Namaz Vakitleri

9 Zilka'de 1445
17 Mayıs 2024
İmsak
03:51
Güneş
05:38
Öğle
13:05
İkindi
17:01
Akşam
20:23
Yatsı
22:02
Detaylı Arama

Ramazan’dan Sonra Yapılacak Çalışmalar

Prof. Dr. Mahmud Es'ad COŞAN

3 Şevvâl 1421 / 29.12.2000
AKRA- İsveç

Açıklama

Hocamız, Gönül dostumuz, Mürebbi'miz Prof. Dr. Mahmud Es’ad COŞAN’ın Ak-Radyo’da cuma günleri düzenli olarak konuşmalar yapmıştır. 31 Mart 1993’te başlayıp, vefatından önceki son cuma günü olan, 2 Şubat 2001’e kadar devam eden bu sohbetlerde, hocamız genellikle Râmûzül-Ehâdis’ten, bazen de Muhtârü’l-Ehâdis’ten veya Riyâzu’s-Sâlihîn’den bir miktar hadis-i şerif okuyup, izah etmiştir.

İçinde bulunulan zamanın, ayın, günlerin ihyâ edilmesiyle ilgili bilgiler vermiş ve hatırlatmalarda bulunmuştur. Ayrıca ülkemizi ve insanımızı ilgilendiren güncel konulara temas ettiği de görülmüştür.

Genellikle yurtdışında seyahatte olduğu için çoğu zaman bulunduğu yerden de bahsetmiştir.

Sekiz yıl içerisinde toplam 313 adet sohbet yapmışlardır.

Konuşma Metni

es-Selamu aleyküm ve rahmetullahi ve berekatuh. es-Selamu aleyküm ve rahmetullahi ve berekatuh.

Çok sevinçli, kat kat bereketli, katmerli mübarek bir günde size hitap ediyorum. Çok sevinçli, kat kat bereketli, katmerli mübarek bir günde size hitap ediyorum. Hem bayramınız mübarek olsun, hem cumanız mübarek olsun. Hem bayramınız mübarek olsun, hem cumanız mübarek olsun. Cenâb-ı Hakk dünya ve âhiretin her türlü hayırlarına, lütuflarına erdirsin.Cenâb-ı Hakk dünya ve âhiretin her türlü hayırlarına, lütuflarına erdirsin. Sizleri sevdiği kullar eylesin, iki cihanda aziz ve bahtiyar olun. Sizleri sevdiği kullar eylesin, iki cihanda aziz ve bahtiyar olun.

Güzel, mübarek, sevaplı, feyizli, tariflere sığmaz hoşlukta bir mânevî mevsim olan Güzel, mübarek, sevaplı, feyizli, tariflere sığmaz hoşlukta bir mânevî mevsim olan Ramazan geride kaldı. Bir bakıma hüzünlüyüz amaRamazan geride kaldı. Bir bakıma hüzünlüyüz ama Allah herhalde hüzünlü olmamızı istemediğinden, Allah herhalde hüzünlü olmamızı istemediğinden, Ramazan'ın sonunda bayram eylemiş, elhamdülillah bayram ediyoruz. Ramazan'ın sonunda bayram eylemiş, elhamdülillah bayram ediyoruz.

Demek ki kullarının halini Rabbimiz Tebâreke ve Teâlâ hazretleri biliyor. Demek ki kullarının halini Rabbimiz Tebâreke ve Teâlâ hazretleri biliyor. İbadetin her an devam etmesi değil de, zaman zaman böyle Ramazan'da işte bir ay oruç tutuluyor, İbadetin her an devam etmesi değil de, zaman zaman böyle Ramazan'da işte bir ay oruç tutuluyor, ondan sonra başka günler...ondan sonra başka günler... Bütün sene Ramazan olsa, uygun bulmamış, uygun görmemiş bir aylık bir şey [müddet] iyi. Bütün sene Ramazan olsa, uygun bulmamış, uygun görmemiş bir aylık bir şey [müddet] iyi. Tabii arada oruç tutulmamış zamanlarda olacak ki, orucun zorluğu olsun Tabii arada oruç tutulmamış zamanlarda olacak ki, orucun zorluğu olsun ve sevabı olsun, alışkanlık olmasın.ve sevabı olsun, alışkanlık olmasın. Hatta çok sıcak, çok zorlu günlerde oruç tutmak hakkında hadîs-i şerîfleri var Hatta çok sıcak, çok zorlu günlerde oruç tutmak hakkında hadîs-i şerîfleri var Peygamber Efendimiz'in çok sevap diye. Peygamber Efendimiz'in çok sevap diye. Sahabeden bazı mübarekler yılın en sıcak günlerini arayıp, Sahabeden bazı mübarekler yılın en sıcak günlerini arayıp, o günlerde oruç tutup o sevabı kazanmaya gayret ederlermiş. o günlerde oruç tutup o sevabı kazanmaya gayret ederlermiş.

Peygamber Efendimiz işaret etseydi, Allahu Teâlâ hazretleri müsaade buyursaydı Peygamber Efendimiz işaret etseydi, Allahu Teâlâ hazretleri müsaade buyursaydı Allah'ın âşık-ı sâdık kulları, her türlü fedakârlığa hazır kulları bütün sene oruç tutardı Allah'ın âşık-ı sâdık kulları, her türlü fedakârlığa hazır kulları bütün sene oruç tutardı ama bazen olup bazen olmadığı zaman orucun tesiri daha fazla oluyor.ama bazen olup bazen olmadığı zaman orucun tesiri daha fazla oluyor. Ve olmadığı zamanların da faydası var, olduğu zamanların da faydası var. Ve olmadığı zamanların da faydası var, olduğu zamanların da faydası var.

Peygamber Efendimiz Allah'ın en takvâlı, Allah'tan en çok korkan, Peygamber Efendimiz Allah'ın en takvâlı, Allah'tan en çok korkan, Allah'a en güzel ibadet eden kulu olduğu halde hem oruçlu olduğu zamanlar olurmuş Allah'a en güzel ibadet eden kulu olduğu halde hem oruçlu olduğu zamanlar olurmuş Ramazan'ın dışındaki hayatında, hem oruçsuz geçirdiği günler olurmuş. Ramazan'ın dışındaki hayatında, hem oruçsuz geçirdiği günler olurmuş. Oruç tuttuğu zaman sabır sevabını alıyor; oruç tutmadığı,Oruç tuttuğu zaman sabır sevabını alıyor; oruç tutmadığı, nimetleri yediği zaman şükür sevabını alıyor. nimetleri yediği zaman şükür sevabını alıyor.

Gecenin bir bölüğünde uyurmuş, istirahat ediyor. Gecenin bir bölüğünde uyurmuş, istirahat ediyor. Vücudun hakkı var; bedenin gelişmesi için dinlenmesi lazım, verimli çalışması için dinlenmesi lazım. Vücudun hakkı var; bedenin gelişmesi için dinlenmesi lazım, verimli çalışması için dinlenmesi lazım. Ama kalkıp da gecenin uzun uzun o mübarek, bereketli saatlerinde ibadet edermiş.Ama kalkıp da gecenin uzun uzun o mübarek, bereketli saatlerinde ibadet edermiş. Sonra hani dünyayı terk edip de dünyaya hiç aldırmamak, bakmamak yolunu göstermemiş; Sonra hani dünyayı terk edip de dünyaya hiç aldırmamak, bakmamak yolunu göstermemiş; dünyaya da âhirete de değer verip, dünya için de âhiret için de çalışmayı meşru saymış. dünyaya da âhirete de değer verip, dünya için de âhiret için de çalışmayı meşru saymış.

Hatta hadîs-i şerîflerde; "Allah'ın en sevdiği kullardan birisi, Hatta hadîs-i şerîflerde; "Allah'ın en sevdiği kullardan birisi, doğru sözlü güvenilir tüccardır." diye geçiyor. doğru sözlü güvenilir tüccardır." diye geçiyor. Ticaret mübarek bir meslek, çünkü bir yerlerden mal getiriliyor, Ticaret mübarek bir meslek, çünkü bir yerlerden mal getiriliyor, halkın istifadesine sunuluyor. halkın istifadesine sunuluyor. Getiren de kâr ediyor ama halk da o ticaret dolayısıyla kendi beldesinde olmayan metaa,Getiren de kâr ediyor ama halk da o ticaret dolayısıyla kendi beldesinde olmayan metaa, gıdalara kavuşuyor. gıdalara kavuşuyor.

Düşünün ki Akdeniz'in güzel yörelerinin hoş meyveleri en soğuk günlerde, Düşünün ki Akdeniz'in güzel yörelerinin hoş meyveleri en soğuk günlerde, karlı buzlu günlerde soğuk diyarlara geliyor.karlı buzlu günlerde soğuk diyarlara geliyor. Sıcak yerlerde seralarda yetişen taptaze meyveler, sebzeler, domatesler, Sıcak yerlerde seralarda yetişen taptaze meyveler, sebzeler, domatesler, salatalar soğuk yerlerde yeniliyor. salatalar soğuk yerlerde yeniliyor. Hep böyle çeşitlilik hepsi Cenâb-ı Hakk'ın [hikmetleri] bunlar. Hep böyle çeşitlilik hepsi Cenâb-ı Hakk'ın [hikmetleri] bunlar. Her şey yerli yerinde, hepsi güzel... Her şey yerli yerinde, hepsi güzel... Demek ki çalışmak da iyi, ibadet etmek de iyi, uyumak da lazım, kalkıp uykusunu bölüp, Demek ki çalışmak da iyi, ibadet etmek de iyi, uyumak da lazım, kalkıp uykusunu bölüp, fedakârlık yapıp ibadet etmek de lazım, oruç tutmak da lazım, fedakârlık yapıp ibadet etmek de lazım, oruç tutmak da lazım, bazı günlerde iftar edip şükretmek lazım. bazı günlerde iftar edip şükretmek lazım.

