dışıdır. Çok enteresandır. Peygamber Efendimiz'in zamanından öyle olmuş, aynen âdet devam ediyor. Peygamber Efendimiz'in zamanından öyle olmuş, aynen âdet devam ediyor. Mescidin imam tarafının ön tarafı, yarısı Arafat'ın dışıdır.Mescidin imam tarafının ön tarafı, yarısı Arafat'ın dışıdır. Adam mescide girse, sabahtan akşama mescitte otursa Arafat'ın dışında olduğu için hacı olmayabilir.Adam mescide girse, sabahtan akşama mescitte otursa Arafat'ın dışında olduğu için hacı olmayabilir. Görüyor musunuz inceliği? İllâ Arafat'ın hududunun içinde olmak lazım. Görüyor musunuz inceliği? İllâ Arafat'ın hududunun içinde olmak lazım. Arafat'ın içinde olmayan, yakınında bir bölgede olan bir insanın haccı olmaz.Arafat'ın içinde olmayan, yakınında bir bölgede olan bir insanın haccı olmaz. Haccın hac olması için Arafat'ın belli hududunun içinde bulunmak mecburiyeti var.Haccın hac olması için Arafat'ın belli hududunun içinde bulunmak mecburiyeti var.

Bu bulunma ne zamana kadar olacak?


Bu bulunma ne zamana kadar olacak?
Tabi yaya yürümek çok sevap ama herkesin işi değil, herkesin bildiği bir şey de değil.Tabi yaya yürümek çok sevap ama herkesin işi değil, herkesin bildiği bir şey de değil. Yolları da şaşırır. Onun için kafile halinde gidiliyor.Yolları da şaşırır. Onun için kafile halinde gidiliyor. Ama bilenler sevabı çok diye yaya yapabilir. Yalnız yorulurlar.Ama bilenler sevabı çok diye yaya yapabilir. Yalnız yorulurlar. Yorgunluk oluyor ve yorgunluktan dolayı da sıcak günlerde bazı bayılma-ayılma gibi haller olabiliyor.Yorgunluk oluyor ve yorgunluktan dolayı da sıcak günlerde bazı bayılma-ayılma gibi haller olabiliyor.

Mescid-i Nemire'de öğle ve ikindi kılınır, ikisi bir arada;


Mescid-i Nemire'de öğle ve ikindi kılınır, ikisi bir arada;
ikindi vakti gelmeden ikindi namazı öğlenle beraber kılınır. Hac hutbesi okunur,ikindi vakti gelmeden ikindi namazı öğlenle beraber kılınır. Hac hutbesi okunur, imamla beraber orada beraberce kılınır.imamla beraber orada beraberce kılınır. Ondan sonra akşama kadar zikir, tesbih, ibadet, taatle Allah'a yalvarıp yakarılır.Ondan sonra akşama kadar zikir, tesbih, ibadet, taatle Allah'a yalvarıp yakarılır. "Yâ Rabbi! Biz geldik, boynumuzu büktük, bak başımız açık, ayağımız çıplak, sırtımızda bir şey yok."Yâ Rabbi! Biz geldik, boynumuzu büktük, bak başımız açık, ayağımız çıplak, sırtımızda bir şey yok. Senin rahmetini istiyoruz yâ Rabbi! Azabından korkuyoruz yâ Rabbi! Senin rahmetini istiyoruz yâ Rabbi! Azabından korkuyoruz yâ Rabbi! Bizi rahmetine erdir yâ Rabbi! Bize afv u mağfiret eyle. Bizi rahmetine erdir yâ Rabbi! Bize afv u mağfiret eyle. Anamı babamı afv u mağfiret eyle. Ümmet-i Muhammed'e lutfeyle."Anamı babamı afv u mağfiret eyle. Ümmet-i Muhammed'e lutfeyle."

Sabahtan akşama zikir, tesbih, dua… Böyle vakti geçireceğiz.


