Namaz Vakitleri

27 Zilhicce 1445
03 Temmuz 2024
İmsak
03:30
Güneş
05:29
Öğle
13:13
İkindi
17:13
Akşam
20:47
Yatsı
22:37
Detaylı Arama

Tasavvufun Rolü: Hikmetin Başı Allah'tan Korkmaktır (Sorular ve Cevaplar)

Prof. Dr. Mahmud Es'ad COŞAN

Sorular ve Cevaplar
Diğer Çeşitli Konuşmalar
5 Rebîü'l-Evvel 1413 / 02.09.1992

İçerik

Nakşibendi Tarikatının Prensipleri

Açıklama

Hocamız, Gönül dostumuz, Mürebbi'miz Prof. Dr. Mahmud Es’ad COŞAN’ın sohbetlerinden özenle seçilmiş muhtelif bölümlerdir.
İzledim/Dinledim, Hediyemi Al Hata Bildir/Öneride Bulun

İlişkili İçerikler:

Tasavvufun Rolü: Hikmetin Başı Allah'tan Korkmaktır

Hadis Dersleri (MEC)

5 Rebîü'l-Evvel 1413 / 2 Eylül 1992

Konuşma Metni

Gelelim bizim Nakşî tarikatimizin prensibine. Birinci günün prensibi; Gelelim bizim Nakşî tarikatimizin prensibine. Birinci günün prensibi;

 "Her nefeste gafil olmamak, uyanık olmak, Allah'ın kulu olduğunu bilmek,"Her nefeste gafil olmamak, uyanık olmak, Allah'ın kulu olduğunu bilmek, Allah'ın kendisini gördüğünü bilmek, ona göre daima uyanık bir şuurla yaşamaktı;hûş der dem prensibiydi." Allah'ın kendisini gördüğünü bilmek, ona göre daima uyanık bir şuurla yaşamaktı;hûş der dem prensibiydi."

 Nakşîliğin birinci prensibi hiç gevşememekti, uyumamaktı, mânevî bakımdan gaflete düşmemekti.Nakşîliğin birinci prensibi hiç gevşememekti, uyumamaktı, mânevî bakımdan gaflete düşmemekti. Tabi normal uyku uyuyabilir. Tabi normal uyku uyuyabilir.

"Bir ibadethânede, halvette Allah'a bağlılığı nasıl devam ediyorsa topluluğun içinde de"Bir ibadethânede, halvette Allah'a bağlılığı nasıl devam ediyorsa topluluğun içinde de onu devam ettirebilecek bir istikrar ve bir devamlılık kazanmaktı; halvet der encümen prensibiydi." onu devam ettirebilecek bir istikrar ve bir devamlılık kazanmaktı; halvet der encümen prensibiydi."

 Bugünkü prensip de nazar ber kadem prensibi. Nakşîliğin prensiplerinden birisi de budur.Bugünkü prensip de nazar ber kadem prensibi. Nakşîliğin prensiplerinden birisi de budur. Sırayla değil de, sıraya uygun olmadan söylemiş olduk. Üçüncü prensip nazar ber kadem. Sırayla değil de, sıraya uygun olmadan söylemiş olduk.

Üçüncü prensip nazar ber kadem.

 Arapça'da nazar "bakmak" demek, Farsça ber "üzerine" demek, kadem de "ayak" demek: Arapça'da nazar "bakmak" demek, Farsça ber "üzerine" demek, kadem de "ayak" demek:

 "Bakışı ayağı üzerine olmak" mânasına geliyor. Bundan ne kastediliyor? "Bakışı ayağı üzerine olmak" mânasına geliyor.

Bundan ne kastediliyor?

Bu iki türlü anlaşılabilir: Bu iki türlü anlaşılabilir:

Bir, bu sözler hayâyı temsil ediyor; hayâ sahibi, utanç sahibi olmayı,Bir, bu sözler hayâyı temsil ediyor; hayâ sahibi, utanç sahibi olmayı, gözü haramdan korumayı sembolize ediyor; yani derviş yürürken sağa sola bakmayacak,gözü haramdan korumayı sembolize ediyor; yani derviş yürürken sağa sola bakmayacak, harama bakmayacak, gözü pabucunun ucunda olacak, harama bakmayacak, gözü pabucunun ucunda olacak, haramlardan yasaklardan gözünü korumuş olacak;haramlardan yasaklardan gözünü korumuş olacak; edepli, hayâlı, terbiyeli bir kul olarak yürüyüp gidecek. edepli, hayâlı, terbiyeli bir kul olarak yürüyüp gidecek. O mânaya gelebilir. Böyle bir izahı var, doğrudur; bu mâna yanlış değildir. O mânaya gelebilir. Böyle bir izahı var, doğrudur; bu mâna yanlış değildir.