Böylece dengeli, makul, insan tabiatına, fıtratına uygun,Böylece dengeli, makul, insan tabiatına, fıtratına uygun, yaşamın bütün ihtiyaçlarını karşılamaya bütün yönleriyle hazır güzel bir dinimiz var. yaşamın bütün ihtiyaçlarını karşılamaya bütün yönleriyle hazır güzel bir dinimiz var. Elhamdülillah âlâ nimeti'l-İslâm. İşte böyle güzel bir dinin bozulmamış tertemiz ahkâmı içinde Elhamdülillah âlâ nimeti'l-İslâm.

İşte böyle güzel bir dinin bozulmamış tertemiz ahkâmı içinde
üç ayları başladık, gittikçe miktarı artan derûnî hazlar ile, zevkler ile, üç ayları başladık, gittikçe miktarı artan derûnî hazlar ile, zevkler ile, lezzetler ile ibadetler ettik, Ramazan'a ulaştık. lezzetler ile ibadetler ettik, Ramazan'a ulaştık. Ramazan'da da daha coşkulu ibadetlerle, daha âşıkâne, daha sâdıkâne, Ramazan'da da daha coşkulu ibadetlerle, daha âşıkâne, daha sâdıkâne, daha muhlisâne ibadetler ettik. daha muhlisâne ibadetler ettik. Hele hele Ramazan'ın sonunda bazı kardeşlerimiz itikâflara girdiler, Hele hele Ramazan'ın sonunda bazı kardeşlerimiz itikâflara girdiler, artık evden de ayrılıp tamamen camide kendisini tamamen ibadete vererekartık evden de ayrılıp tamamen camide kendisini tamamen ibadete vererek ibadetin doruğuna ulaşmış oldular.ibadetin doruğuna ulaşmış oldular. Everest'in zirvesine çıktılar, bayrağı diktiler elhamdülillah, fütûhât bayrağını, zafer bayrağını... Everest'in zirvesine çıktılar, bayrağı diktiler elhamdülillah, fütûhât bayrağını, zafer bayrağını...

Elhamdülillah bayramı Allah ihsan eyledi.Elhamdülillah bayramı Allah ihsan eyledi. "Ey kullarım! Benim için bu kadar yemenizi, içmenizi, arzularınızı engellediniz;"Ey kullarım! Benim için bu kadar yemenizi, içmenizi, arzularınızı engellediniz; size bayramı ihsan eyledim." diye bayram ediyoruz Cenâb-ı Hakk'ın emri ile.size bayramı ihsan eyledim." diye bayram ediyoruz Cenâb-ı Hakk'ın emri ile. O bakımdan da çok sevinçliyiz. Allahu Teâlâ hazretleri nice Ramazanlara,O bakımdan da çok sevinçliyiz.

Allahu Teâlâ hazretleri nice Ramazanlara,
nice kadirlere, nice feyizli gecelere, günlere, nice kadirlere, nice feyizli gecelere, günlere, nice bayramlara hem dünyada erdirsin, hem de rızasına vâsıl eyleyipnice bayramlara hem dünyada erdirsin, hem de rızasına vâsıl eyleyip âhirette asıl büyük bayrama ulaşmayı nasip eylesin. âhirette asıl büyük bayrama ulaşmayı nasip eylesin.

Ramazan'ı çok çeşitli yönlerle Peygamber Efendimiz'in talimatını,Ramazan'ı çok çeşitli yönlerle Peygamber Efendimiz'in talimatını, hadîs-i şerîflerini çeşitli konuşmalarımızda sizlere anlatmaya çalıştık, nakletmeye çalıştık. hadîs-i şerîflerini çeşitli konuşmalarımızda sizlere anlatmaya çalıştık, nakletmeye çalıştık. Ramazan'ı çeşitli yönlerden veciz tariflerle, kısa, özlü tariflerle iyi anlatalım diye,Ramazan'ı çeşitli yönlerden veciz tariflerle, kısa, özlü tariflerle iyi anlatalım diye, anlatmak istediğimiz zaman çeşitli yönlerden tarif ettik. anlatmak istediğimiz zaman çeşitli yönlerden tarif ettik.

Mesela Ramazan dervişlik ayıdır dedik. Ramazan bir bakıma Kur'an ayıdır dedik,Mesela Ramazan dervişlik ayıdır dedik. Ramazan bir bakıma Kur'an ayıdır dedik, çünkü Kur'an'la çok meşgul oluyor. Ramazan sabır ayıdır. çünkü Kur'an'la çok meşgul oluyor. Ramazan sabır ayıdır. Hiç şüphe yok; sabrın her çeşitleri uygulanıyor.Hiç şüphe yok; sabrın her çeşitleri uygulanıyor. E Ramazan bir bakıma da bir mâneviyat üniversitesidir, mâneviyat mektebidir. E Ramazan bir bakıma da bir mâneviyat üniversitesidir, mâneviyat mektebidir. Çok yüksek bir mânevî eğitim görüyor insanlar bu Ramazan içinde,Çok yüksek bir mânevî eğitim görüyor insanlar bu Ramazan içinde, çok güzel alışkanlıkları bir ay boyunca uyguluyorlar.çok güzel alışkanlıkları bir ay boyunca uyguluyorlar. Ondan sonraki 11 ayda bu alışkanlıklarını inşaallah koruyacaklar, Ondan sonraki 11 ayda bu alışkanlıklarını inşaallah koruyacaklar, o alışkanlıklarıyla daha faziletli, daha erdemli, daha sevaplı,o alışkanlıklarıyla daha faziletli, daha erdemli, daha sevaplı, daha mübarek insanlar olarak yaşayacaklar. daha mübarek insanlar olarak yaşayacaklar.

Peygamber Efendimiz sallallahu aleyhi ve sellem bir hadîs-i şerîfinde buyurmuşlar ki; Peygamber Efendimiz sallallahu aleyhi ve sellem bir hadîs-i şerîfinde buyurmuşlar ki;

Men sâme ramadâne ve etbe'ahû sitten min şevvâlin kâne ke-savmi'd-dehri. Men sâme ramadâne ve etbe'ahû sitten min şevvâlin kâne ke-savmi'd-dehri.

Sadaka Resûlullah fîma kâl ev kemâ kâl. Sadaka Resûlullah fîma kâl ev kemâ kâl.

Bu, mübarek kabri İstanbul'umuzu şereflendiren Ebû Eyyûb el-Ensarî hazretleri Bu, mübarek kabri İstanbul'umuzu şereflendiren Ebû Eyyûb el-Ensarî hazretleri tarafından da rivayet edilmiş.tarafından da rivayet edilmiş. Bazı kaynaklardaBazı kaynaklarda Sevban radıyallahu anh'ten de -peltek se ile, üç noktalı se ile yazılıyor- rivayet edilmiş,Sevban radıyallahu anh'ten de -peltek se ile, üç noktalı se ile yazılıyor- rivayet edilmiş, mühim kaynaklarımızda var. mühim kaynaklarımızda var. Ahmed b. Hanbel'in Müsned'inde, Tahâvî'de, Ebû Davud'da, Nesâî'de,Ahmed b. Hanbel'in Müsned'inde, Tahâvî'de, Ebû Davud'da, Nesâî'de, Tirmizî'de, İbn Mâce'de, Müslim'de var. Sahih bir hadîs-i şerîf, râvîleri kuvvetli. Tirmizî'de, İbn Mâce'de, Müslim'de var. Sahih bir hadîs-i şerîf, râvîleri kuvvetli.

Peygamber Efendimiz buyuruyor ki; "Kim Ramazan'ı oruçla geçirirse, Peygamber Efendimiz buyuruyor ki; "Kim Ramazan'ı oruçla geçirirse, Ramazan'daki oruç vazifesini yaparsa." Ramazan'daki oruç vazifesini yaparsa." Ve etbe'ahû sitten min şevvâl. "Şevval'de de altıyı buna eklerse…" Ve etbe'ahû sitten min şevvâl. "Şevval'de de altıyı buna eklerse…"

Şevval nedir? Şevval nedir?

Ramazan'dan sonraki aydır. Bayramın ilk günü Şevval'in biri olmuş oluyor. Ramazan'dan sonraki aydır. Bayramın ilk günü Şevval'in biri olmuş oluyor. Ramazan biter bitmez başlayan ay Şevval ayıdır. Ramazan biter bitmez başlayan ay Şevval ayıdır.

"Şevval ayında altı günü eklerse bu Ramazan ayına." Kâne ke-savmi'd-dehr."Şevval ayında altı günü eklerse bu Ramazan ayına." Kâne ke-savmi'd-dehr. "Tüm seneyi, bütün hayatını oruçlu geçirmiş gibi olur." Dehr zaman demek."Tüm seneyi, bütün hayatını oruçlu geçirmiş gibi olur."

Dehr zaman demek.
Savmu'd-dehr de bütün zamanını oruçlu geçirmek demek ama Savmu'd-dehr de bütün zamanını oruçlu geçirmek demek ama yani senenin bütün günlerini oruç tutmak mânasına. yani senenin bütün günlerini oruç tutmak mânasına.