Sabahtan akşama zikir, tesbih, dua… Böyle vakti geçireceğiz.
Akşamdan evvel Arafat'tan ayrılmak yok.Akşamdan evvel Arafat'tan ayrılmak yok. Akşamdan evvel ayrılırsa insan cezalı duruma düşer, kurban kesmesi gerekir.Akşamdan evvel ayrılırsa insan cezalı duruma düşer, kurban kesmesi gerekir. Mühim noktalara bastırarak söylüyorum. Mühim noktalara bastırarak söylüyorum. Akşam ezanı okununcaya -ezan okunmayacak da orada- güneş batıncaya,Akşam ezanı okununcaya -ezan okunmayacak da orada- güneş batıncaya, akşamın vakti girinceye kadar Arafat'ta, Arafat'ın içinde duracaksınız.akşamın vakti girinceye kadar Arafat'ta, Arafat'ın içinde duracaksınız. Ondan sonra huduttan Müzdelife'ye doğru hareket başlayacak.Ondan sonra huduttan Müzdelife'ye doğru hareket başlayacak. Koca bir buçuk milyon, iki buçuk milyon insan seli, vasıta seliKoca bir buçuk milyon, iki buçuk milyon insan seli, vasıta seli Arafat meydanından Müzdelife'ye dokuz ayrı yoldan gelecek.Arafat meydanından Müzdelife'ye dokuz ayrı yoldan gelecek.

Müzdelife'nin de hudutları vardır. İnsan hudutlarına gelmezse,


Müzdelife'nin de hudutları vardır. İnsan hudutlarına gelmezse,
Arafat'taki vakfe gibi Müzdelife'de de vakfe yapmak lazım.Arafat'taki vakfe gibi Müzdelife'de de vakfe yapmak lazım. Müzdelife'nin içine isabet etmezse o zaman da vacibi terk etmiş olur.Müzdelife'nin içine isabet etmezse o zaman da vacibi terk etmiş olur. Onun için Müzdelife'nin yerini iyi tespit etmek çok önemlidir. Onun için Müzdelife'nin yerini iyi tespit etmek çok önemlidir. Arafat'tan Müzdelife'ye göç başladı mı bir ana baba günü olur.Arafat'tan Müzdelife'ye göç başladı mı bir ana baba günü olur. Vasıtalar birbirini kaybeder, kafileler dağılır, insanlar kaybolur.Vasıtalar birbirini kaybeder, kafileler dağılır, insanlar kaybolur.

Bir fıkra anlatayım; bizim eski seyahatlerimizde kafileden bir iki arkadaş kaybolmuş.


Bir fıkra anlatayım; bizim eski seyahatlerimizde kafileden bir iki arkadaş kaybolmuş.
Kaybolanları arıyorlar, bağırarak; "Ey filanca! Neredesin?"Kaybolanları arıyorlar, bağırarak; "Ey filanca! Neredesin?" Arayanlar bakmış, bir hocaefendi, oturmuş.Arayanlar bakmış, bir hocaefendi, oturmuş. Çay demlemişler, güzel, çay höpürdetiyorlar orada, birkaç arkadaş çay içiyorlar.Çay demlemişler, güzel, çay höpürdetiyorlar orada, birkaç arkadaş çay içiyorlar. Bizimkilere;
"Ne bağırıyorsun?" demişler.
Bizimkilere;
"Ne bağırıyorsun?" demişler.
Bağıran;
"Hoca efendi, iki arkadaşımızı kaybettik de onu arıyoruz.
Bağıran;
"Hoca efendi, iki arkadaşımızı kaybettik de onu arıyoruz.
Zavallılar bizden ayrı düştü…" demiş.Zavallılar bizden ayrı düştü…" demiş. Hocaefendi,
"Otur." demiş. "Bir çay doldur şuna." "Sen iki arkadaş mı kaybettin?
Hocaefendi,
"Otur." demiş. "Bir çay doldur şuna." "Sen iki arkadaş mı kaybettin?
Biz yüz kişiden doksan sekiz kişiyi kaybettik. Bak burada çay içiyoruz." demiş.Biz yüz kişiden doksan sekiz kişiyi kaybettik. Bak burada çay içiyoruz." demiş.