Hayâ çok önemli bir vasıftır; utanma duygusu, utanç duygusu,Hayâ çok önemli bir vasıftır; utanma duygusu, utanç duygusu, ahlâk duygusu, edep duygusu çok yüksek bir duygudur.ahlâk duygusu, edep duygusu çok yüksek bir duygudur. Bu duygu çatladı mı, insanın ar damarı çatladı mı her türlü edepsizliği, kötülüğü yapar.Bu duygu çatladı mı, insanın ar damarı çatladı mı her türlü edepsizliği, kötülüğü yapar. Birisi kardeşini yakalamış kenarda; "Bu kadar utangaç olma!" diye baskı yapıyordu.Birisi kardeşini yakalamış kenarda; "Bu kadar utangaç olma!" diye baskı yapıyordu. Peygamber Efendimiz ona buyuruyor ki: "Bırak onu, onun yakasını bırak." Peygamber Efendimiz ona buyuruyor ki:

"Bırak onu, onun yakasını bırak."

el-Hayâü mine'l-îmân. "Utanma, hayâ imandandır." el-Hayâü mine'l-îmân. "Utanma, hayâ imandandır."

 "Utangaç olsun."Utangaç olsun. Allah'tan utansın, kullardan utansın, yaptığı şeyi edebe uygun yapsın." demek, güzel bir şey! Allah'tan utansın, kullardan utansın, yaptığı şeyi edebe uygun yapsın." demek, güzel bir şey!

Bizde hayâsızlık makbul değildir; yüzsüzlük, arsızlık, hayâsızlık, ar damarı çatlamak makbul değildir.Bizde hayâsızlık makbul değildir; yüzsüzlük, arsızlık, hayâsızlık, ar damarı çatlamak makbul değildir. Avrupalı ar damarı çatlamasını esas alır, utanmamayı esas alır; bizde utanmak güzel bir şeydir.Avrupalı ar damarı çatlamasını esas alır, utanmamayı esas alır; bizde utanmak güzel bir şeydir. Erkekte de güzeldir kadında da güzeldir. Erkekte de güzeldir kadında da güzeldir.

el-Hayâü hasenün. "Hayâ güzeldir." Ve lâkinne fi'n-nisâi ahsen. "Kadınlarda daha güzeldir." el-Hayâü hasenün. "Hayâ güzeldir." Ve lâkinne fi'n-nisâi ahsen. "Kadınlarda daha güzeldir."

 Erkeğe de yakışır, kadına da yakışır; fakat hayâ duygusu kadınlara çok daha güzel yakışır. Erkeğe de yakışır, kadına da yakışır; fakat hayâ duygusu kadınlara çok daha güzel yakışır.

 Nazar ber kadem; hayâlı olacak, gözünü haramdan sakınacak, sağa sola bakmayacak.Nazar ber kadem; hayâlı olacak, gözünü haramdan sakınacak, sağa sola bakmayacak. "Başını kaldırdı mı, sağa sola baktı mı onu görür bunu görür, günahlara girer." demek olabilir. "Başını kaldırdı mı, sağa sola baktı mı onu görür bunu görür, günahlara girer." demek olabilir.

 Kadem bir de "yürüyüşü" sembolize ediyor. Kadem bir de "yürüyüşü" sembolize ediyor. İnsan ayakla yürüyor ya; kadem kadem, adım adım, adımını ata ata yürüyor.İnsan ayakla yürüyor ya; kadem kadem, adım adım, adımını ata ata yürüyor. Nazar ber kadem aynı zamanda "yürüyüşüne, yoluna dikkat etmek." demek Nazar ber kadem aynı zamanda "yürüyüşüne, yoluna dikkat etmek." demek Tarikate girmiş, - zaten tarikat de yol demek- adım adım ilerliyor. Tarikate girmiş, - zaten tarikat de yol demek- adım adım ilerliyor.

 Her gün hayırlı işler yaparak, ibadetler yaparak ilerliyor,Her gün hayırlı işler yaparak, ibadetler yaparak ilerliyor, sevapları kazana kazana, kademe kademe yükseliyor: sevapları kazana kazana, kademe kademe yükseliyor:

 "Aman! Yoluna dikkat etsin. Aman! Bastığı yere dikkat etsin."Aman! Yoluna dikkat etsin. Aman! Bastığı yere dikkat etsin. Aman! Bulunduğu mertebeyi muhafaza etsin.Aman! Bulunduğu mertebeyi muhafaza etsin. Bulunduğu mertebeden ayağını kaydırıp da tepetaklak düşmesin.Bulunduğu mertebeden ayağını kaydırıp da tepetaklak düşmesin. İyiyken fena duruma düşmesin.Yürüyüşüne, attığı adıma, bastığı yere dikkat etsin. İyiyken fena duruma düşmesin.Yürüyüşüne, attığı adıma, bastığı yere dikkat etsin. Seyr u sülûküne ihtimam eylesin. Tasavvufî terbiyesinde düşüş yapmasın, gerileme yapmasın,Seyr u sülûküne ihtimam eylesin. Tasavvufî terbiyesinde düşüş yapmasın, gerileme yapmasın, yükseklere çıkmışken tepesi üstüne aşağı düşmesin." gibi bir mâna da taşıyabilir; bu da doğrudur. yükseklere çıkmışken tepesi üstüne aşağı düşmesin." gibi bir mâna da taşıyabilir; bu da doğrudur.