Savmu'd-dehr Peygamber Efendimiz tarafından tavsiye olunmamış. Savmu'd-dehr Peygamber Efendimiz tarafından tavsiye olunmamış. Yani o zaman insan orucu günlük âdeti hâline getirmiş olur. Yani o zaman insan orucu günlük âdeti hâline getirmiş olur. Öyle olmayacak. Bir gün tutacak, bazı günler tutmayacak ki,Öyle olmayacak. Bir gün tutacak, bazı günler tutmayacak ki, açlığı da tokluğu da vücud tatsın ve aç kaldığı zaman zorlansın daaçlığı da tokluğu da vücud tatsın ve aç kaldığı zaman zorlansın da oradan bir eğitim olsun, sevap olsun, meşakkatten dolayı mükâfat olsun diye oradan bir eğitim olsun, sevap olsun, meşakkatten dolayı mükâfat olsun diye Efendimiz'in tavsiye etmediği bir şey. Efendimiz'in tavsiye etmediği bir şey. Bütün seneyi oruçla tutmanın adı savmu'd-dehr oluyor. Bütün seneyi oruçla tutmanın adı savmu'd-dehr oluyor. Hiç, hiçbir gün bırakmıyor, her gün oruç tutuyor. Bu makbul değil. Hiç, hiçbir gün bırakmıyor, her gün oruç tutuyor. Bu makbul değil.

Ama insan bütün seneyi niçin oruç tutar? Sevap kazanmak için. Ama insan bütün seneyi niçin oruç tutar?

Sevap kazanmak için.

Orucun sevabı çok. Bem de bütün sene her gün oruç tutarım,Orucun sevabı çok. Bem de bütün sene her gün oruç tutarım, böylece her gün sevaplı geçirmiş olurum. böylece her gün sevaplı geçirmiş olurum.

Evet öyle yapmak doğru değil ama o arzu edilen sevaba ulaşmanın bir yolu var. Evet öyle yapmak doğru değil ama o arzu edilen sevaba ulaşmanın bir yolu var. İşte bu hadîs-i şerîfte Peygamber Efendimiz buyurmuş; "Ramazan'dan sonraki ayda,İşte bu hadîs-i şerîfte Peygamber Efendimiz buyurmuş; "Ramazan'dan sonraki ayda, Şevval ayında altı gün kim oruç tutarsa bütün seneyi oruçla geçirmiş gibi olur." Şevval ayında altı gün kim oruç tutarsa bütün seneyi oruçla geçirmiş gibi olur."

Bu hadîs-i şerîfin manasını, tabii böyle söylediğine göre Peygamber Efendimiz, tamamdır, Bu hadîs-i şerîfin manasını, tabii böyle söylediğine göre Peygamber Efendimiz, tamamdır, inşaallah biz de bayramdan sonraki günlerde altı gün oruç tutarak inşaallah biz de bayramdan sonraki günlerde altı gün oruç tutarak böylece Ramazan'dan sonra altı gün daha tutup bütün seneyi oruçla geçirmiş olmanın zevkini, böylece Ramazan'dan sonra altı gün daha tutup bütün seneyi oruçla geçirmiş olmanın zevkini, sevabını, mükâfatını yakalayalım. Allah ihsan eylesin. sevabını, mükâfatını yakalayalım.

Allah ihsan eylesin.

Bir de bunu çeşitli bilgilerimizle teyit ve takviyesi bâbında şu açıklamayı yapabiliriz; Bir de bunu çeşitli bilgilerimizle teyit ve takviyesi bâbında şu açıklamayı yapabiliriz;

el-Hasenetü bi-aşri emsâliha. "Yapılan iyi bir hareket, ibadetin mükâfatı bire ondur." el-Hasenetü bi-aşri emsâliha. "Yapılan iyi bir hareket, ibadetin mükâfatı bire ondur." En aşağı bire ondur. O zaman Ramazan'ın 30 gün orucu bire on hesabı ile olursa 300 eder,En aşağı bire ondur. O zaman Ramazan'ın 30 gün orucu bire on hesabı ile olursa 300 eder, altı gün oruç da bire on hesabıyla 60 eder: 360. Zaten kamerî sene 354 gün, altı gün oruç da bire on hesabıyla 60 eder: 360. Zaten kamerî sene 354 gün, yani 360 bile değil. Hicrî sene, aya göre olan sene,yani 360 bile değil. Hicrî sene, aya göre olan sene, yani Ramazan'dan Ramazan'a, hacdan hacca,yani Ramazan'dan Ramazan'a, hacdan hacca, o dinî şeyde kullandığımız sene 354 küsur gündür. o dinî şeyde kullandığımız sene 354 küsur gündür. 354 gündür, biraz da saatlerle küsuratı var.354 gündür, biraz da saatlerle küsuratı var. Bu güneş takviminden farklı, arada 11 gün kadar fark var.Bu güneş takviminden farklı, arada 11 gün kadar fark var. Bizimki 365 gün, her sene de aynı olmuyor da, dört senede bir Şubat 29 oluyor filan. Bizimki 365 gün, her sene de aynı olmuyor da, dört senede bir Şubat 29 oluyor filan. Biliyorsunuz bu işlerin böyle bazı incelikleri var veya tam kurala uymaz gibi görünen yönleri var… Biliyorsunuz bu işlerin böyle bazı incelikleri var veya tam kurala uymaz gibi görünen yönleri var… Demek ki 300+60=360, bütün seneyi oruç tutmuş gibi oluyor. Demek ki 300+60=360, bütün seneyi oruç tutmuş gibi oluyor.

Ama buradan şu anlaşılmasın, Allah orucu bire on verecek. Ama buradan şu anlaşılmasın, Allah orucu bire on verecek. Hayır, bire on değil, bire 70 değil, bire 700 değil, ondan da fazla vereceğini,Hayır, bire on değil, bire 70 değil, bire 700 değil, ondan da fazla vereceğini, bi-gayri hisab vereceğini hadîs-i şerîflerden biliyoruz.bi-gayri hisab vereceğini hadîs-i şerîflerden biliyoruz. Çünkü oruç sabır ibadetidir, güzel yapıldığı zaman sabrın mükâfatı, Çünkü oruç sabır ibadetidir, güzel yapıldığı zaman sabrın mükâfatı,

İnnemâ yuveffe's-sâbirûne ecrahum bi-gayri hisâb. İnnemâ yuveffe's-sâbirûne ecrahum bi-gayri hisâb. "Hesaba sığmayacak, rakamlarla söylenemeyecek kadar daha yüksek, "Hesaba sığmayacak, rakamlarla söylenemeyecek kadar daha yüksek, daha fazla olur sevabı."daha fazla olur sevabı." Demek ki mükâfat bakımından belki çok çok çok daha büyük mükâfatlar alacakDemek ki mükâfat bakımından belki çok çok çok daha büyük mükâfatlar alacak Ramazan'ı ve bunları tutanlar ama sanki bütün sene de oruçla geçirilmiş gibi olacak. Ramazan'ı ve bunları tutanlar ama sanki bütün sene de oruçla geçirilmiş gibi olacak.

Onun için bu sohbetimde bu hadîs-i şerîfi kaynaklardan aradım buldum Onun için bu sohbetimde bu hadîs-i şerîfi kaynaklardan aradım buldum size okudum, hatırlatıyorum ki; size okudum, hatırlatıyorum ki; Bayramdan sonraki günlerde altı gün orucunu isterseniz peş peşe tutun, Bayramdan sonraki günlerde altı gün orucunu isterseniz peş peşe tutun, isterseniz ikişer üçer Şevval ayı içinde tamamlayın; isterseniz ikişer üçer Şevval ayı içinde tamamlayın; bu oruçları böylece tutarak bütün seneyi oruç tutmuş olma noktasına ulaşın. bu oruçları böylece tutarak bütün seneyi oruç tutmuş olma noktasına ulaşın.

Ramazan bir mektep, o mektepte okuduk. Mektepte okuduktan sonra Ramazan bir mektep, o mektepte okuduk. Mektepte okuduktan sonra insan öğrendiklerini tatbik etmeli. insan öğrendiklerini tatbik etmeli. İslâm'da en önemli olan iş, iyi bilgilerini uygulamaktır; ilmiyle âmil olmaktır,İslâm'da en önemli olan iş, iyi bilgilerini uygulamaktır; ilmiyle âmil olmaktır, öğrendiklerini tatbik etmektir. öğrendiklerini tatbik etmektir. Tatbik etmezse, biliyor ama yapmıyor denilir. Hem dinî bakımdan kusurlu duruma düşer,Tatbik etmezse, biliyor ama yapmıyor denilir. Hem dinî bakımdan kusurlu duruma düşer, hem de dünyevî bakımdan da böyle insanlar pek makbul değildir. hem de dünyevî bakımdan da böyle insanlar pek makbul değildir. Yani sözü var, hareketi yok. Palavracı derler, atıyor derler, sözünü tutmuyor derler.Yani sözü var, hareketi yok. Palavracı derler, atıyor derler, sözünü tutmuyor derler. O bakımdan öğrendiğini de uygulaması bakımından da olmuş oluyor bu iş. O bakımdan öğrendiğini de uygulaması bakımından da olmuş oluyor bu iş.

Ramazan'da oruç tutmayı öğrendik, Şevval'de de altı devam ediyoruz.Ramazan'da oruç tutmayı öğrendik, Şevval'de de altı devam ediyoruz. Ondan sonra da haftanın pazartesi perşembe oruçları var, sünnet olan. Ondan sonra da haftanın pazartesi perşembe oruçları var, sünnet olan. Her arabî ayın başında, ortasında, sonunda oruç tutmak var.Her arabî ayın başında, ortasında, sonunda oruç tutmak var. Ortasındaki 13, 14, 15'i, eyyâm-ı biyz oruçları var, mehtaplı gecelerin gündüzlerinde oruç var. Ortasındaki 13, 14, 15'i, eyyâm-ı biyz oruçları var, mehtaplı gecelerin gündüzlerinde oruç var. Tabii bunların da devam etmesi Ramazan'da öğrendiğimiz oruç ibadetiniTabii bunların da devam etmesi Ramazan'da öğrendiğimiz oruç ibadetini senenin uygun günlerinde Allah'ın rızasına, senenin uygun günlerinde Allah'ın rızasına, Peygamber Efendimiz'in sünnetine uygun olarak uygulanması olacaktır. Peygamber Efendimiz'in sünnetine uygun olarak uygulanması olacaktır.