Böyle olur. Çünkü belli yeri yok, çadırı yok, çadır kuracak yer yok.


Böyle olur. Çünkü belli yeri yok, çadırı yok, çadır kuracak yer yok.
Sonra arabaları polisler durdurmazlar. Ellerinde sopalar, kaportalara dan dan dan vururlar.Sonra arabaları polisler durdurmazlar. Ellerinde sopalar, kaportalara dan dan dan vururlar. "Yürü", yallah, ruh! derler. Ruh, git demek Arapça'da. Bir yerden kaçacaksın, bir yere gireceksin."Yürü", yallah, ruh! derler. Ruh, git demek Arapça'da. Bir yerden kaçacaksın, bir yere gireceksin. Müzdelife'nin içinde bir yere başını soktun mu, elhamdulillah yat aşağıya artık.Müzdelife'nin içinde bir yere başını soktun mu, elhamdulillah yat aşağıya artık. Orada işini gör, keyfine bak. Bulamazsan Müzdelife'den çıkar gidersin.Orada işini gör, keyfine bak. Bulamazsan Müzdelife'den çıkar gidersin. Artık ondan sonra Müzdelife'ye tekrar döneceğim diyeArtık ondan sonra Müzdelife'ye tekrar döneceğim diye nerelerde ineceksin de yürüyeceksin, dert olur yani.nerelerde ineceksin de yürüyeceksin, dert olur yani.

İnşallah o durumlar başınıza gelmez ama Müzdelife'de kalacaksınız.


İnşallah o durumlar başınıza gelmez ama Müzdelife'de kalacaksınız.
Hem de güneş batacak, akşam olacak, yollardasınız, akşam namazı kılmayacaksınız.Hem de güneş batacak, akşam olacak, yollardasınız, akşam namazı kılmayacaksınız. Acayip olan işlerden birisi de budur. Öğlen namazı ile beraber ikindiyi öğlenin vaktinde kıldınız.Acayip olan işlerden birisi de budur. Öğlen namazı ile beraber ikindiyi öğlenin vaktinde kıldınız. Akşam namazı geçti, hâlâ namaz kılmayacaksınız, yola devam.Akşam namazı geçti, hâlâ namaz kılmayacaksınız, yola devam. Müzdelife'yi bulunca Müzdelife'ye geldiğiniz zaman yatsının vaktinde;Müzdelife'yi bulunca Müzdelife'ye geldiğiniz zaman yatsının vaktinde; on mu olur, on bir mi olur, on iki mi olur, birde mi geldiniz…on mu olur, on bir mi olur, on iki mi olur, birde mi geldiniz… O zaman akşamı da yatsıyı da kılacaksınız.O zaman akşamı da yatsıyı da kılacaksınız.

Hacıların Arafat'tan Müzdelife'ye nakledilmeleri lazım.


Hacıların Arafat'tan Müzdelife'ye nakledilmeleri lazım.
Otobüslerin paralarını alıyorlar.Otobüslerin paralarını alıyorlar. Hacıları Müzdelife'ye getirip bırakmak Suud'un boynunun borcudur amaHacıları Müzdelife'ye getirip bırakmak Suud'un boynunun borcudur ama adamlar on otobüs gönderecekleri yere beş otobüs gönderirler.adamlar on otobüs gönderecekleri yere beş otobüs gönderirler.
"Siz şimdi bu beş otobüse binin, bunlar bu hacıları öbür tarafa bıraksın,

"Siz şimdi bu beş otobüse binin, bunlar bu hacıları öbür tarafa bıraksın,
dönüp bir daha gelecekler, ötekileri de alır." derler. Bekle ki alsın.dönüp bir daha gelecekler, ötekileri de alır." derler. Bekle ki alsın.