Derviş tarikate girmiş, seyr u sülûkü var.Derviş tarikate girmiş, seyr u sülûkü var. Bu işin gidişinin bir seyri, bir trafiği var;Bu işin gidişinin bir seyri, bir trafiği var; şuradan gidecek, şöyle dönecek, böyle yapacak, sonra bir yere, menzil-i maksuduna varacak.şuradan gidecek, şöyle dönecek, böyle yapacak, sonra bir yere, menzil-i maksuduna varacak. Elbette yoluna dikkat edecek, elbette attığı adıma dikkat edecek kiElbette yoluna dikkat edecek, elbette attığı adıma dikkat edecek ki kaş yapayım derken göz çıkarmasın, varayım derken yanlış yola sapmasın,kaş yapayım derken göz çıkarmasın, varayım derken yanlış yola sapmasın, çıkayım derken aşağı düşmesin; bu mânaya da gelebilir. çıkayım derken aşağı düşmesin; bu mânaya da gelebilir.

 O halde biz de bundan sonra biraz daha dikkatli olarak edep ve hayâ çizgimizi korumaya gayret edelim.O halde biz de bundan sonra biraz daha dikkatli olarak edep ve hayâ çizgimizi korumaya gayret edelim. Bir de seyr u sülûkümüzün adımlarına dikkat edelim, çıkıp çıkıp pattadak düşmeyelim. Bir de seyr u sülûkümüzün adımlarına dikkat edelim, çıkıp çıkıp pattadak düşmeyelim.

 Hayat bir imtihandır, hayat muazzam bir imtihandır, insanlar daima imtihandadırlar;Hayat bir imtihandır, hayat muazzam bir imtihandır, insanlar daima imtihandadırlar; elbette şeytan vardır, nefis vardır, çeşitli düşmanlar vardır.elbette şeytan vardır, nefis vardır, çeşitli düşmanlar vardır. Çeşitli tehlikelere karşı elbette insan düşebilir, ayağı kayabilir; çok dikkat etmek lazım . Çeşitli tehlikelere karşı elbette insan düşebilir, ayağı kayabilir; çok dikkat etmek lazım .

 Bu düşmek başka yerden düşmeye de benzemez.Bu düşmek başka yerden düşmeye de benzemez. İnsanın ayağı kırılsa alçıya alırlar, düzeltirler ama mânevî düşüş çok fenadır.İnsanın ayağı kırılsa alçıya alırlar, düzeltirler ama mânevî düşüş çok fenadır. Tarikatteki gerileme çok fenadır, tarikatten kovulmak da en fenasıdır. Tarikatteki gerileme çok fenadır, tarikatten kovulmak da en fenasıdır.

Allahu Teâlâ hazretleri seyr u sülûkümüzü rızasına uygun yapmayı nasip eylesin.Allahu Teâlâ hazretleri seyr u sülûkümüzü rızasına uygun yapmayı nasip eylesin. Cennetiyle cemaliyle cümlemizi müşerref eylesin. Cennetiyle cemaliyle cümlemizi müşerref eylesin.

Allah hepinizden razı olsun. Allah hepinizden razı olsun.

es-Selâmü aleyküm ve rahmetullâh. es-Selâmü aleyküm ve rahmetullâh.

el-Fâtiha… el-Fâtiha…

Hicri Yeni Yıl ve Aşure
Kısa ve Öz Sohbetler
Server Yayınları
Dinle Hata Bildir/Öneride Bulun Not Ekle
Konuşma Hakkında
Server Kürsü
Detaylı Arama
Namaz Vakitleri

27 Zilhicce 1445

03 Temmuz 2024

İmsak
03:30
Güneş
05:29
Öğle
13:13
İkindi
17:13
Akşam
20:47
Yatsı
22:37
Kayıt Ol
Giriş Yap
Mehmed Zahid<br>KOTKU
Mehmed Zahid
KOTKU

Hakkında

Hadis Dersleri (MZK)

Cuma Sohbetleri (MZK)

Münebbihat Dersleri
Mahmud Es’ad<br>COŞAN
Mahmud Es’ad
COŞAN

Hakkında

MEC YÂD ve Belgeseller

Hadis Dersleri (MEC)

Cuma Sohbetleri (MEC)

Tefsir Dersleri

Tasavvuf Sohbetleri

Mübarek Gün ve Geceler

Gurbet Sohbetleri

Hac ve Umre

Aile Eğitim Kampı Konuşmaları

Anma Programları

Konferanslar

Sorular ve Cevaplar

Diğer Çeşitli Konuşmalar
Muharrem Nureddin<br>COŞAN
Muharrem Nureddin
COŞAN

Hakkında

Konuşmalar

Mübarek Gün ve Geceler

Önemli Mesajlar

Basın Bildirileri
Tüm Sohbetleri Listele
Kısa ve Öz Paylaşımlar
Tema 1
Tema 2
Açık Renk Modu
Koyu Renk Modu