O halde mektebi mezunlar olanlar, bitirenler, başarıyla bitirenler ona devam ederler. O halde mektebi mezunlar olanlar, bitirenler, başarıyla bitirenler ona devam ederler. Biz de Ramazan mektebi mezunları olarak bütün müslüman kardeşlerimizeBiz de Ramazan mektebi mezunları olarak bütün müslüman kardeşlerimize bu Şevval orucunu da tavsiye ediyoruz.bu Şevval orucunu da tavsiye ediyoruz. Ayrıca Şevval geçtikten sonra da her hafta pazartesi perşembe oruçlarını tavsiye ederiz, Ayrıca Şevval geçtikten sonra da her hafta pazartesi perşembe oruçlarını tavsiye ederiz, Efendimiz'in tavsiyesidir. Farz değildir ama farz olmayan oruçların da çok sevabı var. Efendimiz'in tavsiyesidir. Farz değildir ama farz olmayan oruçların da çok sevabı var.

O hususta da Enes radıyallahu anh'ten İbnü'n-Neccâr O hususta da Enes radıyallahu anh'ten İbnü'n-Neccâr ve İbn Asâkir'in rivayet ettiği bir hadîs-i şerîfi okuyuvereyim. ve İbn Asâkir'in rivayet ettiği bir hadîs-i şerîfi okuyuvereyim.

Men sâme yevmen tatavvuan fe-levMen sâme yevmen tatavvuan fe-lev mil'e'l-ardı zeheben mâ vefâ ecrahû dûne yevmi'l-hisâb. mil'e'l-ardı zeheben mâ vefâ ecrahû dûne yevmi'l-hisâb.

"Kim tatavvu olarak, yani ibadet ve taat duygusuyla,"Kim tatavvu olarak, yani ibadet ve taat duygusuyla, Allah'tan sevap umduğu için, sevap kazanayım, farz olmadığı halde kendiliğinden Allah'tan sevap umduğu için, sevap kazanayım, farz olmadığı halde kendiliğinden Allah'ın sevdiği kul olayım diye, bir gün oruç tutsa -Farz değil.Allah'ın sevdiği kul olayım diye, bir gün oruç tutsa -Farz değil. Ramazan dışındaki oruçlar farz değil.- eğer o kimseye yeryüzü bir boş kap olsa,Ramazan dışındaki oruçlar farz değil.- eğer o kimseye yeryüzü bir boş kap olsa, onun dolusunca altın verilse, bu yine hesap gününde onun dolusunca altın verilse, bu yine hesap gününde o tuttuğu bir günlük farz olmayan,o tuttuğu bir günlük farz olmayan, o sevap aşkıyla tutulmuş olan orucun karşılığını, ecrini karşılayamaz." o sevap aşkıyla tutulmuş olan orucun karşılığını, ecrini karşılayamaz."

Demek ki dünyalar dolusu altınlardan daha büyük sevap oluyor. Demek ki dünyalar dolusu altınlardan daha büyük sevap oluyor. O bakımdan bu oruçları tutmanızı tavsiye ederim. O bakımdan bu oruçları tutmanızı tavsiye ederim.

Bir de kulağınızda kalsın, zihninizde kalsın, defterinizde, bir takviminizin kenarına yazın. Bir de kulağınızda kalsın, zihninizde kalsın, defterinizde, bir takviminizin kenarına yazın. Hacca gitmeyen kardeşlerimiz kurban bayramının arefesinde oruç tutarsa, Hacca gitmeyen kardeşlerimiz kurban bayramının arefesinde oruç tutarsa, o da çok büyük sevap. o da çok büyük sevap. Peygamber Efendimiz; "Hem geçmiş senenin günahları affolunacakPeygamber Efendimiz; "Hem geçmiş senenin günahları affolunacak hem de gelecek senenin günahları affolacak." diye bildiriyor. hem de gelecek senenin günahları affolacak." diye bildiriyor. Bu da çok önemli bir şey. Demek ki bir sene daha yaşatacak Allah, hem de günahları affedecek. Bu da çok önemli bir şey. Demek ki bir sene daha yaşatacak Allah, hem de günahları affedecek. Yani iyi bir kul belki de günah yaptırmayacak, iyi bir kul olarak yaşatacak. Yani iyi bir kul belki de günah yaptırmayacak, iyi bir kul olarak yaşatacak. Hem ömür veriliyor hem de salih bir insan olarak ömür geçirmesi nasip oluyor demektir. Hem ömür veriliyor hem de salih bir insan olarak ömür geçirmesi nasip oluyor demektir.

Demek ki Ramazan mekteb-i âlisinde, yani yüksek mektebinde, Demek ki Ramazan mekteb-i âlisinde, yani yüksek mektebinde, Ramazan'ın mânevî mektebinde öğrendiğimiz orucu Ramazan'dan sonra tutacağız.Ramazan'ın mânevî mektebinde öğrendiğimiz orucu Ramazan'dan sonra tutacağız. Bu Şevval'in altı gün orucuyla beraber başlayarak.Bu Şevval'in altı gün orucuyla beraber başlayarak. Sonra zâten âyet-i kerîme de okunduğu zaman Ramazan'ın asıl ana amacının,Sonra zâten âyet-i kerîme de okunduğu zaman Ramazan'ın asıl ana amacının, hedefinin ne olduğunu biliyoruz. hedefinin ne olduğunu biliyoruz.

Hatırlayacaksınız; Le'alleküm tettekûn... Hatırlayacaksınız; Le'alleküm tettekûn...

Yâ eyyühellezîne âmenû. "Ey iman edenler!" Kütibe aleykümü's-siyâm. Yâ eyyühellezîne âmenû. "Ey iman edenler!" Kütibe aleykümü's-siyâm. "Oruç sizin boynunuza farz olarak, bir ibadet olarak farz kılındı, yazıldı." "Oruç sizin boynunuza farz olarak, bir ibadet olarak farz kılındı, yazıldı." Ödevleriniz arasına, farz vazifeler arasına yazıldı. Kemâ kütibe 'alellezîne min kablikum.Ödevleriniz arasına, farz vazifeler arasına yazıldı. Kemâ kütibe 'alellezîne min kablikum. "Sizden önceki peygamberlerin ümmetlerine,"Sizden önceki peygamberlerin ümmetlerine, o ümmetlere de yazılmış olduğu gibi, Allah'ın emretmiş olduğu gibi size de yazıldı, o ümmetlere de yazılmış olduğu gibi, Allah'ın emretmiş olduğu gibi size de yazıldı, size de farz kılındı."size de farz kılındı." Le'alleküm tettekûn. "Tâ ki takvâ ehli olasınız." Le'alleküm tettekûn. "Tâ ki takvâ ehli olasınız."

Demek ki hedef takvayı öğrenmek, takvâ ehli olmak, müttakî bir kul hâline gelmek. Demek ki hedef takvayı öğrenmek, takvâ ehli olmak, müttakî bir kul hâline gelmek. Demek ki oruc bir ilaçsa, çok şifalı, çok kıymetli bir ilaç olarak düşünürsek,Demek ki oruc bir ilaçsa, çok şifalı, çok kıymetli bir ilaç olarak düşünürsek, benzetmeyi öyle yaparsak: Amansız olan, çok zor tedavi olacak olan bir hastalığa iyi gelmesi... benzetmeyi öyle yaparsak: Amansız olan, çok zor tedavi olacak olan bir hastalığa iyi gelmesi...

Hangi hastalığa iyi geliyor? Takvasızlığa, Allah'tan korkmadan bildiğini işlemek gibi Hangi hastalığa iyi geliyor?

Takvasızlığa, Allah'tan korkmadan bildiğini işlemek gibi
böyle gafil, cahil, küstah yaşama veyahut bîhaber yaşama veyahut haramlardan,böyle gafil, cahil, küstah yaşama veyahut bîhaber yaşama veyahut haramlardan, günahlardan kaçınmadan kendisini mahvedecekgünahlardan kaçınmadan kendisini mahvedecek bir doludizgin tehlikeli gidiş ile gitme durumuna ilaç oluyor. bir doludizgin tehlikeli gidiş ile gitme durumuna ilaç oluyor. Demek ki Ramazan insana takvayı kazandırıyor. Takva, Demek ki Ramazan insana takvayı kazandırıyor. Takva,

Fe-inne hayra'z-zâdi't-takvâ. "Takva da âhiret yolcusunun en önemli azığıdır, Fe-inne hayra'z-zâdi't-takvâ. "Takva da âhiret yolcusunun en önemli azığıdır, en çok lazım olan malıdır." Yanında en çok bulunması gereken ve haslettir takvâ ehli olmak. en çok lazım olan malıdır." Yanında en çok bulunması gereken ve haslettir takvâ ehli olmak.

Peygamber Efendimiz bir hadîs-i şerîfinde buyuruyor ki; Peygamber Efendimiz bir hadîs-i şerîfinde buyuruyor ki;

Evliyâi minküm el-müttekûn. "Ey mü'minler, sizin içinizden benim dostlarım.." Evliyâi minküm el-müttekûn. "Ey mü'minler, sizin içinizden benim dostlarım.."