O izdihamda, o kalabalıkta, o arabalar bir gitti mi giden gider, kalan kalır.


O izdihamda, o kalabalıkta, o arabalar bir gitti mi giden gider, kalan kalır.
Yürüyerek, vasıtayla, ne yapıp yapıp her halde on, on iki kilometre olan bu mesafeyi katetmek lazım.Yürüyerek, vasıtayla, ne yapıp yapıp her halde on, on iki kilometre olan bu mesafeyi katetmek lazım. Müzdelife'ye kapağı atmak, gelmek lazım.Müzdelife'ye kapağı atmak, gelmek lazım. Akşamla yatsıyı orada kılıp istirahat edeceksiniz.Akşamla yatsıyı orada kılıp istirahat edeceksiniz. Sabah namazını Müzdelife'de kılacaksınız,Sabah namazını Müzdelife'de kılacaksınız,

Müzdelife'de sabah namazının arkasından yana yakıla dua edeceksiniz. Ona da vakfe derler.


Müzdelife'de sabah namazının arkasından yana yakıla dua edeceksiniz. Ona da vakfe derler.

Fezkürullâhe inde'l-meş'ari'l-harâm, diye âyet-i kerimede bildiriliyor.

Fezkürullâhe inde'l-meş'ari'l-harâm, diye âyet-i kerimede bildiriliyor.
Orada da sabah namazından sonra vakfeyi yapacaksınız.Orada da sabah namazından sonra vakfeyi yapacaksınız. Artık o sabah, bayram sabahı oluyor, gecelediniz çünkü.Artık o sabah, bayram sabahı oluyor, gecelediniz çünkü. Onuncu günün sabahı Müzdelife'den Mina'ya doğru gideceksiniz.Onuncu günün sabahı Müzdelife'den Mina'ya doğru gideceksiniz.

Mina'da ilk gün, bayram günü sadece büyük şeytan taşlanır.


Mina'da ilk gün, bayram günü sadece büyük şeytan taşlanır.
Yedi tane taş atacaksınız. Müzdelife'den Mina'ya geldiğiniz zaman Yedi tane taş atacaksınız. Müzdelife'den Mina'ya geldiğiniz zaman büyük şeytan, cemretu'l-akabe denilen -Türkler Büyük Şeytan deyiveriyorlar-büyük şeytan, cemretu'l-akabe denilen -Türkler Büyük Şeytan deyiveriyorlar- üçüncü taşlama yerini taşlayacaksınız. üçüncü taşlama yerini taşlayacaksınız. Taş atılacak, bir.Taş atılacak, bir. O gün yapılacak vazifelerden birisi şeytanı taşlamak; yedi taş.O gün yapılacak vazifelerden birisi şeytanı taşlamak; yedi taş.

Bismillâhi Allâhu ekber râğmen li'ş-şeytân rıdân li'r-Rahmân vecmel li'ş-şeytân


Bismillâhi Allâhu ekber râğmen li'ş-şeytân rıdân li'r-Rahmân vecmel li'ş-şeytân
diyerek sembolik olarak cemretu'l-akabeye taş atacaksınız.diyerek sembolik olarak cemretu'l-akabeye taş atacaksınız. Taşlama vazifesi bitti. Hacc-ı ifrada niyet ettiyseniz, kurban meseleniz yok.Taşlama vazifesi bitti. Hacc-ı ifrada niyet ettiyseniz, kurban meseleniz yok. Taşlamayı yaptıktan sonra gider tıraş olursunuz.Taşlamayı yaptıktan sonra gider tıraş olursunuz. Elbiseleri, peştemalları çıkartırsınız, normal elbiselerinizi giyebilirsiniz.Elbiseleri, peştemalları çıkartırsınız, normal elbiselerinizi giyebilirsiniz. Çünkü taş attınız, tıraş oldunuz. Bir gevşeme, bir kolaylık oluyor.Çünkü taş attınız, tıraş oldunuz. Bir gevşeme, bir kolaylık oluyor. Buna tahallul-i evvel derler. İhramlı olma durumunun yasaklarının yarısı kalkıyor.Buna tahallul-i evvel derler. İhramlı olma durumunun yasaklarının yarısı kalkıyor. Kısmen kalkıyor, hepsi kalkmadı. Daha hanımla sohbet ve saire yasak.Kısmen kalkıyor, hepsi kalkmadı. Daha hanımla sohbet ve saire yasak. Yalnız kıyafet hususunda bir rahatlık gelmiş oluyor.Yalnız kıyafet hususunda bir rahatlık gelmiş oluyor.
"Ben hacc-ı temettü yapmıştım veya hacc-ı kırân yapmıştım." diyorsanız,