Yani Peygamber Efendimiz'in dostları, onun sevdiği kimseler kimlermiş? Yani Peygamber Efendimiz'in dostları, onun sevdiği kimseler kimlermiş?

el-Müttakûn. "Takvâ ehli olan kimseler." el-Müttakûn. "Takvâ ehli olan kimseler."

Demek ki biz Ramazan mekteb-i âlisinde, Ramazan'ın yüce ihtisas mektebinde, Demek ki biz Ramazan mekteb-i âlisinde, Ramazan'ın yüce ihtisas mektebinde, lisans üstü, doktora veyahut üstad olma mektebi diyelim artık çünkü kıymeti çok yüksek, lisans üstü, doktora veyahut üstad olma mektebi diyelim artık çünkü kıymeti çok yüksek, o mektepte öğreneceğimiz en önemli şey takvâ olacak:o mektepte öğreneceğimiz en önemli şey takvâ olacak: Korunmak, günahlardan sakınmak. Allah'tan korkmak, cehenneme düşmemek için dikkatli olmak.Korunmak, günahlardan sakınmak. Allah'tan korkmak, cehenneme düşmemek için dikkatli olmak. Allah'ın rızasını kaybetmemek için dikkatli olmak. Titiz müslüman olmak.Allah'ın rızasını kaybetmemek için dikkatli olmak. Titiz müslüman olmak. Pürdikkat kulluğunu güzel yapmak. İşte o hali alacaktık Ramazan'da. Pürdikkat kulluğunu güzel yapmak. İşte o hali alacaktık Ramazan'da.

Oruçta da irademizi kuvvetlendirdik, iradeyi kuvvetlendirme eğitimi aldık.Oruçta da irademizi kuvvetlendirdik, iradeyi kuvvetlendirme eğitimi aldık. Otuz gün su karşımızda olduğu halde su içmedik sıcak günlerde, karnımız acıktığı,Otuz gün su karşımızda olduğu halde su içmedik sıcak günlerde, karnımız acıktığı, midemiz burkulduğu halde yemek yemedik. midemiz burkulduğu halde yemek yemedik. Diğer arzularımızı tutabildik. Ha, tutulabiliyormuş; sigara içilmiyormuş, Diğer arzularımızı tutabildik. Ha, tutulabiliyormuş; sigara içilmiyormuş, alışkanlıklar kenarda durabiliyormuş,alışkanlıklar kenarda durabiliyormuş, insanın en tabii içgüdüleri bile icabında sabırla yenilebiliyormuş. Onları öğrendik. insanın en tabii içgüdüleri bile icabında sabırla yenilebiliyormuş. Onları öğrendik.

Ramazan'dan sonra da artık o takvânın, o öğrenilen takvânın uygulanması lazım. Ramazan'dan sonra da artık o takvânın, o öğrenilen takvânın uygulanması lazım. Yani kulların günahlardan kaçması, günahlara yanaşmaması lazım.Yani kulların günahlardan kaçması, günahlara yanaşmaması lazım. Ramazan'dan önceki kötü alışkanlıklarına düşmemesi lazım ve iyi kul olarak devam etmesi lazım.Ramazan'dan önceki kötü alışkanlıklarına düşmemesi lazım ve iyi kul olarak devam etmesi lazım. Peygamber Efendimiz buyuruyor ki; Fe-in küntüm ulâike fe-zâlike.Peygamber Efendimiz buyuruyor ki;

Fe-in küntüm ulâike fe-zâlike.
"Eğer siz takvâ ehli insanlar olabilmişseniz ne âlâ, çok iyi." "Eğer siz takvâ ehli insanlar olabilmişseniz ne âlâ, çok iyi." Olabildiyseniz, benim dostlarım olursunuz. O zaman Resûlullah'ın dostları sınıfına yükselirsiniz, Olabildiyseniz, benim dostlarım olursunuz. O zaman Resûlullah'ın dostları sınıfına yükselirsiniz, o yüksek sınıfa girersiniz. o yüksek sınıfa girersiniz.

Ve illâ fe-ebsırû sümme ebsırû. "Eğer müttakî kullar olamadıysanız, haramlardan, Ve illâ fe-ebsırû sümme ebsırû. "Eğer müttakî kullar olamadıysanız, haramlardan, günahlardan sakınan, Allah'tan korkan, Allah'ın sevgisini kazanmaya gayret eden, günahlardan sakınan, Allah'tan korkan, Allah'ın sevgisini kazanmaya gayret eden, gazabına uğramamaya pürdikkat attığı adamları dikkatli atan, gözüne, diline,gazabına uğramamaya pürdikkat attığı adamları dikkatli atan, gözüne, diline, eline sahip olan bir müslüman olamadıysanız,eline sahip olan bir müslüman olamadıysanız, bekleyin o zaman, bakın bakalım başınıza gelecekleri." diye buyuruyor Peygamber Efendimiz. bekleyin o zaman, bakın bakalım başınıza gelecekleri." diye buyuruyor Peygamber Efendimiz.

Bir de tavsiye buyuruyor; Bir de tavsiye buyuruyor;

Lâ ye'tiyennennâsu bil-a'mâl veya lâ ye'tînennâsu bil-a'mâl ve te'tûne bil-eskâl.Lâ ye'tiyennennâsu bil-a'mâl veya lâ ye'tînennâsu bil-a'mâl ve te'tûne bil-eskâl. İnsanlar güzel güzel ibadetleri yapmış, sevapları kazanmış olarakİnsanlar güzel güzel ibadetleri yapmış, sevapları kazanmış olarak âhirete Allah'ın huzuruna gelirken, siz de böyle dağlar gibi âhirete Allah'ın huzuruna gelirken, siz de böyle dağlar gibi günah yüklerini yüklemiş olarak gelmeyin."günah yüklerini yüklemiş olarak gelmeyin." Böyle bir duruma düşmeyin. Fe-yu'radu 'ankum. Böyle bir duruma düşmeyin. Fe-yu'radu 'ankum. O zaman Cenâb-ı Hakk size nazar eylemez, kimse sizin yüzünüze bakmaz, yüzünüze bakılmaz." O zaman Cenâb-ı Hakk size nazar eylemez, kimse sizin yüzünüze bakmaz, yüzünüze bakılmaz."

Resûlullah bakmaz, şefaatçi olabilecek alim, fâzıl, mübarek, kâmil kimseler bakmaz.Resûlullah bakmaz, şefaatçi olabilecek alim, fâzıl, mübarek, kâmil kimseler bakmaz. Allah sevmedi mi Allah'ın sevmediği kimseye hiç başkasının bakacağı olmaz.Allah sevmedi mi Allah'ın sevmediği kimseye hiç başkasının bakacağı olmaz. Allah'ın sevdiğine, müsaade ettiğine bakarlar. Allah'ın sevdiğine, müsaade ettiğine bakarlar. Onun için takvâyı da, mutlaka ve mutlaka müttakî kul olmayı da sağlamalıyız. Onun için takvâyı da, mutlaka ve mutlaka müttakî kul olmayı da sağlamalıyız.

Allahu Teâlâ hazretleri o takvâ hasletine sımsıkı sarılmayı, Allahu Teâlâ hazretleri o takvâ hasletine sımsıkı sarılmayı, müttakî kullar olmayı hepinize nasip eylesin. müttakî kullar olmayı hepinize nasip eylesin.

Diğer bir hadîs-i şerîfte de Peygamber Efendimiz buyuruyor ki; Diğer bir hadîs-i şerîfte de Peygamber Efendimiz buyuruyor ki;

Elâ uhbiruküm 'ani'l-ecved? El-ecvedüllah el-ecvedullah el-ecvedullah. Elâ uhbiruküm 'ani'l-ecved? El-ecvedüllah el-ecvedullah el-ecvedullah.

Yani, el-ecvedü allah el-ecvedü allah, el-ecvedü allah diye de okunabilir. Yani, el-ecvedü allah el-ecvedü allah, el-ecvedü allah diye de okunabilir.

Ve ene ecvedü veledi âdem ve ecvedühüm min ba'dî raculün 'alime 'ılmenVe ene ecvedü veledi âdem ve ecvedühüm min ba'dî raculün 'alime 'ılmen fe-neşera 'ılmehû yüb'asü yevme'l-kıyâmeti ümmeten fe-neşera 'ılmehû yüb'asü yevme'l-kıyâmeti ümmeten ve racülün câde bi-nefsihî fî-sebîlillâhi hattâ yuktele. ve racülün câde bi-nefsihî fî-sebîlillâhi hattâ yuktele.

Enes radıyallahu anh'ten İbn Abdilberr rivayet etmiş bu hadîs-i şerîfi. Enes radıyallahu anh'ten İbn Abdilberr rivayet etmiş bu hadîs-i şerîfi. Peygamber Efendimiz buyuruyor ki; Elâ uhbiruküm 'ani'l-ecved? Peygamber Efendimiz buyuruyor ki;

Elâ uhbiruküm 'ani'l-ecved?
"Ben size en cömerti haber vereceğim, dikkat edin, pür dikkat beni dinleyin. "Ben size en cömerti haber vereceğim, dikkat edin, pür dikkat beni dinleyin. Bütün dikkatinizi toplayın, iyice dinleyin ki ben size en cömerti haber vereceğim." buyurduktan, Bütün dikkatinizi toplayın, iyice dinleyin ki ben size en cömerti haber vereceğim." buyurduktan, uyardıktan sonra, dinleyicilerin dikkatlerini toplamalarını ikaz olarak söyledikten uyardıktan sonra, dinleyicilerin dikkatlerini toplamalarını ikaz olarak söyledikten sonra buyuruyor ki; sonra buyuruyor ki;

el-Ecved allah. "En cömert Allah'tır." el-Ecved allah. "En cömert Allah'tır." el-Ecved allah. "En cömert Allah'tır." el-Ecved allah. "En cömert Allah'tır." İki… el-Ecved allah. "En cömert Allah'tır." İki… el-Ecved allah. "En cömert Allah'tır."