"Ben hacc-ı temettü yapmıştım veya hacc-ı kırân yapmıştım." diyorsanız,
onlardan birisini yapan bir kimse iseniz;onlardan birisini yapan bir kimse iseniz; hacc-ı kırân yapana kârin derler, hacc-ı temettü yapana da mütemetti derler...hacc-ı kırân yapana kârin derler, hacc-ı temettü yapana da mütemetti derler... Mütemetti veya kârin iseniz; taşladınız, bir, ikincisi, gidip kurbanınızı keseceksiniz.Mütemetti veya kârin iseniz; taşladınız, bir, ikincisi, gidip kurbanınızı keseceksiniz. Taş atmak, baş kesmek. O, kurban kesmeden olmaz.Taş atmak, baş kesmek. O, kurban kesmeden olmaz. Kurbanı da kestikten sonra, gelip tıraş olacaksınız,Kurbanı da kestikten sonra, gelip tıraş olacaksınız, berbere veya birisine tıraş olup o zaman çıkabilirsiniz.berbere veya birisine tıraş olup o zaman çıkabilirsiniz.

Mütemetti ve kârin olanlar -hacc-ı temettü ve hacc-ı kıran yapanlar- kurbanlarının


Mütemetti ve kârin olanlar -hacc-ı temettü ve hacc-ı kıran yapanlar- kurbanlarının
kesildiği haberi gelmeden havlulardan sıyrılıp dikişli elbise giyme durumuna gelemezler.kesildiği haberi gelmeden havlulardan sıyrılıp dikişli elbise giyme durumuna gelemezler. Bu da çok önemlidir. Birçok kimse bunu bilmediği için,Bu da çok önemlidir. Birçok kimse bunu bilmediği için, başkalarından görüyor kafasını tıraş ettiriyor, o da cezalı duruma düşer.başkalarından görüyor kafasını tıraş ettiriyor, o da cezalı duruma düşer.

Kurban kesmeden dikişli elbise giymek cezayı gerektirir. Cinayet olur, cinâyet-i hac olur.


Kurban kesmeden dikişli elbise giymek cezayı gerektirir. Cinayet olur, cinâyet-i hac olur.
Ona da dikkat edin. Kurban kesecek hacıysanız; şeytanı taşlayacaksınız,Ona da dikkat edin. Kurban kesecek hacıysanız; şeytanı taşlayacaksınız, kurbanı keseceksiniz, tıraş olacaksınız, ondan sonra çıkacaksınız. Bu kadar.kurbanı keseceksiniz, tıraş olacaksınız, ondan sonra çıkacaksınız. Bu kadar. "Taş, baş, tıraş" demişler. Üç kelimeyle, bunu ezberlerseniz hatırınızda kalır."Taş, baş, tıraş" demişler. Üç kelimeyle, bunu ezberlerseniz hatırınızda kalır. Taş, baş, tıraş. Bu kadar kolay.Taş, baş, tıraş. Bu kadar kolay. Bu sıraya uymazsanız kurban kesme cezası var. O da ayrıca uğraştırır.Bu sıraya uymazsanız kurban kesme cezası var. O da ayrıca uğraştırır.

Ne vazifesi kaldı?


Ne vazifesi kaldı?
Beytullah'ı tavaf vazifesi vardır. Beytullah'ı tavaf vazifesi vardır. O da haccın farzı, ifâda tavafı derler.O da haccın farzı, ifâda tavafı derler. Geleceksiniz, büyük kalabalık, o koca Arafat meydanını dolduran ahâli,Geleceksiniz, büyük kalabalık, o koca Arafat meydanını dolduran ahâli, Kâbe'nin etrafında, uzaktan baktığınız zaman tüyleriniz diken diken olur.Kâbe'nin etrafında, uzaktan baktığınız zaman tüyleriniz diken diken olur. O kalabalık güldür güldür, değirmen gibi Kâbe'nin etrafında döner.O kalabalık güldür güldür, değirmen gibi Kâbe'nin etrafında döner. O kalabalık o günlerde zordur.O kalabalık o günlerde zordur. İfâda tavafını, farz tavafı yapacaksınız.İfâda tavafını, farz tavafı yapacaksınız.

Farz tavafı yaptıktan sonra ki buna tahallul-i sânî,


Farz tavafı yaptıktan sonra ki buna tahallul-i sânî,

"ikinci helal olma durumu, yasakların tamamının kalkma durumu." derler.

"ikinci helal olma durumu, yasakların tamamının kalkma durumu." derler.
Artık ondan sonra rahat bir durumda…Artık ondan sonra rahat bir durumda…

Mina'da bayramın ikinci günü, bayramın üçüncü günü, üç şeytanı yani cemretu'l-ûlâ, cemretu'l-vustâ,


Mina'da bayramın ikinci günü, bayramın üçüncü günü, üç şeytanı yani cemretu'l-ûlâ, cemretu'l-vustâ,
cemretu'l-akabe; küçük şeytan, büyük şeytan, orta şeytanı yedişer taş ile taşlamak kalıyor.cemretu'l-akabe; küçük şeytan, büyük şeytan, orta şeytanı yedişer taş ile taşlamak kalıyor. Bayramın ikinci günü ve bayramın üçüncü günü.Bayramın ikinci günü ve bayramın üçüncü günü. İnsan taşladıktan sonra akşam olmadan Mina'dan ayrılırsa üçüncü gün taşlama mecburiyeti kalmıyor. İnsan taşladıktan sonra akşam olmadan Mina'dan ayrılırsa üçüncü gün taşlama mecburiyeti kalmıyor. Ayrılmazsa, bu daha sevaplı, üçüncü günde bu üç şeytana gene taşlarını atar.Ayrılmazsa, bu daha sevaplı, üçüncü günde bu üç şeytana gene taşlarını atar. Böylece hac vazifesi tamam olmuş olarak Allah'ın lütfu ve keremiyle,Böylece hac vazifesi tamam olmuş olarak Allah'ın lütfu ve keremiyle, vasıta bulabilirse memleketine bile dönebilecek hâle gelir.vasıta bulabilirse memleketine bile dönebilecek hâle gelir.

Ama ayrılacağı zaman bir de veda tavafı vardır.


Ama ayrılacağı zaman bir de veda tavafı vardır.
O tavafı yapıp mahzun mahzun artık vazifesini yapmış olarak ayrılır.O tavafı yapıp mahzun mahzun artık vazifesini yapmış olarak ayrılır.

Bütün bu ibadetlerde dikkat edilecek nokta nedir?