Evet, Allahu Teâlâ hazretleri ekber'dir, en büyüktür, âzam'dır, en uludur, ekrem'dir, Evet, Allahu Teâlâ hazretleri ekber'dir, en büyüktür, âzam'dır, en uludur, ekrem'dir, en kerem sahibidir, ecved'dir, en cûd u sahâ sahibidir, her şeyi en büyüktür. en kerem sahibidir, ecved'dir, en cûd u sahâ sahibidir, her şeyi en büyüktür. Hem de hiçbir şeyle mukayese edilmeyecek gibi... Hem de hiçbir şeyle mukayese edilmeyecek gibi... Lütfundan, cûd u kereminden herkese rızıklar ihsan ediyor,Lütfundan, cûd u kereminden herkese rızıklar ihsan ediyor, nice nice nimetlerle insanları perverde ediyor. nice nice nimetlerle insanları perverde ediyor.

Ve ene ecvedü veledi âdem. "Ben de Cenâb-ı Hakk'ın peygamberi, Ve ene ecvedü veledi âdem. "Ben de Cenâb-ı Hakk'ın peygamberi, habibi olarak Beni Âdem'in, yani insan cinsinin, Âdemoğullarının en cömertiyim." habibi olarak Beni Âdem'in, yani insan cinsinin, Âdemoğullarının en cömertiyim." Evet, Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem EfendimizEvet, Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz hayatında bunun sayısız misallerini göstermiştir, kitaplara girmiştir.hayatında bunun sayısız misallerini göstermiştir, kitaplara girmiştir. Gözleri böyle açık bırakacak, ağızları hayretten açık bırakacak, bollukta, çoklukta verirdi.Gözleri böyle açık bırakacak, ağızları hayretten açık bırakacak, bollukta, çoklukta verirdi. Yanına dağlar kadar mal mülk para gelse, onu hemen akşama bırakmadan dağıtırdı;Yanına dağlar kadar mal mülk para gelse, onu hemen akşama bırakmadan dağıtırdı; akşam gelirse, sabaha çıkmadan dağıtırdı. akşam gelirse, sabaha çıkmadan dağıtırdı. Verdiğini öyle bir doyururdu ki bir kişiye bir sürü verirdi,Verdiğini öyle bir doyururdu ki bir kişiye bir sürü verirdi, o kadar bol bol verirdi Peygamber Efendimiz. o kadar bol bol verirdi Peygamber Efendimiz.

Ve ene ecvedü benî âdem. Benî Âdemin, veled-i Âdem, Âdem aleyhisselam'ın evlatlarının..."Ve ene ecvedü benî âdem. Benî Âdemin, veled-i Âdem, Âdem aleyhisselam'ın evlatlarının..." Veled, vüld diye de okunursa o zaman çocuklar mânasına gelir, daha iyi. Veled, vüld diye de okunursa o zaman çocuklar mânasına gelir, daha iyi. Ecvedü vüldi âdem. "Âdem aleyhisselam'ın çocuklarının en cömerti."Ecvedü vüldi âdem. "Âdem aleyhisselam'ın çocuklarının en cömerti." Evet, Peygamber Efendimiz maddeten, mânen, ilmen, irfânen, her yönden en cömertiydi. Evet, Peygamber Efendimiz maddeten, mânen, ilmen, irfânen, her yönden en cömertiydi.

Şimdi bunlar tabii, Allah'ın en cömert olduğunu biliyoruz. Şimdi bunlar tabii, Allah'ın en cömert olduğunu biliyoruz. Yani tabii dediğim, bizim bildiğimiz bilgiler, yeni bir şey değil ama bundan sonrasını iyi dinleyin. Yani tabii dediğim, bizim bildiğimiz bilgiler, yeni bir şey değil ama bundan sonrasını iyi dinleyin.

Ve ecveduhüm min ba'dî. "Müslümanların benden sonra en cömerti." Ve ecveduhüm min ba'dî. "Müslümanların benden sonra en cömerti."

En cömerti kimdir? Raculün alime ilmen fe-neşere ilmehû. En cömerti kimdir?

Raculün alime ilmen fe-neşere ilmehû.
"Bir adam ki ilmi bildi ve ilmi, o bildiği ilmi neşretti, yaydı, öğretti." "Bir adam ki ilmi bildi ve ilmi, o bildiği ilmi neşretti, yaydı, öğretti."

Demek ki ilmi bilip de insanlara ilmi öğreten bir müslüman alim kişi, alim ve muallim kişi;Demek ki ilmi bilip de insanlara ilmi öğreten bir müslüman alim kişi, alim ve muallim kişi; biliyor, bildiğini de öğretiyor, o da insanların en cömertidir. biliyor, bildiğini de öğretiyor, o da insanların en cömertidir. Çünkü para verse, o aldığı parayla insan gider çarşıdan pazardan bir şeyler alır amaÇünkü para verse, o aldığı parayla insan gider çarşıdan pazardan bir şeyler alır ama alimin verdiği ilimle kazandığı mânevî faydalar, hatta maddî ve dünyevî faydaların yanında alimin verdiği ilimle kazandığı mânevî faydalar, hatta maddî ve dünyevî faydaların yanında o alacağı yiyecek giyecek eşya, meta çok cüzî kalır.o alacağı yiyecek giyecek eşya, meta çok cüzî kalır. Çünkü bir insan bazen bir alimden bir söz duyar, hayatı değişir, görüşü değişir, yönü değişir; Çünkü bir insan bazen bir alimden bir söz duyar, hayatı değişir, görüşü değişir, yönü değişir; cennete doğru yönünü değiştirir, cennetlik olur. cennete doğru yönünü değiştirir, cennetlik olur. Bir sözden, bir alimin bir mübarek sözünden, bir mübareğin irşadından... Bir sözden, bir alimin bir mübarek sözünden, bir mübareğin irşadından... Demek ki en cömert onlardır. Mânevî bakımdan insanlara hazineler veriyorlar. Demek ki en cömert onlardır. Mânevî bakımdan insanlara hazineler veriyorlar.

Yüb'asü yevme'l -kıyâmeti ümmeten vâhdehû. Yüb'asü yevme'l -kıyâmeti ümmeten vâhdehû. "Tek başına bir ümmet olarak haşrolur bir alim." Yani ümmet kalabalık demek,"Tek başına bir ümmet olarak haşrolur bir alim." Yani ümmet kalabalık demek, böyle bir sevk edicinin etrafında toplanmış, ona bağlı insanlar topluluğu demek ümmet.böyle bir sevk edicinin etrafında toplanmış, ona bağlı insanlar topluluğu demek ümmet. Tek başına bir ümmet şerefini kazanır. Yani topluluğa bedel olmuş oluyor.Tek başına bir ümmet şerefini kazanır. Yani topluluğa bedel olmuş oluyor. Yığınla insana bedel olmuş oluyor. Bu, Resûlullah'tan sonra en cömert insandır. Yığınla insana bedel olmuş oluyor. Bu, Resûlullah'tan sonra en cömert insandır.

Muhterem kardeşlerim! O halde lütfen Ramazan mekteb-i âlisinde öğrendiğiniz Muhterem kardeşlerim!

O halde lütfen Ramazan mekteb-i âlisinde öğrendiğiniz
güzel bilgileri etrafınıza yayınız, bu lütfu, bu cömertliği gösteriniz.güzel bilgileri etrafınıza yayınız, bu lütfu, bu cömertliği gösteriniz. Ramazan'da neler öğrendiyseniz çoluk çocuğunuza öğretin, komşunuza öğretin, Ramazan'da neler öğrendiyseniz çoluk çocuğunuza öğretin, komşunuza öğretin, arkadaşlarınıza öğretin, etrafa öğretin. İslâm yayılsın. arkadaşlarınıza öğretin, etrafa öğretin. İslâm yayılsın.

Ben dünyayı gezen bir kardeşiniz olarak görüyorum; Ben dünyayı gezen bir kardeşiniz olarak görüyorum; başka dinlerin mensupları yanlış inançlarına rağmen çok ustaca çalışıyorlar,başka dinlerin mensupları yanlış inançlarına rağmen çok ustaca çalışıyorlar, çok milletleri kendi tarafına çekiyorlar, ilerleme kaydediyorlar.çok milletleri kendi tarafına çekiyorlar, ilerleme kaydediyorlar. Hak dinin mensubu olan müslümanlar kendi ülkelerinde kan kaybediyor,Hak dinin mensubu olan müslümanlar kendi ülkelerinde kan kaybediyor, kendi çocuklarını iyi yetiştiremiyor, sahip çıkamıyor. kendi çocuklarını iyi yetiştiremiyor, sahip çıkamıyor. Hatta kendilerine sahip olamıyorlar.Hatta kendilerine sahip olamıyorlar. Onun için ilmi öğrenmek ve neşretmek, öğretmek, yaymak, Onun için ilmi öğrenmek ve neşretmek, öğretmek, yaymak, benimsetmek bu devirde çok büyük önem kazanmış bulunuyor. benimsetmek bu devirde çok büyük önem kazanmış bulunuyor. Lütfen Ramazan'da öğrendiklerinizi öğretmeye başlayarak siz de İslâm'ın tanıtılması,Lütfen Ramazan'da öğrendiklerinizi öğretmeye başlayarak siz de İslâm'ın tanıtılması, öğretilmesi gayreti içindeki hissenizi alın, yerinizi alın, çalışmaları yapın. öğretilmesi gayreti içindeki hissenizi alın, yerinizi alın, çalışmaları yapın.