Bütün bu ibadetlerde dikkat edilecek nokta nedir?
Kimseyi üzmemek, sinirlenmemek, sabırsızlık yapmamak, edepsizlik yapmamak,Kimseyi üzmemek, sinirlenmemek, sabırsızlık yapmamak, edepsizlik yapmamak, Allah'ın sevmeyeceği münakaşa, kavga, gürültü, çatışma, çekişme, itişme yapmamaktır.Allah'ın sevmeyeceği münakaşa, kavga, gürültü, çatışma, çekişme, itişme yapmamaktır. Duygulu, edepli, ahlaklı olarak, Allah'ın gördüğünü bilerek,Duygulu, edepli, ahlaklı olarak, Allah'ın gördüğünü bilerek, Allah'ın rızasını kazanmaya çalışarak, bu vazifeleri güzel güzel yapmaktır; birisi bu.Allah'ın rızasını kazanmaya çalışarak, bu vazifeleri güzel güzel yapmaktır; birisi bu.

Mühim olan bir nokta da; zayıfların, ihtiyarların, bilmeyenlerin nispeten


Mühim olan bir nokta da; zayıfların, ihtiyarların, bilmeyenlerin nispeten
rahat ve kolay bir zamanda yapmasını sağlamak. Bu da işin en mühim, en püf noktasıdır.rahat ve kolay bir zamanda yapmasını sağlamak. Bu da işin en mühim, en püf noktasıdır. Biz buradan kalkacağız gideceğiz, tavaf yapmamız lazım. Beytullah'ı tavaf edeceğiz.Biz buradan kalkacağız gideceğiz, tavaf yapmamız lazım. Beytullah'ı tavaf edeceğiz. İhrama gireceğiz Allah'ın izniyle, lebbeyk çeke çeke, otobüslerle Mekke'ye varacağız.İhrama gireceğiz Allah'ın izniyle, lebbeyk çeke çeke, otobüslerle Mekke'ye varacağız.

Şimdi biz ne zaman tavaf yapalım? Yatsının vaktinde hemen gidersek izdihamlıdır. Kilit gibidir.


Şimdi biz ne zaman tavaf yapalım? Yatsının vaktinde hemen gidersek izdihamlıdır. Kilit gibidir.
Hanım, çocuk ve ihtiyarlar bunu nasıl yapacak? Biraz zordur. Ne yapacağız?Hanım, çocuk ve ihtiyarlar bunu nasıl yapacak? Biraz zordur. Ne yapacağız? Gideceğiz, yerleşeceğiz, abdestlerimizi alacağız, mümkünse gusül abdestimizi alacağız, rahatlayacağız.Gideceğiz, yerleşeceğiz, abdestlerimizi alacağız, mümkünse gusül abdestimizi alacağız, rahatlayacağız. Sabahın vaktini düşüneceğiz.Sabahın vaktini düşüneceğiz. Kalabalık oraya ne zaman birikmeye başlar?Kalabalık oraya ne zaman birikmeye başlar? Saat ikiden itibaren birikmeye başlar. Eh işte, bir buçukta, ikide, iki buçukta bu işiSaat ikiden itibaren birikmeye başlar. Eh işte, bir buçukta, ikide, iki buçukta bu işi bitirmeye çalışalım, diye o vakti denk getirmeye çalışacağız.bitirmeye çalışalım, diye o vakti denk getirmeye çalışacağız. Allah kolaylaştırırsa kolay olur tabi, Allah yardım ederse. Allah kolaylaştırırsa kolay olur tabi, Allah yardım ederse.

Tavafı münasip zamanlarda yaparsak, sa'yi yaparsak, isteyen ifrad haccı yapar,


Tavafı münasip zamanlarda yaparsak, sa'yi yaparsak, isteyen ifrad haccı yapar,
isteyen kıran haccı yapar, ihramlı olarak, elbiseli olarak; havlulu olarak, peştemallı olarak durur;isteyen kıran haccı yapar, ihramlı olarak, elbiseli olarak; havlulu olarak, peştemallı olarak durur; isteyen temettü haccını yapar; tavafını, sa'yini yapar, tıraş olur.isteyen temettü haccını yapar; tavafını, sa'yini yapar, tıraş olur. Umresi bitti, tıraş olduktan sonra elbiselerini giyer.Umresi bitti, tıraş olduktan sonra elbiselerini giyer.