Ve racülün câde bi-nefsihî fîsebîlillah hattâ yuktele. Ve racülün câde bi-nefsihî fîsebîlillah hattâ yuktele. Bir de en cömert insan kimdir alimden sonra söylüyor ama Peygamber Efendimiz.Bir de en cömert insan kimdir alimden sonra söylüyor ama Peygamber Efendimiz. En cömert diğer bir insan da kimdir? En cömert diğer bir insan da kimdir?

"Hayatını feda ediyor, hayatını bahşediyor Allah yoluna harcıyor, "Hayatını feda ediyor, hayatını bahşediyor Allah yoluna harcıyor, Allah yolunda savaşıyor, şehit oluncaya kadar." Allah yolunda savaşıyor, şehit oluncaya kadar." Sonunda şehit oluncaya kadar... nihayet şehit oluyor.Sonunda şehit oluncaya kadar... nihayet şehit oluyor. Yani hayatını [veriyor,] e bu da tabii [cömert olmuş oluyor.] Yani hayatını [veriyor,] e bu da tabii [cömert olmuş oluyor.]

İnsanın hayattan kıymetli nesi var? Hayatını veriyor, daha nesini versin? İnsanın hayattan kıymetli nesi var? Hayatını veriyor, daha nesini versin?

Hayatını veriyor, elbette bu da çok cömert ama dikkat edersiniz hayatı vermek de, Hayatını veriyor, elbette bu da çok cömert ama dikkat edersiniz hayatı vermek de, savaşmak da, ya kendisi feda oluyor ya da karşı tarafta insanlar hayatlarından oluyorlar. savaşmak da, ya kendisi feda oluyor ya da karşı tarafta insanlar hayatlarından oluyorlar. Savaş istenilen bir şey değil, olduğu zaman iki taraftan da zâyiat veriliyor. Savaş istenilen bir şey değil, olduğu zaman iki taraftan da zâyiat veriliyor. Ama alimin yaptığın da, alimin çalışmasında ölen yok, kaybedilenlerin kazanılması var,Ama alimin yaptığın da, alimin çalışmasında ölen yok, kaybedilenlerin kazanılması var, kaybedilecek olanların, belki öldürülecek olanların kazanılması var.kaybedilecek olanların, belki öldürülecek olanların kazanılması var. Belki başının kesilmesi gerekenlerin kazanılması var. Belki başının kesilmesi gerekenlerin kazanılması var.

Onun için ilim çok önemli ve Peygamber Efendimiz bir hadîs-i şerîfini burada mutlaka yeri gelmişkenOnun için ilim çok önemli ve Peygamber Efendimiz bir hadîs-i şerîfini burada mutlaka yeri gelmişken bir daha hatırlayalım. bir daha hatırlayalım.

el-Ilmu hayâtu'l-İslâm. "İlim İslâm'ın canıdır, hayatıdır." el-Ilmu hayâtu'l-İslâm. "İlim İslâm'ın canıdır, hayatıdır." İlim varsa İslâm vardır demek ama demek ki ilim aynı zamanda insanlığın da hayatıdır. İlim varsa İslâm vardır demek ama demek ki ilim aynı zamanda insanlığın da hayatıdır. İnsâniyetin de hayatıdır. Yani İslâm'ın da hayatıdır, insanoğlunun da hayatıdır ilim.İnsâniyetin de hayatıdır. Yani İslâm'ın da hayatıdır, insanoğlunun da hayatıdır ilim. Çünkü bir insan ilim öğrendiği zaman kurtuluyor; maddeten de mânen de, Çünkü bir insan ilim öğrendiği zaman kurtuluyor; maddeten de mânen de, dünyada da âhirette de kurtuluyor. Demek ki hayatı kurtuluyor. dünyada da âhirette de kurtuluyor. Demek ki hayatı kurtuluyor. Öteki türlü hayatı sönecekti. Hem bu dünyada sönecekti, Öteki türlü hayatı sönecekti. Hem bu dünyada sönecekti, hem de kâfir olarak öldüğü zaman âhirette sönecekti.hem de kâfir olarak öldüğü zaman âhirette sönecekti. Onun için ilmi, alimin derecesini öne almış Peygamber Efendimiz. Onun için ilmi, alimin derecesini öne almış Peygamber Efendimiz.

Hakikaten de dinimizin emri, bildirmesi böyledir. Hakikaten de dinimizin emri, bildirmesi böyledir. Alimin derecesi daha üstündür. Alim cennetin kapısında durur, "istediğine şefaat et" denir Alimin derecesi daha üstündür. Alim cennetin kapısında durur, "istediğine şefaat et" denir kendisine, şefaat eder.kendisine, şefaat eder. Şehitten dahi daha üstündür. Alimin mürekkebi şehidin kanıyla tartılır ve daha üstün gelir. Şehitten dahi daha üstündür. Alimin mürekkebi şehidin kanıyla tartılır ve daha üstün gelir. O bakımdan çoluk çocuğunuzdan en akıllı olanını İslâmî ilimlere sevk edin.O bakımdan çoluk çocuğunuzdan en akıllı olanını İslâmî ilimlere sevk edin. Allah rızası için, maddî fayda beklemeden, vicdanının sesinden başka bir baskıya Allah rızası için, maddî fayda beklemeden, vicdanının sesinden başka bir baskıya kulak asmadan Kur'an'ı öğretin.kulak asmadan Kur'an'ı öğretin. Kur'an'ı öğretsin insanlara, sünnet-i seniyyeyi, dinin ahkâmını öğretin, o çocuğunuz öğretsin. Kur'an'ı öğretsin insanlara, sünnet-i seniyyeyi, dinin ahkâmını öğretin, o çocuğunuz öğretsin. Size de sevaplar gelsin. İlim öğretin. Size de sevaplar gelsin. İlim öğretin.

Tabii zamanı gelince de bazen ilim de artık yetmez. Ülkenin korunması lazım, Tabii zamanı gelince de bazen ilim de artık yetmez. Ülkenin korunması lazım, müslümanların korunması lazım, savaşmak gerekebilir, düşman saldırır... müslümanların korunması lazım, savaşmak gerekebilir, düşman saldırır... O zaman da nihayet şehit oluncaya kadar bir kimsenin çarpışıp çarpışıp... evet, O zaman da nihayet şehit oluncaya kadar bir kimsenin çarpışıp çarpışıp... evet, kurtuluş ihtimali yok, şey yapıyor [şehit oluyor] ama Allahu Teâlâ hazretleri de kurtuluş ihtimali yok, şey yapıyor [şehit oluyor] ama Allahu Teâlâ hazretleri de ona en büyük sevapları veriyor.ona en büyük sevapları veriyor. O cömertlik de çok güzel. Aziz ve muhterem kardeşlerim! O cömertlik de çok güzel.

Aziz ve muhterem kardeşlerim!

Demek ki Ramazan mekteb-i âlîsinde öğrendiklerimizi Ramazan'dan sonra tatbik edeceğiz. Demek ki Ramazan mekteb-i âlîsinde öğrendiklerimizi Ramazan'dan sonra tatbik edeceğiz.

Başka söylememiz gereken neler var? Sabrı öğrendik Ramazan'da. Başka söylememiz gereken neler var?

Sabrı öğrendik Ramazan'da.
Sabır denilen şeyi öğrendik. Sabrı Allah çok seviyor, Peygamber Efendimiz çok tavsiye eyledi ve Sabır denilen şeyi öğrendik. Sabrı Allah çok seviyor, Peygamber Efendimiz çok tavsiye eyledi ve

İnnellâhe mea's-sâbirîn. "Allah hiç şüphe yok ki sabredenlerin yanındadır, İnnellâhe mea's-sâbirîn. "Allah hiç şüphe yok ki sabredenlerin yanındadır, onları seviyor, onunla beraberdir."onları seviyor, onunla beraberdir." Kendimizi dizginlemeyi öğrendik. Arzularımızı dizginlemeyi öğrendik, tutmayı öğrendik. Kendimizi dizginlemeyi öğrendik. Arzularımızı dizginlemeyi öğrendik, tutmayı öğrendik. İrademizi kuvvetlendirdik. Bu sabırdan çok sevaplar kazanır insan. İrademizi kuvvetlendirdik. Bu sabırdan çok sevaplar kazanır insan. Sabredin, sabredin, sabredin, sevapları kazanın. Sabredin, sabredin, sabredin, sevapları kazanın.

Sonra Ramazan'da Kur'ân-ı Kerîm'i aşk ile, şevk ile camilerde okuduk, mukabelelerde dinledik, Sonra Ramazan'da Kur'ân-ı Kerîm'i aşk ile, şevk ile camilerde okuduk, mukabelelerde dinledik, kendimiz evimizde hatimler sürdük. Ramazan'dan sonra da o sevgili kitabımıza, kendimiz evimizde hatimler sürdük. Ramazan'dan sonra da o sevgili kitabımıza, Kur'ân-ı Kerîm'imize bağlılığımızı gevşetmeyelim, sevgimiz gevşemesin. Kur'ân-ı Kerîm'imize bağlılığımızı gevşetmeyelim, sevgimiz gevşemesin. Var gücümüzle Kur'ân-ı Kerîm'i ezberlemeye, öğrenmeye,Var gücümüzle Kur'ân-ı Kerîm'i ezberlemeye, öğrenmeye, çoluk çocuğumuza öğretmeye gayret edelim. çoluk çocuğumuza öğretmeye gayret edelim.

Şimdi benim elimde imkân olsa, ben şu sırada tek söz sahibi insan olsam, Şimdi benim elimde imkân olsa, ben şu sırada tek söz sahibi insan olsam, müslümanların hepsine ilk önce Kur'ân-ı Kerîm'i öğretirim. müslümanların hepsine ilk önce Kur'ân-ı Kerîm'i öğretirim. Kur'ân-ı Kerîm'i ezberletirim, Kur'ân-ı Kerîm'i öğretirim. Kur'ân-ı Kerîm'i ezberletirim, Kur'ân-ı Kerîm'i öğretirim. Kur'ân-ı Kerîm'i öğrettikten sonra da, öteki ilimleri öğretirkenKur'ân-ı Kerîm'i öğrettikten sonra da, öteki ilimleri öğretirken öteki ilimlerin eğrisini doğrusunu o Kur'an bilgisiyle öğrenen kişi bilir öteki ilimlerin eğrisini doğrusunu o Kur'an bilgisiyle öğrenen kişi bilir ve en sağlam yerden ana fikirleri almış olduğu için, ana yeri,ve en sağlam yerden ana fikirleri almış olduğu için, ana yeri, kaynağı bulmuş olduğu için, o zaman şey [insan] çok başarılı olur.kaynağı bulmuş olduğu için, o zaman şey [insan] çok başarılı olur. Yani insanların böyle bir taraftan kendisini müslüman sanıp daYani insanların böyle bir taraftan kendisini müslüman sanıp da bir taraftan da İslâm'a çok aykırı işler yapması, tersten başlamalarından oluyor. bir taraftan da İslâm'a çok aykırı işler yapması, tersten başlamalarından oluyor.

Kur'ân-ı Kerîm'den başlasalar; "Kur'ân-ı Kerîm, bak bu Allah'ın kelamıdır,Kur'ân-ı Kerîm'den başlasalar; "Kur'ân-ı Kerîm, bak bu Allah'ın kelamıdır, Muhammed-i Mustafâ'sına, Habîb-i Edîb'ine bunu vahiyle indirmiş, Muhammed-i Mustafâ'sına, Habîb-i Edîb'ine bunu vahiyle indirmiş, Kur'ân-ı Kerîm budur, bunları emrediyor, bunu iyi ezberle evladım." derse,Kur'ân-ı Kerîm budur, bunları emrediyor, bunu iyi ezberle evladım." derse, ona göre yetiştirirse, çocuğa; "Hayatında senin amacın Kur'ân-ı Kerîm'i öğrenip öğrendiğine,ona göre yetiştirirse, çocuğa; "Hayatında senin amacın Kur'ân-ı Kerîm'i öğrenip öğrendiğine, Kur'an'a göre hayatını sürmektir, geçirmektir." diye öğretirse,Kur'an'a göre hayatını sürmektir, geçirmektir." diye öğretirse, ona göre yürürken karşılaştığı her olayda Kur'an terazisinde olayı tartar, ona göre yürürken karşılaştığı her olayda Kur'an terazisinde olayı tartar, ölçer, doğruyu eğriden ayırır. Kur'ân-ı Kerîm'in nuru ile, kılavuzluğu ile, doğru yolu bırakmaz, ölçer, doğruyu eğriden ayırır. Kur'ân-ı Kerîm'in nuru ile, kılavuzluğu ile, doğru yolu bırakmaz, yanlış yollara kaymaz, doğru yolda yürür. yanlış yollara kaymaz, doğru yolda yürür.

Kur'ân-ı Kerîm kıraatini de, hatmini de, tefsirini de, öğrenilmesini de çok daha ciddi bir şekilde Kur'ân-ı Kerîm kıraatini de, hatmini de, tefsirini de, öğrenilmesini de çok daha ciddi bir şekilde Ramazan'dan sonra devam ettirmenizi tavsiye ederim. Ramazan'dan sonra devam ettirmenizi tavsiye ederim.

Geceleyin teheccüd namazlarına, sahura kalktığınız gibi yemek yemek için, Geceleyin teheccüd namazlarına, sahura kalktığınız gibi yemek yemek için, bu sefer de mânevî ziyafet sofralarında kalkıp o mânevî ikramları almak için bu sefer de mânevî ziyafet sofralarında kalkıp o mânevî ikramları almak için gece vakti teheccüde lütfen kalkmanızı tavsiye ederim. Çünkü, gece vakti teheccüde lütfen kalkmanızı tavsiye ederim. Çünkü,

Rek'atâni mine'l-leyli hayrun mine'd-dünya ve mâ fîha. Rek'atâni mine'l-leyli hayrun mine'd-dünya ve mâ fîha. "Geceleyin kılınan iki rekât bir namaz, -yani farz değil bu da, yatsıdan sonra,"Geceleyin kılınan iki rekât bir namaz, -yani farz değil bu da, yatsıdan sonra, vitirden sonra, sabah namazından önce, arada kılınan iki rekât namaz- dünyadan davitirden sonra, sabah namazından önce, arada kılınan iki rekât namaz- dünyadan da dünyanın içindeki her şeye sahip olmaktan da hayırlıdır." dünyanın içindeki her şeye sahip olmaktan da hayırlıdır." Bu sevabı da kaçırmayın. Bu sevabı da kaçırmayın.

Ve bir hadîs-i şerîf daha söyleyerek, okuyarak sohbetimi bitirmek istiyorum. Ve bir hadîs-i şerîf daha söyleyerek, okuyarak sohbetimi bitirmek istiyorum. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz'in en çok sevdiği şey hadîs-i şerîfte geçiyor ki, Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz'in en çok sevdiği şey hadîs-i şerîfte geçiyor ki, onun metnini de okuyalım. onun metnini de okuyalım. Peygamber Efendimiz'in arzusunu, zevkini, isteğini, işaretini size nakletmiş, bildirmiş olayım.Peygamber Efendimiz'in arzusunu, zevkini, isteğini, işaretini size nakletmiş, bildirmiş olayım. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem hakkında Âişe-i Sıddîka validemiz naklediyor ki, Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem hakkında Âişe-i Sıddîka validemiz naklediyor ki, Buhârî'de ve İbn Mâce'de var. Kâne ehabbu'd-dîni ileyhi mâ dâveme aleyhi sâhibuhû.Buhârî'de ve İbn Mâce'de var.

Kâne ehabbu'd-dîni ileyhi mâ dâveme aleyhi sâhibuhû.
"Peygamber Efendimiz'in nazarında, onun peygamberâne isabetli görüşüne göre, "Peygamber Efendimiz'in nazarında, onun peygamberâne isabetli görüşüne göre, en sevimli dindarlık." en sevimli dindarlık." Ehabbu'd-dîni ileyhi. "En güzel dindarlık." Mâ dâveme aleyhi sâhibuhû. Ehabbu'd-dîni ileyhi. "En güzel dindarlık." Mâ dâveme aleyhi sâhibuhû. "Yaptığı ibadete o ibadeti yapan kimsenin devamlı devam ettiği dindarlıktır." "Yaptığı ibadete o ibadeti yapan kimsenin devamlı devam ettiği dindarlıktır."

Yani bir insan dindarlığına göre yapmış olduğu ibadetini devam ettiriyorsa, Yani bir insan dindarlığına göre yapmış olduğu ibadetini devam ettiriyorsa, bırakmıyorsa, kesmiyorsa, muvakkat bir zaman yapıp sonra bırakmıyorsa, bırakmıyorsa, kesmiyorsa, muvakkat bir zaman yapıp sonra bırakmıyorsa, daima yaptığı güzel ibadeti devam ettiriyorsa, daima yaptığı güzel ibadeti devam ettiriyorsa, işte Peygamber Efendimiz o kimsenin dindarlığını seviyormuş. işte Peygamber Efendimiz o kimsenin dindarlığını seviyormuş. Âişe-i Sıddîka validemizin rivayetinden anlaşılan bu. Âişe-i Sıddîka validemizin rivayetinden anlaşılan bu.

O halde Ramazan'daki halinizi, güzel halinizi Ramazan'dan sonra daO halde Ramazan'daki halinizi, güzel halinizi Ramazan'dan sonra da aynen daha güzel bir şekilde devam ettirin ve Ramazan'daki o meleklik inşaallah, aynen daha güzel bir şekilde devam ettirin ve Ramazan'daki o meleklik inşaallah, sâfiyet aynen devam etsin, artsın, eksilmesin, daha ziyade olsun. sâfiyet aynen devam etsin, artsın, eksilmesin, daha ziyade olsun.

Cenâb-ı Hakk'ın sevgisini kazanmayı Allahu Teâlâ hazretleri cümlenize nasip eylesin.Cenâb-ı Hakk'ın sevgisini kazanmayı Allahu Teâlâ hazretleri cümlenize nasip eylesin. Hem dünyada sevdiği kul olarak yaşayın, hem de âhirete vardığınız zamanHem dünyada sevdiği kul olarak yaşayın, hem de âhirete vardığınız zaman en büyük mükâfatlara erin.en büyük mükâfatlara erin. Rabbimiz cümlenizi cümlemizi cennetiyle cemaliyle müşerref eylesin.Rabbimiz cümlenizi cümlemizi cennetiyle cemaliyle müşerref eylesin. Sevdiği, razı olduğu kullarından eylesin. Rıdvân-ı ekberine vâsıl eylesin. Sevdiği, razı olduğu kullarından eylesin. Rıdvân-ı ekberine vâsıl eylesin. Selamına erenlerden, Rıdvân-ı ekberine erenlerden eylesin. Selamına erenlerden, Rıdvân-ı ekberine erenlerden eylesin. Cemalini görenlerden eylesin. Allah hepinizden razı olsun. Cemalini görenlerden eylesin. Allah hepinizden razı olsun.

es-Selamu aleyküm ve rahmetullahi ve berekatuhu. es-Selamu aleyküm ve rahmetullahi ve berekatuhu.

Konuşma Hakkında
Tema 1
Tema 2