Ben şahsen, kendi tecrübelerime dayanarak, biraz da çoluk çocuğun rahatını düşünerek,


Ben şahsen, kendi tecrübelerime dayanarak, biraz da çoluk çocuğun rahatını düşünerek,
biraz da sevabı düşünerek "temettü rahat" diyorum. Temettü haccını tercih ediyorum, şahsen.biraz da sevabı düşünerek "temettü rahat" diyorum. Temettü haccını tercih ediyorum, şahsen. Siz bilirsiniz. İsterseniz siz de temettü haccı yaparsınız.Siz bilirsiniz. İsterseniz siz de temettü haccı yaparsınız. Eğer kıran haccı yapacaksanız, gideceksiniz önce bir umre tavafı yapacaksınız, sa'y yapacaksınız. Eğer kıran haccı yapacaksanız, gideceksiniz önce bir umre tavafı yapacaksınız, sa'y yapacaksınız. Sonra gelecek kudüm tavafı yapacaksınız. Bu kalabalıkta yedi defa dolaşacaksınız.Sonra gelecek kudüm tavafı yapacaksınız. Bu kalabalıkta yedi defa dolaşacaksınız. Ondan sonra Safa-Merve arasını bir, iki, üç, dört, beş, altı, yedi defa sa'y edeceksiniz.Ondan sonra Safa-Merve arasını bir, iki, üç, dört, beş, altı, yedi defa sa'y edeceksiniz. Bitti umrem. Ama ihramdan çıkmak yok, tıraş olmak yok.Bitti umrem. Ama ihramdan çıkmak yok, tıraş olmak yok. Geleceksiniz, bu sefer haccınızın kudüm tavafını yapacaksınız.Geleceksiniz, bu sefer haccınızın kudüm tavafını yapacaksınız. Yedi defa daha döneceksiniz.Yedi defa daha döneceksiniz. İsterseniz, haccımın sa'yini de yapmak istiyorum derseniz, bir dahaİsterseniz, haccımın sa'yini de yapmak istiyorum derseniz, bir daha Safa ile Merve arasında bir, iki, üç, dört, beş, altı, yedi sa'y de öyle yapacaksınız.Safa ile Merve arasında bir, iki, üç, dört, beş, altı, yedi sa'y de öyle yapacaksınız. Yapabilirse gençler böyle yapabilir. İhramdan çıkmaz, ondan sonra hacca devam eder.Yapabilirse gençler böyle yapabilir. İhramdan çıkmaz, ondan sonra hacca devam eder.

Kıran haccı olduğu zaman, haccın hataları olursa ki buna cinâyet deniliyor;


Kıran haccı olduğu zaman, haccın hataları olursa ki buna cinâyet deniliyor;
-Türkiye'de cinâyet adam öldürmek demek ama bu ibadette,-Türkiye'de cinâyet adam öldürmek demek ama bu ibadette, bu yolculukta cinayet usule uymayan iş yapmak demektir.-bu yolculukta cinayet usule uymayan iş yapmak demektir.- saçının telini çekse koparsa bu da cinâyet, haccın cinâyetleri, hatalı işleri demektir.saçının telini çekse koparsa bu da cinâyet, haccın cinâyetleri, hatalı işleri demektir. Eğer cinâyâtu'l-hac olursa, o zaman kıranda çifte ceza, katmerli ceza olur. Eğer cinâyâtu'l-hac olursa, o zaman kıranda çifte ceza, katmerli ceza olur. Bilenler hacc-ı kıran yapabilir. Tecrübesi az olanlar temettü haccı yaparsa,Bilenler hacc-ı kıran yapabilir. Tecrübesi az olanlar temettü haccı yaparsa, hiç olmazsa daha rahat olur diye ben onu tavsiye ediyorum.hiç olmazsa daha rahat olur diye ben onu tavsiye ediyorum.
Konuşma Hakkında
Tema 1
Tema 2